Het is belangrijk dat patiënten goed voorgelicht worden
CENCYS SENSATIONELE
MINI-PRIJZEN!
Vijvervreugd 25 jaar
LOFON
BURO VOOR
RECHTSHULP
Drie optredens in De Piek
Exposities
Schade aan huurwoning
Verstandelijk gehandicapten
beheren fietsenstalling
99
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 9 MAART 1994
315
Mondigheid
Wetsvoorstel
Ingrijpende
verrichtingen
CLOSE UP TANDPASTA -| -jq
CREME 21 QQ
CREME 21 BODYLOTION 9 QQ
SILVO ZILVERPOETS AQQ
WC PICKER 1 QQ
TOILETZEEP QQ
JORDAN TANDENBORSTELS -7 -JQ
JORDAN TANDENBORSTELS 9/fQ
FA DOUCHE FRESH QQ
SUNIL ULTRA 1 2QQ
RADION MICRO PLUS QQQ
VIDAL SASSOON SHAMPOO /t A Q
V05 HOT OIL CONDITIONER
EN V05 HOT OIL SHAMPOO
Na een bezoek aan de arts
blijken veel patiënten nog
met vragen te zitten. Ook al
had de patiënt zich van te
voren voorgenomen een
aantal concrete vragen te
stellen aan de arts op een
of andere manier is het er
niet van gekomen. Velen
voelen zich bezwaard om
alsnog informatie te vragen
door middel van een
telefoontje. In feite zijn er
twee oorzaken aan te
geven waarom de patiënt
niet goed voorgelicht thuis
komt. Ten eerste is het de
hulpverlener die
onvoldoende voorlichting
heeft gegeven. Ten tweede
is het de patiënt zelf die niet
genoeg gevraagd heeft.
Te beginnen bij de patiënt. Veel
patiënten zijn zeker in het
ziekenhuis angstig, ongerust en
onzeker. Dat is natuurlijk .niet zo
vreemd. Ze zijn in een voor hen
onbekende omgeving, met
onbekende mensen en niet
wetende wat er gaat gebeuren
en er is iets aan de hand, want
anders kom je niet in het
ziekenhuis. Angst heeft grote
invloed op het opnemen en
verwerken van de gekregen
voorlichting.
Andersom geldt ook dat
onvoldoende voorlichting de
angst van de patiënt kan
vergroten en adequate
Zorginstellingen hebben
vaak exposities binnen de
muren die ook bezocht
kunnen worden door
bezoekers van buitenaf.
In de galerie van de Stichting
PZZ in Kloetinge is tot 2 april een
expositie te zien van werken van
Jos Janson en Willy de Kunder.
De thema's van kunstschilder
Jos Janson zijn: verscheuring,
verdriet, spanning, emotie,
energie en dialoog. Willy de
Kunder maakt abstract werk en
van haar zijn werken te zien in
monoprint-techniek en olieverf.
In het Oosterscheldeziekenhuis
in Goes wordt tot 31 maart een
expositie gehouden van de
Nederlandse Fotobond voor
amateurfotógrafie. De foto's
laten in de breedte zien waar
vrijetijds fotografen mee bezig
zijn. Te zien zijn: portretten,
landschappen, documentaire
fotografie en veel experimenteel
fotowerk in zwart-wit, kleur en
met behulp van bijzondere
technieken.
voorlichting de angst kan
verminderen. Uit onderzoeken is
zelfs gebleken dat goed
voorgelichte patiënten zich in
psycho-sociaal opzicht beter
voelen en hierdoor indirect het
genezingsproces kan worden
bevorderd. Daarnaast heb je
natuurlijk ook te maken met
verschillende personen; de een is
banger uitgevallen dan de ander.
Een andere belangrijke factor is
de mondigheid van de patiëent.
De een stelt zich afhankelijk op
en doet precies wat de arts zegt,
een ander stelt prijs op overleg
over keuzemogelijkheden en
heeft een zelfstandige visie op
wat voor hem of haar goed is.
Een mondig persoon neemt zelf
verantwoordelijkheid voor het
eigen gedrag en keuzen. Als
iemand makkelijk over van alles
en nog wat praat en gewend is
hardop te denken, wil dat nog
niet zeggen dat hij of zij mondig
is.
De laatste jaren zijn patiënten
mondiger geworden. Betere
scholing (kennis), stimulatie
vanuit de overheid en
patiëntenverenigingen die zich
meer verenigingen als
gesprekspartner in de
gezondheidszorg. Zij stimuleren
patiënten mondiger te worden.
Ziekenhuizen zelf werken mee
aan het mondiger maken van de
patiënt. Een goed klachtenbeleid
stimuleert de patiënt zijn onvrede
te uiten. De laatste jaren zie je
het aantal klachten fors oplopen.
Dat wil niet zeggen dat de
kwaliteit van zorg vermindert, het
zegt meer iets over de
mondigheid van de patient. Het
ziekenhuis ziet een klacht vaak
als een goed advies. Veel
klachten hadden voorkomen
kunnen worden als de arts de
patiënt beter had voorgelicht. Te
weinig tijd wordt als excuus
gebruikt. Inderdaad de
gezondheidszorg heeft te maken
met een tijdsdruk, maar het mag
FOTO: A UDIOVISUELE DIENST OOSTERSCHELDEZIEKENHUtZEN
niet zo zijn dat de patient daar de
dupe van wordt.
Daarmee komen we bij de rol van
de arts. Patiëntenvoorlichting
moet gezien worden als een
logisch onderdeel van een
spreekuur of behandeling. Dat
gebeurt nog te weinig, daarom
ligt er nu een wetsvoorstel waarin
staat dat patiënten goed
voorgelicht moeten worden. Een
belangrijk onderdeel van dit
wetsvoorstel is dat de patiënt
voor elke behandeling of
onderzoek toestemming moet
geven, nadat hij goed voorgelicht
is door de betreffende
hulpverlener. In Amerika roept
deze wet onmiddellijk associaties
op met grote schadeclaims van
patiënten omdat er iets is
gebeurd waar zij geen
toestemming voor hadden
gegeven. Daar heeft deze wet
meer met financiële belangen
dan met patiëntenvoorlichting te
maken. In Nederland ligt de
situatie gelukkig anders.
De overheid heeft een
wetsvoorstel gemaakt, waarin
onder andere de informatieplicht
voor hulpverleners wordt
geregeld en waarin hulpverleners
worden verplicht toestemming te
vragen voor ingrijpende
verrichtingen. De informatie
houdt in: inlichten over de aard,
het doel, de te verwachten
gevolgen en de risico s voor de
gezondheid van ieder onderzoek
of iedere behandeling.
Strikt juridisch gezien, gelden die
verplichtingen nu ook al. Want
het recht op informatie en het
recht op zelfbescherming
behoren tot de fundamentele
rechten van mensen. Niemand
wil graag dat een ander
beslissingen neemt over zijn of
haar hoofd heen. Soms voelen
we ons te onzeker om zelf
belangrijke knopen door te
hakken. Maar ook in dat geval
zijn we meer gebaat bij hulp en
advies, dan bij mensen die dat
wel even van ons overnemen.
Aan toestemming gaat
instemming vooraf.
Zoals eerder vermeld geldt de
informatieplicht bij ingrijpende
verrichtingen. Maar wat is
ingrijpend Wat voor een patiënt
ingrijpend is, hoeft voor een arts
of verpleegkundige helemaal niet
ingrijpend te zijn. Een arts kan
onmogelijk voor elk onderzoek of
iedere behandeling een waslijst
van alle risico's noemen. Dat zou
juist averechts kunnen werken.
De patiënt zou misschien wel
afzien van de behandeling. Voor
de arts is het de kunst die
informatie te geven die van
belang is voor het geven van de
toestemming voor een dergelijke
ingrijpende behandeling.
De gezondheidszorg speelt al
Een groep Walcherse verstandelijk gehandicapten beheert met
begeleiding de Middelburgse bewaakte fietsenstalling met
openbaar toilet. Dit gemeentelijke project werd per maart
officieel in beheer gegeven van het Cluster Verstandelijk
Gehandicaptenzorg Walcheren.
Het Cluster zag hierin mogelijkheden voor dagbesteding van
deelnemers die behoefte hebben aan taakgerichte en produktieve
activiteiten. Zij hechten veel waarde aan werk en zijn in staat, zij het
beschermd, een plaats in te nemen in de maatschappij. Men werkt in
wisselende ploegen, zodat er ook voldoende tijd voor ontspanning
over blijft. De beheerders zullen ook kleine fietsreparaties gaan
verrichten. In de zomermaanden wordt de fietsenstalling uitgebreid
met een (brom)fietsenpoetserij.
langer in op dit wetsvoorstel, de
patiënt kan dit ook al merken. In
ziekenhuizen wordt concreet
gewerkt aan
patiëntenvoorlichting door het
aanstellen van een coördinator
patiëntenvoorlichting, produktie
van eigen folders, folderrekken
op poliklinieken,
patiëntenservicebureaus en
voorlichtingsavonden over
bepaalde thema's. Er is steeds
meer samenwerking tussen
ziekenhuizen en het
Patiëntenplatform. De
Kruisvereniging en organisaties
voor Thuiszorg organiseren
cursussen voor patiënten en
hebben een groot folderbestand
over allerlei aandoeningen.
Het gebruik van schriftelijk
voorlichtingsmateriaal is een hele
goede ontwikkeling, maar het
blijft een ondersteuning van de
mondelinge voorlichting. Een
folder dient meegegeven te
worden, nadat de patient door
de hulpverlener is voorgelicht. Er
is juist behoefte aan die
mondelinge voorlichting en het is
fijn als een patiënt de informatie
daarna nog eens door kan lezen.
De overheid vraagt meer
aandacht voor
patiëntenvoorlichting; de
hulpverlener zal de voorlichting
moeten geven en de patiënt
moet toestemming geven voor
elk ingrijpend onderzoek of
behandeling. Patiënt en
hulpverlener komen dichter bij
elkaar.
Dit jaar bestaat Vijvervreugd, onderdeel van het Cluster
Verstandelijk Gehandicaptenzorg Walcheren, 25 jaar. Het hele
jaar door worden festiviteiten georganiseerd waarbij ook de
andere onderdelen van het cluster, de dagcentra Akka en de
Windroos, niet vergeten worden.
Het feestjaar wordt officieel geopend op 21 maart in de Middelburgse
Stadsschouwburg waar het theaterproject Spiegels in premiere zal
gaan. Het project wordt uitgevoerd door bewoners van de instelling
en het zal ook op 29 maart nog twee keer in de Stadsschouwburg te
zien zijn.
Op 23 maart is er opnieuw een officieel gebeuren wanneer de
commissaris van de koningin, de heer W. van Gelder, Dus Toch
opent, de nieuwe kadowinkel, galerie en koffieshop van het Cluster
VGZ Walcheren. Dus Toch is te vinden in het Middelburgse
winkelcentrum aan de Korte Geere.
Voor de rest van het jaar staan nog een reeks activiteiten op het
programma waaronder een fototentoonstelling in mei, een
soundmixshow in juli, een zeskamp met diverse instellingen in
september. Het slotfeest staat op 8 oktober gepland met cabaret
voor en door personeel in de Stadsschouwburg.
Uitgave van de
instellingen
aangesloten bij de
Provinciale
Ziekenhuisraad Zeeland
(PZR) in samenwerking
met De Stem
Weekbladen.
Eindredactie: Bureau
Voorlichting en PR van
Stichting voor
Regionale
Zorgverlening.
De Voorlichtingsrubriek
verschijnt maandelijks.
Redactie-adres:
Werkgroep PR van de
PZR
Postbus 100
4330 AC Middelburg
tel. 01180-70700
tst. 717 en 718
-•
i'HK
UW
H*'
M
'KJ
it-
Donderdag kwamen meneer en mevrouw Zeeman op het
spreekuur van het Buro van Rechtshulp met het volgende. Zij
huurden een woning van de Woningbouwvereniging en
hadden een tijd geleden forse waterschade geleden als gevolg
van loszittende douchetegels. De Woningbouwvereniging had.
het probleem wel verholpen maar wilde de geleden schade
niet vergoeden. In de algemene huurvoorwaarden die van
toepassing waren op de huurovereenkomst was namelijk
uitdrukkelijk overeengekomen dat de verhuurder niet aan
sprakelijk was voor dergelijke schade. Meneer en mevrouw
Zeeman konden zich hier niet mee verenigingen. Zij hadden
immers zelf uitgevonden dat het juist een wettelijke verplich
ting was voor de verhuurder dergelijke schade te vergoeden.
Wie had er nu gelijk?
In het Burgerlijk Wetboek wordt inderdaad bepaald dat
schade die is ontstaan als gevolg van een gebrek aan de
huurwoning voor rekening is van de verhuurder. De verhuur
der kan in beginsel onder deze wettelijke verplichting
uitkomen, door met de huurder overeen te komen dat de
bepaling in de wet niet geldt. In dit geval mag dus van de wet
worden afgeweken mits dit maar bij overeenkomst (contract)
gebeurt. Van deze mogelijkheid wordt veel gebruik gemaakt
door Woningbouwverenigingen die in de algemene huurvoor
waarden uitdrukkelijk hun aansprakelijkheid uitsluiten. Ge
lukkig betekende dit niet het eind van de zaak voor de familie
Zeeman.
Met de invoering van het Nieuw Burgerlijk Wetboek per
l-l-'92 hebben huurders namelijk meer mogelijkheden gekre
gen om zich achteraf tegen onredelijke afspraken te verzet
ten. Bepaalde afspraken zijn niet meer toegestaan. Ook geeft
de wet nu een aantal voorbeelden van bepalingen die als
vermoedelijk onredelijk worden aangemerkt. De huurder
moet zich wel op ongeldigheid van een dergelijke bepaling
beroepen. Het is vervolgens aan de verhuurder om aan te
tonen dat van een onredelijk beding ten opzichte van de
huurder geen sprake is. Bij deze voorbeelden wordt ook de
uitsluiting van aansprakelijkheid van de verhuurder voor
schade als gevolg van gebreken aande woonruimte genoemd.
Huurders kunnen dus in deze gevallen toch vergoeding eisen
van de verhuurder. Wanneer de verhuurder zich beroept op
bepalingen in de algemene voorwaarden kan de huurder op
zijn beurt de ongeldigheid van die bepaling inroepen. Dit
gebeurde ook kort geleden in een rechterlijke procedure
waarbij de woningbouwvereniging in een identieke situatie
geen schade wilde vergoeden. De rechter ging niet akkoord
met de overeengekomen uitsluiting van aansprakelijkheid.
De rechter achtte het daarbij van groot belang dat van enige
onderhandelingsvrijheid in dit soort situaties nauwelijks
sprake is, gezien de afhankelijke positie die de huurder bij
het aangaan van de huurovereenkomst heeft ten opzichte van
de woningbouwcorporatie. De huurder is meestal met handen
en voeten gebonden aan de regels die door de verhuurder
worden opgelegd, anders krijgt men immers de woning niet
toegewezen. De uitsluiting van aansprakelijkheid werd onre
delijk geacht en de verhuurder diende de geleden schade te
vergoeden.
In Middelburg, Vlasmarkt 28, iedere maandagmiddag en
donderdagavond, uitsluitend volgens afspraak. Afspraken
maken elke werkdag tussen 9.00-12.00 uur via 01180-37120.
In Vlissingen: „Open Hof", A. Gogelweg 59, iedere dinsdag
09.00 - 11.00 uur.
WOENSDAG 9 MAART
7.05 Nieuws en actualiteiten, met om
7.15 het weer in de provincie. 7.32
Nieuwsoverzicht. 7.40 De dag van
7.45 Overzicht ochtendbladen. 7.50
Agenda. 8.32 Nieuwsoverzicht. 8.45
Gedane Zaken, over oud nieuws en
hoe het afliep. 8.50 Agenda. 12.05
Nieuws en actualiteiten, met om
12.15 het weer in de provincie. 12.32
Regionaal nieuwsoverzicht. 12.35
Zeeuwse Streken, programma over
typisch Zeeuwse zaken. 12.55 De
Agenda. 16.03 Het Kanaal door Zee
land, over kunst en cultuur in de
provincie. 17.05 Nieuws en actualitei
ten, met om 17.15 het weer in de
provincie. 17.32 Regionaal nieuws
overzicht. 17.35 Eutebeute, program
ma over verhalen in Zeeland. 17.55
De Agenda.
DONDERDAG 10 MAART
7.05 Nieuws en actualiteiten, met om
7.15 het weer in de provincie. 7.32
Nieuwsoverzicht. 7.40 De dag van
7.45 Overzicht ochtendbladen. 7.50
Agenda. 8.32 Nieuwsoverzicht. 8.45
Politieke consumententest, vragen
aan politici over hun vakgebied. 8.50
Agenda. 12.05 Nieuws en actualitei
ten, met om 12.15 het weer in de
provincie. 12.32 Regionaal nieuws
overzicht. 12.35 Vragen staat vrij,
luisteraars bellen rechtstreeks met
deskundigen. 12.55-13.00 De Agen
da. 16.03 Een vak apart, programma
over gewone en ongewone beroepen
met muziek op verzoek. 17.03
Nieuws en actualiteiten, met om
17.15 het weer in de provincie. 17.32
Regionaal nieuwsoverzicht. 17.35
Zegt u 't maar, luisteraars reageren
op een actueel programma.
17.55-18.00 De Agenda.
VRIJDAG 11 MAART
7.05 Nieuws en actualiteiten, met om
7.15 het weer in de provincie. 7.32
Nieuwsoverzicht. 7.40 De dag van
7.45 Overzicht ochtendbladen. 7.50
Agenda. 8.32 Nieuwsoverzicht. 8.45
Straatrumoer, straatinterviews over
het nieuws van de afgelopen week.
8.50 Agenda. 12.05 Nieuws en actua
liteiten, met om 12.15 het weer in de
provincie. 12.32 Regionaal nieuws
overzicht. 12.35 Het Fort Zeelandia,
programma over de Zeeuwse burger
en zijn bestuur. 12.55-13.00 De
Agenda. 16.03 Uit, uitgaanstips voor
het weekeinde. 17.05 Nieuws en ac
tualiteiten, met om 17.15 het weer in
de provincie. 17.32 Regionaal
nieuwsoverzicht. 17.35-18.00
Zeeuws Diep, Zeeuwse opinieleiders
bespreken de actualiteit. Vandaag
met Joan van Dijk-Sturm, Leen van
Dijke en Jan Scheffers.
ZATERDAG 12 MAART
10.03-13.00 Dag-WeekProgram
ma voor de vrije zaterdag met het
Zeeuwse weerbericht, een overzicht
van de zaterdagkranten, gasten, de
hobby van..., boekbespreking, culi
naire tips van de chef/kok en muziek.
14.03-18.00 Omroep Zeeland Sport,
uitslagen, reportages en commenta
ren.
ZONDAG 13 MAART
10.03-11.00 'Die 's nog van voor d'n
oorlog', Adrie van Oorschot ontmoet
tijdgenoten. Vandaag: mevrouw De
Kort uit Hengstdijk. 11.03-13.00: 'De
Schoone Waardin', Cultureel zondag
magazine met een centrale gast, de
literaire rubriek van Lo van Driel,
Zeeuwen in den vreemde en de klas
sieke platenkeus van Herman
Goetheer. 13.32-14.00; 14.25-14.30;
15.25-15.30; 16.25-16.30;
17.05-18.00: Omroep Zeeland Sport.
MAANDAG 14 MAART
7.05 Nieuws en actualiteiten, met om
7.15 het weer in de provincie en om
7.25 weekendoverzicht sport. 7.32
Nieuwsoverzciht. 7.40 De dag van
7.45 Overzicht ochtendbladen. 7.50
Agenda. 8.32 Nieuwsoverzicht. 8.45
De column 'Bob en Co'. 8.50 Agen
da. 12.05 Nieuws en actualiteiten,
met om 12.15 het weer in de provin
cie. 12.32 Regionaal nieuwsoverzicht.
12.34 Wegwies. 12.43 Reportage,
vraaggesprek. 12.55-13.00 De Agen
da. 16.03-17.00 Sportmeneer, het
diepere wezen van de sport. 17.05
Nieuws en actualiteiten, met om
17.15 het weer in de provincie. 17.32
Regionaal Nieuwsoverzicht. 17.35 De
Zeeuwse Tijdmachine. Vandaag: Cali-
cot-katoentjes voor 'Ons Indië'.
17.55-18.00 De Agenda.
DINSDAG 15 MAART
7.05 Nieuws en actualiteiten, met om
7.15 het weer in de provincie. 7.32
Nieuwsoverzicht. 7.40 De dag van
7.45 Overzicht ochtendbladen. 7.50
Agenda. 8.32 Nieuwsoverzicht. 8.45
Actualiteitenkwis. 12.05 Nieuws en
actualiteiten, met om 12.15 het weer
in de provincie. 12.32 Regionaal
nieuwsoverzicht. 12.35 Gesprek van
de week. 12.55-13.00 De Agenda.
16.03-17.00 Gefeliciteerd! Verzoek
platen en gelukwensen. 17.05
Nieuws en actualiteiten, met om
17.15 het weer in de provincie. 17.32
Regionaal nieuwsoverzicht. 17.35 Vo
gels, vissen en Piet Smeerpoets, pro
gramma over natuur en milieu.
17.55-18.00 De Agenda.
VLISSINGEN Drie Wal
cherse bands steunen deze
week de actie 'De Piek moet
blijven' met een (bijna) gratis
optreden.
De band On The Cover bijt
donderdag 10 maart het spits
af met een afwisselende set
rockcovers van onder andere
de Stones, Steve Miller en Bad
Company. Vrijdag 11 maart
brengt G-String haar soulrock-
covers van Tina Turner, Aretha
Franklin en Lenny Cravitz ten
gehore en zaterdag 12 maart
verzorgt First Paris een optre
den. First Paris brengt een
mengeling van semi-akoesti-
sche en elektrisch versterkte
folkrock en popmuziek. Goede
luisteraars zullen de invloeden
van de Dire Straits ongetwij
feld herkennen.
Alle optredens in de Piek deze
week beginnen om 22.00 uur.
Voor het concert van First Pa
ris wordt vijf gulden entree
gevraagd, de andere twee zijn
gratis toegankelijk.
Met pompje. 100 ml van 3.95 voor.JL 27
50 ml van 1.95 voor.2727
250 ml van 4.95 voor.2L2727
1 liter van 12.95 voor.Tt2727
750 ml van 2.95 voor.J.2727
3 stuks, diverse geuren van 1.75 voor.2727
Met ™n?hoUM£lKJfnSl95 VM
soorten van 4.25 voor.. 299
2E00m^THAARLAK
200 ml'd,verse forten van 8.45 voor... 599
SHAMPOO
250 m''d,verse soorten van 5.95 voor.... 299
fogSÈVE CREMESPOELING -
verse soorten van 5.95 voor.... 349
'V'-vorm, hard van 2.49 voor.J. 27
Magic Soft van 2.95 voor.27
100 ml van 2.50 voor.2727
3 kg van 18.83 voor.JL lJ2727
2 kg van 14.85 voor.272727
200 ml, diverse soorten van 5.99 voor.rt^27
3 Soorten: Verstevigend, Vochtherstellend en
Extra Volume nu van 14.90 voor
CENCY VESTIGINGEN IN:
BARENDRECHT-BODEGRAVEN-BREDA-BRIEILE-DELFT-DEN HAAG- DORDRECHT-GORINCHEM-'S-GRAVENZANDE-GOES-
HENDRIKIDO AMBACHT-IEEROAM-IEIDEN-MAASSLUIS-MIDDEIBURG-NAALDWIJK-NIEUWERKERK A/D IJSSEINUMANSOORP-
RAPENDRECHT-ROCKANJE-ROTTERDAM-SCHIEDAM-STRIJEN-SPIJKENISSE-VLAARDINGEN-WADDINXVEEN-WOEROEN-ZOETERMEER.
Aanbiedingen zijn geldig «tn 10-03 Mn 23-03 zolang de voonaad strekt HFM 94100
