Oude Tonge
Verkoop via internet
groot succes
Veilig op Weg-team
naar Middelharnis
Schaakvereniging
De Zwarte Pion
PAGINA 11 EILAnDEn-rtlELWS VRIJDAG 1 NOVEMBER 2002
De Ramp van 1953
Julianastraat Oude Tonge 1953. Links in aanbouw zijnde woningen. Op het eind van de straal rechts de woning van A. van Zanten met rechts daarvan
het kerkgebouw van de Geref. Gemeente. foto Jo van Zanten)
Drogisterij.Net, gevestigd in Stellen
dam, toont aan dat internet de toe
komst heeft. Afgelopen week mochten
ze maar liefst de 25.000e order note
ren. Een mijlpaal om even bij stil te
staan. Het begon allemaal in het
najaar van 1999. De gebroeders Wim
en Jaap Santifort staken de koppen
bij elkaar .Wim is drogist en Jaap was
werkzaam in de ICT: een goede basis
om een internetwinkel te beginnen. De
naam van de winkel "Drogisterij.Net"
is gelijk aan de domeinnaam "www.
drogisterij.net" waarmee de winkel te
vinden is op internet. Nu 3 jaar later
blijkt de verkoop van drogisterijarti
kelen een uitstekend idee: Drogiste
rij.Net is een florerend bedrijf en de
25.000e order is een feit.
Drogisterij.Net heeft in maarliefst 45 landen
klanten. Dit zijn over het algemeen Europe
se emigranten of Nederlanders die voor een
bepaalde periode werkzaam zijn in het bui
tenland. Deze groep klanten bestellen vaak
producten die in het buitenland niet of nau
welijks te koop zijn. Nederlanders bestellen
bijvoorbeeld vanuit Japan babyluiers. Japan
se baby's zijn kleiner dan Europese en daar
door zijn er in Japan geen groot formaat lui
ers te koop.
Een andere reden om via internet te winke
len is het kopen van zgn. "schaamteproduc-
ten" zoals zwangerschapstesten of afslank
middelen. De klanten winkelen anoniem:
alle bestellingen worden in een neutrale ver
pakking thuisbezorgd. Ook is het winkelen
via internet een uitkomst voor mensen die
om wat voor reden dan ook gebonden zijn
aan huis. Zij kunnen zelfstandig boodschap
pen doen en hoeven dus geen hulp te vragen
aan anderen.
Om op een originele manier een ver weg
wonend familielid of vrienden te verrassen
maken ook veel mensen gebruik van de
cadeauservice. Drogisterij.Net pakt het
cadeau feestelijk in en bezorgd hel bij het
opgegeven adres. Voor de prijs hoeven ze
het niet te laten want vaste klanten krijgen
10% korting.
Met al deze klanten is de toekomst van deze
succesvolle intemetdrogist gewaarborgd. Zij
gaan voor de volgende 25.000 orders!
Nieuwsgierig hoe winkelen via internet
gaat? Neem eens een kijkje op www.drogis
terij.net. De winkel is altijd open!
Een team lesgevers van Transport en
Logistiek Nederland - de grootste werk
geversorganisatie in het wegtransport -
gaat 7 november a.s. lesgeven aan de kin
deren van de Groen van Prinsterer over
vrachtauto's in het verkeer. De 'Veilig op
Weg'-demonstratievrachtauto zal daar
voor naar school komen.
Elk jaar krijgen zo'n 4.000 basisscholen
informatie van 'Veilig op Weg' toege
stuurd. Leerlingen van groep 7 kunnen
met behulp van het wedstrijdvel vragen
beantwoorden en maken zo een kans een
voorlichtingsdag op hun school te winnen.
Uit de juiste inzendingen wordt een groot
aantal scholen getrokken dat in aanmer
king komt voor een bezoek van een 'Vei
lig op Weg'-voorlichtingsteam. Tijdens de
lessen leren transportondernemers vuistre
gels aan kinderen, zodat ze veilig en
bewust kunnen omgaan met vrachtauto's
in het verkeer. Doel ervan is hun verkeers
veiligheid voor nu en later te vergroten.
Leerlingen van groep 6 t/m 8 krijgen theo
rieles aan de hand van een video en een
lesvel. Daarna gaan de kinderen naar bui
ten om een praktijkles te volgen. Daar
staat de 'Veilig op Weg'-demonstratie
vrachtauto klaar en kunnen de leerlingen
werkelijk ervaren wat ze in de theorie heb
ben geleerd.
'Veilig op Weg. Zorg datje gezien wordt!'
is een initiatief van de Kring van Jonge
Ondernemers, die ruim 700 leden van
Transport en Logistiek Nederland telt. Dit
zijn jonge transportondernemers, die vaak
zelf kinderen op de basisschool hebben.
Transport en Logistiek Nederland heeft
hel initiatief van meet af aan ondersteund.
De organisatie onderstreept dat het verbe
teren van de verkeersveiligheid een geza
menlijke verantwoordelijkheid is van alle
verkeersdeelnemers.
De 'Veilig op Weg' demonstratievrachtau
to met chauffeur wordt gesponsord door
DAF Trucks NV, DAF Nederland, Vakop
leiding Transport en Logistiek, Randstad
Transportdiensten, energiemaatschappij
BP en Van Vliet Trucks Holland BV.
MIDDELHARNIS - Overzicht voor
ronde 9 in de huishoudelijke competi
tie van de schaakvereniging De Zwar
te Pion, gespeeld op 28 oktober jl.
H. K. Smit - Loosjes0-1
Moedt - Verolmerem.
Van den Ouden - van Hooff0-1
Hameeteman - Hennekes0-1
Van der Waal -1. Lagendijkrem.
Bosch - Struik0-1
Van Prooijen - A. Visserrem.
Noordijk - Lesuis0-1
e Pion 2 speelde voor de RSB
sewaard 2. De uitslag: 5,5-2,5
van De Zwarte Pion.
(deel 23)
Telkens weer leiden de sporen
terug naar de Julianastraat
van Oude Tonge. In die straat
werd in de Rampnacht zoveel
ellende veroorzaakt dat die
bij de bevolking ook buiten de
gemeente Oude Tonge na het
bekend worden van de harde
feiten, een onuitwisbare
indruk heeft achtergelaten. AI
mogen herinneringen in de
loop der jaren iets vervagen,
geheel uitgewist worden kun
nen ze niet. Zolang er mensen
leven die de verschrikkelijke
Ramp meegemaakt en de
Ramp dus hebben overleefd,
bestaan deze herinneringen
en kunnen ze (vaak alsnog)
worden opgetekend. Het aan
tal mensen dat er nu nog over
kan vertellen wordt echter
steeds kleiner totdat alleen
het geschreven woord is over
gebleven voor het nageslacht.
Dan zal het vreselijke gebeu
ren slechts tot de geschiedenis
gaan behoren. Hieronder een
tweetal fragmenten uit de
Julianastraat.
Gerrit C. de Korte was gehuwd met
Pieternella Quist. Zij hadden vier kin
deren: Kommertje, Abraham, Ina en
Nelly. Het gezin De Korte woonde in
de Julianastraat op nummer 26. Doch
ter Kommertje was al gehuwd met
Simon du Pree en woonde in Bolnes.
Gerrit de Korte was eerst beurtschip
persknecht geweest bij de familie
Oomens, daarna was hij stoker op de
gasfabriek aan de Heerendijk. Zoon
Bram was op die zaterdagavond de 31e
januari met een groepje jongens in het
dorp naar de film geweest. Om een uur
of half elf ging hij naar huis.
In de nanacht rond vier uur werd Gerrit
de Korte wakker door klokgelui. Hij
kleedde zich aan en liep naar het dorp.
Ook deze man wilde eerst ergens gaan
kijken hoe gevaarlijk de toestand
eigenlijk wel was. Doch na een paar
honderd meter te hebben gelopen riep
iemand: "Gerrit, ga maar gauw terug
naar je vrouw en kinderen, want het
water komt al over de dijken heen!"
Gerrit keerde zich om. Voordat hij
terug naar huis liep ging hij eerst nog
naar het adres Julianastraat 64 waar
zijn schoonouders Abraham Quist en
Neeltje van Vliet woonden. Gerrit kon
roepen wat hij wilde, maar er volgde
geen reactie. Dan zullen de oudjes, zij
waren rond de zeventig, wel bij Abra
ham Hagens in de Emmastraat zijn,
dacht De Korte. Daar waren zij vaak op
bezoek, want ook Hagens was een
schoonzoon van Quist.
Thuis gekomen begon men met zoveel
mogelijk spullen in veiligheid te bren
gen. Zo werd de linnenkast met de rug
zijde op tafel gelegd. Ook bij de fami
lie De Korte ging men uit van een
waterhoogte die zo ongeveer bereikt
was met het moedwillig onder water
zetten van ongeveer half Flakkee in het
oorlogsjaar 1944. Merkwaardig is het
steeds weer dezelfde gedachte daarover
te horen eh ook is het zo merkwaardig
te noemen dat men over het algemeen
eerst wilde gaan kijken voordat de gol
ven werkelijk kwamen aanrollen. En
het water kwam!
Nog gauw werd er een emmertje drink
water mee naar boven genomen en een
petroleumstelletje. Op het gedeelte van
de Julianastraat waar de familie De
Korte woonde stonden drie blokjes van
vijf woningen. Boven op zolder hadden
zij uitzicht door de aanwezigheid van
een dakkapel. Het raam ervan werd uit
de sponningen getrokken en door het
open gat van de koekoek hoorden zij Jo
de Vos roepen dat op het eind van de
straat de huizen ineen stortten.
De Vos woonde tegenover hen en zijn
geroep hield voor De Korte in feite een
waarschuwing in om de woning zo
gauw mogelijk te verlaten en proberen
het dak op te komen, voordat ook hun
huis zou instorten. De familie De Korte
klom uit de woning en klauterde over
het dak naar de buren. Daar woonde
Kee van Vliet met haar dochter Lena
die gehuwd was met Jacob Vogel. Dat
echtpaar had twee jongens. Jan van
zestien en Wim van drie jaar oud. Van
de andere kant kwam Arie Goemaat
over het dak naar buurvrouw Van Vliet
aangelopen. Alles gebeurde in het don
ker. De kracht van de stormwind kon
een mens met gemak van het dak bla
zen zodat de omringende gevaren bij
zonder groot waren nog afgezien van
de kracht van het water zelf dat met
overstromingen van enige importantie
altijd veel mensenlevens had geëist.
Een groot stuk zolder van een ingestor
te woning dreef langszij het huis van
Van Vliet. In rap tempo sprong de een
na de ander die op het dak van het nog
amper overeind gebleven huis te samen
waren gekomen op het vlot. Hoe don
ker het ook was en hoe wankel het vlot
toch waagde ieder, gedreven door de
nood waarin zij verkeerden, de sprong.
De levende last op het vlot telde elf
personen. Och heden, het vlot brak in
twee delen uiteen. Jan Vogel met Arie
Goemaat, moeder De Korte met haar
dochter Nelly onder andere stonden op
het ene gedeelte en op het andere deel
stond Bram de Korte. Het eerst zag hij
zijn zusje Ina, greep haar vast en trok
haar uit de drijvende massa het vlot op.
Snel handelen was geboden. Bram trok
gauw zijn nieuwe jas uit en wierp die
in de richting van zijn vader terwijl hij
zelf aan een mouw vasthield. Zijn
vader kon de jas net vastgrijpen waar
door de zoon in staat was hem naar het
vlot toe te trekken. Zwemmen was
onmogelijk. Al het drijvend materiaal
verhinderde om zelfs maar één school
slag uit te voeren. Veeleer zou men aan
drijvende schotsen kunnen denken die
zich met de stroom laten meevoeren.
Alle elf personen die zich op het in
tweeën gebroken vlot bevonden, zijn
aangespoeld aan de achterkant van de
Emmastraat. Ze kwamen terecht op het
platte dak van een aanbouwsel dat
tegen de woning van Marien Osse-
weijer was gebouwd. Ook hier. bij
Marien Osseweijer werden de doornat
te dorpsbewoners met open armen ont
vangen net als bij Arjaan Osseweijer in
de Nieuwstraat (zie deel 22). Marien
Osseweijer en zijn vrouw haalden de
kast leeg en alles aan kleding wat paste
of niet paste werd uitgedeeld aan de
hulpbehoevenden. Hun zoon Jaap en
dochter Corry hielpen zo veel moge
lijk. De Emmastraat werd het allereer
ste toevluchtsoord voor de overvallen
bewoners van de Julianastraat. De hele
groep verbleef die zondag en de daarop
volgende nacht bij de familie Osse
weijer. De hele zondag door waren Piet
van den Ouden en Bas Koert bezig
geweest om mensen vanuit de half ver
nietigde Julianastraat veilig over te
brengen naar de Emmastraat. Bij deze
reddingsactie is niemand verdronken.
Over dat soort reddingswerkzaamheden
hoop ik binnenkort meer te verhalen.
's Maandagsochtends rond twaalf uur
verscheen de al vaker genoemde 'Mod-
derleeuw' met als bemanningslid Aren
Stander en enige andere mannen. Stan
der legde de schuit aan de voorkant van
de woning van Osseweijer. De vreugde
was uiteraard groot op het moment dat
iedereen kon instappen. De kinderen
gingen zitten en de volwassenen bleven
staan. Onderweg zagen ze de ver
schrikkelijke beelden van beschadigde
en verwoeste huizen. Dat temperde de
vreugde waarmee zij de redding had
den begroet. Het varen ging in matig
tempo en de route liep door de bekende
straten tot aan de plaats in de Voor
straat waar de boot niet verder varen
kon.
De familie Gerrit de Korte trok met
vijf personen in bij Pieter Quist die op
de Kaai woonde. Deze man was een
oom van Pieternella Quist, de vrouw
van Gerrit. Daar zijn ze tot woensdag
gebleven en vertrokken per schip naar
Dintel Sas. Van die plaats werd in een
dichte vrachtwagen koers gezet naar de
Veehallen te 's Hertogenbosch. In de
laadruimte stonden bankjes en lege vei-
lingkisten die dienst deden als zit
plaats. De familie De Korte werd
ondergebracht bij de familie Huveneers
in Den Bosch. Lang is men daar niet
gebleven. Gerrit de Korte ging met zijn
vrouw en twee dochters naar Mattheus
de Korte die in Bleiswijk woonde.
Bram die toen zeventien jaar was ver
trok naar zijn zuster Kommertje in Bol
nes. Bram leerde op de Ambachtschool
in Middelharnis voor automonteur. In
Bolnes werd hij op een identieke
school direkt als leerling ingeschreven
en haalde op die school na enige weken
het voor hem zo begeerde diploma.
Zijn vader keerde al gauw terug naar
Oude Tonge en werd ingeschakeld bij
de vele opruimingswerkzaamheden die
in het zo vreselijk getroffen Oude Ton
ge moesten worden verricht. Bram was
begin april ook op Flakkee. Van zijn
vader had hij te horen gekregen om
maar eens te gaan zoeken in de ruïne
van hun huis. Wellicht viel er nog wat
waardevols te vinden. "Je moet vooral
zoeken in de buurt waar de kelder heeft
gestaan", had zijn vader hem geadvi
seerd. En jawel hoor! Bram vond nog
zo'n vijftien onbeschadigde weckfles
sen met vlees van de keu als inhoud. In
mei 1953 kon de familie van Gerrit de
Korte verhuizen naar Bram Hagens de
melkboer uit de Emmastraat. Het jaar
daarop, in februari kreeg De Korte een
huis toegewezen aan de Willemstraat
21 te Oude Tonge.
Zoon Bram had dus een diploma auto
monteur op zak. Dat had hij bepaald
niet voor niks gehaald. Hij oefende dat
beroep gedurende 35 jaar uit bij het
voor Goeree-Overflakkee zeer belang
rijke vervoersbedrijf Van Rumpt Inter
nationaal Transportbedrijf B.V. te Stad
aan 't Haringvliet. Bram de Korte is
gehuwd met Janny Knöps (zie deel 22).
Slechts één huis
Aan de buitenkant van de Julianastraat
werden in die onvergetelijke nacht van
31 januari op 1 februari door een
vloedgolf alle woningen tot een ruïne
in stukken en brokken geslagen, behal
ve één huis. Dat was de vrijstaande
woning nummer 68. De eigenaar ervan
was Arie van Zanten die daar samen
met zijn dochter Jo in woonde. Vrouw
Van Zanten was al overleden. Iets meer
landinwaarts stond het kerkgebouw van
de Gereformeerde Gemeente (thans
Julianastraat 43). Oorspronkelijk was
het kerkgebouw een schuur geweest
maar is evenzo overeind blijven staan.
In de Rampnacht werd Van Zanten
wakker. Hij meende vreemde geluiden
te horen waarvan hij de herkomst niet
kon bepalen. Van Zanten wilde de trap
afgaan om beneden te gaan kijken maar
tot zijn schrik zag hij het water al bin
nen in de woning staan. Daarom achtte
hij het verstandiger om boven te blij
ven. Hij wekte zijn dochter Jo. Wat
moesten ze nu doen? Ze konden niets
anders doen dan afwachten en zijn
daarom maar op de rand van het ledi
kant gaan zitten. Het water bleef stij
gen maar het kwam gelukkig niet op de
zolder te staan.
Telkens vroegen ze zich af of hel water
wilde gaan zakken, maar het water zou
pas met de eerste eb, na het ongenadig
verlopen springtij, naar zee terug kun
nen vloeien door de grote gaten die
door datzelfde water overal in de dij
ken waren geslagen. Er zat niets anders
op, de hele dag zouden ze op de zolder
moeten verblijven. Van Zanten had
door het dakraam gezien dat er ontzet
tend veel in de naaste omgeving was
vernield.
Ook zijn dochter wierp een blik door
het dakraam en zij vreesde het ergste!
Het kon niet anders zijn dan dat er vele
slachtoffers zouden zijn gevallen. Ook
onder het vee. Zo nu en dan namen ze
een slokje water uit de warmwaterkruik
die in het verleden tijdens de winter
maanden veel werd gebruikt als middel
tegen koude voeten tussen de frisse
bedlakens.
Later kwamen zij te horen dat hun 81-
jarige buurvrouw Maatje van der Veer-
Polder was verdronken. Haar man Leen
van der Veer zou worden gered. Zij
hadden gewoond in de Julianastraat op
nummer 66. Daarnaast op 64 woonde
Abraham Quist met zijn vrouw Neeltje
van Vliet. Deze mensen waren niet van
huis gegaan zoals door één van hun
schoonzoons verondersteld was wat
hiervoor in deze aflevering staat aange
geven. De beide echtelieden zijn in die
vreselijke nacht omgekomen.
Van Zanten met zijn dochter moesten
ook de tweede rampnacht boven blij
ven. Zij waren niet de enigen en dat
begrepen ze ook wel. Hoeveel mensen
in Oude Tonge zouden ook in die nacht
zich door het water opnieuw bedreigd
hebben gevoeld. Het watergeweld van
de vorige nacht lag nog zo vers in het
geheugen dat er van slapen weinig
terecht kon komen. Men besefte ook
maar al te goed dat de doorgebroken
dijken helemaal geen bescherming
meer konden bieden. Maar ook deze
nachtelijke uren tikten voorbij. Vader
en dochter op de zolder van Juliana
straat 68 probeerden elkaar moed in te
spreken. Vandaag zullen we wel worden
gered, dachten zij. "Laten wij voor de
laatste keer onze knieën buigen voor de
Almachtige en Hem smeken om gered
te mogen worden", sprak de vader in
een gevoel van algehele afhankelijk
heid.
Een hele poos later klonk er in de straat
geroep van mannen. De redding was
nabijDe 'Modderleeuw' kwam aange
varen met aan boord Job van Gurp. Daan
van Kempen en Johan van der Vliet. De
laatste was schipper van beroep. Deze
mannen manoeuvreerden de platte boot
langszij en de Van Zantens konden
instappen. Even verderop werd met
dezelfde vaart ook de weduwe Barnard
en haar dochter opgehaald. Op de Voor
straat aangekomen droegen de mannen
op hun rug de uit hun huis verdreven
dorpsgenoten naar het cafee van Karei
van de Tonnekreek. Hoe vaak is in deze
serie dit café en de exploitant ervan niet
genoemd? Altijd in gunstige zin! Wij
mogen daar nu nog wel dankbaar voor
zijn. Bij Karei werden zij onthaald met
een beker koffie en een beker pap. Het
was daar overal een grote drukte en er
was veel gejammer.
Arie van Zanten met zijn dochter Jo
kregen onderdak bij Willem Breeman
die op de Molendijk een fïetsenzaak
had. Men zat daar op een gegeven
moment met dertig mensen in de huis
kamer boven de werkplaats annex win
kel. Tot vrijdag duurde hun verblijf bij
de gastvrije familie Breeman. Op die
dag voer Ruth van Zanten met zijn schip
een speciaal reisje met familie en naaste
verwanten onder wie de familie Arie
van Zanten en de familie Les. De reis
voer regelrecht naar Aalburg waar zij
die vrijdag in de middag arriveerden.
Van Zanten kwam terecht bij veehou
der Van Wijk. Tot ongeveer half maart
bleef Van Zanten daar en heeft zich op
het bedrijf met hand en spandiensten
verdienstelijk gemaakt. Na die tijd
reisde hij naar Oude Tonge terug. Van
Zanten bezat in Oude Tonge tien geme
ten land. Dat land viel in 1953 niet te
bewerken. Deze kleinlandbouwer heeft
zich aangesloten bij de Bergingsploeg
en assisteerde bij het zoeken naar
slachtoffers. Tevens werd er naar waar
devolle voorwerpen gezocht. Als er iets
gevonden werd, werd dat nauwkeurig
omschreven door een politieman die bij
het zoeken altijd aanwezig was.
Jo van Zanten heeft na enige tijd Aal
burg verlaten. Samen met haar vader
vonden ze onderdak bij Klaas Groenen
dijk, die gehuwd was met Lena Stout-
jesdijk, een tante van Jo. Die woonden
in de Ringstraat van Sommelsdijk.
Daarna hebben zij vier jaar lang boven
bij de weduwe Van Erkel in de Dirk
Bosstraat van Middelharnis gewoond.
De weduwe heeft gehuild toen de beide
evacué's vertrokken. Jo wilde niet
meer terug naar Oude Tonge en zeker
niet toen hun huis moest worden afge
broken. Jo van Zanten woont thans op
het burgemeester Bouwmanplein te
Middelharnis. Haar vader is inmiddels
overleden. (wordt vervolgd)
D. Hoogzand
Van de redactie
In verband met de grote vraag naar levering
van extra Eilanden Nieuwsexemplaren met
afleveringen 'De: Ramp van 1953', van de
hand van de heer Hoogzand, delen wij u
mee dat deze niet meer voorradig zijn.
Volgend jaar echter hoopt de auteur een
boek uit te geven waarin al deze bijdragen
zijn verzameld.
