BUITEN JE BOEKJE
Dief komt bij bedrijf werken
Gevangenis met tv
is heus geen hotel
)CHOLIERffl
Kapersgeld
zorgt voor
zeilplezier
Jatter
Zonder straf
werd het een
knoeiboel
Een knal
voor je
eigen kop
ielyk
2
„Stoer doen en meelopen met vriendjes", is
het oordeel van de heer Pasveer van de Mid
delburgse politie over kinderen die winkel
diefstallen plegen. Hoeveel van die kinderen
er dagelijks op het matje van het bureau ver
schijnen, kan hij niet zeggen: „Dat wisselt van
dag tot dag, met een toename in de school
vakanties".
Volgens hem wordt er het meest in de groot
winkelbedrijven gestolen: „In ieder geval is
daar de pakkans het grootst omdat er veel ge
surveilleerd wordt".
„Meestal is kinderdiefstal het gevolg van het
willen hebben en niet krijgen", zegt een
woordvoerster van de warenhuisketen Vroom
en Dreesmann. „Stelen ze een gummetje van
een gulden en als ze gesnapt worden zitten ze
daar. huilend en wel. Wat kinderen vaak niet
beseffen is dat er van diefstal altijd aangifte
gedaan wordt, ongeacht je leeftijd of watje ge
stolen hebt".
Excuses
„Tot twaalf jaar wordt er nog geen proces-ver
baal opgemaakt", zegt de heer Pasveer. „We
nemen de kinderen apart en bellen de ouders.
Die regelen meestal de straf verder wel".
Als je ouder bent wordt het anders: „In dat
geval komt er wel een proces-verbaal. Maar
om te voorkomen dat iemand al zo vroeg met
de kinderrechter in aanraking komt en een
strafblad krijgt is sinds enige jaren het Halt
bureau opgericht".
De heer Van Es, filiaalhouder van Albert
Heijn in Vlissingen, is heel positief over de
werkwijze van Halt: „Als iemand hier iets ge
stolen heeft komt die terug om zijn excuses
aan te bieden. Er volgt een gesprek en dan
moet er nog een bepaalde tijd gewerkt wor
den!"
Voor het stelen van een pakje shag is dat vier
uur lang dweilen, vegen en magazijnvakken
vullen.
„Door die directe straf worden jongeren zich
bewust van wat ze gedaan hebben", meent de
heer Van Es. „Bovendien leren ze hoe een be
drijf werkt. Het is zelfs voorgekomen dat één
van de 'gestraften' later bij Albert Heijn wil
gaan werken".
I VM. DlEFSftó.
MAX 3
08»]J
-
Muizen hebben soms hele lange
staartjes. Zoals in Zierikzee. Daar
profiteren nu nog elk jaar mensen
van iets dat al 259 jaar geleden is ge
beurd.
Het begon rond 1700. Zierikzee was
een belangrijke koopvaardijstad.
Grote zeilschepen voeren naar het
Zuiden: Middellandse-Zeegebied,
Spanje, Portugal. De handel maak
te de stad rijk. Er was echter een
donkere wolk: kapers!
Vooral de nauwe Straat van Gibral
tar was er berucht om. Woeste
rovers die schepen enterden en de
zeelieden gevangen namen. Alleen
met geld konden ze vrijgekocht wor
den.
Dat losgeld was niet mis. Het be
droeg vele jaarsalarissen en de arme
families moesten dan ook vaak alles
verkopen en gaan bedelen om hun
man of zoon weer terug te zien.
Enteren
In 1734 werd 'De Palmboom' geën
terd. Weg schip! Weg bemanning!
Reder (de eigenaar) Tonis van der
Os was woedend. „Dit is de drup
pel", riep hij. „Hier moeten we wat
aan doen". Èn dat was het begin.
Toriis richtte een soort fonds op. El
ke zeeman moest een deel van zijn
salaris afgeven. De matroos een
beetje, de stuurman veel. Al met al
ontstond een flinke bom geld, die
bewaard werd in de houten kist. die
je nu nog in het museum kunt zien.
Maar kapen raakte uit de mode.
Toch bleef de traditie bestaan en de
kas raakte steeds voller. In de 18de
eeuw hielp men er in de Vierde En
gelse Oorlog gevangen zeelieden
mee. Oud-zeevaarders mochten er
van gratis in het Oude Manhuis in
Zierikzee wonen. Weduwen werden
geholpen.
De Eendracht
Toen in 1942 de laatste weduwe
overleed werd besloten andere goe
de doelen te zoeken. President-com
missaris van de Slavenkas Huib Uil:
„We geven onder meer renteloze le
ningen. En om de zeetraditie hoog te
houden verloten we elk jaar onder
de middelbare scholieren een
vakantie op De Eendracht, een
machtig zeilschip. En ik kan alvast
verklappen dat we nu ook iets voor
de basisscholen gaan doen. Vanaf
volgend jaar mogen ze om de beurt
een keer op de hoogaars Vrouwe
Elyse meevaren.
gedicht
Zo'n kleinigheidje, makkelijk zat.
Jij kan zoiets.
Wie zag er wat?
Toch enkel maar je vrienden?
Gelach. Een fluitje van een cent.
Gesla op schouders. Stoere vent!
Je vond dat je 't verdiende.
Maar nu met je verdiende loon
is alles niet meer zo gewoon.
Gelach nog wel
maar enkel spel.
Heel pijnlijk voel je telkens weer
vertrouwen doen ze jou niet meer.
Marina van den Boogaart
Wordt het STOP'? Of gewoon
HO? Of toch wellicht HALT?
De laatste keuze zou ik je niet
aanraden. „Want dan ben je pas
echt zuur", vertelt Nel van Wel-
sum.
Nel is medewerkster van het
bureau Halt (Het ALTernatief)
in Middelburg. „Hier kun je je j
strafwerk komen halen, als je in
de fout huppelt."
Hoe?
„Als je bijvoorbeeld vuurwerk
afsteekt buiten de vastgestelde
tijden".
Een knallend rotje of een rate
lende Chinese mat kan je dus
een heel ellendig Oud en Nieuw
bezorgen. „Het vuurwerk wordt
in beslag genomen en je krijgt
een boete van 75 piek", vertelt
Nel. Gelijk betalen ofOfeen
Alternatieve straf. Op te halen
bij het bureau Halt. En dat kan
van alles zijn.
Nel: „Een middagje vuurwerk
folders bezorgen op een Wal-
chers dorpje. Of auto's gaan
wassen in een garage. In ieder
geval stuk voor stuk onplezieri
ge karweitjes".
Vorig jaar kreeg HALT bijna
vijftig vuurwerkklanten. Opge
pakt door de politie. In Vlissin
gen hadden ze daarvoor een
speciaal vuurwerkteam. Dat
heeft daar uitstekend gewerkt.
Ook dit jaar zal de politie overal
extra de vuurwerkpiraten in de
gaten houden. Speciaal voor de
scholen is er een lesbrief over
vuurwerk gemaakt.
Nel: „Samen met een video
band kan deze les misschien
een bijdrage leveren aan het
voorkomen van overlast".
Wie dus half december al Oud
en Nieuw wil gaan vieren, is dus
gewaarschuwd. Want die krijgt
een wel heel onverwachte knal:
Voor zijn eigen kop!
Vroeger moest je naar voren komen
en je kleine handje op het hoge bu
reau van de meester leggen. Die
pakte dan een gemeen dun stokje en
gaf er een paar flinke klappen op. Of
je kreeg twee grote ezelsoren van
karton op je hoofd gebonden, waar
mee je een uurtje of zo voor de klas
moest staan.
Sommigen praten dan over 'die
goeie ouwe tijd'!
Gelukkig gaat het nu anders. En als
het op alle Zeeuwse scholen zo toe
gaat als op de Reynaertschool in
Hulst zijn we gauw over het onder
werp 'straf uitgepraat: „Bij ons op
school wordt niet zoveel straf uitge
deeld."
„Maar dat we daarnet straf kregen
omdat we zaten te zingen vind ik
stom. Vooral omdat de rest zat te
praten. Moesten we een rekenkaart
halen en de hele pauze sommen ma
ken!"
Thuis gaat het ongeveer zo: „Als ik
iets heb gedaan, een brutale mond
of zo, moet ik naar boven, naar mijn
kamer. Dan ga ik maar een tijdje op
bed liggen tot m'n papa komt." En
behalve af en toe een 'tik of een
neepje' blijft het daarbij.
„Maar zonder straf zou er geen we
reld bestaan, alleen een grote knoei
boel met moorden en racisme. Door
dat er straf is kan iedereen naast el
kaar leven."
En de volgende is is nog diepzinni
ger: „Kijk, het zit zo: als je geen straf
hebt, heb je ook geen vrienden. Het
hoort erbij dat je stout doet, dus je
moet met straf leven."
„Er is natuurlijk wel een groot ver
schil tussen met een stok over de
sloot springen en een kind vermoor
den."
Stoer
„De meester zegt: 'je doet stoer door
gewoon te doen'. En dat vind ik ook:
het is dapperder om met een kleintje
te spelen dan het in elkaar te slaan."
En wie weet er nog een betere defini
tie dan deze: „Straf is soms niet
leuk, soms onrechtvaardig, maar
het hoort er gewoon bij."
Met dank aan Lotje, Samira, Jan
Willem, Wendy en Ilona.
Strafwerk schrijven na schooltijd
foto Charles Strijd
De ergste straf die je in Nederland
kunt krijgen is levenslange gevan
genisstraf. Je wordt dan twintig
jaar opgesloten. De doodstraf be
staat al ruim 120 jaar niet meer in
ons land.
Nederland is het tweede land van
Europa wat betreft het aantal boe
ven.
Er zitten 7.700 mensen in de gevan
genis. Daarvan is driekwart Neder
lander.
Bijna de helft van de gevangenen is
•verslaafd aan drugs. Bijna twee
derde komt na de straftijd nog eens
in de gevangenis terug.
Van alle gevangenen zijn er dertig
vluchtgevaarlijk. Die kunnen dus
ontsnappen. Zulke boeven komen
meestal in de gevangenis van
Vughfc,
Eind volgend jaar kunnen ze ook in
de nieuwe gevangenis van Middel
burg terecht: de Torentijd. De di
recteur, de heer Van den Akker ver
telt: „Er komen hier 144 cellen. Het
wordt één van de strengste gevan
genissen van Nederland. Het hele
gebouw kost 35 miljoen gulden en
er komen 150 mensen te werken.
Rond het gebouw komt een muui-
van vijf meter hoog. Daarvoor ko
men twee hekken van vier meter
hoog. Maar als je er in klimt buigen
ze terug. Klimmen heeft dus geen
zin.
Er komen flinke tralies voor de ra
men. Ze komen hier tenslotte niet
voor zweetvoeten".
Geen hotel
Van den Akker heeft zelf vier dagen
in de bak gezeten. Gelukkig als
proef. „Ik werd er compleet gek
van. In een cel van tien vierkante
meter zitten is heel erg. Ondanks
die t.v. Het is beslist geen hotel. Er
wordt hier heel wat afgejankt".
Meneer Bos is hoofd van de open
afdeling Nederhof: „Bij mij zitten
mensen aan het eind van hun straf.
Ze gaan overdag gewoon naar hun
werk. Voor de rest zitten ze in de
cel. In het weekeinde mogen ze
naar huis.
Ik wil de mensen leren een nieuw
leven te beginnen. Het is heel moei
lijk om weer een huis, een baan en
vrienden te vinden. Het zijn vaak
mensen die altijd pech hebben ge
had. De maatschappij geeft deze
mensen meestal geen eerlijke
kans. Daardoor komen ze vaak
weer gemakkelijk op het verkeerde
pad".
