Het zijn kleine schatjes
En Sinterklaas moet blijven...
Goud van oud
Sjaak Herman bouwt paradijs voor boomkikker
EG. kun je dat eten? Ook als je weet dat EG de afkorting
is voor Europese Gemeenschap weet je nog lang niet
alles. Daarom stapten Luella en Anna (12) naar de Ne
derlandse minister-president (MP) Lubbers, om hem er
eens over door te zagen.
,.Als er één Europa is, worden wij dan een Europese pro
vincie?", vragen Luella en Anna.
MP Lubbers: „Nee, zo moet je het niet zeggen. Het is
meer zoals in Amerika, de Verenigde Staten van Ameri
ka dus. Ik denk dat wij dan de Verenigde Staten van
Europa zijn."
-En onze vlag, onze koningin, Sinterklaas en ons leger?
En onze taal natuurlijk, houden we die?
MP Lubbers: „Ja, die gaat gewoon door. En Sinterklaas
moet ook blijven. Dat vind ik wel. Maar of we ons leger
moeten houden? Misschien komt er wel een Europees
leger."
Natuurlijk is dit lang niet alles over de EG, met zijn 340
miljoen inwoners. Voor opgroeiende kinderen wordt het
ook anders. Makkelijker reizen bijvoorbeeld, in het bui
tenland stage lopen, dat je Nederlandse diploma daar
ook wordt erkend. En als je overal met Ecu's kunt beta
len, scheelt dat veel gehannes en kosten met geld wisse
len.
Dit alles en nog veel meer staat in de gloednieuwe bro
chure EG, kun je dat eten?, van het Europees Parle
ment. Het blad is vooral voor basisscholen en brugklas
sen. Voor oudere jeugd er is een videofelm gemaakt.
Scholen kunnen voor gratis krantjes of de videoband
bellen naar Den Haag: tel 070-362 49 41.
Boomkikker gaat ten onder aan Nederlandse netheid.
„Het zijn echte zonnekloppers. Ze
pikken ieder straaltje zon. Door hun
groene schutkleur vallen ze nauwe
lijks op. Bovendien zijn ze klein, drie
tot vier centimeter, en zeer ernstig
bedreigd. Er zijn er dus maar heel
weinig".
Sjaak Herman (van de Stichting
Landschaps Verzorging) vertelt
over één van zijn liefdes: de boom
kikker. „Het zijn schattige beestjes.
Zo'n klein, glad groen dotje met
zuignapjes-pootjes. Je zou ze willen
aaien".
Voor die kleine dotjes gaat Sjaak
iets groots doen. Iets waar hij al ja
ren mee rondloopt: een echt boom
kikkerparadijs maken. Met een
poel, een moerasje, enorme braam-
en meidoornhagen. Een paar hon
derd knotbomen („Voor steenuilen.
Ik ben zot van knotbomen"), veel
bloemen en een enkele koe om te
zorgen dat het gras niet alles over
woekert. Zo moet Zeeland er hon
derdjaar geleden haast overal uitge
zien hebben.
De grond heeft hij al gekocht. Een
stuk land van zowat drie hectare
(=ruim vijf voetbalvelden) langs de
dijk Retranchement-Sluis. „Je bent
gek", hebben sommigen gezegd.
„Voor dat geld kun je wel een leuk
huis kopen".
Sjaak: „Een auto, vakantie. Voor
ons hoeft dat allemaal niet zo. Er
zijn meer mensen die zoiets willen.
Ik wil ook laten zien dat en hoe het
kan".
„Je moet weten", vertelt hij. „Boom
kikkers kwamen voor de oorlog in
heel de streek voor. Nu nog maar op
een paar plekjes hier in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen, Limburg en
de Achterhoek. Je kunt ze zowat tel
len."
Eigenlijk is de boomkikker een moe
rasdiertje uit het tropisch oerwoud.
Je vraagt je af wat doet die hier in
dat kouwe landje? Nu heeft. West-
Zeeuwsch-Vlaanderen de meeste
zonne-uren van Nederland. Mis
schien daarom. Hij is koudbloedig
en heeft dus warmte nodig om actief
te worden. Van kou wordt hij sloom,
net als andere amfibieën.
Sjaak: „Vooral bramestruiken zijn
ze ontzettend zot op. Vijand reiger
zal zich ook niet gauw aan de stekels
wagen Daar zitten ook veel insek-
ten, al die vliegende dingen zijn
heerlijk voor ze. Schoon, zoet stil
staand water - niet te diep - hebben
ze in april/mei nodig om zich voort te
planten, net als kikkers. Al van ver
hoor je dan hun kek kek kek. Zo roe
pen ze elkaar. Kwaken kunnen ze
niet. Verder wil hij ruigte, troep: sta
pels hout, losse stenen en zo om on
der te overwinteren. Je ziet dat er
nogal wat nodig is. Vervalt een van
de voorwaarden, dan is het gebeurd
met vriend boomkikker. In ons
landje met het netheidssyndroom is
hij bij de boeren hierdoor al bijna
verdwenen. En dat is jammer".
Veel plekjes
„Voor de verspreiding zijn juist veel
plekjes nodig. Denk maai- aan een
waterplas. In een keer lukt het je
niet, maar met stapstenen kun je er
wel over. Nou, ik wil zo'n stapsteen
voor boomkikkers maken. En het
land wat ik heb gekocht ligt ideaal
tussen twee gebieden waar ze nog
zitten".
En als ze nou niet komen? „Ook niet
erg. In zo'n paradijsje zullen genoeg
andere (vaak ook bedreigde) dieren
en planten een plekje vinden, zoals
de kamsalamander of de orchidee".
3
Illustratie uit Robin Hood door Dick de Wilde.
Heb jij dat ook...dat je in de boek
winkel niet kunt kiezen... dit-
.dat...toch maar liever...of be
ter... en datje dan ineens in plaats
van met een boek met het water
in je handen staat? Bereid je dan
daar op het ergste voor.
Alle boekhandels worden voor de
Kinderboekenweek van 13 tot en
met 23 oktober stampendvol ge
reden met de spikstesplinterder-
nieuwste boeken die allemaal
hetzelfde willen: opgepakt wor
den, gekocht en gelezen. Het zijn
de lieverdjes van de boekhan
delaren. Ze krijgen het mooiste
plekje op een speciale tafel (som
mige mogen zelfs naast de kassa)
en hoeven nog niet in de overvolle
kast bij al die andere, splinter
nieuw maar van een tijdje gele
den.
Je vindt er de sprookjes van Hans
Christian Andersen, alle boeken
van Roald Dahl, de boeken van
Guus Kuijer over Madelief, een
hele rij Thea Beckmans en hon
derden andere boeken die al be
stonden toen jij nog geboren
moest worden. En juist bij die
boeken hoefje nauwelijks te twij
felen. Je kunt zelfs bijna lukraak
kiezen, want ze hebben in de loop
van de tijd zoveel kinderen ver
maakt dat ze keer op keer her
drukt moesten worden. En dat is
voor een boek nog altijd de beste
reclame.
De Engelse schrijfster Rosemary
Sutcliff schreef in 1950 een dik
boek over een man die bijna ze
venhonderd jaar geleden de bos
sen van Sherwood onveilig maak
te en daardoor mateloos populair
geworden is. De roemruchte da
den van Robin Hood werd in 1970
in het Nederlands vertaald, kreeg
een jaar later een Zilveren Griffel
en is een poosje geleden voor de
vierde keer herdrukt. Het eindigt
heel wat verdrietiger dan de ro
mantische film met Kevin Cost-
ner van een paar jaar geleden en
heeft al helemaal niets te maken
met de geestige Walt Disney te
kenfilm. Maar als je van geschie
denisachtige verhalen houdt,
spannend verteld en zo opge
schreven datje denkt er zelfbij te
zijn. dan ben je voor f 19,90 twee
honderdnegentig bladzijden lang
van de wereld.
Wilde woud
In 1963 kreeg Tonke Dragt voor
De brief voor de koning de Prijs
voor het Beste Nederlandse Kin
derboek. Twee jaar later al lag het
vervolg in de winkels. Niet niks,
want Geheimen van het wilde
woud is 363 pagina's kleine letter
tjes dik (f 19,90).
De negende druk heeft een iets
goedkoper jasje aangekregen,
maar voor de rest is alles hetzelf
de gebleven: fantastische avon
turen van verzonnen ridders en
toch van alle tijden. Wil je het ook
nog eens van een ander horen?
boeken
Bijna dertig jaar geleden schreef
een zekere Hans Bijl, twaalf jaar
en lid van een leesclubje er dit
over op: 'Het is een fijn boek, en ik
raad het je echt aan'.
Dat je tegenwoordig kunt kiezen
uit honderden pas geschreven
boeken, is prachtig en heel bij
zonder. Maar gelukkig zijn er ook
uitgevers die zich veel moois van
vroeger herinneren. Zo heeft uit
geverij Leopold niet alleen Robin
Hood herdrukt en het boek van
Tonke Dragt, maar ook Komplot
op volle zee van Henk van Kerk
wijk (f27,50 en 159 pagina's dik).
De schrijver kreeg er in 1969 de
Prijs voor het Beste Kinderboek
voor en het is nu bijna vijfentwin
tig jaar later nog altijd een span
nend en leerzaam verhaal over
twee zeventiende-eeuwse jon
gens die op hun reis naar Afrika te
maken krijgen met zeeschuimers,
piraten, een geheimzinnige brief
en een mysterieuze moord.,
Jan Smeekens
