rottlal [iijji aai it itlaip ra oesterteelt, laiMni, m.
No. 1129.
Zaterdag 26 Januari 1907.
Vier en twintigste jaargang.
EN
ALGEMEENE
VERGADERING
p?iMr
Eerste Blad.
5'
„H 0 L L A N D."
n
J. ML C. POT,
Maatschappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland,
Afd. „T H 0 L E N".
:'V0
0ERJ.NG
P u bli c a t i i).
Grepen uit de Bemestingsleer.
EEN MILLIOEN GULDEN.
BINNENLAND.
Van ouzo berichtgevers.
le
IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65met Geïllustreerd Zondagsblad fl.025, franco
per post f 1,10. Voor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
het bureau te T h o I e n of vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
TflOllN,
AdrertentiënTan 1 tot t regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
op Dinsdag 29 Januari 1907, des
Wed. P. A. THOLENAAR te
voormiddags 10 uur bij Mej. de
OUD-VOSSEMEER.
AGENDA:
1. Opening, aanneming leden, notulen, enz.
2. Jaarverslag 1906. Mededeelingen, enz.
3. Verkiezing afgevaardigden en commissie nazien rekeq
4. Rondvraag, enz.
5. Lezing van den heer Dr. Hissink. Onderwerp: Mi4
zeewater beschadigde gronden.
lezing, die ten 11 ure-aanvangt, is ook
T O T
verantwoording.
ipetenr
E*
Deze
niet-leden.
Het bestuur kan tot zijn spijt de almanakken 1907
de drukker teleurstelde met tijdige aflevering. Leden, die geen
wordt verzocht hiervan kennis te geven aan den Secretaris.
Namens het bestuur cler afd. voornoemd
J. VAN VREDENBURCH, Voorzitter.
J. A. SNIJDER, Secretaris Penningm.
t-?^Jl tijd*verz^rfijlw^# daar
t»tv.ir.gcn
Bargemeeater en Wethouders der Gemeente Tholen,
herinneren bij déze de belanghebbenden aan de
bepalingen, vervat in de wet van den 8sten No
vember 1815 (Staatsblad no. 5lj, art. 125 der
provinciale- en art. 228 der gemeente-wet. volgens
welke alle schuldvorderingen ten laste van het Rijk,
de Provincie en de Gemeente, binnen zes maanden,
-volgende op het jaar waarover dezelve loopen, zullen
moet worden ingediend bij zoodanige administratiën
ol ambtenaren, welke de orders tot het doen van
leverantiën of anderzins gegeven hebben, op poene
van te worden gehouden voor verjaard en ver
nietigd wordende mitsdien een ieder uitgenoodigd,
om de Schuldvordeningen welke hij ten laste van
het Rijk. de Provincie of de Gemeente, over 1906
mocht hebben, zoo spoedig mogelijk in te dienen, en
die ten laste der Gemeente zoo mogelijk vóór 1
Februari 1907 ter Secretarie te bezorgen.
i Gedaan te Tholen, den 22 Januari 1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. G. VAN STAPELE.
De Secretaris,
H. J. LABAN.
We zagen, dat kali een gewichtig planten-
voedsel is, dat niet in den bodem mag ont
breken. Niet alle gronden bevatten van nature
evenveel van deze stof. Veengronden zijn van
nature kali-arm. Zandgronden, vele althans, be
zitten iets meer, doch over het algemeen is het
r niet veel beter mee gesteld. Kleigronden zijn
van nature kali-rijk, wat echter niet in dezelfde
'mate van al die gronden geldt: tusschen de
ware klei- en de zandgronden heelt men een
leaigte overgangen, bij welke ook het kali
ehalte verschillend isde zavelgronden, die
weinig kleideelen bevatten, dat men ze niet
eer tot de kleigronden rekent, bevatten na-
uurlijk veel minder kali dan de echte klei
gronden.
Bij onderzoekingen van den heer Loges, die
uit verschillende gronden de kali in een mengsel
van water en zoutzuur (7 1) oploste, voud
bij in 100.000 deelen grond iu zaud L8 deelen
kali, in leemig zand 23, in zandig leem 42,
in klei 58 deelen. Het is volstrekt uiet zeker,
dat de plantenzuren evenveel kali kunnen los
maken als het verdiende zoutzuur, maar toch
kan men uit deze uitkomsten wei eeuigszins het
groote verschil iu kali-gehalte bij de verschil
lende grondsoorten afleiden.
Evenwel, niet alle kleigronden schere men
over één kam, zooals zoo dikwijls gedaan wordt.
Toen op zekere kleigronden de kalimest niet
Tendeerde, concludeerden velen Kleigrond be
hoeft geen kali-bemesting. De ervaring leerde
echter weldra anders.
Geen wonderOp die kleigronden, welke van
nature kali-rijk ziju, waar bovendien jaar op
jwr graan of gras wordt verbouwd en dus be
trekkelijk weinig kali aan den bodem wordt ont
trokken,- zal men over gebrek aan kali niet
behoeven te klagen. Maar anders is het gesteld
met vele zavelgronden die meer zand en
minder kali dus vau nature bevatten en waar
geen koren, maar hakvruchten worden verbouwd.
Hiermede worden groote massa's aan het land
onttrokken en de verbouw daarvan berooft den
bodem van veel kali. Het is dus begrijpelijk,
dat op den duur kali-gebrek moet of zal ont
staan. En wat de gevolgen van dat kali-gebrek
zijn, is gebleken. Op vele proefvelden, waar men
proeven nam met volledigen en onvolledigen
kunstmest, zag men bij het onthouden van
kali, dat de onderste bladeren der aardappelen
geel werden, wanneer de bovenste nog groen
waren. Ook op goede gronden, oorspronkelijk
rijk aan kali, kan na verloop van jaren, b. v.
door jarenlange teelt van suikerbieten een kali
bemesting noodzakelijk worden. Door proeven
moet dit worden uitgemaakt. Aldus deed men
ook in den kweektuin van den heer De Waard
te Groningen. Eerst het derde jaar, waarin men
de kali onthield, kon men bemerken, dat bet
perceel ten achteren was bij andere, welke wel
kali ontvangen hadden. Wat vroegere bemes
tingen in deu bodem hebben achtergelaten,
bleek dus eerst toen verbruikt te zijn. Wat
voor kleigronden geldt, is stellig nog meer waar
voor andere grondsoorten. Hier en daar, op
zand- en veengronden, meende men den kali-
mest te kunnen missen, maar ging het al 't
eerste jaar goed, omdat van vroegere bemestingen
met stalmest nog genoeg was achtergebleven,
het tweede jaar kwam men reeds tot de over
tuiging, dat het zonder kali niet kon. Zóó was
de ervaring in de Groninger Veenkoloniëu, waar
men steeds grooter hoeveelheden ging gebruiken,
zóó was de ervaring ook elders en zal nog
zoo zijn in verschillende streken, waar men
meent het zonder kali-mest te kunnen stellen.
C. B.
LEVENSVERZEKERING-MAATSCHAPPIJ
Hoofdkantoor te AmsterdamKeizersgracht 292
Maatschappelijk Kapitaal
Door de verzekering eener dadelijk ingaande
lijfrente maakt men op 50-jarigen leeftijd 7,5%
op 55-jarigen leeftijd 8,5 op 65-jarigen
leeftijd 11,3 en op 70 jarigen leeftijd 13,5%
rente van zijn gestort kapitaal.
Inlichtingen en tarieven verkrijgbaar aan het
Hoofdkantoor en bij H.H. Agentende H.H.
C. M. VAN R1JSSEL, te Tholen; P. M.
y. d. EN DE, te Oud-V ossemeerJ. GELDER
BLOM te Poortvliet; J. W. RENSEN. en
notaris H. J. VA IN NOUHUYS te Zierikzee
Mr. OELE te Goes.
Als men de opbrengst der rijksmiddelen als
maatstaf van welvaart mag nemen, dan zou
men geneigd wezen Nederland als een dorado
te gaan beschouwen.
Blonk 1905 door 6y2 millioen meer opbrengst
boven zijn voorganger uit, 1906 heeft het nog
iets beter gemaakt, het steeg weer met 7 mil
lioen boven 1905. Dat is oorzaak, dat het
tekort op de gewone middelen der begrooting
van het vorige jaar meer dan gedelgd is, en
wat menigeen nog beter zal voelen, dat de 10
opcenten op de bedrijfs- en de vermogensbe
lasting, die we in 1906 betaald hebben, en die
weer iu uitzicht gesteld waren, voor 1907
definitief van de baan zijn geschoven. Hoera j
Eindelijk heeft de minister van binneulandsche
zaken gehoor gegeven aan den lang geuiten
weusch der schoolhoofden, om de administratie
van de leerplichtwet te vereenvoudigen. Voortaan
zullen alleen de strafbare verzuimen op model
D (en dus ook op model C?) wekelijks worden
opgeteekend, en de overige verzuimen numeriek
per maand aau den schoolopziener worden op
gegeven.
Steeds is alleszins en met recht geklaagd
over het onhandige, onhandelbare formaat van
model C. Als daarin drie van de 4 rubrieken
van verzuimen vervallen, dan kan tegelijk aan
dötóezwaar tegemoet worden gekomen.
Eindelijk is ook ingezien, dat het niet k part
houden der verzuimen van niet meer leerplichtige
leerlingen de statistiek der leerplichtwet on
zuiver eu dus een oordeel over haar uitwerking
niet recht mogelijk maakt. Iu ieder geval was
het een logische tout. Verzuimde bijv. een niet-
leerplichtig kind wegens veldarbeid, dan was
daarvoor geen rubriek aangegeven, dun de straf
bare verzuimen, eu het verzuim was niet straf
baar, het viel geheel buiten de wet. Voor zoover
ons bekend is nog niet aangegeven, hoe met
die verzuimen te handelen. Als men ze in de
statistiek wil blijven opnemen, komt het ons
voor, dat er weinig anders zal overschieten, dan
ze, als een tweede soort verzuimen, geheel af
zonderlijk te houden en dus in geen der 4
bestaande rubrieken van verzuim op te nemen.
ST. ANNALAND. Door de vereeniging
„Landbouwbelang" alhier werd in 1906 voor
de leden aangekocht 36810U KG. kunstmest
stoffen tot een bedrag van f 19866.21 Het leden
tal is in 1906 met 1 vermeerderd en bedraagt
nu 109.
De huishoudelijke ontvangsten hebben over dat
jaar bedragen f237.62 de uitgaven f 199.07,
zoodat het batig saldo bedraagt f36.55.
De secretaris-penningmeester, de heer Abr.
van Luijk, Az. werd als zoodanig herkozen.
De jaarwedde van den waterbouwkundigen
ambtenaar, in dienst van den calamiteuzen
Suzannapolder is verhoogd met f 150 en alzoo ge
bracht op f 850 met ingang op 1 November 1906.
IERSEKE. Verleden week Vrijdag hield
Mevr. R. VosStel (Roosje Vos) hier voor ruim
50 personen een politieke (socialistische) lezing.
Van de gelegenheid tot debat werd geen ge
bruik gemaakt. Voor de stakers te Rijssen werd
f 1,04 gecollecteerd.
Denzelfden avond hield de varkenshond
//Voorzorg" zijn elfde jaarvergadering. Er waren
35 van de 70 leden tegenwoordig. Het verslag
kon niet opgewekt zijn als vroeger, want ten
gevolge vau de vlekziekte in 1906 was het
batig saldo met f 304 achteruit gegaan.
Wel behoeft men nog niet moedeloos te
worden, daar er nog f 395 is overgebleven en
er niet eikjaar een vlekziekte-epidemie uitbreekt,
maar toch meende het bestuur maatregelen tot
versterking der kas te moeten nemen. Een voor
stel om de uitkeering te verminderen werd ver
worpen, doch een ander, om de contributie te
verhoogeu aangenomen.
In het bestuur kwam een verandering door
het uittreden van deu heer J. Gebraad, die
niet wenschte herbenoemd te worden. De ver
eeniging zag hem, die tot de oprichters behoort
en sedert onafgebroken in verschillende functiën
haar ijverig diende, met leedwezen uit het
bestuur weggaan.
Het salaris van den secretaris-penningmeester
werd van f 17.50 tot f25 verhoogd.
Maandagavond liet zich in het Ned. Herv,
kerkgebouw het weezen zangkoor van Neerbosch
hooren. Vóór 2 jaar had het voor lerseke geen
avond meer disponibel, wat toen velen, die naar
naburige plaatsen moesten gaan, erg speet. De
heugenis van den roem van het gezelschap bleek
nog niet uitgedoofd, want het gebouw was zoo
vol als 't maar kon en bevatte ongeveer 800
personen, waarbij enkelen van elders. Allen
waren hoogst tevreden, en de heer van der Eudt,
ouderling, sprak zeker een woord naar hun hart,
toen hij de zangers enz. dank betuigde.
OUD-VOSSEMEER. Als bewijs hoe streng
het sedert Dinsdag 11. vroor kan dienen, dat
reeds Donderdagmorgen over het ijs in de
Eendracht geloopen werd naar de Noord-
Brabantsche zijde en dat Donderdagavond on
mogelijk meer per boot de overtocht kon ge
schieden, zoodat de planken gelegd werden. Dat
in zulk kort tijdsverloop de Eendracht zoo dicht
bevroren was als thans, zal wel niemand kunnen
heugen.
Vrijdagmorgen was het ijs aan het Veer
los en weggedreven, zoodat weder per roei
boot zonder gevaar kan overgezet worden.
STAVENI8SE. Aan het jaarverslag over
1906 van den secretaris-onderzoeker van het
toestel „Excelsior" (tot onderzoek van het ge
halte der suikerbieten) ontleenen wij het volgende
„Nog al te weinig wordt er aan het voor-
loopig onderzoek van het gehalte gedaan. Voor
namelijk dit jaar, waar de gewichtsprijs zoo
gering was had men meer aandacht aan het
gehalte moeten schenken. Diegenen die dan
ook op gehalte gecontracteerd hebben, zullen
er ongetwijteld een aardig voordeel mee behaald
hebben. Wanneer men nagaat, dat er alhier
verleden jaar ongeveer 10 millioen KG. bieten
verscheept zijn, dan vertegenwoordigt dat een
bedrag van circa f 100.000, voorzeker een mooie
som, om wel de aandacht op dezen tak van
nijverheid te vestigen, want zóó ver moet het
komen, dat de landbouw beschouwd wordt als een
tak van nationale nijverheid, waarvan de land
bouwers en eigenaars van gronden profiteeren,
maar niet alleen zij, maar zoo mogelijk allen.
Waar het Rijk, de provincie enz, in de laatste
jaren zooveel doen om den landbouw en de
Veeteelt te bevorderen, is het ten zeerste te
hopen, dat ook van de zijde der landbouwers
alle pogingen wordeu in het werk gesteld om
de Wetenschap, die eigenlijk aan de praktijk
haar ontstaan te danken heeft, in de praktijk
te helpen bevorderen.
En dat terugbrengende op de suikerbieten-
industrie, hoop ik, dat het u allen gegeven
moge zijn, om door een oordeelkundige be
handeling van den akker zooveel mogelijk daar
van te kunnen trekken.
Moge het jaar 1907 in alle opzichten een
gunstig jaar zijn I Dan kan het niet anders of
de geheele natie, als belanghebbende bij dezen
grooten tak van volksnijverheid zal er wel hy
varen 1"
Tot vóór 4 jaar bestond alhier een in
haar tijd bloeiende zangvereeniging, die meer
dan eéne uitvoering met het meeste succes aan
haar leden gegeven heeft.
Na eenige jaren van rust is de vereeniging
ontwaakt en onder leiding van den heer J.
vaD Dalseu alhier hebben zich ongeveer 30
jongens en meisjes vereenigd, om de nieuwe
zangvereeniging genaam „Nieuw Leven" op te
richten. Laten wij haar groei en bloei toewenschen!
Door de Dorpsvereeniging II alhier is
gegund de levering van minstens 151000 K.G.
superphosphaat (14%) aan P. Adriaansens te
Bergen op Zoom a 1 2.68, 4000 KG. zwavel
zure ammoniak aan L. Éversdijk te Kapelle
bij Goes k t 14,79. 17600 KG. kaïniet aan de
Mij. te Dordrecht a t 2.20 per 100 KG. 1600
KG. paardebooneu aan M. v. d. Berge te
Staveuisse a 17.15 per 80 KG. netto, 1600