Suède
JASJES
BOBBE
Steun NU het werk v.h. Rode Kruis
Hervormd Biervliet 300 jaar in 't zelfde kerkgebouw.
Het was van ons.
Nu nóg aparter
en modieuzer...
de (chakel
ALG. NIEUWS BLAD
ALG. NIEUWS BLAD
VOOR WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
jje Jaargang - Nr. Sij
Vrijdag 21 April 1961
Verschgnt iedere vrijdag
A bonrumentsprij s
fi,iop. kw.; franco p. post f i,i|
Prijs der advertenties:
toet. per m.m.; bij abonn. korting
Advertenties m. brieven onder nr.
of bij ons te bevragen 10 ct. extra
Telefoon 429
V.
DRUKKERS-UITGEVERS 'F1 SMOOR DE HULSTER - DORPSSTRAAT 10 - BRESKENS - TEL.
GiRO 368296
Op 30 April a.s. zal de Ned. Herv. Ge
meente van Biervliet het 300-jarig be
staan van haar kerkgebouw tijdens
een bijzondere kerkdienst herdenken.
In 1659 werd de bouw van de kerk
aanbesteed en naar ons uit deze pe
riode bekend is geworden, was de aan
bestedingssom 1600 ponden Vlaams, ca.
7200 toenmalige guldens. Tijdens de
bouw werden in 1660 twee gebrandschil
derde ramen aangebracht, waarvan één
Biervliet's grote zoon Willem Beukelsz
eert, het andere door de Staten van
Zeeland geschonken, stelt het Zeeuwse
Wapen voor, terwijl het derde raam in
1661 aangebracht, door de Prins van
Oranje werd geschonken met de afbeel
ding o.a. van Bellona. De glazenier Cor-
nelis van Barlaar heeft genoemde ra
men vervaardigd.
Op Vrijdag 21 Maart 1661 kon het ge
reed gekomen kerkgebouw door Ds. Ja
cobus Peudevin (1657-1700) ingewijd
worden.
De geschiedenis van de Hervormde
gemeente van Biervliet gaat nog verder
terug dan de stichting van het kerkge
bouw. Tijdens de 80-jarige oorlog werd
Biervliet in 1572, om juist te zijn de 22ste
Mei, aan het Spaanse juk ontworsteld.
Terneuzen volgde in 1584 en Axel in
1586. Bij herhaling werden de voor
Oranje verworven steden bedreigd.
Biervliet had nog al eens wat te verdu
ren van de Spanjaarden, die Bouchaute
bezet hielden. Ook IJzendijke vormde
voor Biervliet een bedreiging en werd
door Prins Maurits op 10 Mei 1604 in
genomen. Voor het zover was, waren
Axel, Biervliet en Terneuzen op zich
zelf aangewezen en het was dan ook
geen wonder dat deze drie steden op
18 April 1590 een Unie tot onderlinge
bescherming en verdediging sloten. Bij
deze Unie was o.m. ook bepaald, dat de
predikant van Terneuzen een aantal ke
ren in Biervliet moest gaan preken. De
ze Unie werd op 21 Oct. 1600 nog uitge
breid en verbonden genoemde drie ste
den zich nog nauwer. Inmiddels nam te
Biervliet de behoefte naar een eigen
predikant toe, maar zover kon men het
nog niet brengen. Wel kon in 1592 over
gegaan worden tot de aanstelling van
Johannes Bollius tot predikant voor
Biervliet en Vreemdijke (aan de Ter-
neuzense kant van de Braakman).
Eerst in 1628 kreeg Biervliet een eigen
predikant. Het was Ds. Isaak P. Sma-
lius, die in dat jaar de rij der Bier-
vlietse predikanten opende. De huidige
predikant W. S. Evenhuis is de 24ste
na Ds. Smalius. Waar de kerkdiensten
voor 1661 werden gehouden, is niet be
kend, althans heeft men nog niet na
kunnen gaan.
Bij de inwijding van de kerk op 21
Maart 1661 kon men weinig vermoeden,
dat het gebouw drie bewogen eeuwen
zou trotseren. Oorlogen en andere ram
pen aan zich voorbij zou zien trekken
en dat het gebouw drie eeuwen lang het
centrum zou zijn voor vele en vele ge
slachten van hun godsdienstig leven.
Een koperen lichtkroon, die nog steeds
in de kerk hangt, getuigt van de verbon
denheid van de oude Biervlietenaren
met hun Huis des Heeren. Deze kroon
werd in 1770 uit vrijwillige bijdragen
van de gemeentenaren aangeschaft en
aan de kerkvoogdij geschonken. Dit ge
schiedde onder Ds. L. Schortinghuis
(1769-1779). Een inscriptie op de kroon
maakt daar gewag van.
De luidklok, die eeuwenlang met haar
bronzen stemme de mensen tot de kerk
gang opriep en bij bijzondere evenemen
ten, zoals brand, overstroming en der
gelijke, de bevolking had gealarmeerd,
kan helaas bij de herdenking van het
300-jarig bestaan der kerk, haar juich
tonen niet doen horen; immers tijdens
de bezettingsjaren werd zij door de
Duitsers geroofd en wellicht omgesmol
ten, althans ze is nooit meer terugge
vonden.
Door de oorlogshandelingen was het
kerkgebouw nogal beschadigd, terwijl
ook de tand des tijds haar sporen had
nagelaten. Op 19 April 1948 werd een
aanvang gemaakt met de zo noodzake
lijke restauratie, die mede door de grote
zorg van Monumentenzorg, onder wiens
bescherming de kerk reeds jaren lang
stond, was voorbereid. Op 19 April 1949
was de restauratie voltooid en kon Ds.
H. C. P. M. Wiebosch in een bijzondere
kerkdienst het gebouw weer opnieuw in
gebruik stellen.
De kerk is een z.g. zaalkerk en aan de
hand van de plaatsing der banken is het
een z.g. visserskerk. De vrouwen zitten
n.l. in het midden en de mannen aan
beide zijden en aan de achterwand. Bij
de restauratie werd de opstelling der
banken enigszins gewijzigd. Stonden de
banken langs de wanden evenwijdig
daarmee, thans staan ze hier loodrecht
op en elke bank plaats biedende aan
twee kerkgangers achter elkaar. De
banken aan de achterwand, links en
rechts van het portaal, lopen nog even
wijdig met de muur. De kerk biedt na
de restauratie plaats aan 300 personen.
Vanwege de in steeds ruimer kring
bekendheid genietende drie prachtige
gebrandschilderde ramen, neemt de be
langstelling voor het vriendelijke kerkje
nog steeds toe. Vooral in de zomermaan
den maken de Biervliet bezoekende toe
risten gaarne gebruik de kerk en ramen
te komen bezichtigen.
In 1876 waren de ramen na ruim 200
jaar de kerk te hebben gesierd, in een
zodanige staat van verval, dat om ver
dere verwaarlozing te voorkomen, men
tot restauratie moest besluiten. De Pro
vincie, het Rijk en de gemeente droe
gen elk een derde deel der restauratie
kosten bij. Tijdens de tweede wereld
oorlog waren de ramen uit de kerk ge
nomen en in een kluis opgeborgen,
waaruit ze gelukkig onbeschadigd te
voorschijn zijn gekomen.
Zo zal nu de 30ste April as. de 25ste
eigen predikant van Biervliet, Ds. W. S.
Evenhuis. des morgens om 10 uur de
dienst leiden, waarin het 300-jarig be
staan van Biervliet's mooie kerkje zal
worden herdacht.
Feuilleton
STREEKROMAN
10)
door HANOL SPOOR.
Bescheiden hield zij zich in een hoek
je. Ze was niet de enige die in een ge
drukte stemming was. Ook haar vader
was wat terneergeslagen, al deed hij
zijn uiterste best om de sfeer in huis
er niet onder te laten lij dien.
Mia was de ster van de avond. Zij
spreidde al haar charme ten toon om
Paul te bekoren. Deze scheen zich in het
geein Verhagen goed op zijn gemak te
voelen. Joke dacht dat hij haar wel 'n
onnozel kind zou vinden, omdat ze zo
weinig aan het gesprek deelnam. Hij
was steeds in levendig debat met Mia.
Wel probeerde hij hoffelijk ook de an
deren er in te betrekken, maar Mia
gaf hem daarvoor weinig gelegenheid.
Frank listerde vol trots naar zijn vriend,
die een gezellig verteller was. Toen er
een ogenblik stilte viel, informeerde
Frank naar het bedrijf van de Verha-
gens. Al gauw waren de twee mannen
zo in vervoering over hun vak, dat Mia
een minachtend gezichtje zette. Ze kon
zich onmogelijk voorstellen dat zo
iets als groente en fruit telen, ook als
een roeping gevoeld werd.
Verhagen vertelde "an zijn poging van
deze morgen om voor de zoveelste keer
grond te bemachtigen. Het was weer op
een mislukking uitgelopen. Nu was het
de gemeente zelf, die tot aankoop over
ging. Weer moest er cultuurgrond wor
den afgestaan voor bouwterrein. Lang
en breed werd de toeneming van de in
dustrie besproken, evenals de emigratie
en de verdere problemen van het kleine
land. Paul had alle tijd om zich te ver
wonderen over de veelzijdige kennis van
deze eenvoudige mensen. Dit gesprek in
teresseerde hem meer dan het lege ge
babbel van Mia.
Zonder dat zij het bemerkte, had hij
tersluiks Joke zitten bestuderen. De
warme gloed in haar ogen als cij naar
Frank keek, openbaarde hem al gauw
wat voor de twee betrokkenen zelf nog
een geheim scheen. In stilte feliciteerde
hij Frank. Het was al duister toen Frank
en Paul huiswaarts gingen. Er werd
weinig gesproken onderweg. Paul bracht
het onderwerp op Joke, die hij een aar
dige jongedame noemde.
„Ja zeker, een aardig kind," beaamde
Frank.
„Aardig kind, bedoel je dit letterlijk?"
„Waarom niet?" JCn dan weifelend
„hm laat eens kijken, ja toch onge
veer twintig jaar. Maar ze is nog een
echt kind".
Ze waren thuis aangekomen, de deur
Plaatselijk Nieuws
Breskens
Opbrengst collecte.
De opbrengst van de Simavi-collecte
bedroeg f 208,15.
Gezellig avondje Ouden v. Dagen.
Dinsdag organiseerde de afd. Bres
kens van de Alg. Bond van Ouden van
Dagen een gezellige avond voor de le
den, donateurs en genodigden, in zaal
„Casino".
De voorzitter, de heer Besemer, heette
de bijna volle zaal met belangstellenden
hartelijk welkom, in het bijzonder Bur
gemeester Eekhout, weth. van der
Hooft, raadslid de Nooijer, alsmede Zr.
Schilders, de bestuursleden van andere
plaatselijke verenigingen met hun da
mes en bestuursleden der zustervereni
gingen Groede en Schoondijke. De voor
zitter spoorde een ieder aan om te
trachten een nieuw lid aan te werven,
hetgeen in het belang is van alle be
jaarden.
Na deze openingswoorden gaf het ac
cordeongezelschap „De Flamingo's" een
zeer mooie muzikale inleiding, waarna
de heer van de Sande de aanwezigen
vergastte op prachtige kleurendia's
waarvan allen ten zeerste genoten
Vooral toen enkele oude bekende Bres-
siaanders op het doek verschenen
klonk een klaterend applaus op.
In de pauze werden alle bezoekers
getracteerd op koffie of thee met ver
snapering en de heren nog een rokertje.
Ook werd een goed geslaagde verloting
gehouden.
Met nog enkele leuke schetsjes en
goede vrolijke muziek kon de voorzitter
deze zeer geslaagde en gezellige avond
besluiten met een ieder wel thuis te
wensen en een tot ziens toe te roepen.
Een unieke gelegenheid voor onze
postzegelverzamelaars.
Zoals U elders in ons blad kunt lezen
zal de postzegelvereniging „Land van
Cadzand" op 25 April een postzegel
avond houden en, om iedere verzame
laar uit onze omgeving eens in de ge
legenheid te stellen met deze ver
eniging kennis te maken en tevens eens
een indruk te krijgen welke mooie ver
zamelingen er al door deze leden bij
eengebracht zijn, wordt ditmaal in
Breskens de postzegel-avond gehouden.
Wij menen dat op deze avond niet één
postzegelverzamelaar mag ontbreken,
daar hij of zij hier hun hart aan hun
hobby zullen kunnen ophalen.
Niet alleen dat er gelegenheid zal ziin
tot ruilen van zegels uit alle landen
ter wereld, maar ook zal er een tentoon
stelling worden gehouden door enkele
leden, van mooie zegels en mooie col
lecties. Verder is er een handelaar aan
wezig waarbij U alles op postzegelgebied
kunt krijgen.
Ook zullen op dieze avond nog post
zegels verloot worden, waarvan één ver
loting van zegels gratis, welke door de
postzegelverzamelaars van Breskens, die
lid zijn van de postzegelvereniging, gra
tis beschikbaar worden gesteld.
Al met al een avond dus die ieder die
postzegels verzameld of er interesse voor
heeft, beslist niet mag missen. Hopelijk
zult U kunnen zeggen: het was een
prettige postzegelavond op 25 April daar
in Breskens.
waarmede BOBBEzéér
terecht naam heeft ge
maakt
Nieuwe modellen in de meest
moderne tinten, zowel i Q
7/8, 3/4 en kort vanaf
Kijk ook eens even naar de mooie
bijpassende ROKKEN
De keuze is enorm
Voor Uw betere damesconfectie
eerst
kijken
bij
Uw Modehuis
in Vlissingen 1
Ooitburg
Jaarvergadering bestuurdersbond
W. Z.-Vlaanderen.
In een der zalen van hotel „De Één
hoorn" te Oostburg werd Zaterdagmid
dag de jaarvergadering gehouden van
de Bestuurdersbond W. Z.-Vlaanderen.
Wegens ziekte van de voorzitter, de
heer A. v. d. Velde, werd de bijeenkomst
gepresideerd door de districtbestuurder
van het N.V.V., de heer C. Hoek uit
Goes. Deze stelde in zijn openingswoord
dat direct na het afwerken van de
agenda, een forum het woord zou krij
gen. Daarom zag de heer Hoek af van
een algemeen overzicht van de positie
van de vakbeweging in West Z.-Vlaan
deren.
De notulen van de vorige vergadering
werden zonder wijziging vastgesteld.
Uit het jaarverslag van de secretaris
bleek, dat het ledental van de bestuur
dersbond iets teruggelopen. Werd het
vorig jaar afgesloten met 1483 lden,
thans telt de bestuurdersbond nog 1471
leden welke bij 33 aangesloten afde
lingen zijn ondergebracht. De secreta
ris, de heer L. de Clerck uit Aardenburg,
weet deze teruggang vooral aan het
wegtrekken van arbeidskrachten uitW.
Z.-Vlaanderen. In het jaarverslag wa
ren o.m. uitvoerige verslagen opgeno
men van het cultureel werk. het Mei
comité, de Vrouwenbond N.V.V. en het
bureau voor arbeidsrecht, alsmede van
de verschillende vertegenwoordigingen.
Met enkele opmerkingen uit de verga
dering werd het verslag goedgekeurd,
nadat de voorz. dank gebracht had aan
de secretaris voor het vele werk. dat hij
voor de vakbeweging steeds verzet.
sloot zich achter hen en de nacht daal
de stil over de duinen, die veilig zowel
de kleine huisjes als het grote Duinsfort
omsloot.
HOOFDSTUK VII.
Duinsfort.
Vele jonge dorpsbewoners zouden niet
meer kunnen vertellen hoe Duinsfort er
uitzag. Het lag diep verscholen in de
duinen en men had er reeds sinds ja
ren geen toegang meer. Na dte tijd dat
de tegenwoordige jonkheer aan het be
wind kwam. waren er steeds strengere
maatregelen ingevoerd. Vroeger had de
familie meegeleefd met de vreugden en
het leed van het dorp. Nu zag men in
Stemhout alleen maar een lastpost en
een despoot. Het gebouw zag er weinig
aantrekkelijk uit. Het werd steeds meer
verwaarloosd en maakte een sombere
indruk. Eenzaam als een donkergrijze
steenklomp lag het daar temidden van
de weelderig begroeide duinen.
Doch ieder najaar was het op de straat
weg, die vele tientallen jaren geleden
was aangelegd, een hele drukte. Dan
snorden er luxueuze auto's af en aan.
Vrolijke jachtgezelschappen namen be
zit van het huis en 's avonds was Duins
fort dikwijls getuige van dolle fuiven.
Maar ook ieder jaar werd dit bezoek
minder en tenslotte kwamen alleen de
pachtheer en enkele vrienden jagen.
Daarna vertrokken zij weer voor een
heel jaar.
Deze keer was Stemhout geheel van
zijn gewoonte afgeweken en stonden de
raamluiken van Duinsfort op een on
gewone tijd van het jaar open. De on
dergaande zon toverde een rode gloed
op de vensters en gaf het geheel een
levendiger aanblik.
In een der kamers bevond zich de
dame, die Joke 's morgens in de tuin
had ontmoet. Zij plaatste en herplaatste
verschillende meubelstukken, verlegde
kleedjes en schikte bloemen. Er ston
den kline drijfschaaltjes met duin
viooltjes. Bloeiende seringen verspreid
den een zoete geur in de kamer. Met
schitterende ogen overzag zij haar werk.
Tevreden gleden haar blikken over de
prachtige parketvloeren en de Perzische
tapijten. Langs de wanden stonden an
tieke kasten, waarop kostbaar oud por-
celein troonde.
In de blankijzeren open haard lagen
wat houtblokken opgestapeld. Handig
wist ze hier vuur in te krijgen. Met on
geduldige blikken had ze al enige keren
naar de deur gekeken. Ze ontstak en
kele grote kaarsen en schoof twee ge
makkelijke stoelen voor de haard.
Met een zucht van voldoening liet zij
zich in een stoel vallen. Behaaglijk strek
te zij haar voeten naar het knetterende
haardvuur uit.
Op dat moment ging de deur open en
kwam Sternhout, op de voet gevolgd
door Rocky, naar binnen. Vol verwach-