Joden hebben weer een huis
Los het erwt-raadsel op
Doden van
kinderen
gaat elke
dag door
Ginsterveld wint
op duidelijkheid
PZ(Tkrullebaks
mmi
14E JAARGANG -NUMMER 11 - DINSDAG 13 DECEMBER 1994
MIDDELBURG - Vraag
Anne Stringer 17 j wat
haai- op het gebied van
mensenrechten dwars zit
en ze barst los: ..Bijvoor
beeld de straatkinderen in
Brazilië. Ze worden als on
gedierte gedood, in plaats
van hulp te krijgen. Af en
toe komen ze in het
nieuws. Maar het. gaat el
ke dag door".
Hamburger
Heel fel is Anne ook op een
bekende MC-burger-gi-
gant: ..Haast, niemand
weet dat. ze tropische wou
den kappen om er soja-
schroot te kunnen verbou
wen. Dat dient weer om
duizenden dieren vet te
mesten om ze in hun ham
burgers te kunnen prop
pen. Hun graan halen ze
trouwens ook uit een hon-
gerland. Zon gezellige
tent', zegt men dan. 'zo
leuk met. die clown'. Daar
word ik niet goed van.
Amnesty
Nu Anne alweer een paar
jaar jeugdlid is van Am
nesty International weet
ze nog meer over onrecht
dan voorheen. Eerst
schreef ze naar gevange
nen: nu organiseert, ze een
maandelijkse schrijfpauzé
op haar school, het CSW
in Middelburg: ..Ik ben
soms verbaasd dat men
sen soms zo weinig weten
wat er aan de hand is. Ot
ze zien enkel maar hoe
fout het buitenland is. Zo
van 'kijk es hoe goed wij
zijn'. Echt niet dus!"
Onderzoek
Nu 1995 het jaar van de
verdraagzaamheid is star
ten krantenorganisaties
in de hele wereld een on
derzoek naai" wat de jeugd
wil verbéteren. Via de
PZC krijgen alle Zeeuwse
scholen bericht.
„Ik hoop dat leerlingen
echt een mening hebben"
zegt. Anne Stringer, „dus
niet enkel zakgeld of later
thuiskomen. Natuurlijk is
'al dat gekort, op je studie
beurs ook belangrijk.
Maar kijk ook es naai' wat
Nederland met z'n vluch
telingen doet. Iedereen
gaat er maar van uit dat ze
hier enkel komen om te
profiteren. En 'alleen
maar honger' is niet meer
genoeg om erin te mogen.
Van mij mogen die ge
woon blijven".
We hebben geen geld en
ons land is vol: „Dat. zeg
gen wèl de mensen met
macht en geld plus drie
huizen. Wie via via wordt
teruggestuurd, en mis
schien alsnog gedood,
maakt ze blijkbaar geen
bal int. Maar wel vooral in
dat gouden koetsje blij
ven rijden. Bah!"
MIDDELBURG - Wat voor een
christen een kerk is en voor een
moslim een moskee, dat is voor een
jood de synagoge. „In 1705 mocht er
hier in Middelburg een synagoge
gebouwd worden, op voorwaarde,
dat het vanaf de straat niet
zichtbaar zou zijn", zegt Eli
Birnbaum. Hij is secretaris van de
Joodse gemeente in Middelburg.
De 'sjoel' heeft dienst gedaan tot de
Tweede Wereldoorlog. Eli: „Ze werd
toen door de Duitsers in beslag
genomen. Het werd een opslagplaats
voor in beslag genomen
radioapparatuur zoals illegale
zenders".
In 1944 werd het dak van de
synagoge door een granaat geraakt,
waardoor aan het gebouw ernstige
schade werd toegebracht.
„Na de oorlog is het gewoon gesloopt
en wat er nog over was aan mooi
houtsnijwerk en meubilair is
spoorloos verdwenen", vertelt Eli.
Vervolgens gebeurde er meer dan
veertig jaar niks. De restanten lagen
er verwaarloosd bij. Tot 1987. Toen
Rabbijn W.J. E. van Dijk zingt samen met Jaïr Sanders en Jehasoen Fierstein
tijdens de inwijding van de de synagoge. foto Dirk-Jan Gjeltema
werd, onder de bezielende leiding
van de Middelburger Aad Vos, de
Stichting Synagoge Middelburg
opgericht. Eli: „Doel was om zoveel
geld te verzamelen, dat de synagoge
opnieuw gebouwd kon worden".
Dankzij vele, vele giften en subsidie
van de gemeente en de provincie,
was het vorig jaar zover. De nieuwe
synagoge kon eindelijk gebouwd
worden.
Dinsdag 29 november werd de
synagoge plechtig in gebruik
genomen. „We hadden natuurlijk
geen bouwtekeningen meer, maar
door tekeningen en interviews met
mensen, die nog in de ouwe sjoel
gekerkt hadden, wisten we hoe
ongeveer gebouwd moest worden".
Diensten
Nu heeft de Joodse gemeente weer
een 'huis' om samen te komen.
Eli: „We zijn van plan om één keer
per maand een vrijdagavonddienst
te houden, zo'n twee keer per maand
op zaterdag".
Verder zal het gebouw geregeld te
bezichtigen zijn als monument voor
het publiek. De ark met de nieuwe
deuren en de kleden zijn erg de
moeite waard. Eli: „En we zijn ook
van plan om aan ieder die dat wil
Hebreeuwse les te geven".
Kinderboekenmuseum in Den Haag opent deuren
DEN HAAG - Hoe zou een Annie
M.G. Schmidtrschnitzel a f 9,40
smaken? Kun je met een Willem
Wilmink-wafel van f 2,75 je maag
vullen, of moet je in de snackbar
van het Kinderboekenmuseum in
enen ook nog maar een Theo Thijs-
sen-saucijs (f 3,80) in het vet laten
leggen?
Voor smulpapen en Holle Bolle
Gijsen die nu spoorslags naar Den
Haag willen: de snackbar bestaat
niet. Het is een geintje, een van de
vele grapjes waarmee bezoekers
van het Kinderboekenmuseum
lekker worden gemaakt.
Nederlands eerste en dus enige
Kinderboekenmuseum werd vori
ge week geopend. Eigenlijk is het
een grote non-stop tentoonstelling
in het Leterkundig Museum maar
dan over jeugdliteratuur. „We la
ten al veertig jaar een heleboel bij
zonders zien van schrijvers voor
volwassenen," zegt plaatsvervan
gend directeur Aad Meinderts,
„maar van auteurs voor kinderen
hadden we niets. Een jaar of zes ge
leden zijn we daarom allerlei inte
ressante dingen gaan sparen die
met kinderboeken te maken heb
ben. Brieven van schrijvers, de
schriften waarin ze hun verhalen
opschreven, foto's, zeldzame boe
ken, de schrijverstrui van Toon
Tellegen en vooral originele illu
straties uit boeken. Natuurlijk kun
je in het museum ook de boeken
zien die kinderen nu lezen, maar
het belangrijkst zijn de dingen
waarvan er geen twee bestaan."
Kauwgumballen
Behalve lezen en kijken kun je in
het Kinderboekenmuseum vooral
veel doen: dichtregels uit een
kauwgumballenautomaat trek
ken, in het detectivekamertje het
raadsel oplossen van de verdwe
nen erwt uit het beroemde Ander-
sensprookje, een liefdesgedicht
van Ivo de Wijs afmaken, je ogen
de kost geven in spannende kijk
kastjes en naar inspirerende mu
ziek luisteren.
Een van de opvallendste onderde
len van het Kinderboekenmuseum
is de dertig meter lange schilderij-
enwand over het onderwerp lezen.
Zo'n vijftig bekende illustratoren
hebben er iets moois voor ge
maakt.
„Met de oprichting van het Kin
derboekenmuseum laten we zien
dat de kinder- en jeugdliteratuur
met zo bijzonder en belangrijk is
als de literatuur voor volwasse
nen," zegt Aad Meinderts. „Een
mooier cadeau hadden we onszelf
en alle Nederlandse kinderen op
onze veertigste verjaardag niet
kunnen geven."
(Het Kinderboekenmuseum
maakt deel uit van het Letterkun
dig Museum, Prinses Irenepad 10,
Den Haag. Telefoon 070-3471114.
Het is elke dag van de week open,
behalve op maandag.)
BURGH-HAAMSTEDE - Zeelandcamping
Ginsterveld uit Haamstede is gekozen tot de
beste camping van dit jaar.
„Mijn eerste reactie - ik wist het al in okto
ber, maar ik mocht niets zeggen - was: Pri
ma, leuk. maar er zijn nog een heleboel cam
pings die net zo goed zijn, misschien nog wel
beter." zegt Leo van de Graaf. Samen met-
zijn broer Kees runt hij al 29 jaar het bedrijf
Toen hun vader de grond kocht, was het ver
wilderd en verwaarloosd. „Dus groeide er
veel brem. En oudere Zeeuwen noemen de
brem: ginst. Vandaar onze naam Ginster
veld," legt Leo uit.
Steuntje
Nu de prijs eenmaal echt is geworden, is Leo
er wel content mee. „Je komt in de krant, je
krijgt bloemen en felicitaties op allerlei ma
nieren. En daardoor word je echt wel blij. Het
geeft je alvast een steuntje in de rug voor het
komende seizoen.
Een van de redenen dat ze de beste camping
zijn geworden is hun duideUjkehid. Leo:
„Van het begin af aan heb ik gezegd: of ik nu
een campingplek verkoop of een pond suiker
of een auto: ik moet de mensen precies ver
téllen wat ze kunnen verwachten en ik moet
zorgen dat het goed is. Klaar!"
Toiletten
En als je er dan ook nog bij lacht en een
beetje aardig tegen de mensen bent en niet al
te zakelijk, dan is het dik voor mekaar. Een
andere duidelijkheid. Leo: „Bij ons zijn de
toiletten schoon. En dan bedoel ik ooH echt
brandschoon. Ze worden drie maal peir dag
gedaan door een echtpaar dat er bijna Woont.
Én dan poetsen ze ook nog de spiegel en laten
de kranen glimmen."
Ook hun klantvriendelijkheid en de voorzie
ningen op de camping hebben meegehblpen
om nummer één van Nederland te worden.
In de maanden juli en augustus en met. He
melvaart en Pinkesteren is er een recreatie
team voor de kinderen tot en met veertien
jaar.
Ginsterveld is steeds bezig een eigen publiek
met hun eigen sfeer te krijgen. Omdat hij nu
de beste is, verwacht Leö. dat het volgend
jaar 'donders druk' zal worden. „We blijven
bezig, want als je dat niet doet, ga je achter
lopen," vindt Leo. N
fotostudio Rob Mostert
Kinderen kijken in het kabinet Vlinders in je buik.
