Belgische tekeningen
in „De Witte Raaf”
Botulisme gesignaleerd in
binnenwater Philipsdam
I
BOTULISME
Pr
•vE^&ODENts ZWEMI
Tot 1 september
1XM.
felV.M.
V -r*"
in 1
Exposities
Origineel
Watertemperatuur
Richtlijnen
Niet zwemmen
Verwijderen
iii
BRUINISSE - Tot nu toe zijn al 350 kadavers van
dode watervogels gevonden in het (stilstaande)
water op het werkeiland van de Philipsdam, dat
bekend staat als het „Hoge Bekken”.
ZIERIKZEE - Wie van katten houdt, moet
zeker naar de expositie gaan kijken van de
Belgische tekenares Mireille Paumen in
restaurant/café „De Witte Raaf” aan de
Lammermarkt in Zierikzee. In haar wo
ning in Brussel lopen vijf „beeldschone
katjes” rond, die haar genoeg boeien om
steeds weer een andere pentekening te ma
ken. Mireille probeert vooral de verschil
lende karakters van de katten in de teke
ningen tot uitdrukking te brengen. In to
taal heeft Mireille in De Witte Raaf dertig
werken tentoongesteld. Het is haar eerste
expositie.
-z
-Z.:
E
I
I
J
i
-
I
De Belgische tekenares Mireille Paumen.
In De Witte Raaf werden ook verleden jaar geregeld expo
sities gehouden van werken van voornamelijk amateurte-
kenaar of -schilders. Onlangs is het restaurant in andere
handen overgegaan en de nieuwe eigenaren, Henk en Len
nie Groetelaars-Beaumont, vonden het een goed idee om
dit initiatief voort te zetten. „Voor amateurkunstenaars
wordt er toch al zo weinig ruimte geboden. Exposeren in
een galerie is veelal te duur en op deze wijze komen hun
werken toch onder het publiek”, vertelt Henk.
Mireille Paumen, 30 jaar, is onderwijzeres van beroep. Ze
begon al op jonge leeftijd met tekenen, een hobby waar ze
inmiddels veel tijd in steekt en waar ze, als dat mogelijk
blijkt, haar beroep van wil maken. Naast haar liefde voor
katten, verzamelt ze verder al jaren speelgoedbeesten, die
voor haar eveneens een dankbaar onderwerp zijn om te te
kenen.
Over de voorkoming van botu-
lisme in dit gebied zegt de Fau-
nabeheerder, dat opruimen van
de dode dieren het enige is wat
op dit ogenblik gedaan kan wor-
Faunabeheer wijst er met klem
op, dat het verwijderen van de
aangetaste kadavers nog steeds
onder
voorko-
Een andere (waarschijnlijk nog
belangrijker) bron vormen de
maden van de sarcophage vlie
gen (op het werkeiland in grote
hoeveelheden aangetroffen op
de dode dieren) die hun ontwik
keling in kadavers doormaken.
Deze maden worden door diver
se vogels gegeten, en één enkele
made kan een dodelijke dosis
toxine bevatten, die een volwas
sen eend kan vellen.
De dieren sterven aan verlam
ming van vleugel-, poot- en
halsspieren. Ze raken in coma of
verdrinken, omdat ze de kop
niet meer boven water kunnen
houden.
Het zijn overwegend watervo
gels die aan het aldaar heersen
de botulisme ten prooi vallen,
zoals: de wilde eend, bergeend,
meeuw, smient, taling, kluut,
watersnep, strandloper, maar
ook werden dode kieviten en
lijsters aangetroffen. Volgens de
heer Remijnse van Faunabeheer
is de hoge temperatuur gekop
peld aan het stilstaand water de
oorzaak van het botulisme.
ais een van de belangrijkste
bestrijdingsmiddelen wordt ge
zien. Er is voorts in de meeste
gevallen geen direkt gevaar
voor baden in besmet water,
maar naarmate de kadavers in
verdere staat van ontbinding
verkeren neemt dit gevaar voor
de volksgezondheid wel toe.
Het botulisme werd gekonsta-
teerd door jachthouders van de
Philipsdam in aanbouw uit St.
Philipsland. Deze vonden aan de
oostzijde van het werkeiland
een aantal dode vogels en waar
schuwde Faunabeheer direktie
Zoetermeer afdeling Goes. Het
is de eerste keer dat hier botu
lisme wordt aangetroffen, ook
omdat het voor de eerste keer is
dat er hier stilstaand water is.
„Is er ooit botulisme geweest in
zo’n gebied, is de kans op herha
ling erg groot”, aldus Remeijn-
se. De verzamelde dieren wor
den eerst naar de destruktie-af-
deling in Serooskerke gebracht,
waarna ze worden afgevoerd
naar de verbrandingsoven in het
Brabantse Son.
den. „Mogelijk is ook nog een
verjaging van nog niet besmette
dieren. Maar een daling van de
temperatuur van het water zou
uitkomst kunnen brengen”.
Het ontstaan van botulisme is
afhankelijk van de aanwezig
heid van met genoemde bacterie
besmet, kadavermateriaal met
een watertemperatuur van
minstens 20°C. Een ideale voe
dingsbodem voor een zich sterk
vermeerderende bacterie waar
bij de toxine-vormïng plaats
vindt.
Hoewel deze besmettelijke ziek
te niet in alle gevallen voor men
sen gevaarlijk is, heeft de ge
meente Bruinisse toch maar een
bord geplaatst waarmee toeval
lige (of niet toevallige) bezoe
kers van het werkeiland worden
gewaarschuwd niet in dit
besmette water te gaan zwem
men of surfen, zoals de laatste
tijd vaak voorkwam. „De dode
dieren kunnen wel andere
(mensgevaarlijke) vergiftigin
gen veroorzaken", wijst Remijn
se nog aan.
Het gif breekt overigens boven
de 60°C snel af. Goed bakken of
koken voorkomt dus vergifti
ging.
Botulisme kan ook
landbouw-huisdieren
men. Zo zijn er gevallen bekend
onder paarden, runderen, scha
pen en slachtkuikens. Vissen
kunnen eveneens het slachtoffer
worden van botulisme.
Rekreanten die zich op het werkeiland bevinden, wordt aangeraden niet in het zogenoemde Hoge
Bekken te zwemmen.
Familie van Mireille verblijft in de weekends vaak in
Haamstede. Haar moeder wist dat in „De Witte Raaf” de
mogelijkheid bestond om te exposeren en op die manier
kwam de Belgische tekenares in Zierikzee terecht. De ex
positie, die de naam „Belle et ses petits” meekreeg (Belle is
de moederkat) is dagelijks, behalve op woensdag, vrij toe
gankelijk. Alleen orginele tekeningen, dus geen kopieën,
zijn er tentoongesteld.
De expositie duurt tot en met 31 augustus.
Botulisme is een vorm van voed
selvergiftiging, veroorzaakt
door het opnemen van giftstof-
fen (toxinen) die door de bacte
rie Clostridium botulium zijn
gevormd. Er worden zeven
toxine-typen onderscheiden,
aangeduid met de letters A.
t.e.m. G. De vogelsterfte wordt
veroorzaakt door detypen C en
ook E en D. De mens is gevoelig
voor A. B. E. en F.
Gesteld kan worden dat bij toe
name van het type C (de veroor
zaker van vogelsterfte), de kans
op het zich ontwikkelen van de
mensgevaarlijke typen eve
neens toeneemt. Vooral na
besmetting van voor menselijk
konsumptie bestemd voedsel
met bacteriesporen van genoem
de toxinetypen, kan dit voedsel,
indien niet juist behandeld, voor
de mens gevaar opleveren.
jHs
Faunabeheer heeft een aantal
richtlijnen vastgesteld hoe ge
meenten moeten handelen als er
in hun gebied dode vogels wor
den aangetroffen. Regel één is:
alle dode vogels uit het water
halen, met plastic handschoenen
aan. De vogelsterfte direkt mel
den aan de provinciale wa
terstaat in Middelburg met zo
mogelijk vermelding van aan
tallen en soorten. Enkele verse
kadavers per expresse opsturen
naar het Diergeneeskundig in
stituut in Rotterdam, om de
doodsoorzaak vast te laten stel
len. In geval van botulisme die
nen de kadavers door verbran
ding vernietigd te worden. Ver
der is het van belang om de
besmette gebieden tenminste
éénmaal per dag te kontroleren
en daarvan een wekelijkse staat
bij te houden.
De gegevens over botulisme
werden beschikbaar gesteld
door de heer P. C. Remijnse van
Faunabeheer.
