Een têêltuun..? Redden
wat er nog te redden is
KEES KRUL
die verkeerd zijn
Vechten tegen dingen
Hekel
BOEKJES OVER ZEEUWSE niAUXJEN
Je zult zien dat er genoeg te doen is als je er eenmaal bent", had zijn
moeder gezegd. „Ik ga de hele dag zonnebaden. En ik neem mijn
hoogtezon mee voor als het slecht iveer is. Daar word je trouwens
mooier bruin van dan gewoon in de zon. En je vader kan lekker gaan
vissen, want in Wales zijn natuurlijk een heleboel rivieren. We zullen
ons prima vermaken"
Maar William verwacht niets van
deze vakantie. Als het aan hem
gelegen had. waren ze weer ge
woon in dezelfde caravan en in de
dezelfde plaats met vakantie ge
gaan.
Daar had hij zijn vrienden en
kende hij op het strand en de
kliffen de beste plekjes om te
spelen. Hier in Wales zijn alleen
boek boek boek
maffe schapen en groene bomen.
Ja, en Gwyn, maar hem vindt
William een oen.
De twee jongens hebben vanaf
het eerste ogenblik een hartgron
dige hekel aan elkaar.
Maar omdat William alles beter
vindt dan zomaar wat rondlum-
melen en voortdurend op zijn
kop krijgen, trekt hij er toch met
Gwyn op uit. Bovendien komt hij
zo te weten waar die zo geheim
zinnig over doet.
Gwyns geheim is een zeehondje
dat hij gevangen houdt in een
grot. Hij heeft grootse plannen
met het dier, maar als William
daar van hoort besluit hij er alles
aan te doen die te verhinderen.
Rode vlekjes
Of William zich deze vakantie
echt vermaakt heeft kun je lezen
in Het geheim van de grot dat
geschreven werd door Aidan
Chambers.
Hij houdt er in ieder geval wel
een paar vage rode vlekjes op zijn
huid aan over. En die zullen hem
zijn leven lang vertellen hoe hij
voor het eerst in zijn eentje iets
belangrijks deed: vechten tegen
dingen die verkeerd zijn.
Het geheim van de grot door Aidan
Chambers. Uitgeverij Querido, Am
sterdam. Prijs 17,50.
KRULLEBAK
DINSDAG 8 JANUARI 1985
„Als ik maar één zin hoor in mijn
dialect schakel ik meteen weer over
op het Noordbevelands. Zo ben ik
opgegroeid. Zo heb ik mijn halve
leven gesproken, gedacht en ge
scholden. Het is mijn moedertaal".
Dat zegt de heer L. Eikenhout uit
Middelburg.
Hij vertelt het in het 'beschaafd
Nederlands', zoals dat heet. De taal
waarmee je overal terecht kunt.
Want dialect is plaatselijk, soms
heel plaatselijk.
Eén Zeeuws dialect bestaat er niet.
Het dialect van Noord-Beveland is
zo heel anders dan het Zeeuws-
Vlaams. Zelfs heel anders dan het
Zuidbevelands.
Vakantie
Steeds minder wordt het dialect
gebruikt. Vroeger kon dat ook ge
makkelijker. De meeste mensen
woonden hun hele leven op één
plaats.
Met vakantie ging men niet en in
een andere plaats kwam men alleen
om boodschappen te doen. Een
groot deel van Zeeland was alleen
per boot te bereiken.
De afgelopen jaren is er veel veran
derd. Er zijn veel niet-Zeeuwen in
Zeeland komen wonen. En lang
zaamaan ging men neerkijken op
het dialect. Het werd minderwaar
dig.
Boeken
Om het dialecten niet verloren te
laten gaan. wordt er hard gewerkt
aan een serie boeken.
Mevrouw E. J. van den Broecke-De
Man verzamelt daarvoor alles wat
ze maar te pakken kan krijgen:
woorden, uitdrukkingen, verhalen
en stukjes geschiedenis. Daarna
zoekt ze iemand die dat dialect
goed kent om met die gegevens het
boek te schrijven.
Zo verscheen pas het vierde boekje
in die serie: 'Dialect op Noord-
Beveland'.
De heer Eikenhout schreef de tekst.
En dat viel niet mee. Want dialect is
een spreektaal. En hoe schrijf je dat
op?
Er zijn bijvoorbeeld veel klanken
die geen ee zijn, maar ook net geen
aa. Uiteindelijk werd de bijna-aa in
het boek geschreven met ae. En er
kwam een streepje boven de letters
die langer aangehouden moeten
worden.
Deze schrijfwijze bleek ook nog het
meest te passen bij de manier waar
op de heer Verschuur de klanken
notuurde. Hij deed dat in 1902 in
zijn boek 'klankleer van het Noord-
Bevelands'.
In het boek staan ook de woorden
die inmiddels verdwenen zijn. Want
wie kent nog het woordje wurfel
(houtje achter houten deurknop), of
een têêltuun (rek bij boerderij om
emmers omgekeerd op te zetten).
Zo verdwijnen er steeds meer woor
den. en nieuwe komen er niet bij.
Dialect is iets prachtigs dat zeker
bewaard moet blijven, vindt ook
hoofdonderwijzer Eikenhout. Maar
voor de klas spreekt hij Nederlands.
„Nee, in de klas is dialect niet meer
op zijn plaats. Teveel kinderen zou
den zich buitengesloten voelen. En
dat is natuurlijk niet de bedoeling".
Hoofdonderwijzer L. Eikenhout: Nee, in de klas is dialect niet meer op zijn
plaats.
pVr^ïóïö<5<3
rKEES doe EENS /i|||!j|
EVEN OPEN l VOL&ENS J
MIJ IS DAT DE Q |B
,,Ik had wel een beetje op een prijs gehoopt", zegt
Tamara Oostendorp (B) uit Oost-Souburg, „maar toch
was het een verrassing toen de buurman de krant met
de uitslag liet zien".
Tamara won de eerste prijs in Zeeland in een teken
wedstrijd ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan
van Disneyland in de Verenigde Staten.
De opdracht van een nieuw vriendje voor Donald Duck
en de andere Disneyfiguren te bedenken en te tekenen.
Tamara tekende met kleurpotlood een groen-roze rups.
Ze heeft ruim een dag aan haar tekening gewerkt.
„Hij heeft nog geen naam. Daar moet ik nog even over
nadenken", zegt Tamara.
Met haar tekening wint Tamara een gezinskaart voor
de eerste openingsdag van De Efteling in april.
Tekenen is een hobby van haar. Het liefst zet ze
slakken, vogels en andere kleine dieren op papier:
Tamara vindt het niet erg dat ze de landelijke hoofd
prijs (een reis naar Disneyland) niet heeft gewonnen.
„Zo'n reis naar Amerika vind ik nogal ver. Nu ga ik met
mijn vader en moeder naar De Efteling. Dat is zeker net
zo leuk".
HEERLIJK heons
Nieuwe huis. kees».
lekker in DE kelder
SPELEN .DAAR HEEFT
niemand LAST VAN
IEN HELE AARDIGE^
Buren, het Schijnt^
PAT ZE een WIJNKEL
DER hebben VOL
met dure WIJNEN
