WESTELIJKE
MAAIVELDSLUITIMG
OOSTELIJKE
J-MAAIVELD-
SLUITING
GEMAAL
SITUATIE 5CHELPHOEK
OOSTELIJK
AAMZET
o.m. bij Oosterland. Dit werk kostte
evenwel bijna 15.000 ton stortsteen.
Een van de gevaren bij deze werk
methode is door het langzaam vorde
ren van de afsluiting een grotere kans
op verdieping naast de grondbezin-
king. Bij Oosterland traden in enkele
dagen tijds verdiepingen op tot 16,50
m.-N.A.P., veroorzaakt door de grote
stroomsnelheden over de nog niet tot
volle hoogte opgestarte stenen dam.
De volgende stap bij het streven naar
snelle blokkering is dan ook de toe
passing van grotere, vaste elementen,
waarbij men (bijvoorbeeld in het geval
van een zuivere geulsluiting) a.h.w.
met één klap het gehele sluitgat vult;
hetzij door het laten zinken van een
schip, een methode die onze voor
ouders reeds toepasten, hetzij met be
hulp van het moderne middelde in
gewapend beton geconstrueerde,
drijvende caisson.
Een voorbeeld hiervan is de sluiting
van het gat bij Stevensluis aan de
noordzijde van de Vierbannenpolder
van Duiveland.
Reeds kort na 1 Febr. werd centraal
geregeld de bouw van een groot aan
tal genormaliseerde drijvende elemen
ten (afm. 71l% x 11 m., hoogte 2, 3 en
4 m.), alsmede een aantal manchetten
waannede deze elementen naar be-
behoefte kunnen worden verhoogd.
Een soort blokken doos-systeem,
waaruit voor Stevensluis een sluit-
caisson werd samengesteld lang 55 m.,
breed 71jo m., hoog 8 m. Aan één zijde
Figuur 1
Werkzaamheden aan de dijk bij Oosterland
Schelphoek.
De als figuur 1 opgenomen situatie
schets van het dijkgat nabij het ge
maal Schelphoek geeft een duidelijk
beeld van de enorme geiden welke
achter dit gat in enkele maanden tijds
ontstonden. De uitgevoerde inlaagdijk
heeft een lengte van 4 km. De vaste
dijkgedeelten zijn tesamen lang 1,5
km.; de beide sluitgaten hebben leng
ten van 1,1 km. (West) en 1,4 km.
(Oost). In beide sluitgaten is een geul
opgenomen.
De dichting geschiedde door eerst
kort na elkaar beide geulen te blok
keren. De Gemene Geul nabij punt I
door middel van een Phoenix-caisson,
overblijfsel van de kunstmatige
havens welke de Geallieerden in 1944
construeerden voor de kust van Nor-
mandië tijdens de invasie. De Klompe
geul nabij punt II door middel van
een uit normaal-eenheden samenge
stelde caisson, in de trant van Steven
sluis. De maaiveldsgedeelten werden
in 10 dagen tijds geblokkeerd met 235
caisson-eenheden gekoppeld tot ele
menten van 5 en 6 normaal-eenheden.
Al doende leert men de kunst verstaan.
De 26e Augustus werden in één et
maal 42 eenheden van 11 m. geplaatst,
een totaal lengte in één dag van
462 m.De volgende dag 27 Aug. kon
het sluitelement worden geplaatst; de
Schelphoek was bedwongenHet
duurde nog tot 29 September voordat
op en achter de 21/2 km. lange beton
blokkade een zodanig dijklichaam
was opgeworpen dat de pompen voor
het droogmaken van het Waterschap
Schouwen in bedrijf konden worden
gesteld.
EILAND
van het sluitgat werd eveneens met
behulp van caissons een landhoofd als
scharnierpunt gebouwd en als een
draaideur manoeuvre werd op 28 Juli
tijdens de kentering van het tij het
element ingedraaid, gezonken, volge
spoten, terwijl direct daarna alles in
het werk werd gesteld de onderloops-
heid baas te worden. Aan beide zijden
werden zinkstukken langs de caisson
gezonken.
if
Verrijzend Nederland 19
