NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 36.
Twaalfde Jaargang.
A0. 1871.
Vrijdag 12 Mei.
EEN ZEVENTAL.
EEN ZEVENTAL TIJDSBESCHOUWINGEN.
Dit Weekblad versebijnt iederen Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor bet voormalig 4de district van
Zeeland f 1,15; voor de overige plaatsen des Rijksfranco
pergpost f 1,30.
Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels f0,75 elke regel
daarboven/"0,12y2. Groote letters naar het getal gewone
regels die zij beslaan.
Afzonderlijke Nummers f 0,05.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO, behalve de bekende Correspondentiën.
Inleen onzer vorige Hoofdartikelen gaven
ook~wij onze tijdsbeschouwingenook naar
een geschrift van den naar onze kortzichtige
zienswijze te vroeg ontslapen Hoogleeraar
in de rechten Martinusdes AMORrE van der
Hoeven. Is er ondanks verschil van richting
toch jovereenstemminggeestverwantschap
vroegen wij. toen wij het Volksblad no. 17
(van|27]April) van den Heer Mr. De Bosch
Kemper ter hand namen.
Wij gelooven het wel, althans de stukjes
die wij mededeelen en waarop we wel
licht binnen kort terugkomenhebben veel
zeer veel wat ons aantrekt en in breederen
kring waardig is gekend en overwogen te
worden.
Wij deelen ze mede onder den algemeenen
titel
De Franse lie burgeroorlog
duurt altijd nog voort. Terwijl men diep
medelijden moet hebben met de vele slacht
offers die vallen met de vele ongeluk
kige achtergebleven nabestaandenbij de
verwoeste welvaart en bij de verwarring, die
in het geheele maatschappelijk leven in
Parijs heerscht moet men echter ook hier
de opmerking maken al wat openbaar
wordt, verlicht. Gelijk de gestrande schepen
bakens zijn voor andere, zoo zijn ook de
oproeren en bloedige burgertwisten bij
andere volken voorvallen waardoor het
maatschappelijk kwaad openbaar wordt en op
wekt om met alle krach! de handen ineen te
slaan, opdat volksbeschaving en volkswelvaart
mogen toenemen.
De vaderlandsche belangen.
De liefde tot het Vaderland moet allen
eendrachtig bezielen, opdat het 't Vaderland
we! moge gaan. Maar dit eendrachtig
streven wordt door onderscheidene omstan
digheden tegengehoudenhier door
zwakheid, daar door egoïsme.
Uit zwakheid durft men geen per«oon te
zijn, geen eigen oordeel te hebben,
maar loopt men aan den leiband van ande
ren. Onder den naam van godsdienst laat
men een ander over het geweten beschikken.
Onder den naam van liberaal is men
een knecht of een dienaar van een partij
hoofd of van eene kiesvereeniging. Uit
zwakheid geeft men persoonlijke vrijheid prijs.
Of men handelt eenzijdig, naar eigen
opinie, zonder te wikken en te wegenmen
handelt naar eigen belang zonder op de
belangen van anderen te letten.
De zedelijke zwakheid en het egoïsme
zijn in waarheid de grootste vijanden van
den maatschappelijken vooruitgang.
Het individueel persoonlijk leven
heeft tot zijn gezondheid als eerste vereischte
noodig eenheid. Een mensch door tegen
strijdige beginselen, nu links dan rechts
aangetrokkenis geen waarlijk persoon.
Een man uit één stuk verdient alleen onze
volle achting. In dat opzicht is het gods
dienstig leven onafscheidelijk van het leven
op wetenschappelijk en staatkundig gebied.
De wijsgeer, die meende, dat men met
het geloof een Christen, met het verstand
een heiden kon zijn, stond inderdaad op
een zeer dualistisch standpunt, en bedroog
zich daarenboven in de klare voorstelling
van geloof en weten.
Godsdienst en staatsleven zijn op hit
innigste verbonden. Men verwart echter
dikwijls den zuiverr en reinen godsdienst
met de gebrekkige godsdienstvormen der
Heidenen, der Israëlieteu, der Boumschen.
der Calvinisten en Lutheranen.
De reine en onbevlekte godsdienst voor God
den Vader is wèl te doenzoo veel men kan,
en zichzelven onbesmet te honden van hoog
moed en zelfzucht (Jac. I 27).
De menschelijke gebrekkige vormen, waarin
men een gedeelte van den godsdienst heeft
bekneld, waren er zeer velen en zijn er
nog zeer velen een ultramontaaosche, een
orthodoxe, enz. enz.
De gebrekkige menschelijke vormen van
den godsdienst zijn vlekken in het reine
godsdienstige leven.
Zoo heilzaam als de onbevlekte godsdienst,
de godsdienst van geest en waarheid is voor
het geheele maatschappelijke levenzoo
noodlottig zijn de bijzondere vormen van
den godsdienst. Zij benevelen den blik, om
helder te zien en te oordeelen.
De zuivere onbevlekte godsdienst vereenigt
alle menschen en heiligt alle maatschappelijke
betrekkingen.
De gebrekkige menschelijke godsdienst
vormen verdeelen de menschen in egoïstische
partijschappenen maken de persoonlijke
bedoelingen op maatschappelijk en staatkundig
gebied onzuiver.
Waakt. Voorzeker zijn de algemeene
omstandigheden van Europa en ook de
bijzondere van ons Vaderland van zoodanigen*
aard, dat de kiezers wel waakzaam moeten
zijn, op wie zij hunne keuze zullen uitbren
gen. Ook wij van onze zjjde roepen de
kiezers toe: waakt, dat men u uwe vrijheid
niet ontneme. Loopt toch niet aan den
leiband van de clericale partij, of van de
partii van de orthodoxen, noch aan die
der liberalen. Laat u niet mislei ien door
schoooe woorden, maar waakt tegen elke
soort van overheersching, tegen elke soort
van misleidingkiest, als vrije mannen
eerlijke standvastige volksvertegenwoordigers,
wie gij vertrouw t, dat zij met nauwgezetheid
uwe belangen zullen voorspreken.
De kiezers worden niet zoo zeer opge
roepen, om een recht uit te oefenenflnaar
eigen willekeur en naar eigen goedvinden,
maar zij hebben een staalsburgerlijke'oer-
plichling te vervullen, niet alleen in het
belang van zichzelven, maar ook van^hunne
landgenooten.
Hetgeen waaraan ons Land vooral be
hoefte heeft, is aan eerlijke en cordate
mannen, die de eendracht kunnen bevorde
ren, door dat zij een geopend oog hebben
voor de waarheid.
Hetgeen ons Vaderland inzonderheid te
vreezen heeft, is de eenzijdigheid der partij
mannen.
Neem daarom uwe kiezersverplichting
waar met godsdienstige nauwgezetheidin
het belang van den intelleclueelen en gods-
dienstigen vooruitgang.
Weiger uwe stem aan erkende partij
mannen of aan hen, die onder partijieuzen
worden aanbevolen.
Kies den bekwaamste en eerlijkste naar
uwe eigene gemoedelijke overtuiging onder
de candidatendie worden voorgesteld
en waar geen der candidaten die u
ten volle voldoet, schrijf daar op uw
kiesbiljet den naam van den man, dien gij
uw vertrouwen het meest waardig keurt,
en laat u daarin niet terughouden door de
bedenking, dat gij aldus een vergeefsch
werk doet. Gij helpt daarmede de ware
stemming des volks openbaren, en bereidt
een beter kiesstelsel, of eene betere toe
passing van het kiesstelsel voor, dan tot
heden bestaat.
De ultramo n tanen en de verkie
zingen. Een onzer lezers vestigt in een
schrijven daarop onze aandacht. Wij komen
er later op terug. Nu merken wij slechts
terloops aan, dat de clericale bladen, door
hetgeen zij schrijven over de verkiezing van
den Heer Arnoldts, het voor Protestanten
zeer moeiehjk maken, Roomschen te kiezen,
vóór liet blijkt, dat deze met de Protestanten
het ultramoutaansche drijven afkeuren.
De waarschuwing tegen de
radicalen. Woorden zijn uitdrukkingen,
om zaken of personen aan te duidenmaar
zij hebben ook dikwijls dat gebrek, dat de
aanduiding niet zeer duidelijk is. Zoo schijnt
het weldat sommigen door radicalen
verstaan personen, die zich met de sociale
quaestiën inlaten, en die een geopend ge
moed voor de volksklasse hebben.
Waar dit mocht geschieden, zouden wij
zeer geneigd zijn legen de waarschuwing
