Gymnastiek kost
een appeltje extra
luchtje
irnrinvr
xL x JlLtIX
Een verhaal met een
Te veel,
te zoet,
te zout,
te vet.
Slimheid is
nu te koop
in potjes
Inktviskouseband en cous cous
Smullen
DINSDAG 8 NOVEMBER 1988
De aardappeleters van (van links naar rechts) Sachin, Jiptak, Churette, Samira en Milena.
In Belgie eten ze waterrat. In Japan
eten ze soms regenwormen. En in
Nederland eten ze zeker gewoon.
Vergeet het maar. Wat dacht je van
rauwe haring, kikkerbillen, slakken
en oesters. Eet smakelijk.
..Het gekste vind ik dat Nederlan
ders eten weggooien. Dat komt bij
ons nooit voor", zegt Sachin (11) uit
Suriname.
Hij is éen van de vijf buitenlandse
kinderen waarmee we spraken over
vreemd eten. Sachin zit, net als die
andere kinderen, op de Jacob Cats-
school in Vlissingen.
,,'s Morgens eten wij rijst met vlees",
zegt Sachin. ,,'s Middags eet ik
graag brood met sardien".
Jiptak (11) komt uit Hongkong.
„Voor ik naar school ga eet ik eerst
een waterappel. Dat is een grote
vrucht met veel sap", zegt hij.
„Wij eten wel eens gebakken eend
en inktvis. En rauwe haring vind ik
niet gek van Nederlanders. Want wij
eten wel eens rauwe scholletjes".
„Kikkers mogen wij niet eten", zegt
Milena (12) uit Joegoslavië.
„Wij eten 's middags gewoon
brood", vertelt Churette (12) uit Cu
rasao.
,,'s Middags eet ik vaak gekookte
pompoen. Dat lijkt op meloen".
Pannekoeken
„Verder eten wij wel eens gebakken
leguaan. Dat zijn van die grote hage
dissen. Ook eten wij graag kouse
band. Dat zijn lange bonen", zegt ze
met een smakelijke glimlach.
Samira (13) uit Marokko begint
's morgens al met pannekoeken met
stroop. „En 's middags pepermunt
thee met brood", zegt ze.
„Wij eten erg veel gierst. Dat lijkt op
rijst. Het zijn van die kleine korrel
tjes. We noemen dat cous cous
('koeskoes'). Op zondag eten we
twee keer warm".
„Vlees eten we graag. Vooral van
schapen, kippen en koeien. Vlees
van varkens eten we nooit. Varkens
zijn te vies en paarden te goed. Die
werken voor ons".
Ik krijg honger van dit gesprek. Op
de vraag waai- ze zin in hebben roe
pen ze in koor: „Friet, friet, friet". En
zo, met de mayonaise op onze neu
zen. zijn we weer allemaal een grote
familie.
We eten te veel. Veel te veel!
Het rapport 'Wat eet Neder
land?' laat geen twijfel. Teveel,
te zoet, te zout... Maar vooral: te
vet! En te weinig fruit.
De meeste Nederlanders eten
meer dan 1 ons vet per dag. Dat
is zo'n 35 tot 40 kilo per jaar te
veel!
Je lijf kan daar slecht tegen. Je
wordt er dik van. Maar wat er
ger is: teveel vet geeft grote
kans op ernstige hartklachten.
Om in de buurt van gezond te
komen, moet daar minstens 20
gram vet per dag af.
Besmeerde boterham 4 gram
vet
Glas volle melk 6 gram vet
Eén eetlepel may onaise =12
gram vet
Zo lekker
Het is vervelend dat al dat vet
zo slecht is voor je lijf. Want vet
maakt het eten nou net zo lek
ker.
Waar moetje het dan van afha
len? Geen boter meer op je
brood? Sla met enkel wat azijn?
Magere kaas? Voortaan ge
kookt vlees? Friet zonder mayo
naise?
Moeilijk hoor.
Hoezo light?
Misschien helpt het te weten1
dat het allermeeste vet zit in de
tussendoortjes (chips, worstjes,
koek, snoep).
Vergis je niet: light-chocomel is
haast net even vet als gewone
chocomel.
Light-knakworst heeft nog geen
halve gram minder vet dan ge
wone! Dat ontdekte Konsu-
menten Kontakt bij een onder
zoek.
Kijk dus op de verpakking naar
de ingrediënten als je wilt weten
wat er in zit. Alleen Light zegt
dus niets.
Wat er in zit, staat in volgorde
van hoeveelheid op het pak.
Wat vooraan staat, zit er dus het
meest in.
gedicht
Kannellonie, poele, lazanja
Spaanse bonen op m'n bord.
je ziet wel: pietza, mienentronie
hoe of ik hier thuis verwend word.
De vraag:
wat eten we vandaag?
Ah! Makaronie bollonjéze.
Hoewel, zal ik eens eerlijk wezen.
Je mag best weten:
morgen fijn bij oma eten.
Marina van den Boogaan
Negen jaar lang heb je alles mogen
eten en plotsklaps is dat voorbij. De
dokter ontdekt, dat je 'suiker' hebt
en je moet van de ene dag op de an
dere op dieet!
Dat overkwam de 12-jarige Veri Ma-
quelin uit Vlissingen.
„Ik vind zoetigheid op brood zalig",
zegt Veri, „maar dat mocht niet
meer. Ik moest nu kaas op mijn
brood eten en dat lust ik helemaal
niet!"
Een suikerpatiënt (of diabeet) moet
heel goed letten op wat die eet! Zijn
lichaam maakt geen insuline meer.
Die stof heb je nodig om te bewegen,
leren, spelen enz.
Voor al je energie dus.
Veri moet nu twee keer per dag insu
line bij zichzelf inspuiten.
„Omdat er in voedsel ook suiker zit,
moet ik zo goed uitkijken, wat ik
eet", zegt Veri. „Als ik teveel energie
gebruik, kom ik suiker te kort. Daar
om heb ik ook altijd druivensuiker
bij me".
Veri moet altijd rekening houden
met haar dieet. Andere kinderen
kunnen gewoon naar een verj aars
partijtje, met schoolreisje, Sin
terklaas vieren.
Veri: „Ik vind mezelf heus niet zielig
hoor! Ik kan gelukkig alles doen,
wat een normaal kind ook kan.
Alleen, als ik gymnastiek heb op
school, moet ik wel een appel extra
meenemen. Als het mooi weer is en
ik heb lekker buiten gespeeld, moet
ik weer uitkijken met m'n eten".
Hulp
Er zijn in Zeeland 104 kinderen zoals
Veri en in Nederland wel meer dan
5000. Per jaar komen er zo'n 500 bij.
Gelukkig is er voor deze kinderen
goede, medische hulp.
„Je kan er lang mee leven", zegt
Veri, „maar wel een leven lang!"
Als je zwavelrijk voedsel eet krijg je ontzettende
stinkwinden. Zwavel zit in knoflook, uien, kool.
asperges en bruine bonen.
Alcohol en medicijnen kunnen je winderigheid
nog verergen.
Sommige mensen hebben echte najaarsstormen
in hun broek. Die moeten maar kruidenthee drin
ken of anijs- en korianderzaad eten.
Winderigheid wordt ook veroorzaakt door te
slappe buikspieren.
En nu heb ik het nog niet over de geluiden gehad.
Maar dat komt bij de volgende maaltijd.
Als ik vertel over 'muziek bij het eten'.
Wie niet sterk is moet slim zijn.
En wie niet slim is? Die moet
zorgen, dat hij het wordt.
Dat is sinds kort een koud
kunstje. Slimheid kun je kopen.
Bij de drogist of apotheek.
Voor vier tientjes krijg je dan
een pot vol 'leerpillen'. Pillen
boordevol met vitaminen en mi
neralen. Twee maal daags zo'n
pil en je leerprestaties schieten
omhoog.
Prestaties
In Engeland, waar de 'slimpil'
vandaan komt is dat onder
zocht. De 'leerpilkinderen' pres
teerden na een half jaar beter,
dan de kinderen zonder pil.
Sinds die uitslag eten de Engel
se domoren zich suf aan leerpil
len.
Tegenstanders nemen de leerpil
met een flinke korrel zout. 'Wie
elke dag gezond eet, krijgt ge
noeg vitaminen en mineralen
binnen', beweren zij.
Zak patat
Petra Tinbergen (13) uit Vlissin
gen is het met hen eens. 'Wie in
de middagpauze zijn brood aan
de vogeltjes voert en daarna om
een zak patat gaat, is niet echt
slim. Zo'n leerling komt op den
duur tekort aan vitaminen',
zegt de mavoscholiere.
Petra haalt haar vitaminen lie
ver uit haar bruine boterham
men met gezond beleg.
'Gezonde voeding, op tijd naar
bed en lekker veel sporten. Daar
blijf je fit bij', zegt Petra.
De pillendraaiers zullen dus
niet veel aan haar verdienen.
'Als je die pillen gaat slikken
ben je pas echt goed stom bezig.
Ik vind het een vorm van doping
voor je hersenen. En net als in
de sport moet er 'schoon' ge
presteerd worden. Ook op
school'.
Als je iets eet komt dat via je slokdarm in je
maag. Na je maag komt je eten in je dunne darm.
Die is wel 6 meter lang.
Darmen
Daarna komt het verterende voedsel in je dikke
darm. Die is IV2 meter lang en 7 cm dik. In de dar
men wordt stikstof, koolzuurgas en waterstof ge
maakt. Als dat nu alles was, was er nog geen vuil
tje aan de lucht.
Maar er wordt ook zwavelwaterstof gemaakt. En
dat stinkt behoorlijk.
Ik heb de rare gewoonte om vieze verhalen te ver
tellen tijdens het eten. Dus wil ik het hebben over
'De Scheet'. De scheet komt bij iedereen voor die
eet (dat rijmt trouwens). Wist je dat er per dag een
halve liter gas door je poepertje ontsnapt. Dat
komt vooral door ingeslikte lucht.
Hoe haastiger en hoe smeriger je eet, hoe meer
lucht je binnenkrijgt (en er ook weer uitmoet).
Maar lucht ruik je niet. Klopt.
Helaas ruik je De Scheet wel. Daar zit dus een
luchtje aan.
Die stinkgassen worden gemaakt door bacteriën.
Bacteriën breken je eten af. Dat afbreken gebeurt
in je darmen.'