10
Plagproject op de Vroongronden
wordt binnenkort weer hervat
DEZE WEEK
Verweving visserij en natuur
uitdaging voor mosselvissers
Tientallen badgasten ziek
na eten Grevelingen-mossel
5
60e JAARGANG
GRATIS KRANT IN REKREATIELAND
4 AUGUSTUS! 994
Overheid moet ook niet achterblijven
Compensatie
Woestijnlandschap
Kalkhoudend
Subsidie
Provincie werkt
aan plan "Week
van de Vrijheid"
13 Aantal inwoners Zee -
land groeit harder dan
was voorzien.
Kunstmanifestatie tij
dens vierde Zierikzee -
sche toeristendag
Staatsbosbeheer tevreden met resultaat vorig jaar
BRUINISSE - „Ik ben oprecht bij dat de visserijsector de pro
blemen onderkent. In het Beheersplan Kustvisserij lees ik dat
wordt onderkend dat aan de toegenomen vangstcapactiteit
en competitie tussen vissers nadelen zijn verbonden. En dat
de visserijsector de verweving van visserij en natuur als een
uitdaging ziet.” Dat onder meer zei H. J. M. Baptist, ornitho
loog aan het Rijksinstituut Kust en Zee (RIKZ), in een inleiding
op de vergadering van de visserijverenging in Bruinisse.
11 Zweefvliegen: Niet
moeilijk, maar je
moet het wel leren.
BROUWERSHAVEN - De afgelopen week hebben zich op
Schouwen-Duiveland 15 tot 20 mensen bij huisartsenpraktij
ken op het eiland gemeld, dieziekzijn geworden doorheteten
van zelfgeplukte mosselen in het Grevelingenmeer.
RENESSE - „De natuur heeft tijd nodig. Je kunt in een jaar tijd niet verwachten dat er in de af
geplagde laagtes de complete vegetatie van een vochtige duinvallei te zien is.” Staand in zo'n
afgegraven deel van de Vroongronden, vertelt Dirk Fluijt, boswachter van Staatsbosbeheer
Zeeland-Noord, dat het plaggen eind vorig jaar, het afgraven van de verzuurde bovenlaag van
verschillende laagtes in het gebied, er in elk geval voor heeft gezorgd dat een flinke laag water
in die valleien kwam te staan. Verder is volgens hem de kans dat kalkhoudend grondwater
naar de oppervlakte komt, door de werkzaamheden aanzienlijk vergroot.
bad krant
(Foto: Marijke Folkertsma).
Dirk Fluijt is boswachter van Staatsbosbeheer Zeeland-Noord.
De klachten variëren van diarree en
misselijkheid tot buikpijn en braken.
Volgens sociaal-verpleegkundige L.
van den Berge van de Gemeenschap
pelijke Gezondheidsdienst Zeeland
(GGD), gaat het om klachten die binnen
twee tot vier dagen weer verdwijnen.
,,Op zich is diarree niet levensbedrei
gend, maar bij oude mensen en kinde
ren bestaat met dit warme weer, wel de
kans op uitdroging. Het is dus zaak om
zeker in die gevallen even naar de huis
arts te gaan”, aldus Van den Berge.
De GGD raadt ten sterkste af om zelf-
geplukte mosselen uit de Grevelingen
te eten. De waarschuwing betreft al
leen het Grevelingenmeer. In dit water
bestaat namelijk geen echte mossel-
cultuur. De mosselen die er groeien zijn
'wilde' schelpdieren, die vooral door
badgasten worden geplukt.
Hij voegt er overigens aan toe dat
waarschijnlijk wel meer mensen ziek
geworden zijn, maar omdat niet ieder
een die voornoemde klachten heeft,
zich bij de huisarts meldt, kan volgens
hem niet worden vastgesteld om welk
aantal het nu precies gaat.
De laagtes waar zo'n tien tot twintig
centimeter bovengrond vanaf is ge
haald, zien er op het eerste gezicht uit
als een dor woestijnlandschap. Het lijkt
er kurkdroog, volgens Fluijt een nor
male aanblik voor deze tijd van het jaar.
Maar schijn bedriegt in dit geval, want
bij bijna allemaal is de bodem vochtig.
En dat is nu juist de bedoeling. Hier en
daar zijn plantjes opgedoken. Hoewel
er volgens Fluijt nog geen bijzondere
soorten zijn gesignaleerd in de geplag
de valleien, heeft hij er het volste ver
trouwen in dat dit binnen afzienbare tijd
wel zal gebeurenHet kan nog wel een
jaar of zes duren voor je echt resultaat
ziet, maar we hadden ook eigenlijk niet
anders verwacht. De natuur werkt nu
eenmaal langzaam. Het potentieel is in
elk geval aanwezig op de Vroongron-
Vanaf 8 augustus gaat Staatsbosbe
heer verder met het plagproject op de
Vroongronden. Vorig jaar november en
december is een derde van alle werk
zaamheden gerealiseerd. In totaal
werd toen zo'n 6000 kuub verzuurde
grond door een loonwerkersbedrijf van
de bovenlaag van verschillende vallei
en in het gebied, weggehaald en afge
voerd. De overvloedige regenval
maakte het plaggen toen verder onmo
gelijk. In augustus begint Staatsbos
beheer met de afwerking van de rest
van het project: nog eens 12.000 kuub
grond wordt over een gebied van een
kleine acht hectare afgegraven, iets
meer dan aanvankelijk was gepland.
Omdat Staatsbosbeheer 6000 kuub
aan een makelaar heeft kunnen verko
pen die het gebruikt voor het bouwrijp
maken van percelen, is er meer geld
vrijgekomen voor het project.
stonden ze er verruigd bij. Een gras
soort als pijpestrootje bijvoorbeeld,
deed het erg goed op de toen nog kalk-
arme en tegelijk door huriius voedsel
rijk geworden grond.
Met het wegschrapen van die boven
laag wil Staatsbosbeheer de omstan
digheden terugbrengen waar zeldza
me plantensoorten als onder meer de
orchidee en parnassia van houden:
een voedselarme en kalkhoudende
bodem.
den, meent de boswachter. Hij wijst op
de planten die in een laagte verderop
staan. Hoewel het hier om een betrek
kelijk diep valleitje gaat, volgens Fluijt
waarschijnlijk ontstaan tijdens de
Tweede Wereldoorlog toen bommen
bedoeld voor het vliegveld Haamstede
nogal eens op de Vroongronden be
landden en kraters sloegen, heeft hij
goede hoop dat de flora daar, straks
ook in de geplagde laagtes aan zal
slaan. Hij noemt daarbij bijvoorbeeld
planten als zilverschoon en blaartrek
kende boterbloem. De Vroongronden
vormen een uitgestrekt natuurgebied
in de binnenduinrand van Schouwen.
Rond 1050 is het gebied ontstaan en
het behoort tot het oudste gedeelte
van de duinen.
In de loop van de eeuwen zijn de Vroon
gronden door neerslag grotendeels
ontkalkt. In de lage duinvalleien komt
plaatselijk echter nog wel kalkhou
dend grondwater dicht bij het maai
veld. Dit water komt uit de hoge duinen
en stroomt als grondwater langzaam
naar de polder. In de afgelopen decen
nia heeft zich in de valleien echter een
dik pakket humusrijk materiaal ge
vormd. Hierdoor komt het dat de
bodem oppervlakkig verzuurt en voed-
selrijker wordt.
De onderzoeker volgde al die jaren de
relatie tussen de voorraden op de mos
selpercelen en de behoefte van de
overwinterende vogels in het Deltage
bied. De meest waardevolle vogel
soorten als wulp, rosse grutto, zilver-
plevier, tureluur, steenloper en
strandlopers strijken op hun trekroute
naar Canada en Siberië in het Deltage
bied en de Noordzee neer om te over
winteren.
Voor de visserij was het in licht van de
vogelbehoeftes niet direct een voor
deel dat de Stormvloedkering werd
aangelegd. Tal van uitstekende
kweekpercelen raakte deze bedrijfstak
daardoor kwijt. Het uitblijven van de
mosselzaadval had tot gevolg dat
schaarste voor de kwekers en een
sterfte onder de vogels optrad. In die
perio>de (de jaren 1990 tot en met
1993) heeft het ministerie van land
bouw, natuurbeheer en visserij naar
het oordeel van Baptist te lang de be
langen van bepaalde sectoren behar
tigd. „In het kader van het intregaal wa
terbeheer dient het algemeen belang
centraal te staan”, meende Baptist.
Baptist constateerde tenslotte dat de
toekomst er wat de onderlinge contac
ten betreft gunstiger uitzien dan in het
verleden. „Mijn persoonlijke wens is
dat natuurbeschermers en vissers ge
zamenlijk verder met elkaar optrekken.
Met als doel de platen en slikken vol
met mossels krijgen.”
Diverse woordvoerders van de visse
rijsector lieten blijken geen moeite te
hebben met de reservering voor de vo
gels, mits de overheid het beste been
tje voorzet om de vissers in een vorm
van compensatie tegemoet te treden.
Door daadwerkelijk extra stabielere
kweekpercelen op de Waddenzee te
realiseren zouden de aanhoudende
hartekreten van de mosselaars immers
vanzelf uit de wereld kunnen worden
geholpen.
In het 'hol van de leeuw' stelde vogel
kenner Baptist afgelopen zaterdag
morgen in het Bruse dorpshuis hardop
de vraag of de tot op heden voorgestel
de maatregelen voldoende zijn. Zon
der op voorhand keiharde uitspraken
te doen concludeerde hij dat de tijd een
en ander zal moeten leren. Voor een
volle zaal mosselkwekers en genodig
den onderstreepte Baptist dat een
duurzame visserij met een op de vogel-
bestanden aangepaste visserij-inten-
siteit niet valt te ontkomen. Gebeurt
dat niet dan zal de overheid hardere re
gels uitvaardigen. „Ik denk dat de
maatschappelijke stand van zaken is
dat wanneer de visserij niet duurzaam
wordt uitgeoefend de overheid tot
scherpere maatregelen zal worden ge
dwongen", aldus Baptist.
Baptist heeft in de afgelopen twintig
jaar de ontwikkelingen in het Deltage
bied op de voet gevolgd. In het begin
van de tachtiger jaren werden de nega
tieve effecten van de mechanische
kokkelvisserij voor het eerst aan de
kaak gesteld.
Het plaggen wordt uitgevoerd in sa
menwerking met de Provincie Zee
land, die hiervoor subsidie geeft in het
kader van de Bijdragenregeling Bo-
I dembeschermingsgebieden. De
werkzaamheden die in augustus van
start gaan, zullen volgens Fluijt enkele
maanden gaan duren. Voordat de eer
der aangepakte valleien van hun ver
zuurde bovenlaag werden ontdaan,