De hut vraagt ruimte
Weinig muggen en veel vlinders
Mmm, luizederrie
jootje Vaas doet onderzoek naar speelvoordeningen
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1995
3
Ook het landkaartje was deze zomer 'terug van weggeweest'.
Ook zo weinig last van muggen ge
had deze zomer? Dat kan kloppen,
want zo'n warme droge zomer vin
den muggen maar niks.
Vlinders vonden de warmte wel ple
zierig. Normaal zie je hier in Zeeland
25 tot 30 verschillende soorten.
Maar de afgelopen zomer zijn er ver
scheidene andere soorten gesigna
leerd zoals de gehakkelde Aurelia en
de Rouwmantel. De vlinders waren
ook groter in aantal.
Chiel Jacobusse van de Stichting-
Het Zeeuwse Landschap: „Rupsen
en cocons zijn erg vochtgevoelig. Als
het droog is worden er meer rupsen
volwassen en krijg je ook meer vlin
ders."
Wel waren er opvallend veel vlinders
die kleiner waren dan gebruikelijk.
Door de droogte lieten de bomen
hun bladeren vroeger vallen dan
normaal, terwijl de rupsen die juist
nodig hebben om goed te groeien
voor ze gaan verpoppen.
Botulisme
Botulisme heeft onder de vogels en
vissen veel slachtoffers gemaakt de
ze zomer. Chiel: „De vogeltrek be
gint al in juli met de vogels uit het
hoge noorden. Ze gaan van plasje
naar plasje en nemen de botulisme-
bacterie met zich mee. Zo besmet
ten ze ieder watertje waar ze komen.
De vogeltrek is zo, samen met de
warme droge zomer, een grote infec
tiebron.
Dode vissen zijn een mooi voorbeeld
van hoe goed de natuur werkt.
Chiel: „Vissen hebben een goede
schutkleur. Donker op hun rug, met
onder zich de donkere bodem. Wit
op de buik, met boven zich de lichte
lucht. Als ze dood zijn drijven ze om
gekeerd en vormen ze een goed
zichtbare prooi voor vogels en roof
vissen, waardoor ze snel opgeruimd
worden en geen haard van infectie
meer vormen."
Zo vies en goor vinden we alles
wat druipt en glibbert, dat we het
met onze ogen verslinden. En nog
lekkerder vinden als er kwaaie
beestjes in rondkruipen.
Weet je nog hoe je genoten hebt
van wat Roald Dahl in De Grie
zels over de baard van Meneer
Griezel vertelt? Nou dan!... Er
kleefden altijd honderden restjes
oude ontbijten, twaalfuurtjes en
warme maaltijden aan het haar
op zijn gezicht. Geen grote stuk
ken, hoor, want die veegde hij on
der het eten af met de rug van zijn
hand of zijn mouw. Maar als je het
van dichtbij bekeek (niet dat je
dat nou voor je plezier zou doen)
dan zou je piepkleine stukjes
omelet aan de haren zien hangen,
en spinazie en tomatenketchup
en vissticks en gehakte kippele-
vertjes en al die andere walgelijke
boeken
dingen, waai- meneer Griezel van
hield. Als je het van nog dichter
bij bekeek (neuzen dicht, dames
en heren) als je diep tussen de
snorborstels tuurde, die uit zijn
bovenlip staken, dan zou je waar
schijnlijk grotere stukken zien,
die aan de veeg van de hand ont
snapt waren; dingen die daar al
maanden en maanden zaten, zo
als een groen uitgeslagen stukje
kaas, een beschimmelde cornfla
ke en zelfs de slijmerige staart
van een sardientje. Hierdoor
hoefde meneer Griezel nooit echt
honger te lijden. Als hij zijn tong-
uitstak, omkrulde en er de jungle
rond zijn mond mee verkende,
kwam hij altijd wel een lekker
hapje tegen om op te knabbelen.
Met meneer Giezels Baardhapjes
maakten Felicity Dahl en Josie
Fison een verrukkelijk dwaas re
cept. Het staat met dertig andere
recepten in Roald Dahl's Griezel
kookboek en is een ideaal gerecht
om restjes in te verwerken. Echt
smullen wordt het als je aan de
slag gaat met een paar aardappe
len, saucijsjes, champignons, een
hard gekookt ei, geroosterd
brood, doperwtjes, witte bonen in
tomatensaus, geraspte kaas, nog
wat kleinigheidjes en... Franse
frietjes.
Het is misschien moeilijk voor te
stellen hoe je met al dat lekkers
iets zo walgelijks kunt klaarma
ken dat je je vingers erbij aflikt.
Niks moeilijk, want met het boek
naast je op het aanrecht draai je
je hand er niet voor om. Wat je
moet doen wordt stapje voor
stapje heel precies uitgelegd en
een foto van het kant en klare ge
recht laat zien wat er uiteindelijk
op tafel komt.
Roald Dahl was behalve een
groot schrijver ook een lekker
bek. Toen hij en zijn vrouw Felici
ty kort voor zijn dood aan een bij
zonder kookboek werkten, kwa
men ze op het idee iets dergelijks
voor kinderen te maken, maar
dan met gerechten en etenswaren
uit zijn kinderboeken.
Wat er van dat wilde plan gewor
den is heeft hij hier niet meer mo
gen meemaken. Maar reken maar
dat hij ergens boven apetrots zit.
te genieten van wat zijn vrouw,
Josie Fison, tekenaar Quentin
Blake en fotograaf Jan Baldwin
gemaakt hebben van zijn lijstje
met alles wat eetbaar is in Sjakie
en de chocoladefabriek, De GVR,
De Reuzenperzik, De Heksen en
in nog zes van zijn andere boeken:
Bram Bokkepoots chocoladeca
ke, Heet ijs voor koude dagen, Af-
likbaar behang voor kinderka
mers, Willie Wonka's notenknap-
perroomreep,...
Zelfs de etenswaren waarvan je
altijd dacht 'Nooit van m'n leven'
zijn een feest. Trakteer op Luize-
derrie, presenteer Stinkhomme-
leieren, zet Wurmenspaghetti op
tafel, of Hans en Grietje spare ribs
en je kunt er van op aan dat je
gasten na afloop van zo'n verfijn
de gastronomische maaltijd zul
len zeggen: 'Van ons mag je nog
eens koken.'
Roald Dahl's Griezelkookboek wordt
uitgegeven door Fontein en kost
24,95.
Jan Smeekens
Ben je ook huttenbouwer of -bouw-
ster, pak dan eerst pen en papier en
lees dan pas verder!
Jootje Vaas uit Yerseke is ontwerp
ster van speelvoorzieningen: „Je
moet dan denken aan het vormge
ven en inrichten van speeltuinen,
schoolpleinen en andere buiten
ruimtes waar kinderen kunnen spe
len".
En dan moetje weer niet denken dat
Jootje zomaar ergens een klimrek of
schommel neerzet: „Het is heel be
langrijk om een sfeer te maken, de
omgeving erbij te betrekken. Als je
zomaar overal doorheen kunt kijken
wordt het zo onherbergzaam. Van
daar dat ik ook vaak beplanting-
aanbreng of heuvels maak".
Kinderen hébben ook veel ruimte
nodig om zelf dingen te verzinnen en
te maken, vindt Jootje. Het bouwen
van hutten bijvoorbeeld: „Kinderen
bouwen hutten omdat ze het leuk
vinden om te bouwen en om er in te
spelen, hoe geheimer hoe prettiger!
En het is goed voor de ontwikkeling:
je moet leren organiseren, overleg
gen, samenwerken, je moet con
structies uitdenken en veilige oplos
singen zoeken".
'In Holland staat een huis' is de titel
van het boekje dat Jootje samen
met een Brabantse collega wil
schrijven over het bouwen van hut
ten. Speciaal voor alle dames en he
ren, die beslissingen nemen over het
maken van speelvoorzieningen. Om
hun te laten zien hoe belangrijk het
is dat er veel ruimte voor komt.
Daar daar heeft ze ook julie voor no
dig: „Ik ben op zoek naar verhalen
en ervaringen over het bouwen. Fo
to's, avonturen, bouwtekeningen,
beschrijvingen, de plekken die je
hebt gebruikt en met wie, alles is
welkom".
Doe Jootje, maar vooral jezelf, een
plezier en schrijf jouw huttenver-
haal - ondergronds, bovengronds of
in de bomen - op en stuur het naar
de redactie van de Krullebak. Die
zorgt voor de rest.
foto Pieter Honhoff