rw
nummer
Hoog-
ONZE GEVEDERDE VRIENDEN
KOMEN TERUG
laag
water
f
in
I
I
k.
augustus
I 10.
i13-
ook
Trots en eenzaam
23 AUGUSTUS 1963 No. 10
theorie is echter onjuist geble-
6.
Welke route?
een
Nog veel raadsels rond de vogeltrek
Vlucht voor het ijs?
Hoe vinden ze de weg?
Waarheen?
B10C0UR1NT
12.30
13.32
14.53
16.36
17.18
18.26
1.00
1.44
2.25
3.05
3.43
4.21
5.02
5.40
6.27
7.29
8.50
10.33
11.15
12.16
12.58
13.55
15.10
16.33
L7.10
18.12
19.27
20.11
20.52
21.32
22.10
22.48
23.29
v.m.
5.08
5.39
6.13
6.55
7.52
9.07
10.30
11.07
Dit nummer moet alweer het laatste zijn van Schouwen’s Bad-
courant in 1963. Bij hét opmaken van de balans over het afgelo
pen seizoen moet helaas geconstateerd worden dat het weer,
vooral in de afgelopen weken, niet bijzonder prettig is geweest.
Dit neemt niet weg dat velen zich toch uitstekend hebben weten
bezig te houden. In ons klimaat leert men trouwens wel de
vreugde van het vakantiehoudfen tussen de buien door, want an
ders zou het er ook maar somber üitzien. Het ligt, zoals meestal,
dikwijls aan de mensen zélf, als men de kansen die er altijd zijn
maar weet te benutten. Dit neemt niet weg dat het weer vooral de
laatste weken een dieptepunt heeft bereikt en velen er bijna
moedeloos onder werden. De bouwvakkers hebben echter dit jaar
wel bijzonder geboft, het zij hen van harte gegund!
De officiële cijfers zijn er nog niet, maar vast staat wel dat het
dit jaar in Schouwen's Westhoek weer bijzonder druk is geweest.
Velen hebben dan ook al de weg door de Domeinen ontdekt om
een rustig stukje strand te kunnen bereiken. De verschillende
V.V.V.’s zorgden weer voor een aantal geslaagde evenementen
en bijzonder vermeldenswaard zijn wel de gehouden tentoonstel
lingen van beeldende kunst, enthousiast aangepakt door jonge
kunstenaars, waarvoor een aardige belangstelling bestond.
Al met al heeft Schouwen-Duiveland aan vele duizenden weer
een aantal bijzondere vormen van ontspanning geboden en heb
ben velen weer volop genoten van het unieke eiland, al komt het
moment dat Schouwen-Duiveland deze status gaat verliezen on
herroepelijk naderbij. Uiteraai-d zijn alle gasten in de Westhoek
nog niet van plan te vetrekken. Wij wensen hen allen een goed
slot van het seizoen en een dankbare herinnering aan Schouwen
1963 in de komende wintermaanden.
v.m.
11.11
11.42
0.06
0.40
1.22
2.19
3.34
4.57
5.34
7.03
7.47
8.28
9.08
9.46
10.24
11.05
11.43
0.07
0.54
1.56
3.17
5.00
5.42
tabel is re-
Denkt
alleen
Hoe het ook zij, op een bepaald
ogenblik wordt de vogel onrus
tig en zoekt in veel gevallen
jers.
s avonds in uw
r uw
Laagwater
n.m.
23.35
Als een monument van eenzaamheid, trots en ongenaakbaar,
markeert een simpele strandpaal de stilte en rust die Schouwen’s
stranden in de komende donkere maanden zullen gaan beheer
sen. Aan het strand, slechts korte tijd van het jaar speelplaats
voor duizenden, zullen de elementen weer oppermachtig zijn.
Nog staat de paal als een baken op de grens van het naderende
najaar. Het lijkt lang als de oneindigheid rondom tot de mens
hier weer spelen zal
De geleerden raken er bijna
niet op uitgestudeerd en er zijn
derhalve verschillende theo
rieën in zwang, die een verkla
ring proberen te geven voor de
mysterieuze vogeltrek.
Eén er van zegt, dat de vogel
trek een overblijfsel is uit de
ijstijd. Door het van het noor
den oprukkende ijs konden de
dieren geen voedsel genoeg
meer vinden, terwijl tevens de
temperaturen dermate laag
werden, dat het ook voor hen
te bar werd. Zij werden op die
manier gedwongen naar het
zuidën te trékken. Later, toen
het ijs terugtrok, konden zij
weer naar het noorden komen.
Het lijkt ons, dat deze theorie
niet goed houdbaar geacht
moet worden, aangezien de fre-
kwentie van heden aanmerke
lijk hoger ligt dan in de ijstijd.
Bovendien trekken niet alle vo
gels.
Een meer aannemelijke theorie
is wel, dat de oorzaak van de
trekdrang niét 'buiten maar in
de vogels gezocht moet worden.
Deze zou hoogstwaarschijnlijk
afhankelijk zijn van inwendige
omstandigheden en wel van be
paalde klierafscheidingen, die
de trekdrift opwekken.
De geleerden hebben zich ook
afgevraagd, hoe de trekvogel
zijn weg vindt. Door proeven is
komen vast te staan, dat stand-
vovels - dus dieren die niet
trekken en zich nooit ver van
hun nestplaats verwijderen -
nagenoeg geen richtingsgevoel
hebben. Trekvogels daarente
gen beschikken over een intuï
tief richtingsgevoel, terwijl de
juiste plaats uiteindelijk be
paald wordt door zichtbare be
kende landschapsmerken.
Maar hoe zit dat dan met het
instinctieve richtingsgevoel?
Hierover zijn weer verschillen-
het gezelschap van soortgeno
ten, zodat troepen gevormd
worden, die eerst nog wat in de
omgeving rondzwerven om dan
op zekere dag of nacht te star
ten voor de eerste etappe van
de lange trekroute.
Deze trekvogels kunnen inder
daad veel presteren, doch wij
moeten hun prestaties niet
overschatten. Hun snelheid va
rieert van 40-60 km per uur en
zij vliegen meestal niet langer
dan ongeveer 5 uur per dag
Wij mogen aannemen, dat ze
per dag een afstand van onge
veer 300 kilometer afleggen.
Hun uithoudingsvermogen is
fantastisch, wanneer wij bezien,
dat bijvoorbeeld de ooievaars
en zwaluwen de Winter door
brengen in de zuidpunt van
Afrika. Broedsels brengen ze
daar niet groot. Wanneer het in
onze contreien voorjaar wondt,
dan krijgen de trekvogels in de
vreemde weer de typische trek
drift en zij gaan op terugtocht
naar onze gebieden, om daar
hun oude nest te bezetten of
een nieuw te bouwen. Hier wor
den dan de jongen geboren.
u
om de nachtrust
uw eigen kinderen, maar
om
--
Een belangrijke vraag voor de
wetenschap was, welke route
de vogels volgen op hun trek
naar het zuiden. Om dit te ont
dekken, maakt men gebruik
van ringen. Gevangen exem
plaren werden voorzien van een
metalen ring om de poot en
dan weer in vrijheid gesteld.
Op die ring staat een adres,
waarheen de ring moet worden
opgezonden wanneer een derge
lijke vogel op trek in handen
valt van mensen, terwijl de
ring zelf nog enkele kenmerken
had waardoor men kon weten
welk soort vogel geringd werd,
op welke datum en waar. Door
dat men op die manier te we
ten kon komen waar de ringen
vandaan kwamen, kon men de
routes van verschillende trek
vogels vaststellen.
Het is gëbleken, dat de vogels
zich aan bepaalde natuurlijke
routes houden en dat zij een af
keer hebben om grote afstan
den over zee af te leggen. Dit
laatste brengt met zich mee.
dat grote vogeltroepen zich
concentreren op de schiereilan
den rondom de Middellandse
Zee. Gibraltar, Zuid-jltalië en
Griekenland doen dienst als
„springplank” en van daaruit
vliegen de trekkers over smalle
zeestraten naar de noordkust
van Afrika om zich daar weer
te verspreiden en ieder zijns
weegs te gaan.
de theorieën ontworpen. Zo
kwam men er toe om aan te ne
men, dat de vogels zich zouden
oriëteren naar de magnetische I
krachtlijnen van de aarde. Deze en
theorie is echter onjuist geble-
ken en zo blijven in weerwil
van vele theorieën de vogeltrek
en het instinctieve richtingsge
voel mysteries uit het natuur-
leven.
Ook nu trekken weer miljoenen
vogels naar hét noorden om
hier hun nesten te bouwen en
eieren te leggen. Alle worden
gegrepen door die geheimzinni
ge trekdrift en feilloos vinden
ze de weg, de weg die reeds
geslachten voor hen gegaan zijn
Het wordt weer druk in bos,
weide en heide. In grote en
kleine groepen komen de trek
vogels naar het noorden om
hier hun nesten weer te bezet
ten of te bouwen en eieren te
leggen. Samen met de strand
vogels, die hier altijd zijn, vor
men zij onze gevederde vrien
den, die ons een groot deel van
het jaar verblijden met hun
aanwezigheid, vrolijk gezang en
druk gedoe. Tegen het najaar
gaat een grote groep van deze
dieren ons weer verlaten om
ver zuidelijk de andere helft
van het jaar door te brengen.
Hoogwater
n.m.
17.32
18.03
18.37
19.19
20.16
21.31
22.54
23.31
12.09
13.24
14.08
14.49
15.29
16.07
16.45
17.26
18.04
18.51
19.53
21.14
22.57
23.39
12.23
In bovengenoemde
kening gehouden met afsluiting
van de Grevelingendam en geldt
voor de gehele Westhoek van
Schouwen. De vloed komt de
laatste twee uren massaal over
de banken en zal vrijwel gelijk
zijn aan de zuid- en noordkant
kop Schouwen.
Gratis verspeiding te Burgh, Haamstede, Renesse, Scharendijke en Brouwershaven
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
131.
8.
9.
in uw vakantie niet
van I
- 14.
15.
Natuurlijk vragen velen zich
reeds geruime tijd af, wat
toch de oorzaak mag zijn van
het feit, dat bepaalde soorten
vogels komen en gaan. Met dit
onderzoek houdt men zich reeds
eeuwen bezig, doch nog steeds
heeft men geen af doende ver
klaring ervoor kunnen vinden.
Is het soms voedselgebrek?
Neen, dat kan het niet zijn,
want waarom verdwijnen dan
reeds in augustus de gierzwa
luwen, terwijl we in september
en oktober nog overal grote
zwermen muggen aantreffën?
Gaan ze dan misschien op de
vlucht voor de kou? Zeer waar
schijnlijk moet ook deze vraag
ontkennend beantwoord wor
den, aangezien een dier in de
vrije natuur levende, veel min
der last van temperatuursver
schillen ondervindt dan een
geciviliseerd mens.
11.
12.
die van uw buren-vakan-
tie-gangers.
1 Breng 's avonds in uw om-
geving (door uw optreden)
rust en sfeer. J
Laat vooral de radio een ge- J
not voor u zelf zijn en geen J
ergernis voor uw omgeving! J
-• -•
