De familie zei nee
Vrouw mag er niet in
Open en bloot
Daar kwam eens een l 't
1
Vakantie
<1)1946 zijn OOk veel IdaoCn naaf
voren gebracht file later rijn
uitgewerkt Er is meer industrie
gekomen en de landbouw werd
verbeterd.
gemaald voor Zeeland eis
vakantieland. Ërkwarn zomeer werk
Nu, ri» 40 jaar, word het tijd om woer
ever d» toekomst te praten,
Wat ral er bijvoorbeeld veranderen
als er een brug over de Westerse heide
komt? Wet/al er gebeuren als er maar
fabrieken komen? Wet zal er
veranderen als er nog mee» mensen
hlervakantiekomen Houden?
leder» spreker had er zo zijn eigen
mening over. De heer M. C. Verburg,
lid van fio Raad vs n State, was eer»
van de sprekers. Hij zei dat meer
bedrijven elkaar zouden moeten
helpen. Er zou een bureau moeten
komenwaar bedrijven advies en
informatie kunnen krijgen. Kt zou
bijvoorbeeld kunnen gaan over
onderhoud, mfüauproblemenof
apparatuur.
De heer Verburg vindt het zonde van
de tijd en moeite dat leder bedrijf
moet proberen zijn eigen problemen
optelossen.
Contacten
Verder zal er gewerkt moeten worden
aan betere verbindingen. Een vaste
oeververbinding, nieuwe wegen en
een vliegveld zullen daarvoorvan
belang zijn.
FlRnt verbindingen zijn niet alleen
van belang voor bedrijven. Ook
uitwedetrljd spelen of een
thuiswedstrijd organiseren.
Vooral het buiiriandBelgiezei
gemakkelijker bereikbaar zijn.
De ideeën van aHe sprekers zijn
genoteerd, E-on groep mensen vanuit
bedrijven/gemeenten en provincie
zal er verder over spreken.
Samen zullen z
Een plan over de toekomst van
Zeeland.
Mevrouw Koopman (84) en me
vrouw Vermue (90) wonen in het be
jaardentehuis Sint-Maarten in de
Groé te Goes. Beiden dragen de ka
tholieke Zuidbevelandse kleder
dracht.
„Al vanaf mijn vierdejaar", zegt me
vrouw Vermue, „daarvoor droeg je
schortjes en jurkjes. De jongetjes
trouwens ook".
Bij mevrouw Vermue thuis droegen
alle kinderen klederdracht. En dat
waren er heel wat: twintig.
„Dat was 's morgens een hele ver
kleedpartij, „vertelt ze", maar de
groten hielpen de kleintjes".
Burgers
Op één zuster na bleven alle broers
en zusters in klederdracht. Die ene
zuster verhuisde naar Noord-Bra
bant. Daar ging ze jurken dragen.
„Op z'n burgers" wordt dat ge
noemd.
De meeste stukken van de kleder
dracht zijn zelf gemaakt.
Een heel karwei was het maken van
de zondagse muts. In een lap tule
werd met een houten prikkertje het
gaatjespatroon geprikt. Daarna
werden de randen van alle gaatjes
met garen omwonden.
Het is erg moeilijk om aan spullen en
stoffen voor de klederdracht te ko
men.
De stoffen die gebruikt werden zijn
oersterk. Mevrouw Koopman laat
haar fraaie rok zien. Zwart met daar
op fluwelen bloemetjes.
„Die heb ik al van voor de oorlog",
zegt ze trots.
Zij heeft er als jong meisje over ge
dacht om op z'n burgers te gaan. Het
werd tegengehouden door de fami
lie.
Nu hopen ze allebei nog lang hun
mooie klederdracht te dragen.
Geen tijd
's Morgens doen de dames er onge
veer 20 minuten over om zich aan te
kleden. De muts opzetten en vast
spelden kost wat moeite.
Dan helpen de boerinnen elkaar een
handje.
„Mocht de tijd komen dat ik mezelf
niet meer aan kan kleden, dan trek
ik een jurk aan", zegt mevrouw Ver
mue.
„Ten eerste hebben de zusters er
niet zoveel verstand van en boven
dien hebben ze er geen tijd voor. Nee,
hoor, dan stop ik ermee".
Ze hebben allebei al wat kleder
drachtspullen aan familieleden ge
geven. „Zo blijft er toch wat van be
waard, want het gaat over".
Het enige kloveniersgilde uit Neder
land woont in Scherpenisse. Dat is
het kleinste dorp op Tholen. Klove-
nier is een oud woord voor busschie
ter of schutter. Ze moesten mensen
en hun land of huizen beschermen.
De hoogste baas van het kloveniers
gilde heet een deken. Nu is dat me
neer Hommert Suurland. Uit Scher
penisse vanzelf. Want anders kun je
er niet bij.
„Maria van Nassau heeft dit klove
niersgilde opgericht", vertelt deken
Suurland. „Dat was in 1594. En het is
nog springlevend. We hebben alleen
geen wapens meer. Maar de rest van
de traditie houden we vast.
Bier drinken
Zo komen we nog steeds bij elkaar,
altijd op de woensdagmiddag na
Pinksteren. De tamboer trommelt
dan in het dorp de gildebroeders op.
Dat doet hij twee keer per dag. Tot
en met zaterdagavond.
De gildeleden komen dan naar de
gildekamer in het oude stadhuis.
Daar mogen ze net zoveel bier drin
ken als ze maar willen. Dat was vroe
ger heel bijzonder.
Boetes
Nu zit het leuke van het kloveniers
gilde vooral in de oude regels. Elk
foutje kostje een boete van 40 cent.
Gewoon de prijs van 400 jaar gele
den. Dat was toen een weekloon.
Nu hebben we heel wat boetes nodig
om bijvoorbeeld de 300 liter bier te
betalen. We laten elkaar er dan ook
graag inlopen. Dus we lachen heel
wat af'.
De arme gildebroeders kunnen nog
steeds een hoop verkeerd doen.
Kom bijvoorbeeld maar niet op 'on
gesmeerde' schoenen. Een klein
beetje dronken mag ook niet. Na de
vierde vloek word je zelfs naar huis
gebracht.
Geen vrouwen
Deken Suurland: „Noem je makker
van overdag vooral niet per ongeluk
Piet, Kees of Toon. Want in de gilde-
kamer zijn enkel broeders, officieren
en de deken.
Het bier gaat vanuit het vat nog
steeds in de oude tinnen kannen.
Dat deksel mag alleen openstaan als
de kan leeg is.
Wie meer bier knoeit dan zijn hand
kan bedekken moet betalen. Wie
daarover liegt ook". Als je arm was
kon je vroeger dus nooit een gilde-
broeder zijn".
En de toelatingsregels van nu: min
stens 18 jaar oud, in het dorp wonen
en beslist géén vrouw zijn.
Want een kloveniersgilde met vrou
wen is zelfs in 1986 onmogelijk.
In het noorden van Walcheren ligt
Oostkapelle. Een lief dorpje bij het
strand, vinden sommigen. Een saai
gat waar niks te doen is, vinden an
deren. En weer anderen vinden het
te druk in Oostkapelle.
Hoe moet dat nu met dit dorp in de
toekomst?
Deze vraag kregen 77 gezinnen uit
Oostkapelle voor hun neus. Een on
derzoek over de toekomst dus.
Dit werd de uitslag: 75% van de
dorpsbewoners is tevreden zoals het
nu is. Maar 20% vindt het veel te
druk in het dorp: Al die toeristen
verpesten de natuur. Het is te druk
en te duur in de winkels. Overlast in
het verkeer. Ze vinden dat er minder
toeristen moeten komen.
En 5% vindt het weer te saai: Zij vin
den dat er juist meer toeristen moe
ten komen. Dan kan daardoor lek
ker geld verdiend worden.
Naaktstrand
De mensen uit Oostkapelle zijn het
dus niet eens met elkaar. Nu moet de
gemeente maar beslissen wat er
moet gebeuren.
Ron Waverijn (31) werkt bij de ge
meente; „We weten het nog niet pre
cies. Er moet nog over gestemd wor
den".
-Wat wordt de uitslag volgens jou?
„Oostkapelle is vol", vertelt Ron.
„Dus er kunnen geen hotels en cam
pings meer bij. Wat er nü is moet wél
verbeterd worden. En er komt een
naaktstrand, bij de gemeentegrens
van Veere. Dat zijn we nu aan het re
gelen met Veere".
Op dat strand mogen dus mensen
komen die een zwembroek flauwe
kul vinden. Open en bloot in het zon
netje. Bruin van top tot teen.
Kleedhokjes
-Maar als je nu niet tussen die blote
billen wilt zitten?
Ron: „Dat hoeft ook niet. Er komen
duidelijke borden. Iedereen weet
dan dat het volgende strand naakt
strand is. Er komen douches, we's.
prullebakken en kleedhokjes".
(Kleedhokjes? Ja kleedhokjes).
In de toekomst zie je dus mensen in
klederdracht op het strand. Sjok
kend in lange zwarte jurken. Gf je
ziet blote billen plonzen in de gol
ven.
Alles kan in 'Nieuw-Oostkappul'.
■JWJfl ouders h#h«o '5 zomers nooit slid
voor mij. Do hela nacht lopen er jongelui
op straat te bratert eis de boa! te vernie
len, We kunnen nie. van slapen. Maar
overdag is het bast gezsiiig", Dat vartei-
tan de kinderen van groep 7;8v«n de ba
sisschool *t Staopef of in Hennen,
Zij wonen bij een van de mgaisse strand
en duingebieden ran Nederland. Daar
tornt een enorme zwerm toe risten op af,
Ooerd® bruggen en nieuwe dammen ligt
Schouwen «0 LHiwelarsd na open en
bloot. Dan verandert er acht we! wat.
Eenzaam
Normaal la Renesse precies 1329 inwo
ners groot Maar tegejpt met de voor
jaarszo» komen er wel 53,090 vakantie
gangers mee. In het hele gebied van Wes-
|n dat er zelf» 180.000.
vaaKaBoeo,21|n ouders hebba^
restaurant
Potto „Bttoag ranze» niet in d
pen. Dus Waeht ;8tth»i» rf af to
eten brengen. Gelukkig 8®-1
tere dicht. De! tori natuurt® sS'
genoog verdietsen".
Inbraken
Sandy vindt dat er nu verf snee"
gebroken dan vroeger. bï<h
moet je we! erg lang wacht»
ook best wel bang. Want ik w»
een bos, Daar kwam eens cen b
uit",
in sommige strata» tón Je ja
niet meer teijï. Jerry: jEe
voor Je deur. En maar