Lezen is leren
Als het verhaal af is,
begint weer een klus
Schrijf een brief
aan Annie Schmidt
Reizen is
ook niet
alles...
i daar nu van?
KINDERBOEKEN
WEEK '90
Rotboek
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1990
„Gelukkig", zegt Mariska (11). „Het is weer
maandag. Dan komt onze bibliobus weer". Pris-
ca (10) en Zonja (11) zitten driftig mee te knik
ken. Deze buitenlandse boekenwurmen zitten
op de Pauwenburgschool in Vlissingen.
Lekker dik
Prisca is een Arubaans meisje. Ze zegt: „Ik lees
graag sprookjes. Bijvoorbeeld Sprookjes uit
1000 en 1 nacht. Dat is een lekker dik boek. Dun
ne boeken lees ik ook wel. Maar als het dan net
leuk begint te worden is het ineens uit.
Paul Bieghel vind ik een leuke schrijver. Wim
Hofman vind ik niks. Die man heeft geen fanta
sie. Het gaat alleen over zichzelf'.
Mariska vindt Wim Hofman wel leuk. Verder is
ze fan van Roald Dahl en Annie M. G. Schmidt.
„Thuis vinden ze het beter als ik Nederlandse
boeken lees in plaats van Surinaamse", zegt Ma
riska. „Dat vinden ze beter voor m'n leren. Voor
ik ga slapen moet ik eerst lezen. Anders kan ik
niet in slaap komen. Jammer dat m'n meester zo
weinig voorleest", moet ze nog even kwijt.
Zonja is een Chinees meisje. „Ik lees vooral Au-
ke de Vries, Jan Terlouw, Thea Beekman en
Guus Kuyer. Chinese boeken kan ik niet lezen.
Soms lees ik wel eens boeken van Stephen King-
van m'n oudere zus. Verschrikkelijk eng en
spannend".
Bestellen
„Buitenlandse kinderen kunnen bij ons alles le
zen wat los en vast staat", zegt Maggy Wolf van
de bibliotheek in Vlissingen. „We hebben Engel
se, Franse, Duitse, Joegoslavische, Turkse en
Arabische kinderboeken. Veel leuke boeken zijn
vertaald. En boeken die we niet in huis hebben
kunnen we altijd bestellen".
Stel je voor dat schrijven en lezen
nog niet bestonden. Dan kon je de
dingen enkel maar doorvertellen.
Dat deden de mensen vroeger dan
ook.
Maar zelfs de beste verteller kan wei
eens iets vergeten. Of ongemerkt
een piezeltje veranderen. Ga maar
eens met een paar kinderen om de
tafel zitten. Eén fluistert een ver
haaltje in het oor van zijn buurman.
Die smoest het weer door naar num
mer volgend. En zo voort.
Het laatste kind mag hardop zeggen
wat hij of zij ingefluisterd kreeg. Dat
is nooit precies hetzelfde als het ver
haal nummer een.
Door de eeuwen heen probeerden
men dan ook om belangrijke kennis
veilig te bewaren via tekens en let
ters. Ze gebruikten tafeltjes van was
en klei-tabletten, of ze hakten hun
boodschap uit.
Later bedacht men boeken op pa
pieren rollen of vellen. Als er meer
dan een exemplaar nodig was schre
ven monniken de hele handel over.
En eindelijk kwam men op het idee
een soort stempel te maken en er
inkt op te smeren. Die eerste druk
platen werden letter voor letter uit
gekapt in hout. Stel je voor dat je
'een foud kabde'. Pak dan maar
weer een nieuwe plank.
Een aardig boekje over toen en nu is
het bekroonde 'Hoe groeit een
boek?' van de Vlaamse uitgeverij
Maklu. Het. gaat over de route van
los verhaal tot boek op de plank.
Want als de schrijver zijn ei gelegd
heeft komt er nog een hele klus.
Denk maar aan illustreren, indelen,
letters kiezen, zetten, drukken, bin
den of naaien. Inschatten hoeveel je
er nodig hebt, de prijs bepalen. Daar
ben je gauw een jaar mee zoet.
Eigenlijk ook best een beetje monni
kenwerk.
RRemona Ivens en Alienke Pelle (foto Henk Hommers
k an de kinderen
oi ken altijd maar
laai moord en
»rje ogen ook",
rd'? zijn ze ook niet
ee: den iemand, die
tje
aiet zo veel. Om
np-fe zwijgen. „Dat
fat de één mooi
ooi te vinden -
eler. is: „En dan gaan
)tb* chten ze om dat
ene boek te lezen, terwijl er wel 100 andere zijn!
Ze kunnen beter gewoon een lijst met mooie boe
ken uitgeven. „Bovendien weten kinderen béter
hoe ze de boeken moeten lezen dan ouderen",
vindt Denise, „wij zien ze heel anders voor ons".
En welke boeken zou deze Terneuzense kinder
jury nu eigenlijk uitkiezen? 'Snuf - van Piet
Prins", vindt de één. „Alle boeken van Roald
Dahl", de ander. „De Dorientje omnibus" wordt
er geroepen. „En de avonturen van de vijf, die
gaan nooit vervelen"!
„En wie het niet leuk vindt om boeken te lezen
moet dit artikel ook maar niet lezen", besluiten
ze eensgezind.
Je moet er wel even je
woordenboek bijha
len om uit te vinden
wat die moeilijke
woorden betekenen:
Collectieve Propa
ganda voor het Ne
derlandse Boek, afge
kort CPNB. Die 4 let
ters zul je in oktober
veel tegenkomen, om
dat mensen van deze
stichting de kinder
boekenweek organi
seren.
„Kinderen moeten
naast boeken van de
bibliotheek ook een
boek van henzelf
naast hun bed heb
ben", vindt directeur
Henk Kraaima.
„Daarom hebben we
dit jaar weer een echt
kinderboekenweek
geschenk. Ditmaal
10T/M 20 OKTOBER
een boekje van Annie
M. G. Schmidt en
Fiep Westendorp".
Onder de titel Schrijf
mij...' kunnen kinde
ren classicaal mee
doen aan een wed
strijd door een brief te
schrijven aan Annie
Schmidt. Daarbij be
looft Kraaima dat el
ke groep antwoord
krijgt!
CPNB heeft ook weel
een thema bedacht:
'Boeken horen bij je'.
Op school zul je daar
nog wel meer over ho
ren, omdat elke
school een lesbrief en
een poster over dit on
derwerp krijgt.
En dan is er nog het
rijtje gouden en zilve
ren griffels en pense
len. Die worden
feestelijk uitgereikt,
maar of daar ook kin
deren bij zijn?
Je mag natuurlijk niet
vergeten dat er in Zee
land veel bibliothe
ken en boekwinkels
zijn, die zelf, voor alle
kinderen uit de buurt,
hele leuke activitei
ten organiseren.
Goed opletten dus!
Gijs Wanders: compliment
Omdat zijn vader geen miljo
nair is. werd Gijs Wanders
journalist, wereldreiziger en
ook nog schrijver van veel
gelezen kinderboeken, 't Is
heus waar en dat zit zo.
„Van jongsaf wilde ik verre
reizen maken. Ik wou de hele
wereld zien en hoorde van
een vriend dat ik dan het
beste bij een krant kon gaan
werken".
„Maar van reizen kwam
niets. Ik moest stukj.eS
schrijven over vergaderin
gen en ongelukken en zo, en
die speelden zich altijd vlak
bij huis af. Na driejaar had ik
er genoeg van en ging naar
Amerika".
Gevechten
Met zijn vrouw trok hij dat
grote werelddeel door van
Canada tot aan het zuide
lijkste puntje van Vuurland.
Een jaar later kwamen ze
platzak en toch veel rijker in
Nederland terug. Gijs kreeg
een baan bij een andere
krant, schreef stukjes over
vergaderingen en ongeluk
ken en zo, en wou dat hij er
gens anders was.
Hij had dan ook in geen tijd
zijn koffers klaar toen een
paar kranten en tijdschrif
ten hem vroegen voor hen in
de wereld rond te kijken.
Maai* dromen zijn vaak
mooier dan de werkelijk
heid: „Ik kwam meestal te
recht in gebieden waar ge
vochten werd. In landen als
Nicaragua, El Salvador en
Oeganda zag ik bovendien
zulke verschrikkelijke din
gen dat ik heel bang werd".
Journaal
Gijs is tegenwoordig nieuws
lezer bij het NOS-Journaal
en schreef in 1987 'Vogel
vrije vrienden', een boeiend
jeugdboek over de ver
schrikkelijke dingen die hij
in Midden-Arnérika om zich
heen had zien gebeuren.
Vorig jaar verscheen zijn
tweede boek. 'Spoorloos
verdwenen' speelt zich af in
Afrika en werd door de Ne
derlandse Kinderjury getipt
als een van de vijf beste boe
ken voor kinderen vanaf 13
jaar.
„Dat kinderen dat boek zo
waarderen, vind ik een groot
compliment. Wat wil je als
journalist nou nog meer dan
dat kinderen zich interesse
ren voor wat er in de wereld
gebeurt?"
(De boeken van Gijs Wanders
verschijnen bij Lemniscaat)
gedicht
Heerlijk
Spannend,
een heel boek lang
en dan
zo'nflutemd
Wat een afgang!
