Recessie voelbaar bij Zeeuwse bedrijven
Zware jongens en lichte meisjes in bedelaarsopera
BURO VOOR
RECHTSHULP
Kamer van Koophandel presenteert ERBO-enquête
40*ie
Nationale Ombudsman
Klussencursus
Kom uitje huis
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 5 JANUARI 1994
Omzet
Bedrijfsresultaten
Investeringen
Werkgelegenheid
Vfi
PERCENTAGE BEDRIJVEN
MET VOLDOENDE RENDEMENT, PER SECTOR
311
De bouwsector kreeg dit jaar te maken met een forse omzetdaling. foto: archief de stem weekbladen.
middelgrote en kleine bedrij
ven en een daling van 1,8 pro
cent bij de grote bedrijven.
Landelijk is er eveneens een
(kleinere) groei bij het midden-
en kleinbedrijf (+2,5 procent).
Bij het midden- en kleinbedrijf
hebben alle sectoren aan de
groei bijgedragen. De grootste
toename van het aantal ar
beidsplaatsen heeft plaatsge
vonden in de dienstverlenende
sector. Met uitzondering van de
dienstverlening en de detail
handel is er bij de grote bedrij
ven in de ovérige sectoren
overal een daling opgetreden.
De grootste daling heeft
plaatsgevonden in de industrie,
te weten -2,9 procent.
Het bedrijfsleven in Midden-
en Noord-Zeeland is terughou
dend met betrekking tot de
verwachtingen voor 1994.
Slechts een kwart van de be
drijven verwacht een omzettoe-
name te kunnen realiseren. In
de bouw ligt dit percentage
zelfs onder de twintig procent.
Het aantal exporterende be
drijven zal bij de middelgrote
en kleine bedrijven licht toene
men, terwijl daarentegen onder
de grote bedrijven een afname
van het aantal exporterende
bedrijven wordt voorzien. De
verwachtingen met betrekking
tot de winst zijn nog relatief
gunstig. Het aantal bedrijven
dat investeert blijft nagenoeg
stabiel. Wel wordt er van uit
gegaan dat het investeringsni
veau zal afnemen. De werkge
legenheid komt in 1994 onder
druk te staan. Ruim eenderde
van de grote bedrijven ver
wacht een afname van de
werkgelegenheid.
- .j/ v- «Uk
TRAMWEZEN - De maandelijkse bijeenkomst van Vereni
ging van Belangstellenden in het Spoor- en Tramwezen vindt
plaats op vrijdag 7 januari in de bibliotheek in Middelburg.
De heer Ankersmit uit Hengelo geeft een lezingg met dia's
over de opkomst, bloeitijd en ondergang van de Trans Europ
Express-trein. De bijeenkomst begint om 19.45 uur en is voor
iedereen toegankelijk.
SNERTWANDELING - De Kynologenclub Zeeland houdt
zondag 9 januari een zogenaamde snertwandeling over het
Walcherse strand waaraan iedereen met zijn hond aan kan
meedoen. De start van de wandeling is om 11 uur bij kasteel
Westhove in Domburg. Daarna lopen honden en bazen
richting Oostkapelle waar in een grote tent de erwtensoep
staat te dampen. Na de soep wordt de terugreis aanvaard en
deze kan naar keuze weer over het strand of door het bos
voeren.
BORSTVOEDING - In januari start La Leche League met
de organisatie van informatie-ochtenden over borstvoeding.
De eerste bijeenkomst over de vraag: 'waarom zou je kiezen
voor borstvoeding' vindt plaats op het adres Ewisland 12 in
Middelburg op donderdag 13 januari van 9.30 tot 11.30 uur.
Info: 01185-3065.
GEVONDEN - Bij de politie Vlissingen zijn de volgende
gevonden voorwerpen aangegeven: half brilletje, boodschap
pen, twee complete achterruiten, bordeauxrode damesschoe
nen, fietsstoeltje, rabobankmap met inhoud, kindermutsje,
bruine portemonnee en pasjes, etui met sleutels, sleutelbos,
zwarte portefeueille met stamkaart en abonnement parkeer
garage.
CURSUSSEN - De Zeeuwse Volkuniversiteit geeft in
samenwerking met de Stichting Welzijn voor Ouderen Mid
delburg een cursus over gemeentepolitiek. Het doel van de
cursus is om de deelnemers inzicht te geven in het functione
ren van het gemeentebestuur en in de mogelijkheden die de
burgers hebben om invloed uit te oefenen op het bestuur van
de de gemeente. De cursus beslaat drie ochtenden van 9.30
tot 11.30 en start maandag 17 januari in wijkpost De Woelige
Werf aan de IJsselstraat in Middelburg. De cursus wordt
gegeven door mevrouw C. Koster en de kosten bedragen
ƒ7.50.
WANDELEN - Wandelsportvereniging 'Willen is Kunnen'
houdt zaterdag 8 januari een wandeltocht. Deelnemers
kunnen kiezen uit de afstanden 5,10, 15, 25 en 40 kilometer.
De start is bij het clubgebouw aan de Oranjestraat 8 in
Vlissingen tussen 9.00 en 13.30, afhankelijk van de gekozen
afstand.
DANSEN - In wijkcentrum Open Hof aan de A. Gogelweg
in Vlissingen wordt vrijdag 7 januari een nieuwjaarsbal
gehouden met het duo Anthon Boer. Er is ook een verloting.
Het feest begint om 20.00 uur en de toegangsprijs bedraagt
vijf gulden.
CONCERT - Muziekvereniging Vlijt en Volharding geeft
zaterdag 8 januari een nieuwjaarsconcert in de Zwaan aan de
Vlissingsestraat in Oost-Souburg. Aan deze avond werken
mee de fanfare van Vlijt en Volharding, het Souburgs Koper
MIDDELBURG - Ook
ondernemers in Midden-
en Noord-Zeeland heb
ben, vooral in de tweede
helft van 1993, duidelijk
te maken gekregen met
de dalende conjuctuur.
Hierdoor zijn in 1993 de
omzet en de export licht
gedaald, de investeringen
flink afgenomen en ken
de alleen de werkgele
genheid nog een, zij het
zeer lichte, groei. Een
derde deel van alle on
dernemers heeft aange
geven dat het bedrijfs-
rendement onvoldoende
was in 1993, terwijl dat
in 1992 het geval was bij
een kwart van de bedrij
ven. Het percentage be
drijven met winst is ge
daald van bijna 92 pro
cent naar 88 procent. Het
midden- en kleinbedrijf
(minder dan 50 werkza
me personen) heeft er
voor gezorgd dat deze
cijfers nog redelijk gun
stig zijn, zeker in verge
lijking met de landelijke
gegevens. De verwach
tingen voor 1994 laten
zien dat met name de
grote bedrijven nog geen
economische opleving
verwachten. Uit de cij
fers blijkt dat ruim een
derde deel van de grote
bedrijven verwacht dat
het aantal arbeidsplaat
sen zal afnemen.
Deze gegevens zijn onleend aan
de ERBO-enquête die de Ka
mer van Koophandel voor Mid
den- en Noord-Zeeland dit na
jaar heeft gehouden. ERBO
staat voor Enquête Regionale
Bedrijfs-Ontwikkelingen. Aan
dit onderzoek hebben 1465 be
drijven in het gebied van de
Kamer van Koophandel meege
werkt. Door de hoge respons
(ruim 68 procent) geven de re
sultaten van het onderzoek een
betrouwbaar beeld van de ont
wikkelingen bij het Midden- en
Noordzeeuwse bedrijfsleven.
De omzet daalde in 1993 licht
met 0,3 procent. De gemiddelde
prijsstijging in het afgelopen
jaar van 0,4 procent heeft de
omzet net doen dalen. De da
ling komt geheel voor rekening
van de grote bedrijven. Zij
kenden namelijk een omzetda
ling van 0,9 procent, terwijl bij
de middelgrote en kleine be
drijven de omzet nog iets steeg
met 0,1 procent. Bij bijna de
helft van de grote bedrijven
daalde de omzet, terwijl bij het
midden- en kleinbedrijf dit be
perkt bleef tot bijna een kwart
van de bedrijven.
Een onderverdeling naar secto
ren laat de volgende verschil
len zien. Alleen de industrie, de
groothandel en de „agrarische"
sector (van deze sector is
slechts een beperkte weergave
mogelijk in verband met het
feit dat een klein deel ervan de
enquête ontvangt) konden een
lichte omzetgroei realiseren.
De bouwsector heeft daarente
gen in 1993 met een forse om
zetdaling te maken gekregen.
De grote bouwbedrijven heb
ben hierbij een grotere daling
(-5,7 procent). In de detail
handel kwam de daling van 1,0
procent geheel voor rekening
van de non-foodbranche, ter
wijl de foodbranche een groei
kende van 3,5 procent. De
dienstverlenende sector is na
jaren van omzetgroei in 1993
geconfronteerd met een geringe
daling van de omzet met 0,3
procent.
MIDDELBURG - De vrouwen-
conctactgroep Kom uit je
huis' start deze maand bij vol
doende belangstelling met een
klussencursus en een calligra-
fiecursus.
Het activiteitenaanbod van
Kom uit je huis is ontstaan uit
ideeën die door de deelneem
sters zelf zijn aangedragen. De
activiteiten vinden in de regel
plaats onder schooltijd. Op dit
moment 'draaien' er tien acti
viteiten: timmeren, koken,
kantklosssen, excursiegroep,
Engels, Frans, Duits, en een
hobbyclub. De talen zijn er
zowel voor beginners als voor
gevorderden. Deelname aan
een activiteit geschiedt op ba
sis van kostprijs. Naast deze
activiteiten zijn er ook contact
ochtenden waar diverse onder
werpen centraal staan. Zo staat
op 16 februari 'Racisme in
Middelburg' centraal; 16 maart
is er een speelgoedbeurs en 13
april is er een kledingbeurs.
'Kom uit je huis' komt bijeen in
het gebouw van De Hayman
aan de Rentmeesterlaan.
De exportactiviteiten die door
de Midden- en Noordzeeuwse
bedrijven zijn ondernomen
hebben er in 1993 toe geleid
dat de afzet door export nage
noeg stabiel is gebleven. Wel is
er een duidelijk verschil te con
stateren tussen de ontwikkelin
gen bij de grote bedrijven en
het midden- en kleinbedrijf.
Bij eerstgenoemde grootteklas
se is de export afgenomen met
1,2 procent, terwijl het mid
den- en kleinbedrijf de export
zag groeien met 4,2 procent.
Bij de laatstgenoemde grootte
klasse hebben alleen onderne
mingen in de bouw en in de
groothanddel minder geëxpor
teerd. Bij de grote bedrijven
zijn de exportresultaten in de
bouw en in de industrie afge
nomen. Bij de andere sectoren
was er sprake van een toename
van de exportactiviteiten.
De minder florissante economi
sche ontwikkeling heeft in
1993 de winsten verder onder
druk gezet. Ook in 1992 was
deze tendens al zichtbaar. Het
percentage winstgevende be
drijven ligt bij de kleine bedrij
ven op 88 procent, terwijl dat
in 1992 nog ruim 90 procent
was. Bij de grote bedrijven is
het percentage winstgevende
bedrijven sterker afgenomen
van bijna 88 procent tot een
kleine 80 procent in 1993. Het
percentage bedrijven met vol
doende rendement is afgeno
men van driekwart van alle
bedrijven in 1992 naar twee
derde deel van de bedrijven in
dit jaar. Bij de grote bedrijven
ligt het percentage bedrijven
met een voldoende rendement
nog hoger op 54,5 procent.
Landelijk ligt dit percentage
op 57,3 procent. In de bouw- en
detpilhandelsector ligt het per
centage bedrijven met een on
voldoende rendement het
hoogst. In deze sectoren zijn
hoofdzakelijk de kleine bedrij
ven hiervoor verantwoordelijk.
Binnen de dienstverlenende
sector valt het percentage van
65 procent van de bedrijven
met onvoldoende rendement in
de transport- en opslagsector
in negatieve zin op. De bijge
voegde grafiek toont aan welk
percentage van de bedrijven in
elke sector het bedrijf srende-
ment nog wel voldoende vond
in 1993.
Na de groei van de investerin
gen in 1992, is er in 1993
duidelijk een dalende tendens
waar te nemen wat betreft het
investeringsniveau. Dit geldt
zowel voor het Midden- en
Noordzeeuwse bedriijfsleven
als voor bedrijven in heel Ne
derland. Ruim de helft van alle
bedrijven heeft investeringen
gepleegd in 1993. In Midden-
en Noord-Zeeland is ten op
zichte van 1992 9,5 procent
minder aan investeringen uit
gegeven. Vooral de middelgrote
en kleine bedrijven hebben
minder geïnvesteerd, -12,9
procent, met uitzondering van
de bouwbedrijven in deze
grootteklasse (+8,6 procent).
Bij de grote bedrijven bleef de
afname beperkt tot 4,5 procent.
Opvallend is, dat in tegenstel
ling tot de kleinere bouwbe
drijven, de grote bouwbedrij
ven de investeringen flink heb
ben teruggeschroefd met 46,4
procent. Overigens heeft zich
in alle sectoren een daling
voorgedaan met uitzondering
van de detailhandel. Zowel
kleine als grote bedrijven in de
detailhandel hebben aan de
stijging bijgedragen, waarbij
dient te worden opgemerkt dat
enkele grote bedrijven de toe
name sterk hebben beïnvloed.
De groei van het aantal ar
beidsplaatsen met 1,0 procent
in 1992 hebben de bedrijven dit
jaar niet kunnen evenaren. Wel
is er nog sprake van een lichte
groei, te weten 0,2 procent.
Deze groei is samengesteld uit
een groei van 1,3 procent bij de
MIDDELBURG - In 1728
schreef John Gay zijn sociale
satire "The Beggar's Opera",
een cynisch stuk met veel mu
ziek, ergens tussen een kome
die en een burleske in. Gay
toont ons in zijn 'opera' de
onderkant van de samenleving
van het Londen uit de 18e
eeuw, een inferno vol dieven,
helers, hoeren, struikrovers en
verklikkers, waar alleen het
recht van de sterkste geldt. Het
Zuidelijk Toneel brengt "De
Bedelaarsopera" deze week op
de planken als een skabreus
stuk muziektheater met ele
menten uit het historisch to
neel, de vaudeville en de revue.
London bestond in de 18e eeuw
uit een doolhof van smalle
steegjes en donkere binnen
plaatsjes. Rijk en arm leefden
in schrille tegenstelling naast
elkaar. Bovendien kende Enge
land in die tijd een explosieve
groei van de grote steden, ver
oorzaakt door een plotse bevol
kingstoename en de leegloop
van het platteland. De gevol
gen waren desastreus: de rijken
trokken zich terug in sjieke
buurten in de binnenstad, ter
wijl de achterbuurten snel in
verval raakten. Zo ontstonden
getto's van nietsontziende ar
moede, waar mensen op elkaar
gepakt een uitweg zochten in
drank en misdaad.
Regisseur en vormgever Rieks
Swarte ging uit van het origi
neel van Gay: "Ik wil een nieu
we versie en nieuwe muziek.
De liederlijkheid van het origi
neel moet' een hedendaagse
vorm vinden. Ik wil een mooi
toneelstuk maken, met alles er
op en eraan, sjieke muziek, en
toch moet het een klap in het
gezicht van de goede smaak
zijn." Filmer Theo van Gogh
maakte een nieuwe, snedige
vertaling, en Ron Ford arran
geerde muziek die live wordt
uitgevoerd door een zeskoppig
orkest onder leiding van Hans
Thissen.
Uit de pers: "Wervelende lol"
(Parool); "Aanstekelijk spel,
zorgvuldige vormgeving"
Quintet en het Zeeuws
(A.D.); "Zuidelijk Toneel viert
feest op het podium... een wel
kom alternatief voor het gelik
te mega-amusement dat musi
cal heet". (De Volkskrant).
Vrijdag 7 januari Stads-
De avond
foto: bert nienhuis
schouwburg Middelburg - aan
vang 20.00 uur. Voorafgaand
vindt in de Molenwaterzaal om
19.00 uur een gratis toeganke
lijke inleiding plaats door ac
trice Jes Vriens.
M
Mevrouw De Leeuw kwam enige tijd geleden op het spreek
uur van het Buro voor Rechtshulp met een vraag over een
opgelegde parkeerboete. Zij was het oneens met de boete
omdat ze wel parkeergeld betaald had. De Officier van
Justitie had haar in het gelijk gesteld maar inmiddels had ze
de boete wel al betaald omdat op de toelichting die ze ontving
bij de acceptgiro de indruk gewekt werd dat dit zou moeten.
Ze vroeg om teruggave aan het Centraal Justitieel Incassobu
reau in Leeuwarden van het betaalde bedrag maar het
terugbetalen liet nogal lang op zich wachten. Mevrouw De
Leeuw wilde weten waar ze kon klagen over deze gang van
zaken.
Indien een burger van mening is dat hij niet juist behandeld
is door een rijksinstantie dient altijd eerst bij deze instantie
zelf geklaagd te worden. Levert dit niet het gewenste
resultaat op en staat er geen andere beroepsprocedure open
dan kan er een klacht bij de Nationale Ombudsman worden
ingediend. Dit kan zowel in een persoonlijk contact als in een
brief. Klagen moet binnen een redelijke termijn gebeuren. De
Nationale Ombudsman neemt in principe uw klacht alleen in
behandeling wanneer het voorval waarover u heeft geklaagd
zich niet langer dan 1 jaar geleden heeft voorgedaan.
Per 1 november 1993 is het werkterrein van de Nationale
Ombudsman uitgebreid. Er werden tot nog toe enkel klachten
van burgers over de wijze waarop zij zijn behandeld door
(ambtenaren van) de rijksoverheid en de politie in behande
ling genomen. Vanaf 1 november is de Nationale Ombudsman
ook bevoegd om klachten te behandelen over de zogeheten
zelfstandige bestuursorganen. Dit zijn allerlei zelfstandige
instanties die overheidstaken uitvoeren, maar die niet onder
rechtstreekse verantwoordelijkheid van een minister vallen.
Men kan daarbij denken aan de Bedrijfsverenigingen, de
Sociale Verzekeringsbank en de Kamers van Koophandel.
Belangrijk hierbij is dat de Nationale Ombudsman alleen
klachten mag onderzoeken over gebeurtenissen die hebben
plaatsgevonden na 1 november 1993. Verder wordt het
werkterrein van de National Ombudsman pp 1 januari 1994
nog eens uitgebreid met de Waterschappen. Ook hiervoor
geldt dat alleen klachten in behandeling genomen kunnen
worden over gebeurtenissen die zich na deze datum hebben
afgespeeld.
Nadat men een klacht heeft ingediend bekijkt de Nationale
Ombudsman allereerst of hij de klacht in behandeling kan
nemen. Komt de klacht in aanmerking voor verdere behande
ling dan begint hij met het instellen van een onderzoek. Uw
klacht wordt schriftelijk voorgelegd aan de betrokken ambte
naar en/of instantie. In beginsel laat hij u daarna hun reactie
weten. De Ombudsman kan getuigen horen, deskundigen
raadplegen en dossiers inzien. Het resultaat van het onder
zoek wordt aan beide partijen bekend gemaakt en zij kunnen
hierop reageren. Hierna beoordeelt de Nationale Ombudsman
of de klacht al of niet gegrond is en wordt rapport uitge
bracht. In dit rapport kan een aanbeveling worden gedaan
om een eventuele fout te herstellen of in de toekomst te
voorkomen. De Nationale Ombudsman heeft niet de bevoegd
heid om iets af te dwingen maar in de praktijk volgen
betrokken instanties de aanbeveling.
Zo is de instantie uit het voorbeeld het Centraal Justitieel
Incassobureau momenteel bezig de tekst van de bijsluiter bij
de acceptgiro-kaart aan te passen. Begin 1994 zal deze
aanpassing verwerkt zijn.
Het postadres van de Nationale Ombudsman is: Nationale
Ombudsman, postbus 29729, 2502 LS DEN HAAG.
Het bezoekadres is Stadhoudersplantsoen 2 in Den Haag,
telefoonnr. 070-3563563. Uiteraard is het bovenstaande
slechts een voorbeeld. Heeft u vragen naar aanleiding van dit
artikel of andere vragen van juridische aard, dan kunt u
altijd voor gratis advies en hulp terecht op het spreekuur van
ons Buro: In Middelburg, Vlasmarkt 28, iedere maandagmid
dag en donderdagavond, uitsluitend volgens afspraak. Af
spraken maken elke werkdag tussen 9.00 - 12.00 uur via
01180-37120. In Vlissingen, A. Gogelweg 59, iedere dinsdag
09.00- 11.00 uur.
De hoofdvestiging van het Buro te Middelburg is de hele
week telefonisch bereikbaar onder nummer: 01180-37120.
1 René Eljon (Pa Peachum), Jes Vriens (Ma Peachum) en Oda Spelbos (Polly)
T
Nederland
Midden en Noord-Zeeland
ERBO *93
Bron: Kamer van Koophandel voor Midden- en Noord-Zeeland.
om 19.30 uur en de entree bedraagt zes gulden. Na afloop is
er dansen.
OUD PAPIER - Zaterdag 8 januari staat er van 9.00 uur
tot 11.30 uur een container voor oud papier op het Miro-ter-
rein in Vlissingen. De opbrengst gaat naar de gereformeerde
kerk in Vlissingen.
GOUWE OUWE - Het COC Midden Zeeland houdt zater
dag 8 januari een 'gouwe ouwe disco' in het pand aan de
Eigenhaardstraat in Middelburg. De disco begijnt om 21.00
uur en is voor mannen en vrouwen. De intree bedraagt vijf
gulden, leden hebben gratis toegang.
ALDEGONDE - In buurthuis Aldegonde aan Westerzicht
386 in Vlissingen wordt vrijdag 7 januari een praat- en
dansavond gehouden voor vijfentwintigplussers. De aanvang
is 20.30 en de toegang is gratis.
VRIJE SCHOOL - In het gebouw van de Vrije School
Zeeland aan de W. Arondeusstraat 59 te Middelburg wordt
maandag 10 januari een informatieavond gehouden over het
onderwijs aan een Vrije School, voor en door ouders. De
bijeenkomst begint om 20.00 uur.
EXPOSITIES - Marianne en Mathilde exposeren schilde
rijen in De Zoute Viever aan de Dongestraat 1 in Oost-Sou
burg. In hetzelfde gebouw exposeert W. Phaff bronzen
beeldjes. Beide exposities zijn te bezichtigen tot en met eind
februari. In de Middelburgse bibliotheek is tot half januari
de 'Mare de Bel-tentoonstelling' te zien. Mare de Bel is
schrijver van kinderboeken en vooral in Vlaanderen bekend
bij jong en oud.
ZEEPVLIEZEN - Professor Dr. J. Lykema van de Land
bouwuniversiteit Wageningen geeft vrijdag 14 januari een
lezing in de aula van de bibliotheek in Middelburg. Het
onderwerp is 'Zeepvliezenwijsheid'; over oppervlaktekrach
ten, oppervlaktespanningen, bevochtigingsprocessen en het
zogenaamde Marangoni effect. De lezing begint om 20.00 uur
en wordt georganiseerd door het Natuurkundig Gezelschap.
i