Hoe mg de wereld er toen uit?
Schrijvers van schoolboeken
kunnen het niet meer bijbenen
Massale
protestdag
tegen plan
regering
Supermacht Sovjetunie verbrokkelt
Opgravingen in Zeeuwsch-Vlaanderen
Nieuwe serie
kentekens geldt
ook nog voor jou
11E JAARGANG -NUMMER 8-DINSDAG 17 SEPTEMBER 1991
Tanks in de straten van Moskou foto AFP)
MOSKOU - Langzaam maar zeker
wordt de grote taart, die Sovjetu
nie heette, elke dag een beetje
meer in stukken gesneden. Steeds,
meer republieken verklaren zich
zelfstandig Of zelfs helemaal onaf
hankelijk. zoals Estland, Letland
en Litouwen.
De gebeurtenissen na de staats
greep van 19 augustus lijken op
een spannende televisieserie met
elke dag een nieuwe aflevering.
In de hoofdrollen Gorbatsjov, de
bijna gewipte Sovjet-president en
Boris Jeltsin, de president van
Rusland.
Beelden van Lenin en Stalin, de
vroegere communistische leiders,
worden van hun sokkels gehaald
en in mootjes gehakt. Medewer
kers van de geheime politie, de
KGB. kunnen op zoek naar een an
dere baan: de gehate geheime
dienst verdwijnt.
Landkaarten
De veranderingen gaan zo snel, dat
niemand het kan bijbenen, ook de
schrijvers van schoolboeken niet.
Alles wat tot nu toe over de Sovjet
unie in de aardrijkskundeboeken
is opgescheven, is in één klap ho
peloos verouderd.
Landkaarten moeten opnieuw
worden getekend, teksten her
schreven. En wat vandaag wordt
veranderd in de boeken, is wellicht
morgen weer alweer verouderd.
Veel uitgeverijen maken een extra
boekwerkje voor de leraren en de
leerlingen, waarin de laatste ont
wikkelingen staan.
Uitgeverijen, die atlassen maken,
steken er een apart inlegvel bij met
de nieuwe kaart.
Bij uitgeverij Zwijsen in Tilburg
werkt men aan een nieuwe aard-
rijkskundemethode voor de basi-
school.
„Gelukkig moeten de lessen voor
de hoogste leerjaren nog geschre
ven worden", vertelt redacteur
Frank Storm. „Daardoor kunnen
we alle veranderingen die nu
plaatsvinden mooi in de nieuwe
boeken schrijven. Hopenlijk klop
pen alle gegevens nog tegen de tijd
dat de methode klaar is".
Wie een werkstuk wil maken over
de Sovjetunie kan het beste maar
gebruik maken van de krant. Want
daarin lees je dagelijks echt het al
lerlaatste nieuws.
ROTTERDAM - Als je vandaag tus
sen de middag met de bus nog even
op en neer naar oma had gewild, nou
vergeet het maar. De buschauffeurs
in heel Nederland rijden niet. Ze
doen mee aan een massale pro
testactie van de vakbonden tegen
de plannen van het kabinet. Zieken
en mensen die niet meer, of maar ge
deeltelijk kunnen werken, zijn door
die voorstellen meestal slechter af
dan nu.
De vakbonden verwachten dat mil
joenen mensen hun protest zullen
steunen. In Zeeland zijn er onder
meer bijeenkomsten in Axel en in
Vlissingen. In veel bedrijven (bouw,
haven, chemie. Spoorwegen) en in
stellingen kijken de werknemers naai
de Troonrede in plaats van te werken.
Op scholen zal er weinig te merken
zijn van de acties. Onderwijzers heb
ben het in het begin van het school
jaar al druk genoeg, zo zei een vak
bondswoordvoerder. Overigens kij
ken de oudste basisscholieren meest
al toch al naai- de Troonrede.
WAO
Waai- gaat het nu allemaal om?
Vandaag. Prinsjesdag, presenteert
het kabinet zijn plannen voor het ko
mende regeringsjaal-. Onderdeel
daarvan is een aanpassing van de
Ziektewet en de WAO (Wet op de Ar
beidsongeschiktheidsverzekering).
Werknemers die niet meer, of maar
voor een deel kunnen werken, krijgen
via de WAO een uitkering.
Nederland telt bijna 900.000 arbeid
songeschikten. Veel te veel, vindt het
kabinet, zeker als je het vergelijkt
met het buitenland. Het kabinet
vreest dat er binnenkort niet genoeg
werkenden zullen zijn die het geld
voor de uitkeringen moeten verdie
nen.
Daarom is er volgens het kabinet
maai- één oplossing: de WAO-uitke-
ring moet omlaag. Ze hopen dat
werknemers zo minder snel de WAO
in gaan.
Ongezond
De vakbonden zijn woedend over de
ze voorstellen. Werknemers betalen
jaren premie voor de WAO-verzeke-
nng. Als ze dan arbeidsongeschikt
worden, hebben ze ook recht op een
fatsoenlijke uitkering. Bovendien -
zo zeggen de vakbonden - is veel
werk nog onveilig en ongezond. Als
dat wordt verbeterd, komen er ook
minder mensen in de WAO.
Kapotte rug
Een voorbeeld. Auke van der Wal (60)
uit Sint-Annaland werd een paar jaar
geleden afgekeurd: kapotte mg. Ja-
ren geleden verdiende hij als machi
nist bij een baggerbedrijf gemiddeld
4000 gulden netto per maand. Nu
heeft hij een WAO-uitkering en moet
hij samen met zijn echtgenote leven
van ongeveer 1650 gulden per maand.
Afs zijn uitkering volgens de kabi
netsplannen wordt bevroren, kan het
nog minder worden.
Zijn echtgenote: „Je wilt als opa en
oma toch af en toe iets leuks doen
voor je kleinkinderen. Dat lukt nu
niet meer. En dat steekt."
AARDENBURG - De laatste weken van
augustus werd er flink gegraven in Zeeuwsch-
Vlaanderen. Niet om de laatste vroege
aardappelen te rooien, maar om naar het rijke
verleden te zoeken; Met name Hulst en
Aardenburg gingen op de schop.
Robert Jan Swiers uit Middelburg, voorzitter
van de Archeologische Vereniging Zeeland, was
initiatiefnemer en ook werkzaam bij de
opgravingen in Aardenburg: „Uit de
geschiedenis en door vroegere opgravingen
weten we dat Aardenburg al in de Romeinse
tijd bewoond werd. En het is heel belangrijk om
daar zo veel mogelijk over te weten te komen."
Op de plaats waar binnenkort een
nieuwbouwwijk komt werden eerst met een
graafmachine twee grote sleuven gegraven. „We
hebben de grond, net als een ui, laag voor laag
afgepeld," vertelt Robert Jan. „Hoe dieper je
gaat, hoe ouder je komt.
Al ongeveer 10 cm onder het akkerland lag er
veel puin, afkomstig van afgebroken huizen uit
de 17 de eeuw. Toen heeft prins Maurits drie
kwart van Aardenburg afgebroken, om er een
vestingstadje van te maken," legt hij uit.
„Iets dieper vonden we een prachtige tinnen
broche uit de 13 de eeuw, in de vorm van een
ster en ingelegd met pareltjes. Heel zeldzaam,"
„Aan de lagen daaronder kon je zien dat er in
die tijd veel overstromingen geweest zijn. Hele
stukken waren heel rommelig.
Oventje
Na geduldig graaf- en schraapwerk stuitte het
archeologisch gezelschap op een dun laagje
zwarte grond: „De Romeinse laag uit 75 tot 175
jaar na Chr.!" wist Robert Jan. En enthousiast
vertelt hij over de resten van een oventje en de
vele stukken aardewerk, die ze erin aantroffen.
„Voor ons een aanwijzing dat er toen al enige
vorm van industrie was."
Alle gevonden voorwerpen zijn nu in
Middelburg waar ze worden onderzocht en
geconserveerd. Daarna gaan ze terug naar
Aardenburg en krijgen dan een plaatsje in het
museum.
„Een archeoloog houdt niets voor zich zelf."
zegt Robert Jan fel, „wij zijn geen schatgravers,
die vaak veel vernielen en alleen de hele
stukken voor veel geld verkopen! Archeologen
zoeken naar geschiedenis. Zij willen weten hoe
de mensen vroeger leefden, hoe de wereld er
toen uit zag."
VEENDAM - Precies veertien da
gen geleden kreeg de burgemeester
van Veendam uit handen van de mi
nister van Verkeer en Waterstaat
het eerste kenteken van een nieuwe
serie: DB-BB-01.
„In Nederland worden 15.000 nieu
we en gebruikte auto's per dag ver
kocht. Die moeten allemaal geregi
streerd worden. Dat doet de Rijks
dienst voor het wegverkeer (RWD)
in Veendam", vertelt Werner Post-
ma. Hij is, heel duur gezegd, 'hoofd
van de afdeling voertuigdocumen
ten en centrale registratie', maar je
mag hem ook gewoon de 'baas van
de kentekens' noemen.
„We geven per dag 2000 nieuwe ken
tekens uit, dus er rijden er nu al zo'n
20.000 rond", rekent Werner uit.
Eigen letter
Voor 1951 werden de kentekens door
de provincie afgegeven. Elke provin
cie had zijn eigen letter. Zeeuwse au
to's kon je herkennen aan de letter
K. Werner: „Vanaf 1951, toen een
nieuwe verkeerswet werd aangeno
men, werd het afgeven van kente
kens centraal geregeld".
Het allereerste nummerbord luidde:
ND-00-01, de letters voor de cijfers.
Deze serie ging 14 jaar mee en er wer
den toen drie miljoen auto's ver
kocht. Inmiddels zijn vier series af
gewerkt en van de laatste, cijfers
tussen de letters, zijn zeven miljoen
auto's verkocht.
Geen klinkers
Werner: „We hebben ook enkele bij
zondere kentekens. AA betekent
het Koninklijk huis, CD staat voor
Corps Diplomatique, mensen van
de ambassades. En GN betekent
Geen Nederlander, en BZ Bijzonder
Nummer".
Een hele aardige is GV. Dat staat
voor Grensverkeer. Stel een
Zeeuwsvlaamse boer heeft ook een
stukje land in België. Bij ons hoeft
op een tractor geen kenteken, maar
daar wel! Dan krijgt die boer op z'n
tractor een GV kenteken.
De nieuwste serie, cijfers achter de
letters, kent geen klinkers meer.
Ook de C en de K worden niet meer
gebruikt.
Werner: „We verwachten dat deze
serie acht jaar mee zal gaan en dat er
zes miljoen auto's verkocht zullen
worden". Dus jij kan er ook nog mee
rijden.
