Zeeuwse Mosselen
l
/I
i
A
I
en
Hoog-
laag
water
Nieuwe
WAARDIGHEDEN
dienstregeling R.T.M.
BEZIENS-
w
lil
1 AUGUSTUS 1S69 Nr. 8
4
Gratis verspreiding te Burgh, Haamstede, Renesse, Scharendijke en Brouwershaven
2—10 augustus 1969
v.m.
n.m.
23.26
13.00
van
BADCOURANT
BROUWERSHAVEN
Herv. kerk. Bezichtiging iedere
17.44
18.25
19.05
19.48
20.44
21.59
23.21
ZIERIKZEE
Gemeentemuseum, stadhuis. Van
Woensdag’ 23 juli is een geheel
nieuwe dienstregeling van de R.
T.M. ingegaan, in verband mei
de openstelling van de Heinen-
oordtunnel. De voornaamste wij
zigingen zijn:
4. Op zondagen wordt in de
avonduren een uurdienst gere
den, welke te Oude Tonge aan
sluiting geeft naarvan Rotter
dam.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
10,59
11.47
0.13
1.04
2.01
3.06
4.26
5.46
6.45
5.19
6.02
6.45
7.28
8.19
9.27
10.47
12.01
0.28
12.40
13.35
14.38
15.50
17.11
18.17
19.05
maandag tot en met zaterdag ge
opend. Toegangsprijs 50 en 25
cent.
Burgerweeshuis tot 23 augustus.
Beeldhouwkunst in de tuin;
kleine antiekbeurs binnen. Da
gelijks 10.00-17.00 uur.
DREISCHOR
Herv. kerk. Bezichtiging dage
lijks van 10.00-17.00 uur. Toe
gang gratis. Er staat een busje.
Laagwater
v.m.
Hoogwater
n.m.
HAAMSTEDE:
Vuurtoren. Dagelijks te bezich
tigen (behalve zaterdag en zon
dag) van 9.30-11.30 uur en van
14.00-16.00 uur. Toegangskaarten
verkrijgbaar in het nabijgelegen
woonhuis.
dag (behalve zondag) van 9.30
tot 11.00 uur en van 13.30 tot
16.00 uur, onder geleide. Inlich
tingen bij de kosteres mevr. De
Jonge-Hoekman, Noorddijkstr.
nr. 44. Toegang 50 cent. Voor
groepen ook buiten bovenver
melde uren, in overleg met de
kosteres. Tel. (01119) 468.
l’lompetoren. Te bezichtigen da-
gelijks. Sleutel te verkrijgen bij
de nabijgelegen boerderij van de
heer M. O. Hanse. Toegangsprijs
25 cent.
Uitkijktoren, nabij pompstation
„De Blinkert”, A. v. d. Weijde-
weg. Toegang gratis.
De laatste dagen staan de mos
sels door de feestelijke opening
van het nieuwe seizoen, in het
centrum van de belangstelling,
waarbij vooral op hun culinaire
hoedanigheden de nadruk werd
gelegd. En terecht, want zelfs
Lamme Goedzak, de metgezel
van Tijl Uilenspiegel, zou er zijn
pensen voor in de steek gelaten
hebben. Die waardering is niet
van de laatste jaren, want reeds
in de middeleeuwen werden zij
geprezen. Met een omweg zijn
zij zelfs in onze vaderlandse ge
schiedenis terecht gekomen.
Want Caetje Mulder, de keur-
vrouw van de mossels in Rot
terdam, leeft nog steeds voort
als Kaat Mossel, de vurige pro
pagandiste voor de oranjepartij
in de woelige dagen van Patriot
ten en Prinsgezinden. De lief
lijkste bloem op de mestvaalt
verwarring, noemt wijlen
3. De in de zomermaanden be
staande TDE-diensten tussen
Rotterdam en Schouwen-Duive-
land worden gehandhaafd; der
halve drie in elke richting. In
gelegd is een nieuwe TDE-dienst
tussen Dordrecht en dit gebied.
-■
J. VIERGEVER
6. Gedurende de zomermaan
den worden op zondagen twee
extra sneldiensten gereden mei
aansluitingen van/naar Rotter
dam: Haamstede v. 9.10 en 17.05,
Zierikzee v. 9.35 en 17.35, Rot
terdam-Metro a. 10.56 en 18.56
en in omgekeerde richting: Rot
terdam-Metro v. 9.27 en 17.27
Zierikzee a. 10.51 en 18.51. Haam
stede a. 11.18 en 19.18 uur.
7. Gedurende de zomermaan
den wordt op zondagen Haam-
stede/vliegveld in elke richting
vijfmaal gereden, terwijl acht
maal naar/van Westenschouwen
wordt gereden.
draadvormige wiertjes en polie
penkolonies. Maar later gaan zij
weer op stap en dan zoeken zij
steviger ondergrond, zoals ste
nen, schelpen, palen en derge
lijke. Die jonge mossels hebben
vele belagers. Krabben kraken
hen tussen de scharen. Purper-
slakken boren er met hun rasp-
tong gaten in en zeesterren ma
ken er vele soldaat.
Trouwens, de volwassen mos
sels zijn voor de zeesterren niet
veilig. Wel kunnen zij met hun
sterke sluitspier hun schelpen
stevig dichthouden. De zeester
legt echter zijn vijf armen vol
zuigvoetjes om de schelp en be
gint te trekken. Lang houdt de
mossel vol, maar tenslotte be
ginnen de schelpen te gapen. En
dan komt het einde weldra. De
zeester laat zijn maag door de
opening in de schelp zakken en
begint de mossel levend te ver
teren. Als tenslotte de mossel zo
uit zijn schelp is losgeweekt,
haalt de zeester zijn maag en
buit weer binnenboord.
5. Ter verbetering van het ver
voer op zondagen is in de avond
uren tussen Zierikzee en Goes
een rit ingelegd, welke te 19.35
uur van Zierikzee naar Goes
vertrekt en om 20.27 uur uit
Goes terugkeert.
Zo gaat onder water de stille
strijd op leven en dood steeds
door.
prof. Jan Romein haar in een
van zijn werken. En dat zou al
leen al een reden zijn om eens
met de mossels kennis te ma
ken, wat bovendien niet moei
lijk is. Overal op het strand vin
den wij lege mosselschelpen en
aan de steenglooiingen van de
dijken heeft men de levende
mossels maar voor het oprapen.
Maar dat oprapen geeft toch nog
moeilijkheden, want die mossels
blijken met draden stevig vast
te zitten. Deze draden, die sa
men de byssus of baard ge
noemd worden, worden door de
mossel zelf vervaardigd. Uit een
klier scheiden zij een stof af, die
in het water dadelijk hard
wordt. Maar eei’ het zo ver is,
zet de mossel met zijn voet, dat
is het bruine tongetje, de draad
vast. Er komt een heel stel van
die draden aan te pas, die net
als de scheerlijnen van een tent
2. Op alle dagen is een late rit
Westhoek-Oude Tonge-Rotter-
dam v.v. toegevoegd: Haamstede
v. 21.05, Zierikzee v. 21.35, Rot
terdam a. 22.56 en in omgekeerde
richting: Rotterdam-CS v. 21.00,
Zierikzee a. 22.51, Haamstede a.
23.14 uur.
uitgezet worden. En dan zit de
mossel stevig verankerd. Die
draden zijn heel sterk en taai.
Vroeger werden er in de landen
om de Middellandse Zee wel
stoffen van geweven. Nu ge
bruikt men liever nylon, dat
veel goedkoper is.
Bij laag water is er aan die mos
sels weinig te beleven. Maar als
het hoog water is, gaan de schel
pen open en steekt er een fijne
franje naar buiten. Dan is het
voor de mossels etenstijd. Met
die franje worden de heel kleine
wiertjes en dergelijke uit het
water gezeefd. Met mosselvoed-
sel is zo met het blote oog niet
te zien, daar moet een behoor
lijke microscoop aan te pas ko
men. Maar de mossels groeien
er best van. In een jaar tijd
wordt een mosseltje ter grootte
van een speldekop wel enkele
centimeters.
In het voorjaar, als het zeewater
wat op temperatuur gaat komen,
laat de mossel duizenden eitjes
los, waaruit kleine larfjes ko
men, die ver rondzweven. De
stroom voert hen her- en der
waarts. Maar zodra het schelpje
begint te ontwikkelen, zetten de
jonge diertjes zich vast op fijne
1. Door de tunnel is de reistijd
naar Rotterdam met een kwar
tier verkort en zullen vertra
gingen - denk aan de Baren-
drechtse brug - vrijwel tot het
verleden behoren.
f
f k
