I
izijnen.
Het Gevaar
Spaansche Griep
ELIAS HARTOGS, WBSTDIJK, MiDDELHAR
oorzien van
minderde
iienf op deze
ST.
KOOLZURE KALK.
i aan Kunstmeststoffen.
SWAARDE.
ja' H.H. Rijkslandbouw-
islandbouwJeeraar voor
V Rijkslandbouwleeraar
analyse, attesten, ge-
3—1
Prijzen. -^80
a Zeemestgroothandel
in 7. St.PANCRAS.N.H.
Dit blad verschijnt iederen ZATERDAGMORGEN.
Prijs per kwartaal bij vooruitbetaling. f 0,75
Losse nummersf 0,07s
Zaterdag 14 December 1918.
1E Jaargang. N°. 6.
Advertentiën van I—G regelsf 0,90
Elke regel meerf 0,15
Bij contract aanzienlijk korting.
Uitgegeven onder leiding van J. J. L. VAN ZUYLEN door de N.V. Uitgeversmaatschappij „Onze Eilanden", Voorstraat 210 Middelharnis. Telef. Interc. No. 15.
Adres voor Redactie en Administratie: Bureau „Onze Eilanden" te Middelharnis.
AÖËNTEN te: Brielle: Boekhandel Kluit. HellevoetsluisBoekhandel J. A. ten Hoope. Ooltgensplaatfa. Breur Zonen. Oude Tonge: H. Simonse. Nieuwe Tonge: H.Robert. OuddorpC. de Mooij. Stad aan
'tHaringvliet: J. C. Elvé. Dirksland: fa. Binkhorst Zaaijer. Melissant: H. Rooij. Hei-kingen: A. Munters. Den Bommel: J. Woudstra. Oudenhoorn: A. Tuk. Zwartewaal: D. Hoftijzer Tzn. Nieuw Helvoet:
J. Noobeboom. RockanjePI. Monster. Goedereede: Jac. v. d. Tol. Stellendam: N. J. van Dongen. Eiland Rozenburg: J. v. d. Vliet Cz., ZanddijkD 38. Middelharnis en Sommélsdyk: Bureau „Onze Eilanden".
Zuidland: C. v. d. Werf. Spijkenisse: G. E. van Gent. Heenvliet: W. Hoepel Bz. Alle brievengaarders nemen advertentiën en abonnementen op dit blad aan.
jreen loum viagou to
loen. Op het adres moet staan Redactie
Onze Eilanden" te Middelharnis, en in den
nkerbovenhoek, „Zelfkant". De Redactie
orgt dan, dat de brieven hun juist adres
ereiken.)
Letter M. Belegging kunt U Mexicaansche
vaarden niet noemen, hoogstens speculatie.
Vanneer het uitsluitend Uw doel is te
vachten totdat weder eventueele rente zal
porden betaald en de stukkeD dan voorU
;eldbelegging zijn, zouden wij U adviseeren
;e zoo spoedig mogelijk van de hand te
loen en pandbrieven of gemeente obligaties
erugnemen. Ten eerste trektUdan vasten
;eker rente en wel direct en ten tweede
unt er op gaan slapen.
v. L. te B. Wij geven Uw bankier vol
tomen gelijk. Het geld dat U oppot is ver
oren voor de gemeenschap, behalve datU
ian Uzelve schade berokkent doordat Uw
apitaal geen vruchten afwerpt, benadeelt U
liermede de gemeenschap. Het zou wel eens
.ardig zijn, wanneer uitgerekend kon wor-
'en hoeveel schuld, het tijdens den oorlog
:rarapachtig vastgehouden geld aan de
uurte der levensmiddelen en de stijgende
'elastingeD heeft. Dat zouden heel aardige
Jjfers zijn.
Motto „Handel". Aandeelen Nederland-
iche Handel Maatschappij kunt U veilig
toopen, dit is prima. Ook pandbrieven Rot
terdam Canada Hypotheekbank en Insulaire,
Westlandsche, Overijsselse be, Wester- en
vv coat cuu vnouuciyfk uno ie umpvu.
Ons fonds heeft onder dezen druk veel te
lijden. Het Bestuur zal een poging doen om
zijn kas aan te vullen door een paar meisjes
of dames in beide gemeenten bij ieder te
doen aankloppen en wij hopen zeer dat wij
om het groote nut van ons werk in onze ver
wachtingen niet teleurgesteld zullen worden.
Het is zoo heerlijk, dat wij nu reeds
meer dan 14 jaren onze leden voor bedeeling
van kerk of gemeente hebben kunnen be-
bewaren.
Met hartelijke aanbeveling,
L. v. d. WEIDE, Voorzitter.
G. van ECK Az., Secretaris.
Rotterdamsche Tramweg Maatschappij.
Mijnheer de Redacteur.
Uw blad bevat den laatsten tijd nog al
eens ingezonden stukken over den dienst
der Rotterdamsche Tramweg Maatschappij,
en het zijn geen lofliederen, die daarin wor
den aangeheven door inwoners uit de plaat
sen, die van genoemden dienst afhankelijk
zijn en m. i. daardoor geacht mogen worden,
met den toestand bekend te zijn.
Vreemd doet daarbij aaD betgeen minister
König kort geleden op eene interpellatie in
de Kamer heeft medegedeeld.
Z. E. gaf toe, dat er nog al wat onge
vallen bij de R. T. M. plaats hadden, doch
de opsomming van den aard der ongevallen,
waarbij de meeste aan kwaadwilligheid,
eenige aan zorgeloosheid en maar hoogst
eokele aan den minder goeden toestand van
weg 6d materieel wareD toe te schrijven,
oer it. x. iu. vy 0_
dienstregeling; om wie weet welke reden
wijzigt, zonder daarvan het publiek in
kennis te stellen, tengevolge waarvan talrijke
reizenden worden gedwongen tot extra
uitgaven voor onvoorzien nachtverblijf e. d.?
Is het den minister bekend, dat de treinen
der R. T. M. bij aankomst te Rotterdam
meermalen op een zoodanig spoor worden
geleid, dat het verlaten der rijtuigen (o.m.
doordat de treiD op het tweede spoor komt}
niet zonder lijfsgevaar mogelijk is?
Is het den minister bekend, dat de R. T. M.
den Vlaardingschen Stoombootdienst over
nemende, door bet inkrimpen en wijzigen
van dien dienst, de gemeenschap tusscben
Vlaardingen eener- en Nieuwesitr's, Zwarte
waal, Brielle en Hellevoetsluis mitsgaders
het achterland te anderer zijde zoodanig
heeft geschaad, dat die bootdienst geen
practische waarde meer heeft en het publiek
gedwongen wordt zich aan den veiligen
tramdienst toe te vertrouwen?
Is het den minister bekend, dat de R. T.
M. reeds bü het overnemen der Vlaarding-
sche Boot haar systeem, om het publiek
onkundig te laten van de dienstwyziging,
niet verloochende?
V: Is het den minister bekend, dat de direc
tie der R. T. M. tezelfder lijd ook bewijs
aflegde van hare humane beginselen als
werkgeefster door, zich verschuilende achter
het uitvlucht, „dat wel het materieel maar
niet de equipage was overgenomen", enkel
het jongere en vooralsnog niet te vervan
geD personeel in dienst beeft gehouden en
bm
■i
hoesten,
keelpijn nu de
PRIJS f 0,95 en f 1,40.
Middelharnis bij P. WIELHOUWER
Uk, te Sommekdijk bij DIJKEMA
ORNBOS, te Dirksland bij L. W.
■TER, te Ooltgensplaat bij L. W. HOB-
te Ouddarp bij J. KUR VINK, DroRjet.
„glom heerscht, mag niet
tylerscbat worden. Voor-
feuilleton.
Wil men DEGELIJK en BILLIJK
(naar tijdsomstandigheden)
LOGIES, ONTBIJT en MIDDAG
MAAL ga dan naar het Hótel
„Harmonie"
LANGEWEG - SOMMELSDIJK
Interc. Telefoon STo. 318.
waar tevens verkrijgbaar is een
heerlijk glas BIER h 12 cent. En
DE STOMME PASSAGIER.
Oorspronkelijke Roman door G. H. PRIEM.
6)
Op gevaar af zich het wanlrouweu van de
patriotten van Kolmar op den hals te halen,
informeerde Jacques naar links en rechts.maar
moest het na een uur opgeven. Niemand wist
er iels meer van dan bij zelf in 1' Aigle d' or
had vernomen.
Toen besloot h\j maar naar huis te gaan, naar
zijn moeder en Anette. 't Was een lange ver
moeiende wandeling en er zat niets anders op
dan tc loopen, daar de diligence naar Mühlbausen
een half uur geleden reeds vertrokken was.
Geheel vervuld als hjj was van het gehoorde
viel hem de weg niet zoo laDg als hij dit in
gewone omstandigheden welgedaan zou hebben.
In een hoeve aan den kant vroeg hij een glas
water, moest hoog en breed vertellen wat er van
den oorlog aan was en of de Pruisen nu hier
zouden komen en alles verwoesten of wel, dat
men regelrecht op Berljjn aan zou trekken en
den koning de wet voorschrijven.
Daarna ging het weer verder, tot hij ten langen
leste in de verte de Hatterbrug gewaar werd,
de witte leuningen schel oplichtende tegen 't rustig houden, denk ik.
donkere groen. Rechts golfde het land omhoog ''"f
TELEFOON No. 26.
goud en zilver
horloges
pendules
tfiibs
Uit de Hoofdstad.
ged De Sint-Nicolaas week ligt achter ons. En
pla onwillekeurig vraagt men zich af, zou handel
bij en industrie het oogenblik nu gekomen
achten om tot een laDgzame prijsverminde
ring van verschillende goederen over te gaan
Of zullen we nog moeten wachten tot ook
de andere December-feestdagen, Kerstmis en
Oudejaarsavond voorbij zijn En mogen we
dus pas in Januari tegemoet zien, wat toch
inderdaad niet zoo heel lang meer kan uit
blijven?
Hoe we tot hst stelleu van deze vraag
komen, zult ge mij van uw kant misschien
weer vragen. Wel, als ge de groote stads-
winkels in deze dagen gezien badt, dan zouöt
ge gevraagd hebben: Maar m'n hemel, is er
dan van alles nog zooveel in ons land, en
we meenden, dat ieder auder zoo goed als
wjj zelf, genoodzaakt was om op een houtje
te bijten bij gebrek aan wat anders. Het
kui machtigst in weeldevertoon waren de ban
ketbakkers en suikerwerkwinkels. In onge-
j evenaarde stapels'lagen er voor de winkel
ramen opgetast de chocoladeletters en de
luxedoozen met bonbons, tot ware bergen
zag men er opgehoopt de borstplaat in groot
en klein formaat en al dat klein suikerwerk,
poppetjes en beestjes, kringetjes en plaatjes,
waarmede we als kinderen zoo dolblij waren,
als we er een handvol van kregen ter waarde
van een dubbeltje, in pyramide naast pyra-
mide pronkten er de gevulde speculaas eD
de dikke vrijers en vrijsters, stopflescb bij
stopflesch vertoonden do monsters van aller
hande en janhagel, van theerandjes en klets-
„hoofdjes", die opgeborgen zaten in reuzen-
trommels onder de toonbankruïmten, gezwe
gen nog van de barricaden van cake en de
groote pantserforten van met suikerfiguren
versierde room- en andere taarteD.
Goede hemel, waar is die bende van
snoeperij vandaan gekomen in een tijd, dat
je je ziek eet aan brood, dat niet gaar te
bakken is vanwege de beroerde samenstel
ling van het meel, in een tijd dat zelfs bet
werkvolk aan een fabriek in verzet komt,
omdat het verplicht werd grondstoffen tot
met hier en daar een rotspunt, den grgzen kop
uit het kreupelhout omhoogstekend.
Hè, Jacques, klonk hel plotseling van lerzij.
Jacques Delu stond stil, maar zag niets, tot
opeens de struiken .van elkaar werden geschoven
en een klein blauw lichaam meer naar beneden
rolde dan liep.
Par djoe, Docselchen, ben jjj daar? riep de
jonge man uit, nu de kleine gedaante in blauweu
kiel vóór hem op den weg stond. Wat doe jij
daar?
Doeselchen was maar een paar jaar jonger
dan de zoon van moeder Delu en hij had met
hem school gegaan- Het kleine kereltje had een
bochel en was het mikpunt geweest voor de plage
rijen van zijn makkers. Daar hij dicht bjj Jacques
woonde en geregeld met hem naar huis ging,
spreekt het van zelf, dat hij ook in vele gevallen
zijn bescherming genoot, iets wat de jongen nooit
vergeten had.
Wat ik bier doe zei bij. Ik k(jk uit of de
vijand komt.
Je bent dwaas, lachte Jacques. Iloe kan de
vijand komen, waar nog niet eens de oorlog is
verklaard? En dan zou je hier toch al bitter
weinig van hem zien. Of denk je dat de Pruisen
kunnen vliegen?
De Pruisen? Van de Pruisen zal ik hier
zeker niet veel zien, maar weet je dan niet
dat ize in Baden al mobiliseeren?
Je droomt. Zuid-Duilschland zal zich wel
Ik geloof dat je je daar leelijk in vergist.
5 hier
Hoe meer vijanden, hoe meer eer.
En 't wemelt al van spionnen.
Heb je er gezien
Dat durf ik niet zeggen, maar er
jor een uurtje wel een eigenaardige snuiter
voorbij gegaan.
Jacques was een en al aandacht.
Zoo, heb je een spion gezien? Vertel eens
gauw op!
Nu ik zat daar in de struiken, toen hij er
aan kwam, een monnik.
Een monnik?
Och, zc vermommen zich op allerlei manie-
n. Hij was er natuurlijk in 't geheel niet op
bedacht, dal hij bespied werd. Precies op de
plaats, waar jij nu slaaf, hield h(j stil, haalde een
revolver uit zijn zak en keek die na. Wel, dacht
ik, een monnik met een revolver, is geen gewone
meri8chelijk voedsel te vermalen, die als
minderwaardig werden beschouwd. Begrijpt
iemand met een normaal verstand, hoe die
duizenden en duizenden kilo's suikerwerk
vervaardigd konden worden, terwijl onze
gezinnen voor de dagelijksche behoeften aan
suiker zoodanig gerantsoeneerd worden, dat
we tekort hebben aan dit voedingsmiddel.
Heeft men nog steeds uit oude voorraden
geput, of staan er nog zooveel deuren open,
waardoor dit alles kan onttrokken worden
aan betgeen voor ons allen beschikbaar is?
Ik geloof, dat de burgerij in veel opzichten
door handel en industrie om den tuin wordt
geleid oftewel bi) den neus genomeD. Zoo
lang men meer koopt tegen de prijzen, die
gevraagd worden, floreert het zaakje. Maar
zakt de kooplust een weinig, dan zullen ook
de prijzen terug moeten loopen. Als ik een
stem had als tien misthoorns, dan zou ik
over Amsterdam willen uitgalmen: men-
scben, lotgenooten, koopt een maand lang
geen snoepgoed, geen taartjes, geen cake,
rookt eeüs geen sigaren meer, en ge kunt
het dwingeD, dat de prijzen omlaag gaan!
Er is heel veel geld verdiend in de snoep-
branche. We weten van een klein winkeltje
in een volksbuurt, waar in twee dagen tijds
drieduizend gulden ontvangen werd voor
suikerwerk en 'gebak. Is het geen wanhoops
toestand, dat het geld op deze wijze verspild
wordt. Want verspild wordt het door tal
van gezinnen, die ook wat mede willen doen,
die toch ook iets van het oude genoegen,
dat Sinterklaas bracht in vroeger tijd, willen
beleven, maar die het slechts kunnen doen
ten koste van andere posten van hun huis
houdelijke begrooting, in de eerste plaats
van hun in de laatste jaren zeer misdeelde
linnenkast.
Voor tal van artikelen zijn de prijzen
moedwillig geforceerd. Wat twee weken voor
Sinterklaas 50 ets. kostte, werd twee dagen
vóór den feestdag opgevoerd tot 65 ets.
Sigaren van hetzelfde merk, die in Utrecht
13 ets. kostten, werden in de hoofdstad ver
kocht voor 15, Filiaalhouders haddea het
vroeger eens moeten wagen om afwijkende
prijzen te stellen. De dolzinnig dure siga-
Precies. We moesten zelf de handen uit
de mouwen steken en zonder veel complimenten
alles ivat verdacht wast gevangen nemen.
Je gaat zeker naar huis?
Ja, zei Jacques, maar ik moet uiterlijk
overmorgen terug zijn. Je begrijpt, ik ban eiken
dag opgeroepen worden. Ze zullen een Rijn-leger
vormen eD daarbij zal ik zeker worden ingedeeld.
Ik benijd je, Jacques.
Me benijden? Hoe kooi je zoo dwaas?
Wel jij kan wat doen voor 't vaderland,
j\j kan soldaat worden en mij willen ze niet
hebben.
Wie weet wal jij nog doen kan, Doeselchen
Maar ik hoop, dal van dien heeleu oorlog niets
komt.'
Waarom niet integendeel, als de regeering
j me een chassepót geeft, trek ik de bergen in.
monnik, die zijn er tegenwoordig niet veel meer. I Er z\jn genoeg burgers, die meegaan en al kan
Nu, en
En... meer niet. Hij stak bel ding weer
in zijn zak, haalde een gebedenboek te voorschijn
en wandelde verder, veel langzamer dan hij tot
nogtoe gedaan had, want ik had hem in de verte
aan zien komen.
Had bjj een bruine pjj aan?
Heb je hem ook gezien?
Ik zat met hem in de diligence van Slraats
burg naar Kolmar.
Als 't geen spion is, laat ik me villen.
't Was het beste, dat we de politie waar
schuwden, maar tegen dat we die hier hebben
is de vogel al lang gevlogen.
bochel geen soldaat wezen, voor franc-tireur
is hij altijd nog goed genoeg.
Hij wandelde met Jacques een eind den weg
op, maar bij de Hatterbrug nam hij afscheid
van hem.
Ik ga weer naar mijn uitkijk, zei hij. Je kan
nooit weten.'
En vannacht dan
Wel, ik heb een hut gemaakt. Het is bet
fijnste weer van de wereld en ik slaap er beter
dan op mijn bed thuis. Als ik maar een chas
sepót bad!
Jacques lachte om de phantastisclie grillen
van den bochel.
Als je me noodig hebt, riep deze hem nog
na kraai dan drie maal als een baan, ik herinner
me nog datje daar op school beroemd voor was.
Zeker, ik zal het niet vergetenriep Jacques
terug, wuifde met zijn hand ten afscheid en sloeg
den weg naar huis in.
Allemaal herinneringen uit zpn Indianen-
boekeu lachte hjj.met stevigen tred voortgaande.
Die bochels hebben dikwijls een enorme phan-
tasïe, is me wel eens verteld.
Een windje stak op en, ware de weg niet zoo
stoffig geweest, zoodat hij bieren daarzpn oogen
dicht moest knijpen voor de opwaaiende zand
wolken, dan zou hfi de wandeling niet dan aan
genaam gevonden hebben. Nu was dit aangename
ver te zoeken en vooral de gedachte aan wat
komen kon, stemde hem somber.
Stel dat de vijand inderdaad eens hier kwam!
Doeselcheu vertelde, dat men in Baden mobili
seerde. Als dat waar was kón men in een oogen
blik in den Elzas zijn. Dal de Zuid-Duitsche
staten werkeloos toe zouden blijven zien, waarop
voor een deel de hoop der Franschen gegrond
was, geloofde Jacques niet. Als 'f er op aan
kwam, zou al wat Duitsch was één lijn trekken
ook al was men najjvcrig op Pruisen. En Oos
tenrijk? Oostenrijk dat veeleer in Pruisen een
vjjaud had te zien dan in Frankrijk, het zou
komen helpen als er geen hulp noodig was,
maar als men werkelijk hulp behoefde, zou het
bljjven toekijken evenals Italië. Wat men ook
hopen en gelooven mocht, Jacques Delu had
teveel met den heer Delagrave gesproken, om
