onoloog met typemachine
Maartense sponsort voetballertjes
Feestelijke uitvoering
Westkappels dameskoor
Huibregtse wint rollade
in Scheldestraatpuzzel
Peuterspeelzaal of peuterschool
Een avondje uit via de VW
Meeting Point Middelkamp
stelt 2000,- beschikbaar
voor wielerklassement
Maquette geeft overzicht van het leven in de burcht in de tiende eeuw
Openingstocht
T.C. Walcheren
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 9 MAART 1994
Wol
Dam
Commando's
311
VLISSINGEN De toneelmonoloog 'Olivetti 82', geschreven door Eriek Verpale, werd vorig
jaar genomineerd door de jury van het Theaterfestival in Rotterdam. Bernard van de Wiele (Bob
de Moor), een parttime schrijver, zit in voorhechtenis, maar weet niet waarom. Hij is in de war,
begrijpt niet waarom hij in het verhoorkamertje zit, waarom zijn hand in het verband zit en
waarom twee mannen hem ondervragen. Ze willen hem helpen, beweren ze, en geven hem een
typemachine van het merk Olivetti 82, zodat hij zijn verhaal kan opschrijven (meneer is toch
schrijver?). En de schrijver vertelt en bij stukjes en beetjes wordt het raadsel blootgelegd tot aan
het eind de puzzel in elkaar blijkt te passen en de ernst van de zaak duidelijk wordt.
De theatermonoloog is op zaterdag 12 maart te zien in het Vestzaktheater. De avond begint om
20.30 uur, kaarten kosten 18,50 gulden (voor kortingspassen 15 gulden) en zijn in de
voorverkoop bij de VVV. foto norbert maes
MIDDELBURG Sporthuis Maartense uit Middelburg sponsort de jeugdvoetballertjes van
voetbalvereniging Wolfaarsdijk met nieuwe shirts. Op de foto v.l.n.r. leider Norbert Rijnhout, Remy
van Wijngaarden, Jacco op 't Hof, Bouw van Los, Patrick Joziasse, Gert-Jan Kroes, Reinier de Haan,
Edwin Ossewaarde, Björn Krijger, leider Hans Eggebeen, trainer Niek Verheule. Gehurkt:
Annemarie Maljaars, Janneke Kole, Bastiaan Berkel,Tom Kloet, Jeroen Verheule, Joris Luteyn,
Roosmarijke Dingemanse, Alex Maljaars.
Peuteropvang is inmiddels niet meer weg te denken uit onze samenleving
Bij de WV-kantoren aan de Nieu-
wendijk in Vlissingen, aan
de Duinweg in Oostkapeile en aan
de Ooststraat in Zoutelande is het
mogelijk kaarten te reserveren voor
concerten (pop en klassiek) en
theatervoorstellingen in het hele
land. Van ma. tot en met za van 9
to 17 uur kunt u bij het VW een
voucher kopen waarmee u bij de
kassa van het theater uw toegangs
kaart kunt ophalen. Hieronder ziet
u een deel van de voorstellingen die
nu in de voorverkoop zijn.
ROTTERDAM 12-3 Tractor Pui
ling; 29-4 Nacht van Oranje (met
André Hazes, Gordon en de Haven
zangers); 17-5 Billy Joel; 14-6 Da
vid Lee Roth; 3-9 Pink Floyd;
AMSTERDAM 15-3 t/m 28-8 '94
Cyrano; 7-4 Tori Amos;
DIVERSEN Vanaf februari Moso
cow Circus on Ice, diverse plaatsen
in Nederland en België; 20-3 BB
King, Eindhoven; 26-3 Golden
Earring, Goes; 25-3 t/m 27-3 Davis
Cup Nederland-België, Eindhoven;
31-3 en 1-4 Mattheus Passion, Lei
den; 9-4 Normaal, Oost-Souburg;
16-4 De Dijk, Goes; 21-4 Young
Tsjaikovsky, Den Haag; 29-4 Row-
wen Heze, Oost-Souburg; 16-4
BZN, Vlissingen; 30-4 Sym Info-
Avond, Utrecht (Everon, Jadis,
Pendragon),
MIDDELBURG De stich
ting 'Meeting Point Middel
kamp' stelt dit jaar een bedrag
van tweeduizend gulden be
schikbaar voor een Zeeuws
wielerklassement.
Alle criteriums voor A-ama
teurs tellen daarvoor mee. De
eerste tien geklasseerde ren
ners in elke wedstrijd komen in
aanmerking voor puntenhono-
rering. Aan het eind van dit
wielerseizoen zal aan de tien
best geplaatste renners in dit
klassement een geldprijs wor
den overhandigd. De eerste
prijs is een bedrag van 750,-.
'Meeting Point Middelkamp' is
een stichting die eind vorig
jaar van de grond kwam. Het
doel is om de belangen van de
Zeeuwse wielersport in het al
gemeen en in het bijzonder die
van de ZRTC Theo Middel
kamp te behartigen.
WETKAPELLE - Het West
kappels Dameskoor geeft op
vrijdag 18 maart en op zater
dag 19 maart uitvoeringen met
een verloting in de pauze,
waarna een blijspel in drie be
drijven volgt. Op zaterdag is er
bovendien nog bal na afloop
met medewerking van het Del
ta Trio.
Beide avonden worden gehou
den in het verenigingsgebouw
'Westkapelle herrijst' Plaat
sen kunnen op donderdag 10
maart gereserveerd worden aan
de zaal; van 19.00 tot 19.30 uur
voor donateurs, van 19.30 tot
20.00 uur voor niet-donateurs.
Kaarten kosten 6 gulden, voor
donateurs is de toegang op
vrijdagavond gratis, zolang er
plaatsen beschikbaar zijn.
en daaruit werd de oplossing
van de familie Huibrengtse als
winnende getrokken. De fami
lie Huibregtse krijgt een kilo
varkensfiletrollade van Topsla-
gerij Verboom. De volgende
Scheldestraatpuzzel staat eind
maart in deze krant.
VLISSINGEN De familie
Huibregtse uit Westkapelle
heeft de prijs van de Schel des-
straatpuzzel gewonnen.
In de Scheldebode van 23 fe
bruari stond de Scheldestraat
puzzel. Er kwamen ruim hon
derdvijftig inzendingen binnen
PANNEKOEKTOCHT - Wandelsportvereniging 'Willen is
Kunnen' houdt op zaterdag 12 maart haar jaarlijkse panne-
koektocht over de afstanden 5, 10 en 15 km. Tussen 11.00 en
14.00 is het mogelijk te starten vanaf de vm. Willem
III-kazeme aan de Oranjestraat in Vlissingen. Inschrijfgeld
3,50 (met herinnering) of 2 gulden.
COC-FEEST - Het COC houdt op zaterdag 12 maart een
feestavond onder de naam 'Going Dutch', een avond die in
het teken staat van nederlandstalige muziek en nederpop.
Mannen en vrouwen, jong en minder jong, zijn welkom vanaf
21.00 uur aan het COC-pand in de Eigenhaardstraat in
Midelburg. Niet-leden betalen 5 gulden entree.
FOLKLORE - In Bachten Komme aan de Badhuisstraat in
Vlissingen treden op woensdag 16 maart de 'Walcherse
folklore briengers' op. Aanvang 14.00 uur, kaarten 3 gulden.
SPOORLIJN - Spoorhobbyisten kunnen vrijdag 11 maart
om 19.45 uur in de Zeeuwse Bibliotheek kennis nemen van de
geschiedenis van de spoorlijn Roosendaal-Vlissingen.
ZANGGROEP - In Bachten Reede aan de Vredehoflaan in
Vlissingen treedt op donderdag 17 maart de zanggroep o.l.v.
mw. De Priester op met o.a. Russische liedjes. Er worden ook
twee rondjes bingo gespeeld. Aanvang 19.30 uur, kaarten
kostn 2,50 gulden.
VRIJE SCHOOL - De Vrije School Zeeland houdt zaterdag
19 maart een open dag waarop duidelijk gemaakt wordt dat
een mens niet alleen wil leren met de hersenen, maar ook met
het gevoel en de wil. De openbare lessen beginnen om 9.30
uur in het schoolgebouw aan de W. Arondeusstraat in
Middelburg. Woensdag 23 maart geeft mevrouw Christi
Amons, psychologe, in het schoolgebouw een lezing over de
invloed van de media op het kind. Aanvang 20.00 uur.
HAMMAALOTH - Zaterdag 12 maart is er van 19.30 tot
20.45 uur in de Nieuwe Kerk in Middelburg een koor- en
samenzangavond. Medewerking wordt verleend door het
christelijk mannenkoor Sjaloom en het christelijk gemengd
koor Hammaaloth. Cor den Haan en Jos Vogel bespelen het
orgen en ds. Wüllschleger verzorgt een meditatie. Voor
dorstige kelen staat er na afloop een kopje koffie gereed in de
Wandelkerk.
CONCERT - Jazz, Blues Beyond geeft donderdag 10
maart een jazzconcert in het Schuttershofcafé in Middelburg.
Het Zeeuwse kwintet speelt eigen composities en werk van
Art Blakey, Horace Silver en Wayne Shorter. Het concert
begint om 21.00 uur. Het Middelburgs Muziek Korps geeft
zondag 13 maart een concert in de Grevelingenzaal van Bos
en Duin aan de Duinweg in Oostkapeile. Aanvang 15.00 uur,
toegang gratis. Brassband ONDA geeft vrijdag 11 maart een
uitvoering in Ons Dorpsleven in Ritthem. Na het concert, dat
om 19.30 uur begint speelt toneelvereniging Lewedorp het
blijspel 'Kleinkinderen groeien niet aan de boom'.
IKV - De IKV-kem Vlissingen houdt woensdag 9 maart in
Open Hof aan de A. Gogelweg een discussieavond over
Bosnië. Na de vertoning van ee korte videofilm volgen
gesprekken naar aanleiding van een aantal discussievragen.
De aanvang is 20.00 uur.
BABYMUZIEK - Marcela Simons geeft woensdag 23 maart
om 20.00 uur informatie over de cursus 'muziek, baby's en
peuter'. Deze cursus is bestemd voor kinderen van vier
maanden tot vier jaar en wordt gegeven in het gebouw van
Thuiszorg Walcheren aan de Rosenburglaan 1 in Vlissingen.
VALS GELD - Op uitnodiging vande muntenverzame-
laarsvereniging Numismatische Kring Zeeland verzorgt me
neer A. van Veldhoven donderdag 10 maart een lezing met
dia's over falsificaties van bankbiljetten. De lezing vindt
plaats om 20.00 uur in de Schakel aan Bachtensteene 14 in
Middelburg en is gratis toegankelijk.
SPEELGOEDBEURS - Kom Uit Je Huis houdt woensdag
16 maart een speelgoedbeurs in het Zuiderbaken aan de La
Palmastraat in Middelburg. De verkoop vindt plaats van
10.00 tot 11.30 uur. Speelgoed voor de verkoop kan vanaf
half tien ingeleverd worden.
CURSUS - De Zeeuwse Volksuniversiteit houdt dinsdag 15
maart om 19.30 uur een kennismakingsbijeenkomst voor de
cursus 'Frans op reis', in het gebouw vande ZVU aan de
Spanjaardstraat 51 in Middelburg. De ZVU komt ook met
een cursus Hongaars.
GEVONDEN - Bij het bureau Vlissingen van de politie zijn
de volgende gevonden voorwerpen aangegeven: grijze gecy-
perde poes, trouwring, handschoen, portemonnee, (huissleu
tels, sleuteletui, Cyperse kater. Bij het bureau Middelburg
werd aangegeven: vier brillen, surfplank, honderiem, leren
handschoenen, kinderhorloge, dameshorloge, schakelarm
band, ketting met hanger, diverse sleutels, trui met zeehon
denmotief, tas met CD's en een grijs gestreepte poes.
EXAUDI - Het interkerkelijk gemengd koor Exaudi uit
Westkapelle houdt op 17 maart een open repetitieavond in
het jeugdgebouw van de hervormde kerk.
TENTOONSTELLING - Rondom de kapel van Hoogelande
wordt in de maand juni een tentoonstelling gehouden rom-
dom het thema 'Er zit muziek in'. Creatieve geïnteresseerden
doe hieraan mee willen doen met een eigen project kunnen
bellen naar 01180-27382.
OUDEREN - Een arts van het Geneesmiddel Team vertelt
tijdens de ledenvergadering van de Protestants Christelijke
Ouderenbond iets over geneesmiddelengebruik. De ledenver
gadering, die ook toegankelijk is voor niet-leden begint om
12.30 uur en wordt op 10 maart gehouden in het jeugdge
bouw van de Petruskerk in Vlissingen.
LANDGOEDEREN - Tuin- en landschapsarchitect J.
Bosch vertelt op 15 en 22 maart een en ander over de natuur-
en cultuurhistorische waarden van de landgoederen op
Walcheren en over de toekomst hiervan. Op 26 maart volgt er
een excursie. De lezingen worden gegeven in milieu educatie
centrum De Kloek aan de Korenbloemlaan in Vlissingen, om
20.00 uur. De kosten bedragen 30 gulden. Voor deze lezingen
kunt u zich opgeven bij het MIC in de Middelburgse
Reigerstraat.
PAKKETTEN POLEN - Wie een paaspakket naar familie,
vrienden of kennissen in Polen wil versturen kan dit doen via
Joke Sedee in de Sportlaan in Middelburg. Voor informatie
kun je bellen.
JULIANA - Het Juliana Welzijn Fonds heeft aan Wijkvere-
niging Nieuw-Middelburg een bijdrage gegeven van 10.000
gulden voor de bouw en de inrichting van een nieuw
wijkgebouw.
MIDDELBURG Het Historama is uitgebreid met
een expositie over archeologische vondsten. Tijdens
de herinrichting van het Abdijplein is een en ander
boven water gekomen en dat wordt nu tentoongesteld
in vijf vitrines in de grote crypte. En dat is precies de
leefhoogte van de eerste bewoners. 'In situ' noemen
wetenschappers dat. Een van de vitrines bevat een
maquette op schaal (1:160) van de Middenburcht
anno 950. Aan de hand van opgravingen op Abdijp-
leien en Balans is ook meer duidelijkheid ontstaan
over het uiterlijk van de burcht.
Halverwege de tiende eeuw zag
Walcheren er uit als het Land
van Saeftinghe nu, met schor
ren en kreken en hier en daar
een wat hoger (en droger) gele
gen gebied. Een van die hogere
plekken lag in de kromming
van de rivier de Ame, die liep
waar zich nu Dam, Damplein,
Sint Pietersstraat en Balans
bevinden. Daar woonden de
eerste Middelburgers. Om zich
te beschermen tegen aanvallen
van Vikingen en ander gespuis
wierpen ze een ringwal op van
twintig meter doorsnee.
Op Walcheren liepen destijds -
net als nu op Saeftinghe -
veel schapen rond. De scha
penteelt en de wolhandel zijn
de eerste economische ontwik
kelingen op het eiland. De kle
ding die in die tijd gedragen
werd was dan ook van geweven
wol. Daar werden jakken van
KOUDEKERKE - Vanuit het
Hof van Walcheren start zater
dag 12 maart de openingstoer
tocht van de toerclub Walche
ren. Inschrijven tussen 8.30 en
9.00 uur.
De afstand van de route is
ongeveer 60 km en er wordt
gereden achter voorrijders. Dit
houdt in dat een gesloten pelo
ton fietst met een gemiddelde
van 25 km/u. De aankomst is
eveneens in Hof van Walche
ren.
gemaakt en eronder droeg men
linnen onderhemden. Welke
kleur de kleding had is onbe
kend, door het lange verblijf
ondergronds zijn alle kleur
stoffen, zo ze er al waren, ver
dwenen. Aan hun voeten droe
gen de Middelburgers schoenen
van soepel en zacht rundleer.
Waarschijnlijk droegen ze bui
tenshuis houten overschoenen
om slijtage te voorkomen.
De mensen woonden in huizen
van plaggen, leem en vlecht
werk. Bij een opgraving op het
Abdijplein werd een gedeelte
van zo'n woning zichtbaar. Er
zijn foto's van gemaakt en die
zijn ook op de expositie te zien.
Voor de afwatering van de
burcht werd een houten riole
ring aangelegd naar de Ame.
Deze riolering kwam nij werk
zaamheden op de Balans aan
het licht.
Om een haven te krijgen werd
in de tiende eeuw een dam
gemaakt in de Ame, ter hoogte
van het huidige Damplein. De
haven liep bij laag water leeg,
de Ame die gedeeltelijk rond
om de burcht liep bleef vol
staan. Door ook aan de zuid
kant van de burcht te graven
(te delven, vandaar de Lange
Delft) ontstond er een ring van
water rondom de burcht. Om
dat er steeds meer bewoners
kwamen werd de burcht ook
uitgebreid naar een doorsnede
van 220 meter. De aarden wal
voor de ringgracht was onge
veer drie meter hoog. Binnenin
de burcht legden de bewoners
van planken twee wegen aan
die elkaar precies in het mid-
'v,,. -
A
De maquette van de burcht in het midden anno 950. Rechtsboven de haven (het huidige Damplein).
den kruisten.
Dit is allemaal bekend gewor
den door opgravingen en ar
cheologisch onderzoek. Vooral
de werkgroep Stadsarcheologie
heeft op dit gebied veel werk
verzet.
Volgens provinciaal archeoloog
Van Heeringen blijven de gege
vens tegenwoordig minder bin
nenskamers in de depots dan
vroeger. „We zijn veel pu-
blieksgerichter geworden. Tij
dens de Open Monumentenda
gen trekken de depots voor
bodemvondsten veel bezoekers.
Dat heeft natuurlijk wel conse
quenties. Wat je laat zien moet
kwaliteit hebben, zowel voor
het algemene als het gespecia
liseerde publiek. Ook voor de
verwende toerist moeten we
onze kennis van de burcht op
een verantwoorde manier ex
poseren."
De expositie bevat verder veel
aardewerkresten en stenen van
de vroegere bewoners van de
stad. De expositie maakt deel
uit van het Historama en heeft
een plaatsje gekregen in de
grote crypte. Het opstellen en
inrichten van de expositie heeft
50.000 gekost.
MIDDELBURG Een pei
ling door de Stichting Onder
steuning Kinderopvang Zee
land (SOKZ) leert dat de be
langstelling voor peuterspeel
zalen in de provincie groeit. In
1993 is het bezoekersaantal
toegenomen met 147 peuters.
De wachtlijsten zijn ook langer
geworden. In 1993 stonden
2.058 peuters een wachtlijst,
een toename van 340 ten op
zichte van 1992. De problema
tiek van lange wachtlijsten
concentreert zch in enkele ge
meenten; aan de andere kant
kost het in kleine kernen soms
moeite om de groep vol te krij
gen. De peuterspeelzaal is niet
meer het zaaltje met wat spe
lende kinderen en een me
vrouw die oppast, maar wordt
steeds meer gezien als een be
langrijke schakel in de ontwik
keling van kinderen.
Regiocoördinator Jan van
Iwaarden van het Regionaal
Pedagogisch Centrum Zeeland
benadrukte vorige maand in
een inleiding tijdens een the
madag voor peuterleidsters het
belang van de peuterspeelzaal
in de ontwikkeling van het
kind. Net als de basisschool is
de peuterspeelzaal langzamer
hand niet meer weg te denken
uit de samenleving. De keuze
waar besturen en leiding nu
voor staan is hoe de peuter
speelzaal zich moet ontwikke
len. Moeten zij een verlengstuk
worden van de kindercentra,
zich juist richten op de basis
school of moeten zij zich ont
wikkelen tot een eigen onder
wijsinstituut. Van Iwaarden
onderstreepte het belang van
de peuterspeelzaal bij kinderen
met een ontwikkelingsachter
stand. De peuterspeelzaal is bij
uitstek geschikt om ontwikke
lingsstoornissen in een vroeg
stadium te ontdekken en ach
terstanden te helpen verminde
ren. Bovendien is gebleken dat
kinderen die een peuterspeel
zaal bezoeken makkelijker de
overgang naar de basisschool
maken.
In de periode van 2 tot 4 jaar
gebeurt er veel in de ontwikke
ling van een kind. Het taalge
bruik ontwikkelt zich en de
peuter leert zelfstandig oplos
singen te zoeken. De interactie
met volwassenen speelt juist in
deze periode een zeer belang
rijke rol. Een kind dat alleen
commando's krijgt, heeft min
der stimulans om zijn taalge
bruik te ontwikkelen dan een
kind waarmee gepraat wordt.
Op. een peuterspeelzaal kan het
kind extra aandacht krijgen
om de taal en denkontwikke
ling te stimuleren. De vraag is
of de peuterspeelzaal dan niet
te veel een schooltje wordt.
Volgens Van Iwaarden is dat
watervrees. „Wat is dat voor
iets vreemds, 'het lerende
kind'. Is dat een kind dat met
rode oortjes boven zijn lees
boekje zit en met moeite ontcij
fert wat voor zwarte figuurtjes
op die bladzijde staan of is dat
het kind dat vol overgave het
droge zand in de theepot giet
en je heel serieus een kopje
thee aanbiedt? Het zijn natuur
lijk allebei lerende kinderen,
alleen de fase van ontwikkeling
is verschillend." Van Iwaarden
stelt dan ook dat de peuter
speelzaal zich moet ontwikke
len tot een onderwijs- en op
voedingsinstituut met een be-
lanrijke maatschappelijke
functie. Daarvoor zijn goed op
geleide en gemotiveerde leiders
en leidsters nodig, die weten
hoe ze de ontwikkeling van
kinderen kunnen observeren en
stimuleren en hoe ze ouders
daarbij kunnen helpen. Het is
bovendien van belang dat de
peuterspeelzaal voldoende
middelen krijgt om die ver
wachtingen waar te maken.
foto harry de lange