Boeken
inde
diepvries
De 'Uiver' op herhaling
Een kijkje in het heelal
KORT
WATERSCHADE
Diepvries
Twee jaar
Noodlanding
Ongeluk
Stofschil
Hallo
Toga
Trap
Poppen
NA 50 JAAR WEER VLUCHT MET DC 2 NAAR MELBOURNE
De zeer zware storm in het
laatste weekeinde van no
vember heeft in heel Zeeland
schade, veroorzaakt.
Bomen en antennes woeien om,
schepen raakten op drift en daken
werden weggeblazen. Zo verdween
ook de dakbedekking van de Tech
nische Bibliotheek in Vlissingen.
Dat betekende niet alleen storm
schade aan het gebouw. Maar voor
al waterschade aan de bijna hon
derdduizend boeken en tijdschrif
ten.
Zondag 27 november begonnen vrij
willigers van de brandweer, biblio
theek en mts het magazijn te ont
ruimen. Alles werd in de gang van
de hts gelegd. Maar er moest snel
iets mee gebeuren. Want bladzijden
die nat geweest zijn, plakken tegen
elkaar of worden rimpelig.
Bovendien is de kans groot dat
opgedroogde boeken binnen 10 jaar
gaan schimmelen. Die schimmel
kan dan in korte tijd de hele boe
kencollectie aantasten.
De hele voorraad boeken is tijdelijk
verhuisd naar diepvriescellen. Een
week lang werkten mensen van de
bibliotheek, geholpen door tiental
len vrijwilligers aan de operatie.
Ieder boek of tijdschrift werd ver
pakt in plastic en daarna in veiling-
kisten vervoerd naar de koelcel.
Daar blijft de hele voorraad tot een
besluit over de verdere behandeling
is genomen.
„Droogvriezen is een mogelijkheid",
vertelt de heer C. Hamann, voor
lichter van de provinciale biblio
theek. ,,Maar daarvoor zal alles
weer verhuisd moeten naar cellen
die niet alleen vriezen, maar ook
luchtledig te maken zijn. En het is
de vraag wie dat allemaal moet
betalen".
De heer A. Meyer, medewerker aan
de actie, is er inmiddels achter
gekomen dat er in Nederland ner
gens zoveel boeken tegelijk behan
deld kunnen worden. In Duitsland
is er wel een mogelijkheid. Maar dat
zou ruim 30 miljoen gulden kosten.
SCHIPHOL Op 18 decem
ber start KLM-piloot Jan
Plesman op Schiphol de eni
ge DC 2 ter wereld die nog
kan vliegen. Met drie be
manningsleden vliegt hij
naar Melbourne in Australië.
Zo herdenkt de KLM dat bijna 50
jaar geleden haar beroemde vlieg
tuig de Uiver eerste werd in de
handicaprace van Londen naar Mel
bourne.
Oudere mensen herinneren zich die
gebeurtenis nog heel precies. In
december 1934 stond heel Neder
land op zijn kop toen bekend werd,
dat de Uiver gewonnen had.
Een rijke Australiër had de wed
strijd georganiseerd. Hij wilde be
wijzen dat het mogelijk was om
geregeld en veilig van Engeland
naar Australië te vliegen.
De Uiver deed vier dagen over de
20.000 km. Tegenwoordig duurt die
reis 22 uur. Eigenlijk was het een
wonder dat het toestel won. Onder
weg viel de radio aan boord uit. En
gezagvoerder Parmentier moest op
de paardenrenbaan in Albury (Au
stralië) daarom een noodlanding
maken.
De kans dat zoiets de nieuwe Uiver
ook overkomt, is maar heel klein. Er
wordt dit keer niet echt geraced.
Jan Plesman mag er zes weken over
doen. Ook heeft men nogal wat
veranderd aan het vliegtuig. Sterke
re motoren en moderne radio-appa-
ratuur moeten voor meer veiligheid
zorgen.
Het vliegtuig zelf werd bij een vlieg
tuigverzamelaar in Amerika gevon
den. In stukken heeft men het naar
ons land gevlogen en weer om el
kaar gezet.
Wanneer het toestel over een paar
dagen de lucht ingaat, zal men ook
het ongeluk herdenken dat de echte
Uiver overkwam.
Een paar weken na de beroemde
vlucht verongelukte het. Op weg
van Amsterdam naar Batavia (Ja
karta, Indonesië) kwam het in een
storm terecht en raakte op volle
snelheid de woestijngroen.
De NOS zal de herdenkingsvlucht
op de televisie uitzenden. En op
Schiphol is tot eind 1984 een ten
toonstelling ingericht met alles wat
aan de Uiver herinnert.
AMSTERDAM Geleerden zullen
nog zeker 30 jaar nodig hebben om
alles te begrijpen wat de IR AS tot
nu toe naar de aarde heeft gezon
den. De satelliet blijkt zoveel ont
dekkingen gedaan te hebben dat op
dit ogenblik nog maar een klein
gedeelte daarvan bestudeerd is. En
het houdt bovendien niet op: de
IRAS cirkelt nog zeker 2 maanden
rondom de aarde.
De provinciale bibliotheek wil nu
proberen zelf een geschikte vriescel
te laten maken. Maar met een niet
te grote, en dus niet te dure, cel zal
het drogen van al die boeken zeker
twee jaar in beslag nemen.
Hoe het precies moet gebeuren is
ook nog de vraag. Er wordt druk
overleg gepleegd met onder andere
Florence in Italië. Daar hebben ze
na een overstroming ook kostbare
papieren laten vriesdrogen.
..Maar", verzucht de heer Hamann,
..we kunnen niets beslissen voor het
geld er is. Want de bibliotheek is
niet tegen stormschade verzekerd".
Negen maanden geleden stuurden
Amerika, Engeland en Nederland
de IRAS het heelal in. De drie
landen wilden vooral graag weten
hoe sterren 'geboren' worden en hoe
en wanneer het heelal ontstond.
Men heeft daar wel een idee van,
maar vanaf de aarde is er weinig
zekers van aan de weet te komen.
Zo veronderstelt men dat de aarde
22 miljard jaar geleden ontstaan is
door een enorme knal, de oerexplo-
sie. Maar het fijne is er nog niet van
bekend.
Eén van de miljarden sterrenstel
sels in het heelal.
De belangrijkste ontdekking van de
IRAS (tot nu toe) lijkt de stofschil
rond de ster Wega.
Wega is een van de bekendste en
helderste sterren aan de hemel. Ze
maakt deel uit van het sterrenbeeld
Lier en staat in deze tijd van het
jaar in het noordwesten laag boven
de horizon.
Min of meer toevallig ontdekte men
dat een gigantische stofwolk van
hagelstenen, rotsblokken en plane
ten de ster omgeeft. Hiermee is
voorgoed bewezen dat er planeten
buiten ons eigen zonnestelsel be
staan.
Dit grote nieuws kwam enige tijd
geleden op alle voorpagina's in de
hele wereld. In Canada stond in een
krant zelfs een artikel met de kop
'Hallo daarboven!'
Sommigen geloven namelijk ook
dat nu bewezen zal worden dat we
niet de enige levende wezens in de
ruimte zijn.
Dat is wel wat voorbarig.
De IRAS heeft immers ook aange
toond dat het daarvoor op Wega te
koud is. Er heerst een temperatuur
van 185 graden onder nul. Boven
dien is de ster veel te jong.
Als de IRAS in januari volgend jaar
helemaal stopt met in het heelal
'kijken' zullen andere satellieten
het werk overnemen.
Of Nederland aan die ruimtevaart-
programma's meedoet, is nog niet
duidelijk. Ze kosten voor ons land
eigenlijk te veel.
Politieman Jean Burlet uit
Oostburg heeft het vast jammer
gevonden dat hij voor zijn ar
restanten niet meer kon' doen.
En daarom begon hij zich vier
jaar geleden in zijn vrije tijd
rechten te studeren. Ieder vrij
uurtje gebruikte hij voor zijn
studie.
Begin van deze maand was het
zover: hij trok zijn politie-uni-
form uit en zijn toga aan.
Nu verdedigt hij als advocaat
de mensen die voor de rechter
moeten verschijnen.
De bekende Eifféltoren in de
Franse hoofdstad Parijs wordt
grondig opgeknapt. Dat kost
maar liefst 75 miljoen gulden.
Om dat geld een beetje terug te
verdienen werd een 94 jaar
oude trap te koop aangeboden.
De gietijzeren wenteltrap, die
miljoenen mensen van de twee
de naar de derde verdieping
bracht, werd in 20 delen ver
kocht. Bijna 700.000 gulden
bracht dat op.
Een deel van de trap zal verhui
zen naar een ander wereldbe
roemd beeld, het Vrijheidsbeeld
in New York.
Xavier Roberts heeft nooit dur
ven hopen dat zijn zelfgemaak
te lappenpoppen zo goed ver
kocht zouden worden. 'Kinde
ren uit het koolveld' noemt hij
zijn poppen, die allemaal ver
schillend zijn.
Het werd in Amerika een nieu
we rage. De verkoop ging zo
goed dat de poppen niet meer
aan te slepen waren.
Een fabriek in Hongkong
maakt de poppen nu met dui
zenden tegelijk. Maar zelfs dat
is niet genoeg. Er worden nu al
poppekinderen voor ontzettend
veel geld op de zwarte markt
verkocht.
En dan te weten dat ze in de
winkel al ongeveer 375 gulden
kosten.
cartoon cartoon
Mirjam Moolenaar
en Mariska Labruere
Oostkapelle
