Vrijdag 10 Februari 1899.
An tirevo lu Hon air
Dertiende Jaargang No. 695.
6t
Orgaan
voor ile Zuiil-llolIaBiffcclie en Zeeuwsche ililanden.
(Eerste Blad.
IN HOC SIGN O VINCES
T BOEKHOVEN.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amorika bij vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
uitgever:
SOMMESjSMPIJH.
Alle stukken voor de kedadie kestemiS, Advertent ië« en verdere Administratie franco toe te Eenden aan den Uitgever.
Dit nummer bestaat
uit twee Bladen.
Slemmachine.
Miolonisatie in
Maryland.
W olkeren der Aarde.
ver
Deze Courant verschijnt eiken Yrijdag.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 cent per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent pei plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
ij, die zich S391 op ons blad
abonneeren, ontvangen de
nog in deze maand verschij
nende nummers gratis.
Bij wijze van spreken zegt men
wel eens, dat er „machinaal" gestemd
wordt, dat wil zeggen zonder dat de
stemmers zich rekenschap geven, wat
zij doen, en wie de gestelde candidaten
eigenlijk zijn.
Deze besehuldiging is lang niet
onverdiend, en er moest veel meer ge
werkt worden om onzen kiezers het
noodige plichtsbesef in te boezemen bij
het mee uitoefenen van invloed op het
bestuur des lands. Velen gaan uit van
de gedachte, dat hun beetje invloed
toch zoo gering is, dat het er niet op
aankomt wat zij er mee uitrichten, en
dat zij er dus wel geheel lijdelijk bij
kunnen blijven. Men beBeft niet, dat
veel kleintjes éèn groot maken, dat een
groote plas slechts uit kleine druppel
tjes, dat de ons voor het levt nsbestaan
noodzakelijke dampkring slechts uit
onzichtbare stofdeeltjes bestaat, en dat
de aard of het gehalte van die deeltjes
beslist over het geheel.
Maar waar wij op komen wilden is,
dat er thans in een anderen, beteren
zin wat machinaals bestaat voor de
verkiezingen, nl. voor het uitbrengen
van stemmen, nadat men eerst op
verstandige wijze kan hebben bepaald,
wie van de candidaten gestemd moet
worden.
Zooals men weet, is de manier van
stemmen, gelijk de wet van Houten
die aangeeft, omslachtig en lastig
vooral voor de stemopnemers, die
soms in tweestrijd zijn of er een wit
vlakje op 't biljet al dan niet is zwart
gemaakt, en of dus dat biljet waarde
heeft ja of neen.
Nu is er te Rochester, N-IJ eene
machine uitgevonden, geheel van me
taal, waar geen papier of potlood bij te
pas komt, en die het volgend ideaal
verwezenlijkt
le. Ze verzekert in volstrekten zin
het stembusgeheim, en maakt het aan
den kiezer onmogelijk om, hetzij met
opzet hetzij bij ongeluk, eenig spoor
van zijn handeling, buiten het stem
men zelf, achter te laten.
2e. Ze geeft de gelegenheid om óf
alleen candidaten van eenzelfde lijst,
óf candidaten van verschillende lijsten
te stemmen.
3e. Ze maakt het onmogelijk, dat
een kiezer meer dan één stem uit
brengt.
4e. Ze stelt hem in staat, om een
begane vergissing op staanden voet te
herstellen.
5e. Ze voorkomt alle stemmen van
onwaarde.
En 6e., na afloop der stemming
wijst ze, zonder eenige nadere optrek
king, onmiddelijk het stemmencijler
aan, dat op een candidaat is uitge
bracht en zulks zonder dat iemand
voorat van deze cijfers nota kon nemen,
of ze kon wijzigen.
Voegt men hier nu bij, zoo schrijft
de Standaard-redacteur, die het kun
stig voorwerp bezichtigde, dat bij de
jongste stemming proefondervindelijk
gebleken is, dat geen der kiezers moei
te had om het mechaniek te begrijpen
dat de geheele stemming nog korter
afliep dan anders en dat het hier een
stemming gold, niet voor één, maar
30 waardigheidsbekleders tegelijk,
te kiezen uit 210 candidaten, wier
namen allen voluit op de machine
moesten voorkomen, dan zal men wel
toegeven, dat het niet te sterk gespro
ken is, zoo we hier spreken van een
bereikt ideaal.
liet Usile-mpport.
Om tegemoet te komen aan de
ingediende bezwaren tegen het dus
genaamde Unie-rapport, aangevende
de richting waarin verder op het ge
bied van het lager onderwijs van
anti-revolutionaire zijde wetswijzi
ging zal beproefd worden, heeft het
Bestuur der Unie onlangs de Oom
missie, die dat rapport samenstelde
uitgebreid. Drie voorname heeren, be-
hoorende tot de bezwaarden, zijn aan
de Commissie toegevoegd. Onder hen
is ook Dr. Kuyper.
Hierdoor is er kans ontstaan, dat er
ten minste weereenstemmigheid komt
onder alle antirev. staatslieden, voor
zooveel de schoolzaak betreft.
De hoofdvraag waarop het hier
aankomt is, of men door het vragen
van meer Rijksgeld voor de bijzondere
scholen meer rechtsgelijkheid zal
trachten te krijgen, dan wel of men
onverbiddelijk zal vasthouden aan het
beginsel, dat de ouders in de eerste
plaats de school hebben te bekostigen,
en derhalve zal pogen te verkrijgen,
dat er op de openbare scholen meer
schoolgeld geheven wordt van hen die
kunnen betalen, zoodat de gemeente
kassen minder hebben bij te passen.
In de Standaard van 17Januari jl.
verklaart Dr. Kuyper in een door hem
onderteekend artikel, dat hij het plan
tot het stichten van een Hollandsche
kolonie in Maryland wil steunen, maar
alleen onder daarbij bepaald aange
geven voorwaarden, terwijl hij overi
gens verklaart de overtuiging verkre
gen te hebben, dat er in Amerika nog
plaats te over is om heel wat slacht-
tfers van onze «sociale ellende" eene
meer dan degelijke toekomst in Ame
rika te beloven.
De voorwaarden, zooeven bedoeld,
zijn, dat onder leiding van deskundi
gen eene kolonie van ongeveer een
honderd huisgezinnen op eenmaal uit
trekt en eene overeenkomst sluit met
de regeering van het land, waardoor
het mogelijk wordt de kom van een
dorp te vormen en behoorlijk voor
kerk en school te zorgen. De Gouver
neur van Maryland heeft zijne mede
werking voor de verwezenlijking van
zulk een plan toegezegd. Voorts moe-
er op gelet worden, dat de deelnemers
aan de uit te trekken kolonie geen lie-
den zijn van allerlei kerkelijke en
politieke richting, maar dat zij in dit
opzicht een eendrachtig gezelschap vor
men. Ook overhaaste men niet. Een
voorloopig onderzoek ter plaatse door
een paar landbouwkundigen omtrent
bodem, soort van gewas, productie,
marktprijzen, vervoermiddelen enkos-
ten van onderhoud wordt wenschelijk
geacht.
Alswij de plaatsruimte kunnen vin
den zullen wij later gaarne het geheele
desbetreffende artikel overnemen.
Uit de fes-s.
GELD GENOEG.
Wie kijkt er naar de kleintjes
Wel dat is beneden de Waardigheid
zoo denkt Minister Borgesius.
Daar is immers geld genoeg. Colega
Pierson zit voor een welgevuld laadje.
Onuitputtelijk is het.
Hoe is het mogelijk dat een openbaar
schoolhootd in Den Haag den moed heett,
dat niet in gelooven en te durven zeg
gen dat de schrijfboeken om huiswerk
te maken, |door de ouders moeten betaald
Worden.
Is dat geen miskenning van den bloei-
enden toestand onzer financiën
Daar ging een wettelijk voorschrift
uit van 't Binnenhof dat alle openbare
onderwijzers 't hoordat de ouders die
profiteeren van ft openbaar onderwijs ft
weten! n.l. vermeet u niet eigen schrijf
boeken aan te schaffen, maar versta en
onthoudt't: Ik, Staat der Nederlanden,
zorg voor al die bagatelletjesdat is een
kleine vergoeding voor ,t vele schoolgeld,
dat gij op mijne scholen betaalt.
Daar is geldt genoeg 1
„Extra Tijding."
FRANKRIJK.
Is er een land, zoo zou men zeggen,
waar de beginselen der liberale leer zeker
wel doorgedrongen is, dan is dat zeker wel
Frankrijk. En het is juist dat Frank
rijk dat hoe langer hoe meer blijkt verrot
te zijn. Wij gaven met opzet jl. week geen
overzicht, in de hoop deze week te kun
nen mededeelen dat de beslissing geval
len was, doch 't wordt hoe langer hoe
verwarder.
De commissie uit de Kamer, die niet
oordeelen wil op halve ot onvolledige
gegevens, heeft een aanvullingsonderzoek
gevraagden dat is haar toegezegd.
Maar dat vertraagt natuurlijk den gang
der werkzaamhedenjuist wat zekere
autoriteiten willen, die de herziening der
Affaire hopen te doen mislukken. Hun
toeleg is het, haar eerst allerlei hinder
palen in den weg te leggen, en onder-
tusschen zulke middelen uit te denken,
waardoor er van een beslissing ten finale
over de schuld van Dreyfus niets te
recht komt.
En, helaas, er is niet geringe kans,
dat al die machinatiën, zij het dan niet
geheel, zullen slagen.
Merkwaardig is het oordeel, 't welk
de bekende Parijsche correspondent der
Times, de Blowitz uitspreekt
„Want ik blijf vasthouden aan de mee-
niug dat bet een veldslag is, halfin
het volle licht, half in de duisternis,
waarbij eenige stoutmoedige lieden de
woordvoerders zijn van een aantal samen
zweerders. De draden dier samenzwering
zijn zichtbaar genoeg, maar zij zelf is
nog in niemand gepersonifieerd, en het
is evenmin duidelijk wat haar einddoel
is, al weet men dat zij gericht is tegen
bestaande toestanden.
Op het oogenbiik bepaalt zich de strijd
tot het verhinderen van de revisie, het
koste wat het wilom dit doel te be
reiken zullen zij voor niets terugdeinzen.
De heer de Beaurepaire heeft slechs één
doel hij wil de heeren Loew en
Manau dwingen, hun post te verlaten en
zoo met eigen handen het werk te ver
nietigen, dat de strafkamer gedurende
de laatste maanden gedaan heeft.
De Beaurepaire, die zijn toga heeft
opgegeven om dagelijks in een courant
slag te leveren dient in de eerste plaats
de zaak van zijn haat tegen deze man
nen, een woesten haat die door Diets kan
opgeheven of verminderd worden.
Dit is zijn voornaamste motief, dat
afschuwelijk is. Maar de anderen willen
zoo min van het heele Cassatiehof iets
weten als van een gedeelte; zij willen
de revisie nieten de slag is begonnsn
tusschen deze nieuwe hulptroepen en de
autoriteiten.
Niemand kan zeggen, welke geheim
zinnige invloeden werken achter sl dat
geknoeiwant het is onmogelijk, aan te
nemen, dat al deze inspanning slechts
dient on dit ééne resultaat te verkrijgen."
Wanneer de uitstekend ingelichte Ti-
mes-oorrespondent, die een groote repu
tatie te verliezen heeft, zoo iets schrijft,
kan men zeker zijn, dat er inderdaad
geheime invloeden werken, om de revi
sie van het Dreytus-proces te doen mis
lukken.
De Siècle doet nu weer eenige mede-
deelingen dienaangaande, die ongelooflijk
zouden schijnen, ais men niet eerst het
oordeel van de Blowitz had gelezen.
Wie zoo vraagt ^ze leidt aan
het ministerie van oorlog de juridische
afwikkeling der zaak-Dreyfus
„De verklaringen van alle getuigen
van de enquête worden eiken avond aan
den minister van oerlog medegedeeld
door generaal Chamoin
„Wie is de persoon die ze daarna aan
de volgende getuigen mededeelt, vóórdat
deze getuigenis gaan afleggen
j Krachtens welke bevelen en onder
wiens verantwoordelijkheid heft men al
dus, ten vooraeele der militaire getuigen
alleen, het geheim van het onderzoek op
„Op welk bevel en onder welke ver
antwoordelijkheid wordt den militairen
voor hun getuigenverklaring door hun
chefs bevolen wat zij hebben le verzwij-
gen
Aldus de Siècle, die hoopt dat de Com
missie uit de Kamer dit schandaal onder
zoeken zal. De Aurore komt met be
richten van dergelijken inhoud, eu de
Rappel weet te vertellen, dat Mazeau,
de premier-president van het Hof van
Cassatie, eerst geen zin had inhet geven
van een advies aan de regeeriDg. Hij
onderzocht alleen en deelde de resultaten
der enquête mede. „Maar Dupuy heett
mij gevraagd hem een brief te schrijven,
waarin ik verzocht de zaak-Dreyfus aan
de Straikamer te onttrekken, en dat
heb ik hem niet kunnen weigeren."
Een Senator moet, in tegenwoordigheid
van getuigen dit den heer Mazeau hebben
hooren zeggen tot een zijner collega's.
Als de Kamer-commissie eerlijk en
nauwgezet wil te werk gaan, heeft ze
dus waarschijn lijn heel wat vuil op te ve
gen De Matin zegt, hoe ze tot haar
verlangen naar een aanvullend onderzoek
is gekomen.
De commissie had tai van leemten in
het dossier opgemerktzekere getuige
nissen bevatten verklaringen die niet aan
de betrokken magistraten medegedeeld
schenen te zijn, daar er geen spoor van
hun antwoord te vinden was daaren
boven had de eerste president Mazeau
bij het dossier verscheiden naamlooze
brieven gevoegd, gericht aan hemzelf ot
aau zijn medeleden in de commissie van
enquête Dureste en Voisin, en waarin
tegen leden van de strafkamer beschul
digingen of aantijgingen ingebracht wer
den, die niet aan het oordeel van deze
Leden onderworpen waren.
In het bijzonder wenscht de commissie
te worden voorgelicht over een ongetee-
kenden brief tegen den Raadsheer Duma,
een der Dreyfus-vrienden, waarop dezo
zich niet heeft verantwoord, inhoudende
dat de heer Dumas en diens echtgenoote
geen fortuin bezitten, en desniettemin
onlangs een huis zouden gekocht hebben.
Het terugzenden van het dossier aan
den heer Mazeau is voor de regeering
niet aangenaam, want openlijk blijkt
daaruit, dat de commissieleden niet met
oogen dicht willen zien en verder goed
keuren wat de regeering hun vraagt.
Maar de meerdergeid bestaat toe
vallig ook uit Dreyfusards, zeggen op
antirevisionisten.
Vrijdag hebben Paul Meyer en Giry,
leden van het instituut, en Molinier,
hoogleeraar aan de Edele des Chartes,
voor de strafkamer verklaringen afgelegd
over het borderel. Meyer zei, dat het
borderel door Esterhazy geschreven was,
en geen kenteeken vertoont waaruit men
zou hunnen opmaken, dat het nagetrok
ken of op eenigerlei wijze vervalscht is.
Giry verklaarde dat hij na een zorgvul
dig onderzoek van de stukken, van bet
borderel, en van Esterhazy's brieven op
mailpapier, de slotsom waartoe hij reeds
in het Zolaproces gekomen was (ten na-
deele van Esterhazy) moest bevestigen.
En Molinier geloofde dat niemand meer be
twijfelen kan dat het borderel van Esterha
zy is! Hij voegde er bij, dat het door Du
Paty de Clam aan Dreyfus gedicteerde
schrijven, dat bijna woordelijk den in
houd van het borderel bevat, nergens
een spoor van beving van de hand ver
raadt, gelijk steeds door de anti-Dreyfus-
ards, op gezag van Du Paty, is beweerd.
De familie Dreyfus moet zeer goede
berichten hebben ontvangen over den ge
zondheidstoestand van den banneling op
het Duivelseiland. Dat is echter nietgebeel
conform aan de meedeelingen van den gou
verneur van Guiana, den heer Roberdau,
die door een persman werd geïnterviewd.
Hij zei, dat Dreyfus veel verloren had van
zijn zedelijken moed, sedert hij heeft verno
men wat (ja, wat er in de laatste drie
maanden in Frankrijk heeft plaats gehad.
De eerste officier van gezondheid isdi iemaal
naar het Duivelseiland gegaan, teneinde
den gevangene te onderzoeken. De eerste
en tweede maal bleek de ziekte een gevolg
van zwakte, gepaard met maagziekte. De
derde maal, 1 Januari, leed hij aan dysen-i
gel.
zij bei
rnem|
'OTld I
ivvaarfl
3.
litge:
men
ïduizi
ardoo
it op
voorl
ook
aen G
te rii
noet I
liginJ
dus
lie zj
oprl
sen G|
k ree
aanzl
m dei|
romp
)ot et";
ige g
blijd
der p
n VOi
szegr
moetl
het
ijke a
II er
Mijt
•om
èn in
net r
'OO til
.en s i
te hl
der 1
.ving.
ren
mar
nam.
maar
ii't val
sclul
Imii'ïl
ra. dfl
is.
met
G de
enza
;te u I
intre
ai he I
eloof't
iaken|l
ider 1
Dij
ild on
-heuv I
le bev I
•ente I
•re af
de c I
kome I
terha
ikuni
i haai
oor I.
;ze gj
■n-Ge
ereet
Ooi",;
;ho(
er t
arige
3 bic
iet vt
