NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREH.
N° 71.
Twaalfde Jaargang.
A0. 1871.
Vrijdag 15 Sept.
EEN WOORD
KIESSTELSEL.
Politiek Overzicht.
SÜ!1S(H
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag eu Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district van
Zeeland 1.15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco
per post f 1,30.
Prijs der Advertentiën van 1-5 regels ƒ0,75 elke regel
daarbojLan^£0,12Va. Groote letters naar het getal gewone
reg<Jls-die zit beslaan.
Afzonderlijke Nummers ƒ0,05.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betredende, beueveus Adverteuiiëu en gewone Berichten ol Medcdeeliugeu van CorrespomJeuteu
te bezorgen bij den Uilgever dezer, alles FRANCO.
OVER ONS
II.
Nadat de grondwet was aangenomen
stelde het ministerie de Kempenaer het
eerste ontwerp van kieswet voor. Het ont
werp bevatte enkele verbeteringen op de
voorloopige kieswet die tegelijk met de
grondwetsherziening was aangenomen.
Bq de felle oppositiedie de Heer Thor-
becke met zijne volgelingen en de ullra-
conservatieven gemeenschappelijk legen het
ministerie de Kempenaer maakten werden
vele aanmerkingen gegrond en ongegrond,
gemaakt, met dat gevolg echter, dat het
ministeriehetwelk later optrad in het
voorloopig verslag reeds een praejudicium
vond, waardoor de Tweede Kamer eenigszins
gebonden was. Vandaar dan ookdat de
kieswet, die zij voorstelde, niettegenstaande
hare groote gebreken met een betrekkelijk
groote meerderheid werd aangenomen met
46 tegen 19 stemmen.
Voor ons is geen twintigjarige ondervin
ding noodig geweest ran het gebrekkige
dier kieswet te doen kennen.
Heeds kort na de aanneming van de
kieswet van 1850 schreven wij in de eerste
uitgave van de „Handleiding tot de keonis
van het Staatsrecht" het volgende De
meest geleidelijke en meest vrijheid waar
borgende wijze voor de uitoefening van het
Kiesrecht is, dat allen, die wenschen.dal
iemand boven anderen, wegens bekwaamheid
en kunde, eerlijkheid en vaderlandsliefde,
tot Candidaat worde voorgesteld, dien wenscb
openbaren in den kring hunner vrienden,
en dat de Candi laten, die in zulke bijeen
komsten worden aangenomen, worden bekend
gemaakt in de openbare dagbladen: de kie
zers ontvangen daardoor eene voordracht
uit welke zij eeoe keuze kunnen doen.
De verkiezing van heildie onder eene
partijleus, van liberaal of reactionair, zijn
voorgesteld heeft meer.tal het gevolgdat
de kiezer een blind werktuig wordt van een
andei en dat het Land in partijen wordt
verdeeld. Alleen dan wanneer eene partij
dreigt te overheerschenkan het plicht
worden zich duarlegen te vereenigenen
met vereende krachten zijne keuze te bepa
len op den man, die tegenover den partij
man wordt geplaatst.
Voor iemanddie oprecht zijn Vaderland
bemintis het niet moeielijk den weg
te ontdekken dien hij bewandelen moet.
Keurt hij geen der voorgestelde Candidaten
goed dan doet hij het best bij de eerste
stemming den man dien hij geschikt oor
deeltop het stembiljet te schrijven
bij eene herstemming zich te onthouden
wanneer beide Candidaten bij hem niet als
geschikt bekend slaan. Eene keuze, zonder
overtuiging dat men eene goede keuze
doolis onwaardig aan ieder die op zelf
standigheid prijsstelt. Het Voegt niet aan
een redelijk wezen zich als een werktuig te
laten gebruiken.
De Wet van 4 Juli 1850 (Stbl. No. 37)
regelt tegenwoordig het Kiesrecht.. De
Census heeft in 493 gemeenten het grond
wettig minimum van f 20 bereikt. Hij
verschilt grondwettig naar de plaatselijke
gesteldheidmaar of de Grondwet heeft
bedoeld dat de landbouwer die aan den
Amstelaan deze zijde der gemeente-schei
ding woont, met f 112 belasting kiezer
zoude zijn terwijl zijn buurman aan gene
zijde hetzelfde burgerschaps-recht zoude ge
nieten met een' aanslag van f 32mag
evenzeer betwijfeld wbrilenals dat het
met de grondwettige gelijkheid overeenkomt,
dat in hetzelfde hoofd kiesdistrict te Am
sterdam op 52 inwoners één kiezer is, ter
wijl in de naburige gemeente Diemen op
12 inwoners één kiezer gevonden wordt.
Het schijnt ons ook geene gelijkheid, wan
neer op de eene plaats de kiezers één
elders bij duizenden vereenigd vijf volks
vertegenwoordigers kiezen Ook zijn eenige
Kiesdistricten zeer zonderling verdeeld. De
bewoners van Nieuwer- en Ouder-Amstel
die dagelijks in Amsterdam verkeeren
moeten helpen de keuze te regelendie in
het Hoofddistrict Leiden geschiedt waar
zij niemand kennen. De Voorstanders der
tegenwoordige Kieswet roemen echter hoog
hare voorlieffelijkheid. Misschien, dat voor
oordeel ons verblindt en dat de toekomst
de voortreffelijkheid der Wet voor ons oog
ontsluieren zalIn onze oogen is de Kies
wet van het Ministerie Thorbecke al de
kosten, al het tijdverlies, al de bemoeiingen,
die zij onvermijdelijk na zich sleeptniet
waard en zoude op veel eenvoudiger wijze
een goed Kiesstelsel kunnen worden geor
ganiseerd. Hoe gebrekkig de Wet echter
in onze oogen moge zijn zoo kan zij toch
goede keuzen opleverenwanneer slechts
de Kiezers bezield zijn met een oprecht
streven om eerlijke, brave, kundige, van
allen partijdwang onafhankelijkeen waar
lijk vaderlandlievende volksvertegenwoordi
gers te verkiezen.
Wij zijn in ons ongunstig oordeel over
de wet van 185(1 niet veranderd.
Maar wel zijn wij veranderd, in hetgeen
wij wenschelijke veranderingen zouden achten,
Wij gelooven nog, dat de lieer Thorbecke
niet eensklaps in 1845 tot rechtstreeksche
verkiezingen was overgegaan, do verkiezingen
door vrije kiezers, in kiescolleges door
stemgerechtigden gevormdalgemeen aan
het verlangen naar hervorming zouden vol-
jlaan hebben maar nu wij twintig jaren
rechtstreeksche verkiezingen gehad hebben,
meerien wijdat thans daarop niet kan
worden teruggekomen, zoo lang de pjblieke
opinie tegen dien vorm gekant blijft en
dat vele formaliteitendie bij de invoering
misschien vermeden hadden kunnen zijn
nu zij eenmaal de kosten en den omslag
der invoering gedragen hebben, behouden
blijven.
De hervormingen, die wij thans wensche-
Iijk en mogelijk achten bepalen zich tot
hervorming en verbetering van het bestaande,
niet tot geheele verandering van het stelsel,
en dit, ofschoon wij het gevoelen blijven
aanklevendat de stemming van stemge
rechtigden een meer rationeele grond is,
om bekwame en geachte kiezers aan te
prijzen dan een in vi-le opzichten zeer be
drieglijke maatstaf, die in het betalen van
eenezekere belastiiigssom gelegen is.
Bij hel aan deu builengewouen Zweedschen rijks
raad door den minister van oorlog voorgedragen
outwerp van legerorgauisatie wordt, volgens bericht
uil Stockholm in overeeusleruming met de ver
klaringen van de eerste en van een aanzienlijke
minderheid der tweede kamer, voorgesteld de
verplichtingen der groudeigenaars, die de soldateu
voor het ingedeelde leger moeteu levereu, te ver
lichten eu met name de van hen gevorderde uit
gaven aanmerkelijk te verminderen. Zoo zal voor
taan de soldijwelke de grondeigenaars aan de
soldaten moeteu betalen hoogsleus honderd
Zweedsche rijksdaalders iu het jaar bedragen, en
zal wat er verder vercischt wordt door den staat
worden bijgedrageu, die ook verplicht zalzijuom
jaarlijks voor iedereu soldaat 10 rijksdaalders in
een spaarbank te storten, welk bedrag met de
opgeloopeu renten aan de manschappen bij hun
outslag uit den dieust zal uitgereikt worden. De
groudeigeuaars blijveu verplicht tol hel levereu der
recruten maar ontvaugen voor iederen goedge-
keurden recruut 50 rijksdaalders van deu staat.
Kuunen zij voor de vastgestelde soldij geen ge
schikte manschappen bekomen dan gaat de ver
plichting tot het levereu van recruten op den staat
over. Voorts wordt bepaald dat geen recruut
aangenomen mag worden, die bet-25ste jaar bereikt
heeft, eu dal de diensttijd inet het 45ste jaar moet
eiudigeu. Heeft de soldaat zeven jaren gediend
dan kan hij zijn oulslag vordereu mits hij een
plaatsvervanger stelle; deze laatste voorwaarde
vervalt na 15jarigen diensttijd, en alsdan heeft do
ontslagen soldaat bij voorkeur boven anderen
aanspraak op een subalterne betrekking in deu
burgerlijken staatsdienst. Gedureude een oorlog
houdt de verplichtiug der groudeigenaars tot het
leveren van recruten open zy treedt eerst drie
maanden na het sluiteu van den viede in werking.
Gapingen die gedurende den oorlog in het iu-
gedeelde leger ontstaan, worden uit de dienst
plichtige manschappeu aangevuld.
Vorst Schachowski, spruitende uit een der oudste
en aanzienlijkste Russische adellijke familiëu, heeft
