Lekker, zo’n Zierikzees ijsje
Surfers bedreigen
natuurgebieden in
Grevelingenmeer
n*
Fabriek produceert
5000 liter per dag
Ijskarretjes
Warme bereiding
Nieuwbouw
Echt vruchten
Eisen
Problematiek
Rijk alleen
ZIERIKZEE - „Tijdens de warme dagen, zoals
we die de afgelopen weken hebben, draaien we
op de top van onze kapaciteit; dat betekent dat
we zo’n 5.000 liter ijs per dag produceren, onder
verdeeld in konsumptie-ijs en roomijs. Elk van
deze beide soorten ijs is weer verkrijgbaar in
twaalf verschillende smaken. Je begrijpt dus
wel dat het tijdens het zomerseizoen hard wer
ken is geblazen in de ijsbereiding”. Aan het
woord is de heer P. Kruik, eigenaar van ijsfa
briek met de gelijkluidende naam aan de Korte
Groendal in Zierikzee. Dat hard werken in het
bedrijf geldt dan niet alleen voor het-echtpaar
Kruik en zoon Arco, maar ook voor de twaalf
personeelsleden, die in de zomermaanden werk
zaam zijn in het bedrijf.
-
1
.x.
Zoals men dat veelvuldig aan-
Eén van de vele ijskarretjes. waarmee in Zierikzee het ..Kruik-ijs"
wordt verkocht. Het nostalgische karretje op de foto is bovendien
geheel eigenhandig door de heer Kruik gemaakt.
Ondiepwatergebieden, waar tot
nu toe de gewone watersport
geen toegang had en die dienen
als rui- en rustgebied voor het
Op die eilandjes bevinden zich
broedvogelpopulaties, die door
de komst van de surfers gere
geld worden verstoord. ,,Op de
ze wijze degradeert de natuur-
funktie van de Grevelingen op
een aantal plaatsen behoorlijk.
Volgens hem varen de surfers
ook naar kleine broedeilandjes,
zoals de Kleine Stampersplaat,--
de Kleine Veermansplaat en de
Markenje (onder Ouddorp).
De heer en mevrouw Kruik wer
ken al twaalf jaar in hun fabriek
in Zierikzee. Zij namen destijds
de daar gevestigde banketfa-
briek van Van Strien over, die
beroemd was door zijn produk-
tie van Zeeuwse speculaas. „Dat
hebben we het eerste jaar gedu
rende de winter ook nog gedaan.
Maar uiteindelijk hebben we
ons toch maar geheel geworpen
waterwild, worden in beslag ge
nomen en verstoord. Broedei-
landen voor vogels en hoge
schorranden zijn leuke plekjes
om naar toe te surfen en aan
land te gaan, net als zandplaten,
waar vogels en enkele zeehon
den voorheen het rijk alleen
hadden.
Op de naleving van de gestelde
regels wordt door de keurings
dienst van waren nauwlettend
toegezien, evenals op de overige
kwaliteits-eisen en eisen ten
aanzien van hygiëne. Bovendien
moet op elke verpakking van
het ijs duidelijk vermeld wor
den uit welke bestanddelen het
ijs bestaat.
ZIERIKZEE - De redaktie van Sterna, het tijdschrift van de
Natuur- en vogelwacht Schouwen-Duiveland en de Vereniging
voor natuur- en landschapsbescherming Goeree-Overflakkee,
maakt zich ernstig zorgen over de toekomst van de natuurgebie
den, indien de ontwikkeling van de plankzeilsport zich met de hui
dige snelheid doorzet. Bedreiging van broedkolonies en verstoring
van stiltegebieden is namelijk één van de direkte gevolgen van het
zich sterk uitbreidende aantal surfers. De natuurverenigingen zijn
niet tegen het surfen, maar zouden wel graag zien dat de plaatsen
waar wel en niet mag worden gesurfd, duidelijk worden aangewe
zen.
gevorderd stadium om hieuw-
bouw te plegen aan de Platte-
weg, nabij het industrieterrein.
De spanten voor een nieuwe fa
briekshal zijn al geplaatst, naast
de reeds bestaande opslagloods,
waarin een diepvriescel is ge
plaatst. Wanneer de nieuw
bouw, waarschijnlijk volgend
jaar, zal zijn gerealiseerd, wil de
heer Kruik ook van start gaan
met de produktie van verpakt
ijs in kartonnen bekertjes. De
machine, die daarvoor benodigd
is, is al reeds aangeschaft, maar
kan door ruimtegebrek niet in
bedrijf worden genomen.
goede grondstoffen gebruikt.
Voor het roomijs bijvoorbeeld
geldt een maximum melkvetge-
halte van 9%. Een regelmatige
kontrole staat garant voor een
goed produkt”. Aldus de heer
Kruik.
Volgens Beijersbergen wordt de
toegang tot het water verschaft
via op- en afritten van dijken,
voordien rustige zwemstrandjes
en natuurgebieden.
Door de gestaag groeiende afzet
van het ijsprodukt is de behui
zing van de fabriek aan de Korte
Groendal te klein geworden. Er
zijn dan ook plannen in een ver-
op de ijsproduktie”. Het maken
van ijs heeft de heer Kruik van
huis uit meegekregen. Zijn va
der was eigenaar van een ijssa
lon in Middelharnis en daar is
het ijsbereiden als het ware met
de paplepel ingegoten. In totaal
is de heer Kruik als zo’n 25 jaar
werkzaam in deze branche.
Het ijs, dat in de fabriek wordt
gemaakt, wordt bereid volgens
het recept van de warme berei
ding. De heer Kruik vertelt dat
deze bereidingsmethode nauwe
lijks meer wordt toegepast, om
dat ze erg arbeidsintensief is.
„Je krijgt op deze manier echter
een ijssoort, die aanzienlijk be
ter van smaak is en bovendien
erg goed houdbaar blijft”.
De gang van zaken bij de berei
ding is (in grote lijnen) alsvolgt:
Allereerst wordt er een ba
sismix gemaakt van een aantal
grondstoffen. Daartoe worden
suiker, melk, boter, vet, sla
groom en bindmiddel in bepaal
de hoeveelheden gemengd en
vervolgens verwarmd tot 80°C.
Deze verwarming wordt pasteu
risatie genoemd en is nodig om
het mengsel bakterievrij te ma
ken. Vervolgens wordt het
mengsel gehomogeniseerd; dat
wil zeggen dat de vetbolletjes,
korrels en klontjes verdwijnen
doordat de basismix onder erg
hoge druk door een nauwe ope
ning wordt geperst. De volgende
bereidingsfase is de snelkoeler,
waarover het mengsel wordt ge
leid. De temperatuur wordt
daarbij teruggebracht van 80°C.
naar 10° C. In een koelketel
wordt aansluitend de smaak aan
de mix toegevoegd. Het aldus
verkregen ijs wordt daarbij ge
bracht op een temperatuur van
4°C., de bewaartemperatuur. De
laatste stap van de ijsbereiding
is de gang door de ijsmachine,
waarbij het ijs wordt bevroren
tot -6°C, waardoor het ijsmeng
sel wordt ingedikt tot de ver
eiste dikte.
treft bij ijsbereiders, is ook de
heer Kruik opgeleid in het vak
banketbakker. Hij heeft dat be
roep tot zijn 18e jaar ook daad
werkelijk uitgeoefend. Maar
uiteindelijk werd het toch het
ijsbereidersvak, waarin hij een
boterham is gaan verdienen.
Omdat te kunnen gaan doen
werd in 1961 het diploma ijsbe-
reider behaald in Amsterdam
bij de Stichting Vakopleiding
voor het Consumptie-ijsbedrijf.
„Op de Grevelingen kunnen de
surfers in principe best terecht.
Bij de Kabbelaarsbank mogen
ze ook best surfen. Het gaat mij
er alleen maar om dat er bepaal
de plaatsen worden aangewe
zen, waar men wel of niet te
recht kan.
Het geproduceerde ijs wordt
voor een deel verkocht via de
overbekende ijskarretjes, die
men overal in Zierikzee tegen
komt. Deze ijsverkopers werken
geheel zelfstandig en voor eigen
rekening. Ze zijn alleen ver
plicht om het schepijs van de fa
briek af te nemen. Daartoe
wordt het ijs verpakt in emmers
van zestien liter. Ten behoeve
van de horeca wordt het schepijs
verpakt in bakken van vijf liter,
die veel worden gebruikt bij de
verkoop van uit een vitrine. Ten
behoeve van de detailhandel
wordt het ijs gevoerd in verpak
kingen van 1 en 2,5 liter. Deze
beide laatste verpakkingen zijn
ook bedoeld voor de verkoop
aan partikulieren.
Van de twaalf verschillende
smaken ijs worden er vier ge
maakt met behulp van echte
vruchten. Dat zijn aardbeien-,
sinaasappel-, banaan- en
meloen-ijs. Er zijn wettelijke re
gels, waaraan moet wqrden vol
daan om een bepaald ijssoort
een „vruchtenijs” te mogen noe
men. In het ijs moet dan voor
15% echte vruchten of echt
vruchtenextrakt worden ver
werkt. Wanneer het ijs daaraan
niet voldoet, spreekt met van
„ijs met een vruchtensmaak”.
John Beijersbergen, redaktielid
van Sterna en bestuurslid van
Natuur- en vogelwacht Schou
wen-Duiveland maakt in de zo-
meruitgave van Sterna melding
van het toenem^^^BB|^ur-
"V
i i i
surfen toch su§«apB^^^F"
daar iets heel aparts: op een
kluitje. Het surfen heeft vaak
meer iets weg van georganiseerd
trimmen, zoals een veldloop op
het strand of joggen in het bos.
Nu vindt een aantal van die sur
fers dat kennelijk zelf ook, want
van het ene seizoen op het ande
re, soms zelfs van de ene week
op de ander, zien we ze verschij
nen op plaatsen waar er nooit
eerder werden gezien. Massaal”,
aldus Sterna.
Het is voor het ijsbedrijf Kruik
nog steeds een goede reklame,
dat bij de ijsbereiding op geen
enkele wijze kleurstoffen wor
den verwerkt. „Wij zijn van me
ning dat je, als je pretendeert
een goede kwaliteit ijs te ma
ken, je ook moet zorgen dat je
■- -
