KR UIS WOORDRAADSEL
Het ontstaan van de
kruiswoordpuzzel
zzjfbzblé^zz:
tweer
K'
Wie Weet Waar...
:ZZTÉ_BZB“Bzzt
29 30 BB31
Westlands
Mannenkoor
Bruinisse
Vakantierecept
in
°*/7
Kat
Bad krant nr. 9
Oplossing
kryptogram
1
2
3
4
6
8
9
10
5
11
15
If
21
25
l
37
39
45 ^^■46 ■p7 48
1M54 55 56 57 ^B58
■■60 6^Wf62~
■■63 ■■64
49
53
59
66
24
V ergeleu.
U ereldberoemd
- -
DJ
Panpizza
Mosterddressing
J> 1
1 bekertje zure room, 3 eetlepels
mayonaise, 2 eetlepels mosterd,
zout, peper, 1 theelepel suiker.
VERTIKAAL: 2. dragen; 3. raar;
4. id.; 5. aster; 6. sta; 7. klepel; 9.
eiland; 10. eender; 12. logger; 14.
darmen; 16. dertig; 18. kanker;
21. dollen; 23. einder; 25. einder;
27. eender; 30. gondel; 32. vogel;
35. koek; 37. oer; 39. por; 41. ss.
L.
Z
28
44~
5
door kwam Wynne er toe om be
paalde hokjes zwart te maken
als onderbreking.
Zo ontstond het moderne kruis
woordraadsel. Toen hij zijn
eerste kruiswoordpuzzel in zijn
blad plaatste, verwachtte hij er
zeil niet zo erg veel van, maat
met stomheid geslagen zag hij
toe. hoe na enkele dagen de post
hem zakken brieven bracht met
oplossingen. Zijn weekblaadje
werd in Chicago in minder dan
geen tijd beroemd om zijn kruis
woordraadsels en het duurde
niet lang of andere bladen, het
succes ziende, namen ook derge
lijke puzzels op. In enkele jaren
stormde het kruiswoordraadsel
in een succesvolle triomftocht
over Amerika en sloeg over naai
Europa
VERTIKAAL; 1. vlaktemaat; 2.
let wel; 3. stad in Frankrijk; 4.
inborst, karakter; 5. toevlucht
soord; 7. sterk hellend; 8. volk
soverlevering; 9. plaats op de ve-
luwe; 10. Ned. Spoorwegen; 11.
voortreffelijk; 13. kleur; 16. rei
nigingsmiddel; 18. heen en te
rug; 19. militaire rang; 20. sme
kend verzoek; 22. deel vanxEuro-
pa; 24. postrijder; 26. in het oog
vallend; 27. een groot geheel vor
mend; 29. buigzaam; 30. Russi
sche munt; 33. slaghout; 34.
vochtig; 38. kleurlinge; 41. eetge
rei; 43. elektrische kontaktstop;
45. nietdeskundige; 48. stekel-
huidig dier; 50. nonsens, onzin;
51. roofdier; 54. verblijfplaats
voor wilde dieren; 55. stoom
schip; 56. oude lengteëenheid;
57. hoofdtad van Peru; 60. stoot;
61. zelfkant van linnen; 63. zeer
sterk; 65. chemisch symbool.
Vermeng de zure room met de
mayonaise en de mosterd. Breng
het mengsel op smaak met zout,
peper en suiker. Geef deze dres
sing bij salades ,met groenten,
Bent u ook een liefhebber van kruiswoordraadsels? Tien tegen één
ja. Het aantal liefhebbers van dit soort denkspel is niet te tellen en
u vindt ze over de hele wereld.
Er is vrijwel geen vorm van raadsels die zo algemeen in trek is ge
komen als dit woordenspel. Maar dat is ook begrijpelijk. Het vier
kant met zijn zwarte en witte vakjes is een blikvanger, waarop da
delijk de aandacht van de lezer wordt gericht. Het sportieve spel
met woorden waarbij altijd de mogelijkheid bestaat dat men een
aanvankelijk onvindbaar woord toch vindt door het invullen van
de kruisende woorden, heeft een bepaalde aantrekkelijkheid,
waaraan bijna niemand ontkomt. Momenteel is het een vaste ru
briek in vrijwel alle kranten en tijdschriften over de gehele we
reld.
Natuurlijk vraagt men zich wel eens af. hoe men toch op het idee is
gekomen om dergelijke puzzels te maken. Dat is een eigenaardige
geschiedenis, waarbij zal blijken, dat het kruiswoordraadsel weer
een uitvloeisel is van een aanmerkelijk oudere vorm, die men uit
gebreid gewijzigd en aangevuld heeft.
HORIZONTAAL: 1. vader; 6.
stek; 8. anders; 10. Eva; 11. tra
lie; 13. gordel; 15. aardig; 17.
donker; 19. gil; 20. modder; 22.
rein; 24. toren; 26. kaneel; 28. on;
29. leggen; 31. durven; 33. ds; 34.
danken; 36. droog; 38. dorp; 40.
eerste; 42. ver; 43. kelder.
Boter, 4 sneetjes bruinbrood,
zonder korst, 100 g belegen
Goudse kaas, in plakken, 1 to
maat, '/2 ui, 50 g grof geraspte
jong belegen Goudse kaas, pe
terselie.
Beboter de bodem van een koe-
kepan en leg hierin de sneetjes
brood tegen elkaar aan, zodat de
bodem geheel bedekt is. Leg de
plakken kaas hierop, vervol
gens de in plakjes gesneden to
maat en de in zeer dunnen rin
gen gesneden ui. Dek het geheel
af met geraspte kaas. Laat de
HORIZONTAAL; 1. Europeaan; de zijnen; 17. voorrecht; 20.
6. aromatisch aftreksel; 12. op- bouwkundig ingenieur; 21. ge-
zichter; 14. kegelvormig; 15. met kuipt houten vat; 23. vroom-
Dagen heelt nij ei op gewerkt.
Hij wilde een groter magisch
vierkant, maar dat is voor een
mens een buitengewoon moeilij
ke opgave. Meer hokjes horizon
taal en vertikaal brengt in dat
geval onoverkomenlijke moei
lijkheden met zich mee. Hier-
Maar in 1914 brak de Eerste We
reldoorlog uit en eigenaardig ge
noeg verdween het kruiswoor
draadsel op slag. Niemand dacht
er meer aan of had er belangstel
ling voor. Zo leek deze puzzel
vorm na enkele jaren van bijna
ongekende voorspoed vroegtij
dig gestorven.
Bas in 1923 begon een blad 111
New York weer met het presen
teren van een kruiswoordraad
sel. Hoewel iedereen het verge
ten was, sloeg deze eerste puzzel
dadelijk weer in en voor de
tweede maai begon een snelle
t riomltoehtmaar nu over de ge
Hele wereld. Het bleef niet bij
Amerika en Europa. Daar was
wel het enthousiasme het groot
si. maar ook in alle andere we
relddelen kreeg de kruiswoord
puzzel vast e voet
ZIERIKZEE - De boekenbon van een tientje gaat deze week
naar Marije Verburg uit Delft. Uit de stapel goede oplossin
gen van de fotopuzzel in Badkrant nummer 9, trokken we
haar briefkaart. De oplossing luidt: Korte St. Janstraat 10.
Jaren geleden was in dit pand een geweermaker gevestigd
die boven zijn deur dit originele uithangbord had be
vestigd. De hand met het geweer erin belandde voor gerui
me tijd in het depot van de kollekties van het gemeentemu
seum, maar werd jaren geleden weer op de oorspronkelijke
plaats terug gehangen. Het pand werd eigendom van Zee-
landia en wordt gebruikt als pakhuis.
De oplossing van de nieuwe fotopuzzel kan worden
gestuurd naar; redaktie Badkrant, Postbus 1, 4300 AA in
Zierikzee. Schrijf in de linkerhoek fotopuzzel".
pan op een klein vuur in onge
veer 20 minuten gaar worden.
Strooi er desgewenst voor het
serveren gehakte peterselie
over.
heid; 24. slagveer; 25. le
venslucht; 27. tijdelijk gebruik;
28. technisch hulpmiddel; 29.
water doorlatende; 31. christe
lijk feest; 32. bijwoord; 33.
bouwmateriaal; 35. sint; 36 hevi
ge stormwind; 37. hartstocht,
drift; 39. muzieknoot; 40. deel
van Azië; 42. onbepaald hoofd
telwoord; 44. soort hert; 46.
dwaas, zot; 47. stopgaren; 49
stad in België; 52. schouwbur-
grang; 53. plechtige verklaring;
54. schaakfiguur; 58. deel van de
hals; 59. behorende tot de Kerk
van Rome; 60. fijn aardewerk;
62. schijngestalte van de maan;
63. drinkgeld; 64. stad in Zwe
den; 66. delfstof; 67. kle
dingstuk.
ZIERIKZEE - Omdat de Bad
krant één keer in de week ver
schijnt, is het voor het KNMI
Zierikzee een onmogelijke zaak
weersvoorspellingen te doen.
Een voorspelling voor de ko
mende 2 of 3 dagen, dat zou nog
net kunnen, maar een periode
van een week gaat echt niet.
Toch zijn we allemaal zeer be
nieuwd wat de zon gaat doen de
komende periode en daarom
pakten we de traditionele Enk-
huizer Almanak, een klein boek
je waarin wel weersvoorspellin
gen worden gedaan.
Betrouwbaar of niet, het is toch
best aardig om eens te lezen wat
de verwachting is voor de ko
mende week.
In de almanak staat: Het is zo
goed als afgelopen met het
mooie zomerweer. Wel schijnt
omstreeks 17 augustus een
warmtegolf voorbij te trekken.
De tweede decade van augustus
geeft al een tekort aan warmte
en in de derde decade wordt dat
tekort nog groter. De voorspel
ling luidt: van 8-12 augustus:
goed zomerweer, 13-17 augustus:
onweersachtig, later opklarend
en van 18-21 augustus: helder en
BRUINISSE - Het Westlands
Mannenkoor treedt vrijdag 19
augustus op in de Hervormde
Kerk te Bruinisse. Kaarten voor
dit concert kunnen alleen in de
voorverkoop worden bemach
tigd bij het VVV-kantoor, de Ra
bobank Bruinisse, of telefonisch
reserveren 01113-1395.
De kruiswoordpuzzel dateert uit
1911. Het kwam zo. Te Chicago
verscheen een klein weekblad,
dat een aktieve redakteur had.
Arthur Wynne genaamd. Dez.e
man was steeds op zoek naar iets
nieuws voor zijn blad
Op een goede dag ontdekte hij
een oud Engels boek vol raad
sels en puzzels. Natuurlijk bla
derde Wynne het eens door,
want och, je kon-nooit weten of
het je inspiratie gat. En zie, daar
ontdekte de redakteui een ma
gisch vierkant l weet waar
schijnlijk wat dat is. een vier
kant met evenveel hokjes hoi 1-
zontaal als vertikaal. allemaal
open. Hierin moesten woorden
worden geplaatst, zodat alles
Horizontaal zowei als vertikaal
klopte. U kent het principe. Ei
genlijk was dat magisch vier
kant een heel oud Engels gezel
schapsspel, dat reeds lang in on
bruik was geraakt. Trouwens,
de Engelsen hadden het ook niet
an zichzell. wam reeds 111 de
oudheid kende men dit Wool
denspei on. enkel» v ooriien van
gelijke lengte z.o oude, e.kaar ii
plaatsen, dat vei'ik.t.o gelezen
ook bepaalde «oonlin omston
den.
Arthus Wynne zag er wei iets 111
en het idee liet Hen me'-meer
los.
7
iBtfï? HF
I^Bp 18 19 ■■20
■■24
"■■32 ■■33 3^B«35
36