’Stuntvliegeren kan soms een
levensgevaarlijke sport zijn’
b
Excursies
natuur
Neeltje Jans
Opening door Orkest van de Achttiende
Eeuw in Sint Nicolaaskerk Brouwershaven
■I I
IV<
J
8
badkrant
Strandnota
Festivals
Cultuur
Vi
Zesde Zeeland Cultuurmaand komt eraan
Symposium
Neeltje Jans
Affiche
Slot Haamstede
BURGH-HAAMSTEDE - „Eigenlijk zou je een soort brevet
moeten hebben voordat je aan de gang gaat met een stunt
vlieger,” vinden James en Michael Jaquet uit Burgh-Haam-
stede. Het leven van vader en zoon Jaquet wordt beheerst
door vliegeren en ze reizen heel Europa door om mee te doen
aan allerlei festivals en wedstrijden. James ontwerpt en
maakt zelf wedstrijdvliegers en de 14-jarige Michael is vol
gens zijn vader een natuurtalent op het gebied van stuntvlie
geren.
BROUWERSHAVEN - De Zeeland Cultuurmaand 1994 opent
op dinsdag 30 augustus met een concert van het Orkest van
de Achttiende Eeuw in de recentelijk gerestaureerde Sint Ni-
colaaskerk in Brouwershaven. Tot en met 15 oktober vindt er
vervolgens in de hele provincie een groot aantal culturele ac
tiviteiten plaats. Op Schouwen-Duiveland wordt onder meer
tussen 3- en 11 september het Kamermuziekfestival gehou
den.
Ml
te<
de
W(
mi
ee
w<
w<
R
fc
VI
si
Cl
te
ni
ei
ki
P
Vader en zoon Jaquet uit Burgh-Haamstede:
Michaal Jaquet: Kanshebber Belgisch kampioenschap stuntvliegeren.
De
Parkeerterrein
werken van onder meer Bach, Schu
mann en Crumb. Dinsdag 6 september
is de beurt aan violist Valentin Zhuk en
pianiste Ariëlle Vernède. Zij geven een
concert om 20.00 uur in de Nederlands
Hervormde Kerk in Noordgouwe en
spelen onder meer werken van Mozart
en Brahms.
Naast eenmalige evenementen en het
Kamerfestival maken ook het Festival
van Zeeuwsch-Vlaanderen, het Film
festival Zeeland, het Flup en Ju
Theaterbedrijf, excursies van het stu
diecentrum 'Oranjezon' en het festival
Jazz down by the Sea deel uit van de
Cultuurmaand.
Kaarten voor het concert in de Sint Ni-
colaaskerk zijn vanaf 1 augustus onder
meer verkrijgbaar bij de VW Zierikzee
en het gemeentehuis in Brouwers
haven of voor aan vang van het concert
in de kerk. Kaarten voor het Kamermu
ziekfestival zijn onder meer te koop bij
de VW Zierikzee en aan de zaal voor
aanvang van het concert.
In het kader van Zeeland Cultuur
maand is verder op Neeltje Jans van 10
september tot en met 30 oktober een
tentoonstelling te zien van installaties,
gemaakt door kunstenares Anne
Boons onder de noemer 'Framework
and Invitation’.
Peter Greenaway, Piet Mondriaan en
de menselijke stem in de muziek, zijn
thema’s die in verschillende festivals
en evenementen worden belicht. Maar
ook typisch Zeeuwse zaken komen tij
dens de Cultuurmaand aan bod, zoals
Vader Cats, de Hoogaars het eigen
Zeeuws Orkest en de sage Burghwels
over zeemonsters en serpenten.
Kunstenares Iris de Leeuw, die het
Zeeland Cultuurmaand affiche en de
zeefdruk ontwierp, liet zich ook inspi
reren door de landelijke herdenking
van Piet Mondriaan. Zowel in de zeef
druk als in het daarvan afgeleide affi
che, verwerkte De Leeuw onder ande
re Mondriaan’s op Zeeland betrekking
hebbende werken 'De rode Molen’ en
'Pier and Ocean, samen met de zon uit
het Zeeland Cultuurmaand-logo.
Daarnaast organiseert de Stichting
Nieuwe Muziek Zeeland een aantal
concerten, die in relatie staan met Piet
Mondriaan.
Uit de hele wereld komen daar vliege-
raars naartoe. De lucht is een kleuren
zee van honderden vliegers in allerlei
vormen en maten: schildpadden, sala
manders, mensen octopussen. De
grootste vlieger die ooit gemaakt is
meet 36 bij 16 meter en moet opgela
ten worden door 80 mensen en zit vast
aan een bulldozer. Ook bestaat ere«
octopus-vlieger van 35 meter lengte
Het afgelopen weekend was er eer
festival in Oostende, het Drakenfesti
val.
Michael, die al op verschillende festi
vals furore heeft gemaakt, heeft de tro
fee van Oostende gewonnen: Een spe
ciaal ontworpen stuntvlieger van eer
Amerikaanse ontwerper.
In
No
Dir
pla
om
sta
koi
jaa
bo
Ui
w.
la
h(
9'
s<
la
Li
rij
di
la
H
b
ti
Griffioen: „Vooral de grotere vliegers
met ongeoefende vliegeraars geven
problemen. De klachten gaan vaak
over het lawaai die de vliegers maken
en incidenteel wat verwondingen. We
willen het zeker aanpakken, het pro
bleem is duidelijk gesignaleerd. In het
najaar komt de Strandnota weer aan
de orde en deze week worden bij de
drukke strandovergangen attentiebor-
den geplaatst met het verzoek niet bij
drukke concentraties mensen te vlie
geren.”
De profs vinden dat je niet op drukke
stranden mag stuntvliegeren. Op som
mige stranden is het zelfs al verboden
zoals in Katwijk. Ook in Westerschou-
wen is de gemeente voornemens het
vliegeren aan banden te leggen. In de
Strandnota zijn plannen opgenomen
om het strand te verdelen in gedeelten
voor verschillende manieren van
strand-recreëren, waaronder ook een
gedeelte voor stuntvliegeren. Volgens
de heer O. Griffioen van de gemeente
Westerschouwen komen er via ver
schillende kanalen, zoals strandpavil
joens en de VW’s wel wat klachten
binnen met betrekking tot overlast.
Men hoeft zich tevoren niet aan te mel
den. Elke dinsdag begint de excursie
om 10.00 uur en elke vrijdag om 19.W
uur. Verder wordt op zondag 17 juli en
2i augustus een excursie gehouden
die om 14.00 uur begint.
Het gaat om een initiatief van de vereni
gingen Natuurmonumenten en Het
Zeeuwse Landschap. Zij zorgen voor
gidsen die het publiek informeren over
zeer jonge natuur van Neeltje Jans,
Hoewel het gebied op het eerste ge
zicht vooral uit zand bestaat, bevindt
zich volgens de initiatiefne>mers ach
ter ieder duin een nieuwe verrassing.
Een bijzondere plant, vogel of eer
prach>tig landschap.
(Foto: Marijke Folkertsma).
Noordwelle. Het Raphaël Kwartet
speelt op vrijdag 9 september om
20.15 uur in de Nederlandse Hervorm
de Kerk in Oud-Vossemeer.
De excursies vertrekken vanaf de zuid
westhoek van het hoogstgelegen par
keerterrein van Delta Expo, bij het bord
van Natuurmonumenten en het
Zeeuwse Landschap.
Het programma van de Manifestatie
Zeeland Mondriaan 1994 neemt een
belangrijke plaats in. In de loop van
september worden twee tentoonstel
lingen in het kader van het Mondriaan-
jaar 1994 in Middelburg en Domburg
geopend. Ook een aantal workshops,
lezingen en een symposium over
Mondriaan zijn in die periode bij te
wonen.
„Die Power Kites die je in de winkels
kunt kopen, daar kan wel een trek
kracht op staan van 150 kilo. Die hou je
niet, en een kind zeker niet.” zegt
James Jaquet. „Het heeft alles te
maken met het ontwerp van een vlie
ger, de vorm bepaalt hoe de wind er
langs gaat. Een wedstrijdvlieger, zoals
ik die maak, trekt niet. Als een vlieger
helemaal plat is komt de wind er pal op.
Door op een bepaalde manier vorm in
Het Orkest van de Achttiende Eeuw is
in 1981 opgericht door Frans Brüggen.
Het gezelschap streeft ernaar om klas
sieke meesterwerken te laten klinken
zoals de componisten het zich destijds
hoogstwaarschijnlijk hadden voorge
steld. De ongeveer vijftig musici spelen
op instrumenten uit die tijd of op ko
pieën ervan. Soliste tijdens het concert
in Brouwershaven dat om 20.00 uur
begint, is de sopraan Cyndia Sieden.
tijd zijn erg gewild, maar hij verkoopt ze
niet aan iedereen. Meestal gaan ze
naar wedstrijdteams. James: „Als er
een ongeluk gebeurt door een vlieger
van mij, en net als bij de meeste spor
ten komt dat voor, ben ik niet verant
woordelijk.” Fred: „Een vlieger die
neervalt bijvoorbeeld moetje niet aan
raken, je kunt je vingers eraf snijden. In
IJmuiden is iemand verongelukt die,
voorgetrokken dooreen vlieger, tegen
een paal opknalde. Op het gebied van
veiligheid is nog heel veel te doen. Bij
grote wedstrijden wordt het strand al
tijd afgezet omdat het gewoon veel te
gevaarlijk is."
ook zelf maken. Toen ikzes waszijnwe
naar Nederland gegaan. Trouwens
vrijwel ieder land heeft zijn eigen vlie-
gercultuur.” Michael is een geval apart
Behalve stuntvliegeren, is hij ook be
dreven in balletvliegeren. Hierbij wort
op de maat van muziek van te voren
vastgestelde patronen met de vlieger
gevlogen.
Thuis oefent Michael met een klein vlie
gertje aan een stok de patronen. De
woning van de Jaquet’s is één en a
vlieger, van kleine papieren vechtvfe
gertjes tot grote wedstrijd-stuntvlie-
gers. James maakt er soms wel 60 inde
week. Ook maakt hij weleens kleine
stuntvliegertjes die hij verkoopt en de
opbrengst hiervan aan projecten voor
arme kinderen in Columbia geeft.
De festivals zijn ontmoetingsplaatsen
voor de vele vliegerliefhebbers. Maar
ook tussendoor gaan ze weleens naar
Parijs of andere steden om op plaatsen
te vliegeren waar normaal gesproken
geen mens het in zijn hoofd haait omte
vliegeren. Fred maakt er een hobby
van om zichzelf op de foto te laten zet
ten, vliegerend bij beroemde gebou
wen als de Arc deTriompheofde Eiffel-
toren. Fred: „Wij kunnen overal
vliegeren, zelfs zonder wind. Het is
echt te gek, als je eenmaal gegrepen
bent door deze sport laat het je niet
meer los.” James kan overal vliegers
van maken en krijgt regelmatig op
drachten de meest vreemde vormen in
een vlieger om te zetten, bijvoorbeeld
emblemen van bedrijven of instanties
Zelfs een bankstel-vlieger gaat zonde
problemen de lucht in. Ook het nacht-
vliegeren is volgens de vliegeraars een
feest apart. James:,Van alles is moge
lijk, bijvoorbeeld een zwarte vlieg»
met een reflecterend patroon, of vuur
werk. Het grootste evenement op dit
gebied vindt jaarlijks plaats in Dene
marken.
NEELTJE-JANS - Tot en met okto
ber iedere dinsdag en tot en met au
gustus iedere vrijdag worden op
Neeltje Jans excursies gehouden
door de natuur.
Voor het vierde Kamermuziekfestival
in Zeeland is opnieuw een serie con
certen samengesteld in historischege-
bouwen voornamelijk op Schouwen-
Duiveland, met steun van Uit op Tholen
en de gemeenten Zierikzee, Brouwers
haven en Westerschouwen. In de Vier
schaar in Zierikzee spelen op zaterdag
3 september vanaf 20.00 uur, cellist
Colin Carr en pianiste Marianne Boer
de vlieger te brengen kan er wind
langs.” Hij laat een vlieger zien met een
spanwijdte van 2,80 meter en een ge
wicht van 160 gram. „Dat weegt even
veel als zo’n klein fabrieksvliegertje.
Ook heel belangrijk is het soort touw
wat je gebruikt. Er mag niet te veel rek in
zitten. Als de vlieger in de lucht is moe
ten de touwen strak staan en niet met
zo’n bocht erin. Je kunt dan niet snel
reageren met de vlieger en dat kan le-
Als iedereen zo kon vliegeren als
Michael zou het geen enkel probleem
opleveren. Naast het feit dat hij de per
fecte vliegers van zijn vader gebruikt,
heeft hij de vlieger volledig onder con
trole. „Een natuurtalent,” vindt zijn
vader en wijst op de vele bekers, pla
quettes en medailles. Bijna allemaal
eerste prijzen. Het vliegeren is hem met
de paplepel ingegoten door zijn vader,
die ook al vele prijzen gewonnen heeft.
„Hij vliegerde al toen hij net kon lopen."
James zelf, geboren op Surabaya, is
ook door zijn vader enthousiast ge
maakt. James: „In landen als Indone
sië, China en Japan is vliegeren een
eeuwenoude traditie. Mijn vader
maakte vliegers van zelfgesneden
bamboestokken en al gauw kon ik ze
vensgevaarlijk zijn, je kunt iemand ont
hoofden met zo’n touw. Wat ook veel
mensen niet weten is dat je wettelijk
niet meer als 60 meter mag gebruiken.
In Amerika is dat 45 meter. De winke
liers die stuntvliegers verkopen weten
er meestal veel te weinig van af.” Colle-
ga-vliegeraar Fred Janssen is kunst-
vliegeraar. Zijn specialiteit is het
maken van één-lijns kunstvliegers en
ook hij reist veel festivals en wedstrij
den af. Fred: „Eigenlijkzou er een soort
keurmerk moeten komen voor stunt
vliegers, net zoals voorgas- en elektri
sche apparaten, zodat ze aan bepaal
de veiligheidseisen op het gebied van
materiaal voldoen. Er wordt bespaard
op materiaalkosten omdat ze anders
niet meerte betalen zijn.”
Een goede wedstrijdvlieger kost mini
maal 600 gulden, dan heb je een kale
vlieger, zonder stokken en touw. De
vliegers die James maakt in zijn vrije
In de Ridderzaal van Slot Haamstede
spelen op donderdag 8 september om
20.00 uur hoboïst Han de Vries en Al
bert de Klerk op kist-orgel werken van
Vivaldi, Babell, Britten en C. Ph. E.
Bach. Trio Avodah met violist Volker
Biesenbender, accordeonist Klaus
Bruder en Wolfgang Fernow op con
trabas, geven op zaterdag 10 septem
ber om 20.00 uur een concert in de Ne
derlands Hervormde Kerk in
