Mi». li,
EN
DE PLEEGZOON.
No, 278.
Zaterdag
8 November.
*1
J. ffi. C. POT,
mem
rSUILL'tlTOH.-
Geschied- au Waterstaatkundige lieschri -
ving van Tholen en ornsl eken
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Pi,j pei i maanden, franco per post 65 cents.
Voc liet buitenland 90 cents.
Ingezonden stikKen, en;. worden u.'erlijt op DONDERDAGAVOND ingewacht aar
het bureau te Tl olm ol vóór DONDERDAGMIDDAG bij ofizon mtlowtrker teler.eke
VTQEVVK
T H 01. )i
A/lvertentiëir. van 1 to, 1 regels 10 euins-i';v? regel meer
10 cents groot,e letter.- naar p'a: tsruim'.i;
Elke advertentie 3 maal ter o'aats iog opge leven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht.
(8!clJ.
In de 19e eeuw verzwakte de rijkdom ceno
klasse door leegheid van /iel en lichaam, ter
wijl armoede de levenskracht der massa ai'-
putte deur te z warén arbeid, slecht voedsel til
ongeronde woningen
ik arbeid die van kinderen en -.-vun an ge
vergd werd, hodier' ,ie kiemen zelfs mui het
ieven In plaal.s van éi a.theilkweckende om-
stuwlighedea geniete i allen in 't jaar £000 de
y'iDffigst'j voor .vaarden van lie.tfn idlijk welzijn;
tic kinderen worden zorgvuldig m 1 ei vr>
pic-cffdde arbeid die van allen gewrgd wordt,
is beper.vt .ot het tijdvak van de groot-te
lichaamskracht vu i» nooit overstelpendzorg
voor zich zelf of voor zijn gezin, ongerustheid
voor het bestaan, de afmelring van dti. «indo-
loozen strijd om het bestaan a! dij invbeden
die vroeger zcovelen menschen iichaaui tu ziel
knak; m, zijn dan zonder e.mige k.'idfil, Krank-
rinn glieid die n de U'e c-uw zulk een alge
meen vtrscli nsel was, is bijna geheel verdwe
nen met l.an* broeder, dun zelfmoord.
'ie nooddruft, de behoefte aan een tehuis
verleidt de vrouwen niet om mannen t,e hu wén
die zij noch achten, nccli lie'hebben kun;-.er.
Rijkdom. er rang rekkaii niet n er de in
dacht iu plaait v ui persoonlijke deugden.
liet goud verguldt niet meer het voorhoofd
van de. dwaas De -MganHhe c m.ii
men - h':i, van geest oti g? r;o'. d v.oouh :id,
vernuft, welsprekendheid, zachtheid, delinc Mg-
heid, talent, worden op liet nagesbu iit overge
bracht. De cigeusehappi dm bewom «ring w m-
keu worde behouden, de udere Iwij uni
Zoo gaat de schrijver voort en vikkeh iet
verhaal in een r imantisch kleed. Wij hebben
slechts enkele pu iten, die betrekking hebhen
op de sociale toestanden van onzen t;j i, n-
15.) Naar het Duits:.
Allengs - 'ecg li j iets van zijne gewone j
kalmte en zelfbclieérsching 1 .-rug. Sii'ri trad I
Lv'j naar liet midden van h-i. ertrek, en ter- I
wijl h'j den afgewendeu blik van den dokter j
trrehtte te ontmoeten, zeide hij op vastsn toon j
„11- ben de oorzaak van hetgeen ix-r gebeurd,
is. Ik haald hom gisterenavond uit zijn bed
om i et mij Ie gaan wandeleni.k dacht aan
zijn stilzitteix'. leven en r.an ztjr.e bleeke wangen, j
Het we d uret. eene goede bedoeling gedaa.i, en i
wie weet: al ziet het er nu donker uit, of het 1
mogelijk ter. laatste toch r ug iet tot iets roeds
kan leiden."
l)o dokter zag hem nu voor liet eerad aan. 1
Otn zijn mond sidderde ïVs dat van ha:en 1
tegenzin getuigde en zijn oog schitterde van
geroerd, maar raden ieder :u het öook ;n zij
geheel te lezen. Wij weten vooruit dat een.
maatschappij als v." a» mu-i Jiullamy heeft ge
droomd, ondenkbaar is, maar dit neemt zliot
weg dat wij den schets, (i'ien de schrijver ons var.
(ie uvisbinden geoft en - .c .venl m r v -
betering daarin aangegcvi o, toeli bewonderen
moeten, oradai lui ons t.el ;eas t t dei keu
dwingt.
I Ja, de twintigsc eeuw was een droom ge-
I weest, con zonderlinge d room
Ho uD hij ontwaakt k!*sdï hij zich aan, en
lees' w .er de 1 'de ceuvvsche couranten met
hunne beriok ien over oorlo.rege* aar, eindeloozo
w .rkstf.kingi: i diefstallen, ze!:- ii -ndare
i moorden, cl .Dan gaat i.ij wandel»-:- n onfc-
moet p ronj>ii van*leegloop.sónnafgeii' komferi
geen "vt-rk kregen legen elke» prijs, andeon
I niet tegen c%. prijs, dien zij mieiijk ach tan.
Hij gaa'. verder e.i ontwaart wat iu de uiterste
schn jhooken geschit'df; en dit is zoo verschrik-
1 ke'ijk, dat hij in zwijm valt. ffi ontwaakt
daarna in 't weelderige huis zijner verloofde,
j waar eer feestmaal is aangt. ü-iit er ..lies otn
':em het;: acii'ttart vau praeht. Men schijnt
.em uit te lachen, men bespot hem. Waar
was hij geweest
En nu is zijn antwoord
I „Geweest ben 'k p Golgotha, ca hei.)
ik de menschheid ha igwiui m het kruisOf
j weet gij niet dat dicht naast uw .Iu ir een
i groote men gte mannen en vrouwen zijn die
•.•ei leven leiden da. een ramp is vei de ge-
boort© tot bet p-af r Waarmede ebt ge uwe
ooren vi-Joofd, dat gij i uniie jf-jnuervolle ge-
I luiden luoi vernee ;.t? Ik hoor im' -ta a.-dzrs."
i Een oogenblik vau stilte volgd,', niaar toer
klonk het vau alle kante; (lek -- Gevaar
lijk wezen! Dweper! 'ïjanri vau k- samen-
leving! Zet hem de deur uit
En wéder ontwaakt hij iu de 20ste eeuw.
want ditmaal var het een booze droom.
J)e v-restle t(.Oiiealen die h.^ aanschouwd had
j tn zoo goed kon bevestigen dr-or dc herinuerin-
i ver; geheel ongewoon licht, eot-r: hij ii.tllluic'
i antwooidde
„'Vliea- gk voord der. r« ed ii.aar niet; wij
zij,. Im i ntuers slechts., wier. deze '.aap ge-1
iro.fei» neeDadelijk '.ad hij spijt ver c.i e
scherp woerden, maar hij was tlr nie
üe stemming o.n er iets' verzachte.i.:.> b: te
voegen. Hij zuchtte alleen, en wendde zich
weder tot zijr. zoon, die na dc zorgvuldige en I
kundige behandeling het nu wel iets beter
scheen t.; hebben.
Bij de woon *n d« - lok- ws had dc schout
vergenoegd, toe-temiuemi geknikt, als een j
scboolineester die, i.a lang vergeefs ie hebben
gevaclv, eindelijk eeu volledig bevrn.igcnd
antwoord te hooren krijgt. Nu trad iiij met
zijn gewoon koekje en terwijl bij zijn boord,
uit de diepte ophaalde^ naar het midden Jet i
kamer en zeide
„Het zal hier noodt zijn proces-verbaal op te
maken; er 'ehoori i dit Jaaghuis cene ver
klaring te worden afgegeven.. Ni ik toch hier
bon, zal ik zoo vrij zijn een kort verhoor te
doen pla ts hebben.
'a aan zijn rong 1...mm, zijv. v.r- weiaen. voerhu; schets m d, Goerika: -scke sa men-
Maar nn gevoelt hij wroeging en zegt: levin;.; iu Ie kriste eeuw. Welk ecu heerlijk
,,Y'at heb ik gedaan om de bevrijding te ho- visioen roept luj uit het lam tl••oorneu 'te
ajwïrtigen .waarin ik uu juichIk die geleefd voorschijn. Geonszius kun het de baloelim.r v.mi
i eb in die wreede onzinnigo 13de e«iuw, wat den schrijver wever dat dc toesta* -I» n x-r.u K jrnr
t.o verhaast-.i£C i<» zullen zij;, vooals i;j ze ga.'lroc.m ace
wal flat ze zoo bc.'iooren tc zijn c ietlc.'
.s hier i. u m i ié '.v .'Mcn.
e'. inet L"n: lei. ïliouclen iedei
vuil zijn nu demcnscli ter harte
heb .'/I: gedaan om haar eiiii'u
i'r. hij hoorde emi -.item die zeide maar
er zou u.'.t n zijn, n iicn deze booze menscli verplie';
droom vrerkelijklicid cn deze schcone wcr/o- Het is ucn L
lijjeheid een droom ware gevc.estbeter indien [die het. welzijn
gijS li'.gemartelde uuie oii.bnn poogdet tc .vr- gaat en die peinst.over de opl-ss.;:g dm sociale
löfei
dón
ui.,
hier
pottinid geslacht
putti i d.e gij niet i
hut
mvrI
de hanch
te (Iri'nkci u
Juiht gegraven e.i t. d m; v.ut bnc-men, waan ui
gij. de pianters heb; uteeirigd."
i.'v J\y sreliog vau Soou «'romuen au schoo ;e
;vcr i. khct!,:n of oingi.keeifl. ïainh nfn v
op i, heeft Bellani)' geschrc'.en rrisl, lie'. Icuj
om ici -ren tijdgenoot;, die van .neenins: is, dat
or .'ti, rei k - vun scci'i/e qwesliën bes haan (en
wie kun ze ontkennen) de vraag Voor te Jogger/:
AVat hebt gij gebami o i die vinger, cei sahrt.ie
nader ot iiuniie oplossing te brengen?
i)ul. het boek zoovele lezers vindt, ook it.edu j ei beschaving
in ons .b D wc! i 'oewij ?ai\ het w iclen I van onze edcl-u
en ker.l r. Ier pub1 ieke mening en van de I naar zich nutt:
gc.ircldigw wij/.iiring, ai.' zich in de denkbeeldeu ook; ieder V
dor groote menigte openbaren. De sohoouo ver- vvruclijk tijd .lat
vraagstukken van onzer- 'ij-I, im.et onwillekeurig'
na de le ,i'ng van dit sch".,ii. w rk dc ■trzueh-
rmg ;lalu;i Ach, waarom i: t !ic len niet zoo
.'t uit.na. <1 t ev^uw ij die -t z uc I -1 ir-*
le-lr d :!-n t ra:1; n zi h gc.r ou-
t" do «-'11 Pt Z.jii, cr!'.«i ui.
i|: es, nier en dfuic zichtbaar, een 1 cl.'ere
maker M zipc. er vos), utoj. ëu, ci
toch ook. b"fcikbare' zikon, w; nut er nn.",i
ster
zijn
slechts
klink c:
Het beste k-
het WLLLEN ui. MOE CEN h ;,t
erk vr.i r'e .xrc out w kkelii g
het zoeken nuar.ulc bévrodiging
n Irifl ieder trachte e
op welke wijze dat
vermogen. O Mrordfc
gocdgn.'.iiulcii de overti i-
r. make
o naar
c'i.nguig ,,P.A X' H'ÜMA NITATS') welks leden- j ging erlangen dat zij rul- viuelitoloos arbeiden,
c-'i! dagelijks toencr-nt, zal i-enmuil duot sau m-1 dat men huniia ikbouldct
werking linar edel kul lx nkon. Hierop neemt, en bij v-.-le de lus'
kouion wij later terug. mede te arbeiden, om het ii)
Onze landgenoot, prof. Harli'.g, ga7 oor
e nge jaren eer, ho'kj-r uit getiteld Anno 'i5,
liODi: doctor h>oso. rldex. Hij bosehrcef dan ut
-ei visioen, dat hij in dc toékomsJ. had geziei
red schooucr en gelukkige i
••cliii waarin wij leven; ce.u
i.rtclr de Vi.rchl sou de-
eg van dat werkje ie' ons
Na-a- onz? me ning l vfv
scliooner daad verricht.
•cl ou vrcrdt voorgesniegeld.
m overweging
orde opgewekt,
al, d.M ons Zoo
te hulpen be-
iodi:
/ar der xij
aiubevolen.
de la,
•'ii hei: boek een
lataui
een fcoekooist
Zou zijn dar
rijd dat de
heerscheu.
c oh ter 'ca lijk koud.
Ildward Bellom) een
wa.it- ei zit een diepere beteek en is in de uit-
.'.oor A. HOLLEST£Ll,E.
Fernolfj.)
In dc s,ad tn-ft inen onderscheidene herbergen
„Koraan.'i Sainuel, Iaat hooren. Hot is het j steile en gevaarlijk* rc-iï, verlaten var. zij.
gekomen dat gij den zoon van I-u. dokter zoo
thuis hebt gebracht?"
knsl-oer verteld;
een we ig vreesachtig
hoofd vun den schout
hij m u..-n ..fgeloopun
was gekomen om bi,
HU, de Oogen steeds
np het gef: usto voor-
gi-richt hoedende, dal;
iiitolit over de bergen
de pastoor de eerste
Mkondigin te gaan ver; eken. Toen hi ip
uit punt gekomen war gleed e; i hall bescliaaiai!
mi verlegen lachje als een weerichfc over zijn
t uders ernstig gela.. t. Gr.der aan de groote
steilte gekomen, boerde hij een zacht kreunen,
en i.oen hij. .iet guiuid volgende, -. n eind
va rder naar den berg ging, zag hij - en jongen
heer, bebloed en bewusteloos, t-ussclien dt
steenon liggen. Het was duidelijk dat hij had
misgestapt en '/ijn val moest stellig een el of
twaalf diep zijn geweest-.'1'*
„De zaak hangt u nlzoo te zaïnen" begon nu
du schout met -'.ijn s r.k, rechterlijk gelnat:
.De zaak liar.gt d c. te zaïreu, zug ik, dal
Os. ir zich alleen op te rot3 bevond. Uit zijn
nachtrust opgejaagd, bevond luj .itli op die
tuurlijken rioi.Gda* wil zeggen vau zijnen
ouiiat iurl-jken leegbroeder."
Dv chout ging nog lang voort op dezew j/L
I i u - "en. Had mon er werkelijk var
I geluisterd, dan zou Lij voorzeker reeds iu het
begiu v.ijiior opgesierde, bloemrijke toespraak,
gestuit zijn, cl zijne ongevoelige harde woorden
zijn afgewezen. Maar ieder was tc veel met
zijne
hem
éigen zorgen vervuld oia werk olijk naar
jiouu t hooren, daar nie mand hem in de
red o vi 1, b.-chc-uvdj luj <1 als cc;, bljk van
::iste;iwr,:ng met zijne gevv. lens, die hij dan
u m i.og v mier ongestoord ontwikkelde,
j Yen laatste vond hij het noodig Arnt «Steen te
I doen verslaan, d-.t de onpopulaire mannen van
'het ongeluk pok nog! wel een werkkring tinnöii
I vinden, en zelfs achting en bowowkiver-
wekken, wanneer zij slechts zoo verst;.iu
zioji ver van de plaats des ouheih t.
Tijdereu, n zich zoo mogelijk in een
i .elddee! te vestigen. Toen hii, vol
i wachting Arnt Steen onder zijnei blik tc zien
i':eenkriinp;ii, dezen aanzag, ha< Arnt juist. liet.
zijn
ver
ader
ver-
