Een nier sta je uit liefde af
Een tikkeltje te wild
tIW
Antennes
van 't dak,
tv-schotel
in opmars
Virus slaat
vrijdag de
dertiende toe
in computers
BLESSURES, BLUF ZE DE BAAS
ik k k k k 9E JAARGANG-NUMMER 9-DINSDAG 10 OKTOBER 1989
WaEP"»V UjotrtEK PfuLi
NISSE - Grote koppen in de kranten: „800 Neder
landers op wachtlijst om nier te verkopen; Nier
donor uit geldnood". Ineens wilden honderden
gezonde landgenoten een nier afstaan voor een
zieke medemens.
Wel in ruil voor tachtigduizend piek.
Niet na hun dood via het bekende donor-codicil.
Maar bij leven en welzijn, liefst nog deze week.
Dat zegt ene meneer Beverborg uit Hengelo. Met
kassagerinkel in de oren gaan ze ergens in het
buitenland onder het mes. En binnen 14 dagen
zwak, ziek en misselijk maar met een dikke porte
monnee naar huis, de ziektewet in.
Er ontstond verontwaardiging bij patiëntenorga
nisaties, in de politiek en bij het publiek. Zo heeft
Tanja Kopmels (13) uit Nisse haar mening hier
over reeds lang doordacht. Begin 1986 vertelde ze
al in de PZC „hoe goed het is als iemand na je
dood wat aan jouw onderdelen heeft".
Ze werd hiermee het PZC-jurylid van de landelij
ke verkiezing krantefoto. Tanja was toen 10 jaar.
Moed
„Ik vind het nog steeds heel goed als iemand zo'n
codicil invult", zegt ze nu. „Daar heb je best moed
voor nodig. Maar voor 'de heb' een nier verko
pen? Dan ben je volgens mij compleet gek.
Ik dacht trouwens eerst dat het een grapje was.
Maar toen zag ik die zogenaamde handelaar op
de tv. Hij kletste zich aan alle kanten vast. En van
elke nier stak hij zelf wel 10.000,- in zijn zak. Ge
woon asociaal.
En denk maar niet dat het die vent wat schelen
kan als jou iets overkomt met je ene nier. Dat zag
je zo".
Intussen lijkt deze handel in nieren gewoon ver
zonnen te zijn. Die Beverborg is een fantast. Dus
lopen er nu 800 teleurgestelde mensen rond.
Geen nieuw bankstel, kleren, speelgoed en
vakanties. Werklozen houden hun onbetaalde re
keningen. De jonge knul moet nog even in z'n ou
de karretje crossen. Wel met twee gezonde nie
ren, maar niet in die blitse slee. En de echte rade
lozen blijven echt radeloos.
Tanja: „Dit soort handel kan gelukkig niet in ons
land. Dan zou gezondheid enkel voor rijken zijn.
Als je duur wil doen dan moet je er maar voor
werken, en als dat niet lukt dan heb je pech.
Een gezond lichaam dat vind ik een geschenk.
Daar moet je verplicht goed voor zorgen. Wie la
ter ooit een nier afstaat moet dat gewoon uit lief
de doen".
GOES - „Een schotelantenne met
een middellijn van 60 cm is al groot
genoeg. Daarmee krijg je een haar
scherp beeld", zegt de heer Koppe-
jan. Hij is directeur van een spe
ciaalzaak in telecommunicatie in
Goes. Hij legt precies uit, hoe de
schotel werkt.
„In de studio wordt een programma
gemaakt. Dat programma wordt
door een grondstation naar de satel
liet gestuurd. Dat is eigenlijk een
soort spiegel, die de programma's
terugkaatst naar de aarde.
Het wordt opgevangen door de
schotel en via een kastje in de huis
kamer, de tuner of ontvanger, op het
tv-scherm gebracht".
De schotel kost, met afstandsbedie
ning, bijna duizend gulden. Hij moet
altijd buiten geplaatst worden, ge
richt op het zuiden.
„Vaak is de vakman niet eens nodig
om de schotel te plaatsen", vertelt
Koppejan. „Als je een beetje handig
bent, neem je 'm onder je arm mee
naar huis, doe je het zelf.
Met een schotel ontvang je commer
ciële televisie (betaald door de recla
me) zoals Sky-Channel, en sinds vo
rige week Veronique.
Ongeveer 36.000 km boven Zaïre in
Afrika hangt de satelliet Astra. Die
kan 16 verschillende programma's
naar de aarde terugkaatsen.
Miljoen
„Maar pas op", waarschuwt Koppe
jan, „de schotel kan de gewone an
tenne of de kabel niet vervangen. De
drie Hilversumse, Belgische BRT's
en de Britse BBC's worden vanaf de
grond uitgezonden en kunnen dus
alleen maar ontvangen worden door
de gewone antenne of via de kabel".
Koppejan ziet de toekomst
rooskleurig tegemoet. Hij denkt, dat
er wel een miljoen schotels ge
plaatst zullen worden. „En nu maar
hopen, dat ze betere kinderpro
gramma's gaan maken", zegt hij.
MIDDELBURG - In de computer
wereld zijn de zenuwen hoog ge
spannen. Zal vrijdag de dertiende
oktober wederom een ongeluksdag
worden?
Zal het Datacrime-virus dan zijn
vernietigende werk doen?
Volgens de heer J. Stout van Rijks
waterstaat in Middelburg valt het in
Zeeland nogal mee.
„Wij hebben ruim 200 PC's (Perso
nal Computers) en bij controle heb
ben we gelukkig geen virus gevon
den", zegt hij. Ook de politie, de
PZEM en de gemeente Middelburg
hebben nog geen spoor van het ge
vreesde virus ontdekt.
Wat is nu een computervirus?
Stout: „Als mensen met elkaar om
gaan, kunnen ze elkaar ziek maken
en dat geldt eigenlijk ook voor com
puters.
Als je officiële programma's ge
bruikt, is er niets aan de hand. Maar
als je illegale kopieën gebruikt of via
de telefoon programma's binnen
laat komen, dan is het oppassen ge
blazen. Zo'n virus (een program
maatje) hecht zich aan een ander
programma en eet die als het ware
op!"
Medicijnen
Men heeft intussen natuurlijk niet
stil gezeten. En het is gelukt om me
dicijnen tegen het virus te vinden.
Hoe werkt dat?
„Bij IBM-computers en bij een com
puterblad en bij de politie kan je een
diskette bestellen", vertelt Stout.
„Met die anti-virus diskette kan je
niet alleen het gevreesde Datacri
me-virus ontdekken en vernietigen,
maar ook 37 andere bekende virus
sen opsporen".
En nu maar hopen, dat er vrijdag
niet plotseling een vrolijke opmer
king op je scherm verschijnt zoals:
Een prettige dag verder"! Want
dan weetje zeker, dat het virus heeft
toegeslagen.
Wie nog iets over deze Krullebak
wil schrijven kan dat doen tot en
met woensdag 1 november.
Daarna maken we de krant en kan
er niets meer bij.
De redaktie
WEMELDINGE - Wie sport, moet
tegen een stootje kunnen. Een por,
een tik of een trap heb je zo te pak
ken. Aanpakken, opstaan en weer
doorgaan.
Helaas, soms gaat het net een tik-
kie te hard. Verder spelen kun je
dan wel vergeten. Ronald Zuijd-
wegt (17) uit Wemeldinge weet er
alles van. Deze voetballer van
Kloetinge hoorde pas in het zie
kenhuis de uitslag van zijn voet
balpartij.
Ronald: „Tijdens een kopduel ging
de tegenstander aan mijn arm han
gen. Ik kwam daardoor ongeluk
kig terecht op de grond. Mijn arm
schoot hierbij uit de kom. Een hele
pijnlijke ervaring".
In de kou
De arm van Ronald zit weer op de
plaats waar een arm hoort te zit
ten: in de kom. Met hulp van fysio
therapeute Helen Hollestelle in
Kapelle wordt er gewerkt aan zijn
terugkeer op het voetbalveld.
Helen: „Met oefeningen proberen
we Ronalds arm weer kracht te ge
ven. Maar alles bij elkaar duurt
zo'n herstel toch al gauw 4 a 5 we
ken". Ronald is niet het enige
'sportslachtoffer'. Per jaar komen
er zo'n 1,2 miljoen sporters met een
blessure in de spreekkamer van de
dokter terecht. Verstuikingen,
kneuzingen, spierscheuringen,
botbreuken, het kan niet op.
Actie
Onlangs ging daarom in ons land
de actie: 'Blessures, blijf ze de
baas' van start. Ook in Zeeland
wordt sinds 12 september volop
hieraan meegedaan. Met folders,
brochures, voorlichtingsavonden
en cursussen wordt geprobeerd om
van 'blessures geen sport te ma
ken'.
Tot 1991 zal telkens één tak van
sport de speciale aandacht krij
gen. Deze maand is dat de voetbal
sport. Niet zo verwonderlijk. Want
juist bij deze sport vallen de mees
te slachtoffers.
Vooral de sporter zelf kan veel
doen om blessures te voorkomen,
vertelt de heer C. Jiskoot. Hij is
arts bij het Sport Medisch Advies
centrum in Vlissingen.
Een goede warming-up, goed
schoeisel, rekkingsoefeningen en
een sportieve instelling kunnen
daaraan meehelpen.
Ook de 'blessure' van onze vader
landse portemonnee (680 miljoen
gulden per jaar!) zal door deze ac
tie hopelijk sneller genezen.
