Politie schiet met
scherp op Kenianen
Gratis condoom
in de strijd tegen
tienermoeders
Appel Rouvoet tegen
uitzenden pornofilm
Commentaar
ALS NIEUWS JE
HART NOG RAAKT
15 Boeken
www.refdag.nl
woensdag 30 januari 2008, 37e jaargang nr. 254
Buitenlandredactie
LONDEN - De Britse regering
redt het niet om het aantal tie
nerzwangerschappen te halve
ren. Het jongste voorstel is
daarom jongeren gratis con
dooms te verstrekken.
Chris Biyant, parlementslid voor
de Labourpartij, verwees gisteren
tijdens een debat in Westminster
naar het Nederlandse beleid. De
combinatie van openheid over
seksualiteit en toegankelijkheid
van voorbehoedsmiddelen zou
het aantal zwangerschappen bij
tienermeisjes laag houden.
Tienerzwangerschappen ko
men in Groot-Brittannië vijf keer
zo veel voor als in Nederland. De
Britten zijn tweede op de wereld
ranglijst, vlak onder de VS.
Bryant schreef een rapport over
de situatie in zijn kiesdistrict in
Wales. Hij zag dat de gebieden
met de hoogste aantallen tiener
zwangerschappen overeenko
men met de armoederegio's. En
gezinnen van alleenstaande tie
nermoeders houden de armoede
juist in stand.
Belangrijker is volgens de poli
ticus dat er „voor jongeren wei
nig informatie over seks en rela
ties is." Verder draagt alcoholge
bruik bij aan het probleem. Ten
slotte komt het volgens Biyant in
toenemende mate voor dat meis
jes doelbewust zwanger worden,
„zonder dat het ze uitmaakt wie
de vader is."
Een van zijn aanbevelingen is
condooms en andere contracepti
va gratis te verstrekken op plaat
sen waar jongeren bij elkaar ko
men. Een ander voorstel is dat
elk gezin een boekje krijgt dat
ouders helpt ruim voor de puber
teit het gesprek over seksualiteit
te voeren.
In de Britse media werd giste
ren zware kritiek geuit op Biy-
Redactie politiek
DEN HAAG - Minister Rouvoet
(Jeugd en Gezin) heeft een mo
reel appel gedaan op de publie
ke omroepen BNN en VPRO om
eind februari een omstreden
pornofilm niet uit te zenden.
De bewindsman zei gisteren in
het RTL Nieuws dat de omroepen
„hun maatschappelijke verant
woordelijkheid" moeten nemen.
De film, "Deep Throat" (1972), is
mede omstreden omdat de
hoofdrolspeelster later verklaar
de dat ze tot haar rol is gedwon
gen. De film is in veel Ameri
kaanse staten verboden.
De omroepen hebben direct la
ten weten het appel van minister
Rouvoet naast zich neer te leg
gen en de film toch uit te zen
den. BNN en VPRO zeggen zich
ants voorstellen. In de krant
Western Mail in Wales reageer
den rooms-katholieke geestelij
ken afwijzend. Pater Brian Kinra-
de in Tenby noemt het verstrek
ken van condooms „tegen de
wet", omdat die seksueel verkeer
onder de 16 verbiedt. „Tiener
zwangerschappen zijn ten diep
ste geen probleem van voorlich
ting, maar van zelfrespect."
Biyants collega Jim Dobbin,
ook parlementslid van Labour,
gaf een verklaring uit namens de
van prolifeparlementariërs. „Het
regeringsbeleid heeft gefaald. In
plaats van kinderen meer infor-
matie te geven moet er meer na
druk komen op de voordelen van
het gezinsleven."
In het debat gisteren kreeg Bry
ant gisteren nauwelijks kritiek,
maar ontving juist pluimpjes
van alle partijen en de regering.
Die eenstemmigheid valt goed te
verklaren, denkt prof. David Pa
ton van de universiteit van Not
tingham. „Beleidsmakers zijn
over het algemeen mensen met
eenzelfde wereldbeeld. Op het
punt van seksualiteit zijn ze
voorstander van abortus en vrij
seksueel verkeer op jonge leef
tijd. Enkele jaren geleden richtte
de regering een speciale eenheid
tegen tienerzwangerschappen
op. Daarin werden zonder uit
zondering ambtenaren benoemd
die waren aangetrokken van pro
abortusorganisaties."
In de praktijk laten politici zich
ook niet leiden door wetenschap
pelijk onderzoek, aldus Paton.
„Ik heb zelf ook in parlementaire
hoorzittingen onderzoek gepre
senteerd waarin naar voren
komt dat de beschikbaarheid van
voorbehoedsmiddelen weinig in
vloed heeft op het aantal tiener
zwangerschappen. Het leidt wel
tot meer seksuele activiteit on
der jongeren. Maar in het beleid
zie je dat niet terug."
bewust te zijn van de verant
woordelijkheid die ze als omroep
hebben. Daarom wordt de film
ook voorafgegaan door een docu
mentaire over de manier waarop
de film tot stand is gekomen.
Minister Rouvoet kondigde ver
der aan dat hij laat uitzoeken of
de overheid de uitzending moge
lijk kan tegenhouden. SGP-Ka-
merlid Van der Vlies vroeg daar
gisteren om in een serie schrifte
lijke vragen.
De mogelijkheid voor een ver
bod lijkt er niet te zijn. Minister
Plasterk van Onderwijs, die ver
antwoordelijk is voor het media
beleid. heeft verklaard dat de
overheid geen middelen heeft
om de uitzending tegen te hou
den.
ChristenUnieffactievoorzitter
Slob zwengelde maandag de dis
cussie over de film aan.
Ware tipgever
BREDA (ANP) - De 39-jarige
vrouw die eind vorig jaar in Bre
da een ontsnapte tbs'er herken
de en aangaf bij de politie, ont
ving daarvoor terecht een belo
ning van 20.000 euro. Onderzoek
heeft aangetoond dat zij de gou
den tip gaf en niet haar twee
vriendinnen die ook meenden
recht te hebben op de beloning,
zei een woordvoerster van het
openbaar ministerie gisteren. De
vriendinnen kregen ruzie over
de verdeling van het geld.
Hardere aanpak van
gokken op internet
DEN HAAG - Nederlandse ban
ken en creditcardmaatschappij
en moeten alle contacten met il
legale intemetgokbedrijven ver
breken. Doen ze dat niet, dan ris
keren ze een boete of worden ze
voor de rechter gedaagd. Het mi
nisterie van Justitie wil op deze
manier de ruim dertig illegale
goksites dwarsbomen die zich op
de Nederlandse markt richten.
Zie ook pag. 3.
Boer in Zimbabwe
ziet geen uitweg
MASVINGO - Als de Zimbab-
waanse overheid hem voor zijn
grond een redelijke vergoeding
zou bieden, zou hij vandaag nog
vertrekken. De 78-jarige Johan
Vorster probeert, tien jaar na de
voor hem desastreus verlopen
landhervorming, zo goed en zo
kwaad mogelijk door te boeren
op zijn vleesveebedrijf. Hij be
hoort tot de laatste 230 blanke
boeren die nog actief zijn in het
straatarme Zimbabwe.
Zie ook pag. 7.
Oefenweek watersnood
in november 2008
LEIDEN - Een groot deel van wes
telijk Nederland onder water.
Duizenden evacués op de vlucht
voor de vloed. Dat scenario staat
Nederland te wachten in novem
ber dit jaar. Dan organiseert de
Taskforce Management Overstro
mingen de oefenweek "Water
proef'. Dan moet blijken of Ne
derland organisatorisch klaar is
voor zo'n ramp.
Zie ook pag. 8.
„Bijzonder onderwijs
remt integratie niet"
APELDOORN - Volgens critici
zou het bijzonder onderwijs een
belemmering vormen voor inte
gratie. Dat is een onjuist beeld
van de werkelijkheid, schrijft
prof. mr. drs. B. P. Vermeulen op
de opiniepagina. „Het komt mij
daarentegen voor dat veel con
fessionele scholen een atmosfeer
kunnen scheppen waarin burger
schapsvorming optimaal gestalte
krijgt."
Zie ook pag. 11.
Canada maakt mensen
warm voor emigratie
BARNEVELD - Lokale overheden
in Canada sturen immigranten
terug naar hun vaderland. Op
verzoek van de Fort Macleod Eco
nomie Development Commis
sion probeert Henk van Ee -eige
naar van een bedrijf in grondver
zet- mensen warm te maken om
ook naar Canada te emigreren.
Het land kan extra arbeidskrach
ten goed gebruiken.
Zie ook pag. 13.
Reformatorisch Dagblad
HERAT - Een Afghaanse bedelares in de sneeuw langs de kant van de weg. Momenteel hebben 25 Afghaanse provincies te kampen met zware sneeuwval en vrieskou. Door hét barre winter
weer zijn volgens de autoriteiten zeker 300 mensen omgekomen. Het zwaarst getroffen is de westelijke provincie Herat, waar meer dan een derde van alle slachtoffers viel Foto epa
Verzet
Kamer
tegen
terugdringen
vuurwerk.
Jordanië
zet
steeds meer
christenen
het land uit.
g NAVO vraagt
Duitsland
inzet
in Afghanistan
te vergroten.
Q Raadslid in
Kampen
zwengelt
discussie aan
over ambtsgebed.
*1 J EU-leiders
pleiten voor
openheid
banken over
financiële risico's.
Puriteinen zagen
huwelijk als kweekplaats
van godzaligheid.
GZB roept Nederlandse kerken op tot gebed en hulp
Buitenlandredactie
NAIROBI - De Keniaanse politie
gaat plunderaars, brandstich
ters, gewapende mensen en per
sonen die de weg versperren,
doodschieten. De VN waarschu
wen dat als er niet snel een op
lossing komt voor de politieke
crisis, er een humanitaire ramp
dreigt. De Gereformeerde Zen-
dingsbond (GZB) in de Protes
tantse Kerk riep vandaag in een
persbericht op tot gebed en
hulp voor Kenia.
Inmiddels heeft de GZB hulp ge
boden en zijn de eerste bedragen
uit een noodhulpfonds overge
maakt naar Kenia. Rond het Con
ference 8i Training Centre van de
Hervormde Kerk van Oost-Afrika
in Eldoret hadden zich zo'n vijf
tig gezinnen verzameld na de
eerste onlusten begin dit jaar. De
GZB zal binnenkort de gemeen
ten die het werk van de GZB
steunen, benaderen om door
middel van extra collecten en
bijdragen de nood te lenigen. De
kerkleiding van de Hei-vormde
Kerk van Oost-Afrika is bezig een
plan te ontwikkelen om bijeen
komsten te organiseren voor pre
dikanten en andere leiders over
verzoening en vrede. Naast alle
economische schade worden er
momenteel grote traumatische
ervaringen opgedaan.
De Keniaanse politie meldde
vandaag bevel te hebben gekre
gen .het vuur te openen en te do
den wanneer mensen in vier ca
tegorieën op heterdaad worden
betrapt: zij die plunderen, zij die
brandstichten, zij die aanvalswa
pens met zich dragen en zij die
wegen barricaderen.
De moord gisterochtend op het
Keniaanse oppositieparlementa
riër Mugabe Were in Nairobi
dreigt de stammenstrijd verder
te doen oplaaien. De strijdkrach-
Geweld in Kenia
Politie schiet met scherp op
opstandelingen.
GZB roept kerken op tot ge
bed en hulp.
Mannenbesnijdenis nieuw
wapen in onderlinge strijd.
ten grepen in tijdens een beto
ging van de oppositie in de stad
Naivasha in de onrustige Riftval-
lei, waar de afgelopen dagen al
tientallen doden vielen. Ook in
andere Keniaanse steden braken
rellen uit na de moord op Were.
Uit verscheidene delen van Ke
nia worden genitale verminking
gemeld. Liggend op een bebloede
brancard vertelde de Keniaan Ca
leb de pers gisteren hoe Kiltuyu's
hem met geweld hadden besne
den.
In de praktijk komt het erop
neer dat gewapende jongeren
met hun roestige kapmessen
simpelweg mannelijke geslachts
delen afsnijden.
President Kibald en oppositie
leider Odinga voerden gisteren
voor de tweede keer overleg in
een poging de crisis in het land
te bezweren. Net als tijdens hun
eerste beraad vorige week trad
de voormalige topman van de
Verenigde Naties, Kofi Annan, op
als bemiddelaar. De op tv uitge
zonden openingsceremonie be
gon met een minuut stilte voor
de vermoorde Were.
Felicitatieregister voor koningin
Storm
Bewolkt en vooral in de middag
perioden met regen. Krachtige
tot harde zuidwestenwind en
aan zee enige tijd storm, kracht
9. In de middag enkele (zeer)
zware windstoten.
Zie voor uitgebreid weeroverzicht pag. 18
Binnenlandredactie
DEN HAAG - Koningin Beatrix
wordt morgen 70 jaar. Ter gele
genheid van de verjaardag is op
de site van het Koninklijk Huis
een felicitatieregister geopend.
Dat heeft de Rijksvoorlichtings
dienst gisteren meegedeeld. Op
www.koninklijkhuis.nl is een
speciale pagina gemaakt te gele
genheid van de 70e verjaardag
van de vorstin.
Minister-president Balkenende
zal koningin Beatrix vanavond
via een tv-toespraak officieel feli
citeren.
Morgen zal, afgezien van de
vlaggen, niet veel te merken zijn
van de verjaardag. Vrijdag is dat
anders, dan viert koningin Bea
trix haar verjaardag met familie,
vrienden en genodigden van tal
van organisaties in Amsterdam.
De koningin biedt haar gasten
een dans- en muziekvoorstelling
aan in het Amsterdamse Theater
Carré. Zij doet dat samen met
haar zus prinses Margriet, die op
19 januari haar 65e verjaardag
vierde.
DEN HAAG - Koningin Beatrix wordt morgen 70 jaar. Foto rvd
Wellink hekelt
dubbelrol van
kredietbeoordelaar
Redactie economie
DEN HAAG - De president van
De Nederlandsche Bank (DNB),
Nout Wellink, hekelt de rol die
kredietbeoordelaars zoals Stan
dard Poor's en Moody's spelen
in de huidige kredietcrisis.
Dat blijkt uit stukken die zijn
verspreid voorafgaande aan een
hoorzitting over de huidige on
rust op de financiële markten.
Volgens Wellink is er sprake
van „belangenverstrengeling."
De centrale bankier vindt dat fi
nanciële instellingen te sterk af
hankelijk zijn van de door deze
bureaus afgegeven beoordeling.
Kredietbeoordelaars worden be
taald door de financiële instellin
gen die ze onder de loep nemen.
Zie ook pag. 13.
Ongenuanceerd
De lutheranen dienen „met schrik" de
anti-Joodse uitspraken van Luther te
signaleren, er afstand van te nemen en
er spijt over te betuigen. Dat is het mi
nimale dat de Lutheronderzoeker dr.
Süss verlangt. De Duitse hervormer
stelt hij vanwege zijn antisemitisme op
één lijn met Hitier. Luthers opstelling in
de 16e eeuw acht hij een belangrijke
verklaring voor de opkomst van het
massale antisemitisme in de 20e eeuw.
Laat direct duidelijk zijn: Luther heeft
in, klare taal uitspraken gedaan die ver
werpelijk zijn. In zijn boekje"Van de Jo
den en hun leugens" noemt hij hen
„van de duivel bezeten." Daarin roept
hij op tot verwoesting van hun synago
gen en bezittingen. Het is een stelling-
name die beslist te veroordelen is.
Dat neemt niet weg dat Süss op zijn
beurt wel heel-ongenuanceerd is. Zo
negeert hij dat Luther twintig jaar eer
der veel positiever over de Joden
schreef. In 1523 publiceerde hij het ge
schrift "Dat Jezus Christus een geboren
Jood was." Daarin noemt hij de rooms-
katholieke geestelijken „ezelskoppen"
omdat.zij de Joden behandelden als
„honden." Dat laakt hij, want Abra
hams zonen zijn „neven en broeders
van onze Heere." Kortom, de Duitse
hervormer heeft ook andere uitspra
ken gedaan.
Dat hij twee decennia later zich fel te
gen de Joden keerde, had te maken
met zijn teleurstelling dat zij Jezus niet
als de Messias hadden erkend. Daarom
liet hij zich scherp jegens hen uit. Maar
dat deed hij ook tegenover de weder
dopers, die hij evenzeer verafschuwde
om hun dwalingen.
De laatste heeft te maken met het
tweede facet waar Süss aan voorbij
gaat. In de 16e eeuw was de toonzet
ting in polemieken veel feller dan in
onze tijd. Boeken en pamfletten uit die
periode tonen aan dat schrijvers zich
niet zo snel zorgen maakten over de
vraag of ze mensen kwetsten. Men leze
slechts het befaamde boekje van Eras
mus, "Lof der zotheid", om te weten
hoe scherp in die dagen werd gepole
miseerd.
Opvallend is ook dat Süss geen verge
lijkbare oproep heeft gedaan aan de
verlichte humanisten uit onze dagen
die ter onderbouwing van hun toleran
tie-idee nogal eens een beroep doen
op Erasmus. Deze grote humanist was
immers bezet met een „diepgeworteld
en mateloos" antisemitisme. Hij
schrijft: „Als het christelijk is om Joden
te haten, ben ik alleen maar een al te
goede christen." Het merkwaardige is
dat dit in discussies nauwelijks wordt
genoemd; zeker niet door de moderne
libertijnen die onder andere met een
beroep op Erasmus met gretigheid
christenen de les lezen.
Het is zeker dat de uitspraken van Lu
ther (en die van Erasmus dus ook) be
slist on-Bijbels en onchristelijk zijn. De
kinderen van Abraham zijn nog steeds
een bijzonder volk met een bijzondere
plaats. De haat jegens hen is absoluut
niet Bijbels te onderbouwen.
Evenzo moet worden vastgesteld dat
de nazi's hun antisemitisme hebben ge
rechtvaardigd met een beroep op Lu
ther. Tijdens het proces van Neuren
berg zei Julius Streicher, de hoofdre
dacteur van de Duitse krant "Der Stur-
mer": „Luther zou vandaag zeker in
mijn plaats in de beklaagdenbank heb
ben gezeten, wanneer zijn boek over
de Joden en hun leugens door de
openbare aanklager in behandeling
zou zijn genomen." Helemaal ongelijk
had hij niet. De lutheranen hebben al
eens erkend dat Luther op dit punt he
lemaal fout zat.
Maar Luther leefde wel vier eeuwen
eerder, in een andere tijd met andere
mores. Bovendien is de vraag of Luther
ooit de consequentie van een holo
caust aan zijn opvattingen zou verbin
den. Niemand heeft nog aangetoond
dat er een directe lijn loopt van Luther
naar Hitier. Wij leven na de Holocaust,
Luther vier eeuwen daarvoor. De val
kuil van een historicus is het achteraf
duiden met de kennis die hij heeft en
die zijn object miste. Luther zat fout,
maar Süss zou wijzer moeten zijn.
O ja, ik neem een proefabonnement van vier weken
voor maar €9,90 en aansluitend een vast abonnement
incasso acceptgiro
O jaarabonnement,
met jaarbetaling O 255,- O 259.-
O Jaarabonnement,
met maand betaling O 22.35
O Kwartaalabonnement,
met kwartaalbetaling O 67,50 O 69,50
Adres
Postcode:
Woonplaats:
Telefoonnummer
Bank-/gironummer
Handtekening
Bon sturen naar
Reformatorisch
Dagblad BV,
Abonneeservice,
Antwoordnummer 92,
7300 VB Apeldoorn
(postzegel niet nodig).
Of bel naar: 055-5390222.
w.alsnieuwsjehartnograakt.nl
