ste
DEZE WEEK
Het platteland als de
achtertuin van de stad
14
Expositie landschappen
rond het Grevelingenmeer
OUDDORP - In het Bezoekerscentrum De Grevelingen in
Ouddorp zijn tot en met vrijdag 28 oktober aquarellen te zien
van Adriaan van der Valk uit Lunteren. Van der Valk toont im
pressies rond het Grevelingenmeer.
7
VW’s werken samen met AVN
5
60e JAARGANG
GRATIS KRANT IN REKREATIELAND
13 OKTOBER 1994
'Vitaal landelijk gebied is essentieel’
Natuurontwikkeling
e
Casco-benadering
11 Koos en Corrie treden
samen op in De Stenge
3 Oorlogstaferelen
en bloemen in
Galerie Borsboom
9 Parking Watchers
beteugelen wangedrag
strandgangers
ZIERIKZEE - Nu ’s lands oude binnensteden grotendeels zijn
gerenoveerd, is het tijd het landelijk gebied op te knappen.
Zowel boeren als bomen gaan gebukt onder een recessie. De
een van economische, de ander van ecologische aard. Het
medicijn heet plattelandsvernieuwing: de deur voor de stede
ling moet open.
12 Nieuwe Interliner bus
Zierikzee-Rotterdam
t
'r
Crisis
I.
k
t
i
1
3
Hen inschakelen bij het natuurbeheer
is goedkoper, want er hoeft minder
grond te worden aangekocht. Het
Landbouwschap zet daarom de kaar
ten op het agrarisch natuurbeheer.
„Voor boeren kan het een stukje extra
inkomen betekenen”, menen de be
leidsmedewerkers L. van de Sar en H.
Doel van de overeenkomst is een meer
intensieve en efficiënte samenwerking
bij het promoten van het binnenlandse
toerisme. Toerisme& RecreatieAVN is
een nieuw samenwerkingsverband
van de ANWB, ANW/WVs en het Ne
derlands Bureau voor Toerisme dat
Hoofdzaak is dat de vaak rigide over
heidsbemoeienis vermindert, vindt
Van de Klundert. Hij pleit voor de
casco-benadering: het rijk stelt op af
stand de criteria vast, maar laat de in
vulling over aan de regio.
zichten en zeilboten. Van der Valk ver
werkt in zijn bloemaquarellen tientallen
verschillende bloemen en andere de
tails. In deze schilderijen, maar zeker
ook in de landschappen, drukt hij zijn
verbondenheid met de ons omringen
de natuur uit. In sommige aquarellen
gebruikt hij niet alleen aquarelverf,
maar ook zilverzand en Oostindische
inkt. De openingstijden van de exposi
tie zijn dinsdag tot en met zondag van
12.00 tot 17.00 uur.
ik,
an
sr-
et
sn
ss
s,
Is
s.
ie
ie
e
e
e
xi-
van ’t Land. „Het is denkbaar dat een
recreant uit de stad op een gegeven
moment op het volgende bordje stuit:
Dit stukje natuur wordt onderhouden
door boeren en boerinnen."
Hoewel de discussie over plattelands
vernieuwing nog moet beginnen, gaat
de meeste aandacht tot dusver uit naar
landbouw, natuurbeheer en recreatie.
Fout, vinden de planologen A. van de
Klundert en A. Verbaan. De laatste is
verbonden aan de Rijksplanologische
Dienst (RPD). „Het is nu al niet meer zo
dat het platteland uitsluitend het do
mein is van de landbouw of van de na
tuur. De agrarische werkgelegenheid
bedraagt maar enkele procenten en
neemt verder af. Net als in de steden
vind je er high tech, bouwnijverheid en
industrie. Dat zal alleen nog maar toe
nemen”.
moet erfijn kunnen fietsen, de bloeme
tjes en bijtjes moeten ruimte hebben
om te leven en er moet geld te verdie
nen zijn voor de bewoners.
Van Aartsen staat voor de taak dat te
realiseren. De kersverse minister heeft
nog geen vastomlijnde ideeën over de
invulling. Daarbij zit hij ook nog eens
slecht bij kas; de bewindsman moet op
termijn bijna 10 procent van zijn begro
ting inleveren. Vage ideeën heeft Van
Aartsen wel, zo bleek onlangs in de
Tweede Kamer. „Het gaat er om het
werk van boeren en tuinders beter in
overeenstemming te brengen met het
natuurbehoud. Daarnaast moet de
stedeling, die wil recreëren op het plat
teland, dichter bij de boer komen te
staan.”
De term plattelandsvernieuwing is nog
geen half jaar geleden bedacht door
Natuurmonumenten, het Landbouw
schap en de Provinciale Landschap
pen. In een brief aan de kabinetsinfor
mateur pleitten ze gezamenlijk - en
tevergeefs - voor meer geld voor het
landelijk gebied. Een coalitie van enige
historische betekenis, want niet eerder
trokken boeren en natuurbeschermers
gebroederlijk op richting politiek. On
danks de eensgezindheid legt ieder
vooralsnog zijn eigen accenten.
werd opgericht om het toerisme en de
recreatie in eigen land te verbeteren.
De provinciale VW’s zijn actief ten be
hoeve van het toeristisch bedrijfsleven
binnen hun eigen provincie. Toerisme
en Recreatie AVN heeft op nationaal ni
veau een coördinerende, ondersteu
nende en stimulerende rol op het ge
bied van marketing, PR, onderzoek en
produktontwikkeling. Beide organisa
tie zullen jaarlijks geld storten in een
fonds waaruit een aantal collectieve
activiteiten worden gefinancierd.
Een vitaal landelijk gebied is voor Ne
derland essentieel, schrijft de WD-
landbouwminister Jozias van Aartsen
in zijn begroting. „De kwaliteit van de
samenleving wordt hier mede door be
paald. Dat is ook de reden dat het kabi
net expliciet aandacht wil besteden
aan het landelijk gebied en actief wil
bijdragen aan noodzakelijke vernieu
wingen.”
De stichting Natuur en Milieu bij voor
beeld kijkt bewonderend naar Oost-
Beieren. Dit stukje Duitsland was der
tig jaar geleden landbouwkundig
verpauperd. De boeren trokken weg,
de leefbaarheid kwam in het geding.
Totdat de regering van de deelstaat
geld stak in natuurontwikkeling en re
creatie. Er kwamen toeristen en daar
mee nieuwe werkgelegenheid voor de
plaatselijke bevolking. Tegenwoordig
verdient de streek jaarlijks 20 miljoen
Dmark aan de recreanten. Zo kan het in
Nederland ook, denkt Natuur en Mi
lieu: minder boeren en meer natuurre-
creatie. Het platteland als speeltuin
voor de stad.
Het ministerie van landbouw, natuur
beheer en visserij erkent dat, als deel
oplossing. „Recreatief-toeristische
bedrijvigheid kan een bijdrage leveren
aan een verbeterde leefbaarheid op
het platteland", zo vermeldt de land
bouwbegroting voor 1995. Een andere
optie is het agrarisch natuurbeheer.
Uitbreiding van de natuurgebieden
staat hoog in het vaandel van het rijk.
Het wil 8 tot 10 procent van het boeren
land teruggeven aan de natuur. Maar
het uitkopen van boeren vergt veel
geld.
De aquarellen zijn in vorm duidelijk her
kenbaar, maar zijn geen exacte weer
gave van de werkelijkheid. Van der Valk
is namelijk van mening dat de werke
lijkheid zo veelzijdig is, dat mensen al
direct bij de eerste waarneming selec
teren. De waarneming is daardoor
vaak beperkt en oppervlakkig.
Er zijn aquarellen te zien van de bloem-
cultuur bij Ouddorp en van de vele
wilde bloemen die rond het Grevelin
genmeer zijn aan te treffen, strandge-
Agrarisch natuurbeheer vergt goede fi
nanciële regelingen, aldus Van de Sar.
Maar het kan ook met gesloten beurs,
met name bij landinrichtingsprojecten.
„Ruimte in beleid is minstens zo be
langrijk. Je kunt een boer tegen zijn wil
verplichten een houtwal in stand te
houden die tussen twee kleine perce
len loopt. Je kunt hem echter ook de
ruimte bieden de houtwal te kappen en
elders opnieuw in te planten, waar
deze niet in de weg staat. De winst voor
de boer zit dan in de verbetering van
zijn bedrijfsstructuur. Het onderhoud
van de houtwal doet hij ergraag bij.”
„Je ziet nu al dat schone bedrijven
graag in een parkachtige omgeving
willen staan. Bovendien neemt de be
hoefte aan woningen nog altijd toe.
Daar moet je rekening mee houden.”
Van de Klundert van het Wageningse
Staring Centrum - het overheidsinsti
tuut voor onderzoek naar het landelijk
gebied - onderstreept dat.
„We staan momenteel op een kantel-
punt. De oude scheiding tussen stad
en platteland is verouderd. Het is één
weefsel aan het worden. Het landelijk
gebied wordt de achtertuin van de ste
deling."
„Momenteel zijn het de regels die be
palen wat er gebeurt, niet de doelen.
Als je in de Rijnmond een bedrijf hebt
dat 1500 mensen hindert, is het onmo
gelijk de boel te verplaatsen naar een
plek waar maar 200 mensen worden
gehinderd. De regels voor nieuwvesti-
ging staan dat niet toe. Dus wordt er
geen winst geboekt.”
„Voor ammoniak geldt hetzelfde. Als je
een boer hebt die een zuurgevoelig
bosje bedreigt, kan de overheid hem
wegkopen. Maar daar ontbreekt
meestal het geld voor. Geef die boer
toestemming zijn grond te verkopen
aan iemand die er een landgoed met
villa wil vestigen. De boer kan naar el
ders en de natuur gaat er op vooruit.
Plattelandsvernieuwing is ruimte bie
den aan creativiteit.”
i
i
i
i
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
i
i
I
I
I
i
De landbouw, van oudsher de belang
rijkste sociaal-economische drager
van het platteland, krimpt. Tegelijker
tijd staan ook natuur en milieu onder
druk. Verdroging, verzuring, vermes
ting en versnippering verminderen de
aantallen en soorten planten en dieren.
Plattelandsvernieuwing geldt als het
middel tegen beide kwalen. Duur ge
zegd staat het voor versterking van de
esthetische, ecologische en economi
sche functies van het platteland. Je
Deextra aandacht is nodig. Het leven in
het buitengebied is niet meer wat het
was. Boeren en tuinders zitten in een
crisis. Wereldwijd neemt de concur
rentie op de markten toe, terwijl de na-
1 tionale en Brusselse overheid zijn be
schermende subsidieparaplu intrekt.
bad krant 1
MIDDELBURG - De twaalf provin
ciale VW’s en de stichting Promotie
Den Haag hebben onlangs een part-
nerovereenkomst getekend met
Toerisme Recreatie AVN.
