Veel apenleed overbodig
De Ruyter speelde het heel slim
Samen dichten
Stichting Proefdiervrij voert actie tegen handel en vervoer
Met die oproep daagden UNICEF
en de organisatie van De Wereld
dag voor Kinderen en Poëzie vo
rig jaar alle kinderen in Neder
land van zes tot en met twaalf
jaar uit een gedicht over zichzelf
te schrijven. Nou, dat was niet
aan dovemansoren gezegd: maar
liefst 25.585 kinderen hebben aan
de wedstrijd meegedaan.
Het allermooiste gedicht, vond
de jury, werd geschreven door Jae
Mae Sim uit Schiedam. Hij (of zij)
kreeg er de hoofdprijs voor, om
dat op een treffende manier twee
dingen bij elkaar gebracht wor-
boeken
den die op het eerste gezicht niets
met elkaar te maken hebben:
De man is rond.
De maan lijkt op het bord.
Waar komt de maan vandaan?
Hij komt uit de hemel.
Het bord is rond.
Hij lijkt op de maan.
Waar komt het bord vandaan?
Het bord komt uit de keuken.
Het gedicht van Jae Mae Sim kun
je vinden de bundel SAMEN
waarin nog 147 gedichten van an
dere kinderen staan.
Er hebben ook klassen, complete
scholen zelfs aan de wedstrijd
meegedaan. Eenendertig kregen
het voor elkaar hand in hand zo'n
mooi gedicht te schrijven, dat de
jury ze graag een pagina in de
bundel gunde. De bijzondere
groepsprestatie leverde de To-
renhoveschool uit Middelburg.
Doe jij ook zo veel samen? Met wie
ben jij altijd samen? Of.... met wie
zou jij samen willen zijn? En wat-
doe je dan? En waar? SChrijf
eens een een mooi gedicht en doe
mee aan de poëziewedstrijd SA
MEN!
Tussen dat begin en einde krijg je
in meer dan achthonderd rijmen
de regels het verhaal te horen over
een eenzaam meisje, dat vier bui
tengewoon vervelende vrouwen de
baas blijft. Je moet van sprookjes
achtige geheimzinnigheid houden
en kunnen accepteren dat niet al
les altijd meteen zo klaar als een
klontje is. Als dat voor jou geldt,
lees je een prachtig verhaal dat
ook nog betoverend klinkt.
Jetje verscheen bij Querido, Amster
dam en kost 22,90
Jan Smeekens
DINSDAG 17 MEI 1994
De leerlingen van groep 8 van de ba
sisschool Op de Bres uit Breskens
kunnen sinds kort alles vertellen
over de 'roemruchte zeeslag op
Schoneveld', die in 1673 voor de
Zeeuwse kust werd gewonnen door
de Nederlandse vloot. Gonneke,
Carlien, Mar Jan, Sarah en Frank
Jan zetten de feiten netjes op een rij
tje:
„De Engelsen wilden Zeeland ver
overen vanwege de Schelde, zodat
ze vrij naar Antwerpen konden va
ren".
„En Schoneveld was een zandbank
bij Breskens waar admiraal De Ruy
ter met zijn vloot achter lag".
„Die vloot was veel kleiner dan die
van de Engelsen, die ook nog hulp
kregen van de Fransen".
„Maar De Ruyter was heel slim. Hij
ging zo voor de Engelse boten ligr
gen, dat hij ze de wind uit de zeilen
nam. Toen konden ze geen kant
meer op".
„En die mevrouw Sloover vertelde
het allemaal heel goed!"
Gastles
Mevrouw Sloover was vroeger ge
schiedenislerares. Op uitnodiging
van de Stichting Herdenking Zee
slag op Schoneveld geeft zij nu op
elke school in de gemeente Oost-
Dar zitten blijkbaar zoveel kinde
ren die zo fantastisch de spijker
op de kop kunnen slaan, dat ze sa
men de Hoofd-Schoolprijs kre
gen. Één voorbeeld:
samen is een woord voor twee
samen kan je moed geven
samen
moetje zélf voor zorgen
Als je nieuwsgierig bent naar wat
andere kinderen denken en voe
len, dan heeft SAMEN je heel wat
te vertellen. Er staan grappige ge
dichten in en droevige, maar ook
dromerige en heel serieuze: ge
dichten over samen dingen doen,
of juist heel eenzaam zijn; gedich
ten om in je eentje te lezen en ge
dichten die pas echt de moeite
waard worden als je ze aan een
ander voorleest.
SAMEN wordt uitgegeven door Van
Remst, Amsterdam en kost 19,90
Een wel heel bijzonder boek is
Jetje van Iene Biemans. De schrijf
ster kreeg in 1990 een Zilveren
Griffel voor haai' gedichtenbundel
Ik was de zee, en vertelt in haar
nieuwste boek een wonderlijk ver
haal dat begint met
Er waren eens elf dwergen.
Ze liepen in de stoet
van zoeken en verbergen
en vinden als het moet.
En zo eindigt:
je treft maar zelden
een echte dwergenkoningin.
Als je geluk hebt
hooguit één keer in je hele leven.
Maar wat is geluk?
burg een gastles over die zeeslag. Ze
laat dia's zien en vertelt het span
nende verhaal.
In Breskens gaf ze haar eerste les:
„De kinderen hebben ademloos ge
luisterd. De zuchtten als het mis
ging en juichtten toen het weer goed
kwam".
Het vijftal heeft een goed beeld hoe
het er allemaal aan toe ging bij zo'n
zeeslag: „Die schepen waren toen
mooi versierd, met bladgoud en zo.
Maar ze hadden geen motor, alleen
zeilen. En de meeste kanonnen za
ten aan de zijkant. Je moest dus heel
veel van de wind afweten om te kun
nen winnen."
Tentoonstelling
Aansluitend op de les maken de kin
deren een tekening over het gebeu
ren. Die worden allemaal tentoon
gesteld in het stadhuis van Oost
burg.
Zaterdag 11 juni is de feitelijke her
denking in Breskens. Met tentoon
stellingen, demonstraties, toespra
ken, parades, enz.
Waarom vinden de mensen die her
denking zo belangrijk?
„Omdat, als Michiel de Ruyter er
niet geweest was, wij nu allemaal
Engelsen waren," denkt Frank Jan.
„Maar als je nu nooit anders gewe
ten had, maakt dat misschien niet
zo veel uit," is de reactie van Carlien.
Het is maar hoe je het bekijkt.
In Nederland sterven per uur 127
proefdieren onder gruwelijke om
standigheden. Waar zijn we als men
sen mee bezig? Dit kan toch niet,
meent de Stichting Proefdiervrij.
Per week sterven er duizenden apen,
na veel angst, stress en pijn. Met de
landelijke actie Amnestie voor
Apen hoopt de stichting zoveel
handtekeningen te verzamelen dat
de handel en het vervoer van apen
voor proefonderzoek wordt verbo
den. Scholen voor lager- en voortge
zet onderwijs hebben in april een
brief en handtekeningenlijst gekre
gen via de Dierenbescherming.
Volle lijst
Marina Muilwijk (12) uit groep 8 van
basisschool Onder de Wieken in
Haamstede was de eerste met een
volle lijst. Marina: „Ik vond het zo
gemeen. De meester zei dat er heel
veel onnodige dierproeven worden
genomen".
„Dat is helaas zo", zegt de heer Van
Dijke van de Dierenbescherming-
Noord- en Midden-Zeeland. „Stel
dat in Amerika een produkt (voe
ding, cosmetica, medicijn) op tien
duizenden dieren is getest en veilig
is gebleken. Zodra men hetzelfde
produkt in Nederland wil verkopen
zegt de wet: test alles opnieuw. Weer
duizenden dierenlevens. Natuurlijk
moeten nieuwe medicijnen tegen
AIDS getest worden. En een aap
lijkt tenslotte op een mens".
Wat met dieren in laboratoria ge
beurt, moet je beslist niet onder
schatten, zegt de heer Van Dijke.
„Ie worden opengesneden, geope
reerd, volgestopt met gif, alcohol,
chemicaliën, drugs. Krijgen bijten
de stoffen in hun ogen, ogen eruitge-
haald. Tot de dood er op volgt. En
dan te bedenken dat meeste dier
proeven onnodig zijn. Tegenwoor
dig kan met een computer vrijwel el
ke reactie van een dier nagebootst
worden".
Verstikking
Terug naar de apen. Marina: „De
lijst was zo vol, iedereen gaf het met
een. Een meneer heeft me zelfs hele
maal uitgehoord, zo erg vond hij
het".
Van Dijke: „Dat is het ook. Van elke
tien apen die uit het oerwoud wor
den gerukt (vooral in Indonesië en
de Filipijnen) sterven er acht. Man
netjes. oude, zieke en zwangere apen
worden als onbruikbaar gedood. De
rest wordt in kleine kratten gepropt.
Daarin sterft de helft in het vliegtuig-
door honger, dorst, kou, hitte of ver
stikking. De twee apen die overblij
ven krijgen uiteindelijk na veel leed
in een laboratorium een spuitje".
Grote boosdoeners zijn vooral de
wet, de universiteiten die met proe
ven doorgaan en de vliegmaat
schappijen die de apen vervoeren.
Van Dijke: „Dat acties helpen blijkt
wel. De KLM vervoert geen apen
meer en in verschillende landen is
de export gestopt. Ook zijn er al
honderden dierproefvrije schoon-
heidprodukten te koop. Volhouden
dus".
Voor meer informatie: tel. 01184-
16327
dcm was ÏK
de d vaac^vxawwo,
wi€eW
z[e. Uiev
van art-ve-r-
^Waaa--z.avn e. <p
