ZUID-HOLLANDSCHE EN ZEEUWSGHE EILANDEN.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
BOER
[ES?
n.
EMAN
lERHUIS."
stroom",
Bericht.
8.
Steenhouwerij
NSSTRAAT 111,
1,44 en 1,80
1,80 en 2,25
0,90 per tlesch.
0,G0
0,72
0,80
32,-
0,90
0,99
0,90
1,17
RDAM.
IJKE PRIJZEN.
MULDER.
erolie.
h- of Strijkgoed
in Machinale
icliting
feierlaiul
dan eens Prijs-
lar verzekerd van
fVasch en keurig
r
Luijtelaar.
loeien den ganschen
/alt 10 soorten f 1,50;
K) f 12, Nu planten,
ste planten f 1,50.
per 100 f 5,—. Een-
jarenlang op dezelfde
n voor bouquetten en
ke planten. Behoeven
worden. Nu planten,
embollcu die deze
ot den Herfst bloeien:
L dus 500 bloembollen
Ranonkels. Gladiolus,
tnolbegonlas voor
hiervan vanaf 1 Juni),
in prach tkleuren ge-
I voor f 2,75; per 100
ftco elk station.
ïbouwinrichting,
ONZE EILANDEN
VOOR DE
Dit Blad verschijnt eiken Zaterdagmorgen.
Prijs per kwartaalf 0,50
Afzonderlijke nummers- 0,05
No. 29
Alle
ZATERDAG 13 JUNI 1908 15E Jaargang
voor de Redactie en Administratie bestemde stukken en Advertentiën worden uiterlijk
Vrijdagmorgen ingewacht bij de Administratie te Middelharnis.
Prijs per advertentiën van 4—5 regels f 0,50
Iedere regel meer- 0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
De lezers van „Vooruitontvan
gen het blad geregeld, hetwelk hun
GRATIS zal worden toegezonden.
De Administratie van
ONZE EILANDEN.
Te Huis voor Alleenstaande Blinden
te Wolfhezen.
In de Blinde wereld moeten de meesten
trachten door arbeid in hun levens
onderhoud te voorzien. Hun blindheid
dwingt hen tot een zeer beperkt aantal
vakken, die uitteraard zeer eenvoudig
zijn en hun slechts een gering loon
kunnen bezorgen, terwijl zij moeten con-
curreeren met ziende arbeiders, die zoo
veel op hen voor hebben door 't bezit
van 'l onmisbaar werktuighet gezichts
vermogen. Tal van blinden zijn dus niet
in staat door arbeid 't noodige te ver
dienen voor eigen levensonderhoud en
komen dus ten laste van hun familie.
Meestal behoort deze zelf tot de onbe-
middelden, of tot de arbeidende klasse
en heeft 't dikwijls hard te verantwoor
den in den heeten strijd om het dage
lij ksch brood.
Hoe menig blinde gevoelt toch, dat hij
de zorg en kommer der zijnen verzwaart,
dat hij tot last is, al laat men hem dit
niet merken en dan, hoe somber is voor
hem de toekomst. Wat zal er van hem
worden, wanneer vader of moeder ko
men te vallen? Wanneer broeder of
zuster zelf hun eigen zorgen hebben of
wanneer de kostwinner er niet meer
zal zijn?
Die vraag komt zoo dikwijls op de
lippen der blinden, die weten en gevoe
len, dat er een tijd zal komen, dat zij
feitelijk alleen zullen staan.
Op die vraag der alleenstaande blinden
wil de bovenbedoelde Stichting een
troostvol antwoord geven door het stich
ten en in stand houden van een tehuis,
waar die alleenstaande blinden, onver
schillig van welke gezindte, welken leef
tijd, een goede huisvesting en liefderijke
verpleging kunnen vinden.
De heer M. H. Schild, freule L. II. G.
Von Höevell, mej. J. M. Desmons, allen
te 's Hage, die deze stichting bij acte,
49 October 4904, voor de notarissen
Diet en Verkoren aldaar oprichtten en
daarvan het bestuur vormden, waren
toen ten volle overtuigd, dat er zeer veel
geld noodig zoude zijn om dat tehuis te
stichten en in stand te houden, doch zij
FEUILLETON.
(Jit het leven mijner oude
vriendin.
VII.
„Kom ik niet ongelegen, Hannah Ik
verlangde weör eens te zien, hoe gijlieden
het maakt."
Hannah antwoordde niet, en in droevig
stilzwijgen begaven we ons naar 't kasteel,
waar Wilhelm zich haastte zijn oom en
tante te gaan begroeten, terwyl ik genood
zaakt was naar boven te gaan, om de treu
rende Hannah te troosten.
Eindelijk kwam de bediende ons berich
ten, „dat er gediend was."
Toen wij in de eetzaal kwamen, was de
familie er reeds bijeen, maar tot mijn groote
verbazing, zag ik er ook den nieuwen do
minee, die in druk gesprek was met de
barones.
By onze verschijning begaf vrouwe v.
Bendeleben zich naar have plaats aan tafel.
„Beste Wilhelm", zeide zij, terwijl zij hem
een stoel tusschen zich en Hannah aanwees,
„wees zoo goed, hier plaats te nemen.
Gretha gij daaraan 't benedeneinde; dominee,
wilt u de eereplaats naast juffrouw Siegis-
waren niet minder overtuigd van de
dringende noodzakelijkheid van een te
huis voor die ongelukkigen en begonnen
daarom met het oprichten van een fonds
tot dat doel, in 't vast vertrouwen, dat
velen hunner landgenooten hun sym
pathie en steun aan dit werk der liefde
zouden schenken, om alzoo het plan tot
werkelijkheid te maken, waardoor dan
ook spoedig het tehuis zou kunnen ver
rijzen in een gezonde streek van ons
land en een goede communicatie gele
gen, gesticht door de natie en als een
monument, luide getuigend van den wel
dadigheidszin van ons volk.
Dat vertrouwen van het bestuur is
niet teleurgesteld, want dezer dagen is
door hen aangekocht van de erven C.
Hellingman een groot terrein, liggende
ten noorden van het station Wolfhezen,
hetwelk een deel is van het bekende
landgoed Waldfriede te Arnhem en
Oosterbeek, thans in exploitatie voor
buitenplaatsen en villaterreinen.
Het ontwerp voor de te stichten ge
bouwen, waarbij van het beginsel is uit
gegaan, dat de inrichting van het tehuis
moet beantwoorden aan de eischen der
gezondheidsleer en rekening moet hou
den met de eigenaardige behoeften der
blinden, is opgenomen in het verslag
der vereeniging, hetgeen op aanvrage
door het bestuur gaarne wordt toege
zonden.
De kosten dezer gebouwen zijn geraamd
op f 100.000 en kunnen 400 blinden
dan daarin gehuisvest worden en elk
zijn eigen kamer hebben.
Wie een steentje in den vorm van
een gift tot deze stichting of tot instand
houding ervan wil bijdragen, zende het
aan de Penningmeesteresse
Mej. T. M. DESMONS,
Archimedesstraat 48 te 's-Hage.
Buitenlandsch Overzicht.
De samenkomst van koning Eduard en
den Czaar heeft reeds plaats gevonden. Men
meldt dat koning Eduard zich langdurig
onderhield met Stolypin, terwijl Iwolski, de
Russische minister van buitenlandsche zaken
een conferentie van meer dan een uur hield
met Hordenge, den Engelschen Onderstaats
secretaris van Buitenlandsche zaken. Dit is
nagenoeg alles wat over de bijeenkomsten
wordt vermeld.
Daaruit heeft men natuurlijk niet op te
maken dat er geen ernstige politieke zaken
behandeld zijn. De Engelsche minister van
Buitenlandsche zaken heeft het wel willen
doen voorkomen, alsof het bezoek der vorsten
mund innemen En jij, Bernhardt, zult
vanmiddag wel aan de andere zijde van
Gretha willen gaan zitten
Ik moet eerlijk bekennen, dat dit toeval-
lig(?) arrangement mij geweldig ontstemde,
en ik deed dan ook geen moeite, dit voor
mijn tafelbuur te verbergen.
„Het zoontje van den tuinier is toch niet
weêr ziek, mejuffrouw?" vroeg de jonge
dominee mij plotseling. „Ik zag u eergis
teren het huis binnengaanik had toen
helaas geen tijd, om er naar te infornieeren."
Ik ontstelde hevig, en voelde hoe't bloed
mij naar het hoofd steeg. Niet wetende, wat
ik zou bedenken, stamelde ik„Ik wilde
slechts even zien, of 't kind ook aan iets
behoefte had" O, "Wilhelm, dacht ik,
was dat jaar toch al maar om 1 Met
groote moeite gelukte het mij, nog eenige
vragen die mijn buur-heertot mij richtte,
vriendelijk te beantwoorden. Daarna kwam
het gesprek op de jacht en de oogst, toen
Hannah zich plotseling doodsbleek oprichtte,
en nadat ze eenige stappen naar de deur
gedaan had, zakte zij bewusteloos ineen.
Wij droegen haar naar een sofa, en toen
zij na gevuimen tijd eindelijk de oogen op
sloeg. sprak ze allerlei onsamenhangende
woorden.
Wilhelm had een renbode naar den dokter
gezonden, en toen deze verscheen, ver
klaarde hij de ziekte voor een hevige ze-
een persoonlijke aangelegenheid was, doch
niemand gelooft dit.
Het ontbreken van officieels berichten over
de samenkomst belet natuurlijk niet, dat
de bladen kolommen vol beschouwingen op
nemen over de gevolgen, die de samenkomst
te Beval voor Europa kan hebben. Het
hoofdbetoog in alle artikelen is het gewicht
van den Driebond Rusland Frankrijk-Enge-
land. Dat de bond rechtstreeks tegen
Duitschland gericht zal zijn begrijpt ieder en
of daarom de wereldvrede er mee gebaat
zal zijn, is zeer de vraag. Een merkwaardige
uiting van een Russisch diplomaat komt in
het Fransche blad de Matin voor„De Rus
sische regeering is absoluut niet zoo graag
om Engelands hand te vatten. Engeland en
Duitschland zoeken gelijkelijk Ruslands
vriendschap. Rusland moet dus tusschen
deze bijlaveeren en alle twee op een suiker
broodje laten hopen." De Duitsche pers
haast zich natuurlijk uit deze verklaring het
bewijs te putten, dat de nieuwe driebond
er nog niet zoo gauw zal zijn.
De politieke partijen in Rusland zijn ook
niet onverdeeld voor het verbond. De uiter
ste rechterzijde vreest een verbreking van
Ruslands 150jarige vriendschap metDuitsch
land en een conflict tusschen beide landen,
waarbij Engeland de hond zal zijn, die met
het been wegloopt. De middenpartijen de
zoogenaamde konstitutioneele democraten,
en het meerendeel der Octobristen zijn voor
nauwere aansluiting, doch willen vooral
toch de goede betrekkingen met Duitsch
land bewaren. Van de bladen is het alleen
de Novoja Wremja, een blad, dal de Duit-
scbers innig haat, hetwelk het verbond
blijft roemen als een krachtig wapen tegen
Duitschland.
Bij de laatste verkiezingen in Engeland
hebben de bisschoppen met alle middelen
getracht de Ieren, die meerendeels katho
liek zijn, tegen de liberalen te doen stem
men, omdat de nieuwe onderwijswet der
regeering niet voldoende naar den zin der
geestelijken is. Een deel der Ieren volgde
het bisschoppelijk advies, een ander deel
weigerde. Te Leeds, een stad in 't centrum
van Engeland werd gisteren een vergade
ring gehouden, waarin de bisschoppen en
geestelijken menig hard woord te hooren
kregen. De bekendste leider der Iersche
partij wezen er op, dat de geestelijken zich
buiten de politiek hadden te houden en dat
de Ieren hun nationaleactie niet zouden
laten dwarsboomen door de bisschoppen.
Die Ieren zijn wijzer dan de Nederlanders.
Wij weten helaas, hoe in de verkiezings
dagen de dominees de gewillige werktuigen
van het clericalisms zijn. Op de schande
lijkste manier werd in 1905 door zulke
mannen het volk opgezweept en het voor
gesteld, alsof het ging tegen het geloof.
Wij herinneren ons nog de opzweepende
woorden van een dominnee van der Valk,
die getoond heeft, wat voor waarde hij
hechtte aan 't geen hij vertelde. Leugen en
bedrog is vaak het leven der zulken. En
nuwkoorts. Ik nam nu de taak als ver
pleegster op mij, en kon dien avond, onder
voorwendsel het een of ander te halen,
Eberhardt slechts vluchtig spreken.—
Er volgde een verschrikkelijke tijd Han
nah zweefde gedurende eenige weken tus
schen leven en dood. Vrouwe v. Bendeleben
week geen oogenblik van het ziekbed, als
gevoelde zij, dat zij gedeeltelijk schuld had
aan het lijden van haar kind. De baron,
die buitendien zeer weekmoedig van aard
was, dwaalde als 'n schaduw door het kas
teel, en schreide somwijlen als een kind.
„Ach, goede God," smeekte hij dan, „laat
mij mijn kind behouden ik wil alles, [alles
doen, zoo zij slechts weder gezond en
vroolijk moge worden 1"
En God verhoorde de gebeden der wan
hopige ouders. Hannah's jeugd overwon de
ziekte, en hoewel zeei langzaam,— zij genas.
De vreugde en dankbaarheid van den baron
waren niet te beschrijven. Reeds eenige
keeren had hij op geheimzinnige wijze den
dokter gevraagd, of zijn kind reeds sterk
genoeg was, om een groote vreugde te ver
dragen, en even dikwijls had de man der
wetenschap daarop „Nog nietgeantwoord.
Na verloop van een maand echter verklaarde
hij: „Thans kan blijdschap haar niet meer
schaden, doch vooral met bedachtzaam
heid."
Den volgenden dag reed de baron in zijn
de goeden niet te na gesproken, is 'tgeen
schandaal, dat de kansel op on eiland
zoowel als elders werd misbruikt om de
liberalen te treffen? De Ieren blijken wijzer
te zijn. Ook in het clericale België verhef
fen zich stemmen tegen het betrekken van
de geestelijken in den strijd. In Vlaanderen
strijden de bewoners sinds jaren een hard-
nekkigen strijd om hun taal dezelfde rechten
als 't Fransch te bezorgen. Een onvervalscht
Katholiek orgaan, het Handelsblad van Ant
werpen, stelt thans aan de Vlamingen de
de Ieren ten voorbeeld, waar deze er zich
tegen verzetten, dat de geestelijken betrok
ken worden in den politieken strijd. Met
instemming haalt het H. v. A. de woorden
aan van den Ierache leider John Redmond:
„Onze beweging is noch katholiek, noch
protestant en wij weigeren absoluut ons
vaD dit standpunt te laten aftrekken en
wij zullen geen pogingen dulden, van wie
'took zij, binnen of buiten onze rangen om
zich 't recht toe te eigenen des aangaande
wetten te stellen aan Iersche kiezers. Daar
op vervolgt het Antwerpsche blad:
„Ge ziet en ge hoort van hier het tolle
dat zou opstijgen in sommige middens in
ons land, als het aan katholieke Vlaamsche
leiders moest in 't hoofd komen de taal
van John Redmond en T. P. O'Connor te
voeren.
Hebben we toch niet gelezen dat men-
schen, die voor Coremans' voorstel waren,
in opstand kwamen tegen onze hoogeer
waarde hoofden, de bisschoppen?
Werden katholieken, die op Vlaamsche
volksvergaderingen naast andersdenkenden
zetelden, niet uitgemaakt voor verloren
kosten, die reeds met éénen voet in het
kamp der anti-clericalen stonden
Is het geen misdaad, hier te zeggen,
zelfs van zuiver nationale-toestanden spre
kend, dat men Vlaming moet zijn vóór
alles
Neen, we zyn nog geen Ieren en wij
hebben met de karakterloosheid die de
ontaarding van ons volk uitlokte, geen
kans om het spoedig te worden.
Maar men spele toch niet inet het vuur.
En verder„Wy hopen dat men aan
booger hand naar het volk zal luisteren en
niet zal wachten tot er John Redmond's
uit het volk opstaan, om den volkswil te
verkondigen.
Want dan alleen zal in het Vlaamsche
land de Katholieke vlag zegepralend blijven
wapperen, wanneer onder hare plooien alle
nationale verzuchtingen van ons volk ge
hoor en bescherming zullen ontmoeten.
Zoo de Katholieke partij het niet begrijpt,
loopt zij teleurstellingen te gemoet, die eens
noodlottig zullen blijken."
Wij onderschrijven natuurlyk. wat onze
Antwerpsche collega schrijft. Altijd krijgt
men die noodelooze verbittering, die poli
tieke verwarring, als vragen van politieken,
economischen of socialen aard vertroebeld
worden door den godsdienst er by te halen.
Dan komt het er toe, dat men „De Stan
daard" zich in allerlei bochten ziet wringen
rijkste équipage naar Wiesenau, en terstond
na zy'ne tehuiskomst hoorden wij hem de
trap naar onze kamer opkomen.
„Dag, mijn lieve, kleine Hannah riep
hy lachend. „Hoe is 't vandaag? Je ziet er
haast weêr even frisch uit als vroeger. Ik
ben naar 't garnizoen geweest," vervolgde
hij, haar liefderijk op 't voorhoofd kussend.
„Nu moet je eens meö naar beneden gaan,
ik heb je iets meegebracht, en dat „iets"
verlangt met ongeduld, dat je het in
ontvangst komt nemen. Kom, geef my je
arm, en raad onder weg, wat dat „iets"
wel kan zijn
Hannah keek haar vader met verbaasde
oogen aan, en maakte zich gereed hem te
te volgen. Toen fluisterde ik. die in het
geheim betrokken was, haar in 't oor
„Denk aan je hoogsten wensch, je gaat de
vervulling er van tegemoet."
Zy kromp ineen, maar de baron nam
haar in zijne armen, en droeg haar naar
beneden. Ik bleef alleen, doch na verloop
van een half uur, hoorde ik haastige, lichte
schreden op de trap, de deur vloog open,
en stralend van geluk snelde Hannah op
mij toe: „Kom, kom me€; gij moet hem
zien, lieve Gretha jubelde zy. „O, wat ben
ik gelukkigEn zij omhelsde my gelyk
een zusterEn ja, daar stond Von Bergen,
en met den arm om zijne bruid geslagen,
zeide hij: „Nu heeft zich toch alles voor ons
om draaiende houding goed praten. Dat
leidt er toe, dat de gewrongenste uitleg
gingen dienst doen om de kleine luijden te
verschalken. Het is goed, dat het katholieke
orgaan eens uitdrukkelijk er op gewezen
heeft, hoe de Vlaamsche beweging ver
zwakken.
Voor Nederlanders is er zeker ook nog
wel wat leerzaams in!
Het voortdurend voorkomen van bom-
raenaanslagen had er den Spaanschen
ministerpresident toegebracht een wet in te
dienen, die onder den Daam terroristen wet
zeer scherpe bepalingen bevatte, die de
weinige grondwettelijke rechten van het volk
nog meer beperkte. Juist daaraan is te wij
ten dat de wet in heel Spanje een ontzag
gelijken tegenstand ontmoette. De tegen
kanting uitte zich op meetings zoo sterk
dat Maura het noodig heeft geoordeeld de
voorgestelde bepalingen maar ten spoedigste
weer in te trekken. Of eigenlijk gezegd is
dit het geval niet. Hij heeft de commissie
tot onderzoek der wet verboden haar ver
slag te doen verschijnen. Het ontwerp is
dus voorloopig van de baan. Geschiedt er
weer een bommenaanslag, dan kan Maura
er altijd weer mee voor den dag komen.
Een ministerie heeft in Spanje gewoon
lijk een veel korter levensduur, 't Kabinet-
Maura loopt ook alweer kans zyn minister
van marine te verliezen. DieDS schoonzoon,
een zeeofficier heeft zich schuldig gemaakt
aan een aantal bedriegelyke handelingen. De
brave man ging voor zeer geloovig door.
Aan den bisschop van Murcia beloofde hy
een Staatssubsidie voor den houw eener
kerk te Cartha Gena. Werkelijk wist hy van
den marineminister een bijdrage van 75000
peseta's te verkrijgen. De bischop kreeg er
echter maar 25000, het restje kwam by den
hulpvaardigen zeeofficier terecht.
Het ongelukkige is, dat de marineminister
moet boeten voor de fouten van zyn schoon
zoon.
In het groote Perzische r\jk blijft de toe
stand steeds even verward en rumoerig.
Dagelijks komen in de Perzische hoofdstad
berichten van moordpartijen, door de Koer
denbenden aan de werkgevers bedreven.
Voor 't gebouw der nationale vergadering
verzamelde zich Zaterdag een groote menigte,
die verlangde dat het parlement aan den
Sjah een deputatie zou zenden, die hem
den ernst van den toestand onder het oog
te brengen. Bovendien moest deze deputatie
het onmiddellijk ontslag van de nog in
dienst zijnde Russischgezinde Raadgevers
vragen, aangezien de Czaar daarin zijn woord
niet had gehouden. De politieke clubs zyn
feitelijk veranderd in militaire korpsen. Men
vreest, dat de Sjah zich door de reactie zal
laten overhalen het parlement uiteen te
jagen. Dan zullen de clubs het met geweld
verdedigen. Het ziet er in Perzie ons al
niet veel beter uit dan in Rusland. Toch
is er een groot verschil. In Perziü laat het
volk zyn tanden zien en zal den reactionairen
beide ten goede geschikt, nietwaar juffrouw
Gretha?"
De goede baron was uitgelaten van
vreugde alleen vrouwe v. Bendeleben had
slechts een gedwongen lachje op de lippen,
en 'twas duidelijk merkbaar, dat haar de
„party" tóch niet hoogadellijk genoeg
was, en teneinde zoo spoedig mogelijk deze
verkeering uit hare omgeving te hebben,
drong zij er op aan, dat de voltrekking van
het huwelijk zeer kort na de officieele ver
loving zou plaats vinden.
Door dezen gelukkigen ommekeer, was
ook ik in de gelegenheid myn „heimelijken"
bruidegom vaker te ontmoeten. Bergen
kwam eiken Zondag op't kasteel, en Eber
hardt wist altijd aanleiding te vinden, hem
te vergezellen. Hannah ontlook weêr gelyk
een roos, en wy beraamden allerlei verras
singen voor het aanstaande Kerstfeest.
In die dagen werd Hannah's portret ge
schilderd, en de kunstenaar, die mij altyd
in haar gezelschap zag, verzocht ook het
myne te mogen maken. De baron spoorde
mij er toe aan, en wenschte dat ik het
miniatuurtje aan mijn vader zou zenden.
Voor de eerste maal in mijn leven sprak
ik eene onwaarheidtoen ik hem dit beloofde.
Ik gaf het aan Wilhelm von Eberhardt als
Kerstgeschenk. O, 't was een heerlijke tyd
dien Hannah en ik thans doorleefden, en
dan de vreugde, als op Zaterdag avond de
