Nooit
meer naar Bosnië terug
Het zijn wel rare mannen
In soep
zitten
nu meer
kippen
Telefoon slopen
of voetballen?
PZC'krullebak"
15e JAARGANG - NUMMER 11 DINSDAG 12 DECEMBER 1995
best LEOK..,
Dat i'lugale
MIDDELBURG - Scho
len moeten niet fuseren,
het Hofje in Middelburg
moét blijven en de spel
ling mag niet verande
ren. Kortom: alles moet
blij ven zoals het is. Ais er
dan toch over verande
ringen gepraat wordt,
komt daar altijd ruzie
van. De een is voor, de
ander fel tegen.
Akwarel?
Een speciaal aangestelde
spellingcommissie is
sinds 1990 bezig met de
spelling. Zelfs dit clubje
van negen personen had
vaak onenigheid. Zullen
we meer gaan spellen zo
als we 't zeggen of niet?
Moet het akwarel wor
den of aquarel blijven?
Toen dit soort overden
kingen uitlekte naar het
publiek barstte hét pro
test los.
Nu is de nieuwe Woor
denlijst klaar. Vanaf 1
september volgend jaar
gaat de nieuwe spelling
echt in. Dat betekent dat
de scholen zich er aan
moeten houden en jij dus
ook!
Er zijn uiteindelijk niet
zo veel veranderingen.
Insekt kan alleen als in
sect, croquet blijft kroket
en meeëten schrijf je
voortaan als mee-eten.
Bungee jumping
Een taal leeft, dat wil
zeggen dat een taal ver
andert. Nieuwe woorden
komen erbij, sommige
oude woorden worden
nooit meer gebruikt. Veel
nieuwe woorden komen
uit het Engels, zoals bun
gee jumping en skeeleren.
Als je die op z'n Neder
lands zou schrijven is dat
een raar gezicht: 'De
sjoernalist tiept op een
peursonul kompjoeter
Spellen blijft moeilijk. Je
zult alle regeltjes moeten
blijven leren. Of het nou
nieuwe regels zijn of ou
de. Denk er aan dat alles
went; niemand vindt het
nu nog vreemd dat we
mens schrijven in plaats
van mensch.
Voor wie er echt wat ver
andert. zijn de schrijvers
van taalboekjes en de
makers van soep. Want
alle blikjes soep moeten
een nieuw etiket. Ken je
de oude regel? Het was
kippesoep omdat er niet
per se meer dan een kip
in de soep zat. Voortaan
zitten er dus kennelijk
meerdere kippen in de
soep en schrijf je kippen
soep.
Eet smakelijk!
WEMELDINGE - Vrede op aarde.
Vrede ook in Bosnië? Wie zal het zeg
gen. Deze week komen de leiders van
Bosnië, Kroatië en Servië in Parijs bij
elkaar.
Daar zal met het zetten van drie sim
pele handtekeningen de vrede worden
gesloten. Vrede op papier, maar zeker
nog geen vrede in het hart van Ja-
dranka Radic (11). De wapens zwij
gen, maar de beelden in haar hoofd
blijven spoken.
„Ik ben opgegroeid in Bosanski Brod,"
vertelt ze. „Een stad zo groot als
Goes. Ik heb de oorlog met eigen oren
en ogen meegemaakt, te vreselijk voor
woorden. Twee jaar geleden ben ik ge
vlucht. Samen met mijn ouders en
broer. Eerst kwamen we terecht in
Kapelle, nu wonen we in Wemeldinge.
Wij hebben de A-status gekregen. Dat
betekent, dat we in Nederland mogen
blijven."
Te veel haat
Vrede in Bosnië, maar Jadranka
denkt, dat het nooit meer goed zal ko
men tussen de verschillende bevol
kingsgroepen. „Daarvoor is de haat te
TERNEUZEN - Veel volwassenen
vinden de binnenstad van Terneu-
zen maar niks: dealers en gebrui
kers van drugs maken de straat
jes rond de mooie Willibrordtoren
onveilig.
Zon beetje onder de toren staat
basisschool 'De Triangel'.
Hoe gevaarlijk is het voor de leer
lingen om elke dag naar school en
weer naar huis te gaan?
„Ik woon hier vlak naast," zegt
Gandalf (11), „en ik merk niks
van problemen". „Ze zeggen dat
er van alles gebeurt, maar er ge
beurt niets. Je ziet ze wel staan,
die junks".
„Het zijn wel rare mannen," vult
Sanne (10) aan. „Ze kijken altijd
zo raar, soms zeggen ze 'Hallo' of
'Kom eens hier', maar je moet ge
woon doorlopen. Vroeger liep ik
altijd door de Nieuwstraat naar
school, maar nu neem ik een an
dere weg. Er is nog nooit iets ge
beurd".
Kim (8) had met vriendinnen een
hut gebouwd op een speelveldje:
„Toen we daar een keer kwamen
hoorden we een hoop gestommel
en hebben we een junk betrapt.
'Wat doe je hier?', vroegen we. 'Ik
woon hier', zei die. Toen hebben
we de politie gewaarschuwd en
die hebben hem weggehaald.
Maar onze hut is later door de ge
meente afgebroken."
Spuiten
Over die gemeente zijn de kinde
ren niet zo te spreken: „Ze heb
ben wel veel geld over voor een
parkeergarage en een groot win
kelcentrum," zegt Helen (10),
„maar geld geven om te kunnen
spelen willen ze biet. Van al die
bosjes, waar nu die junks in zit
ten, kunnen ze toch speeltuinen
maken?"
Het speeltuintje achter de school
hebben de kinderen zelf met een
sponsorloop verdiend en daar zijn
ze ook trots op: „Vorige week heb
ben we nog alles opgeruimd," ver
telt Julie (8). „Met boterhamzak
jes om de handen doen we al het
vuil in zakken. Alleen met spui
ten doen we niks, we kijken er
naar en roepen dan de meester."
Het buurthuis naast de school:
„Daar maken we mooie dingen en
doen leuke activiteiten."
Het jongerencentrum in de buurt:
„Daar lopen van die malloten met
gele haren, best gezellig." De
spanning zo af en toe: „Dan zie je
een politieauto helemaal vol met
van die junks."
De kinderen zouden niet met een
andere school willen ruilen: „Het
is hier nooit saai, we beleven heel
veel. En dit is ook de beste school
van Terneuzen want we leren
staartdelingen en breuken".
GOES - Onlangs heeft de politie in Goes
een jeugdbende opgerold. „Deze kinderen
komen niet. bij ons terecht, dar voor zijn
hun vergrijpen te zwaar," vertelt Sjoukje
de Koever. Sjoukje is coördinatrice bij het
Halt bureau in Goes. „Kinderen komen
bij ons terecht voor kleine misdrijven.
Dat kan variëren van het stelen van een
chocoladereep tot het verbouwen van een
fiets van duizend gulden."
Als je naar de middelbare school gaat is
dat een grote stap. Van een kleine, veilige
school waai* iedereen elkaar kent, naar
een school van duizend of meer leerlin
gen. Dit kan voor sommige kinderen een
gróte belasting zijn.
„Op die leeftijd zijn ze erg bezig om zich
zelf te ontdekken, er achter te komen wat
ze waard zijn en waar ze bij horen," zegt
Sjoukje. Dat betekent ook dat je leert om
keuzes te maken.
Wat kan
De school kan daarbij helpen. In de men-
torlessen wordt er aandacht besteed aan
schoolse zaken zoals agenda invullen en
hoe maak ik mijn huiswerk. Maar ook
wordt er aandacht besteed aan sociale
vaardigheden: wat wel en niet kan. Hoe
ga ik om met mijn klasgenoten, met an
dermans eigendommen, in en buiten de
school.
Met de meeste kinderen gaat het gewoon
goed. Maar er is een klein percentage dat
om de een of andere reden dingen gaat
doen die niet kunnen. Ze vinden het
spannend om mee te doen, of ze willen
graag bij een bepaalde groep horen en
durven geen nee te zeggen.
Fietsen
Sjoukje: „Als je een fiets steelt met als
reden dat er van jou al drie fietsen zijn
gestolen, heb je daar toch over nagedacht
en de keuze gemaakt om het te doen."
Wanneer je spanning zoekt, kan je met je
vriendje een telefooncel verhielen of gaan
voetballen.
Kinderen die de fout in gaan overkomt
het niet zo maar per ongeluk. Ze kiezen
er zelf voor.
Inmiddels beheerst Jadranka redelijk
de Nederlandse taal. „Ik begon in
groep 5, maar zit nu in groep 8. Vol
gend jaar ga ik naar het voortgezet
onderwijs in Goes."
Toekomst
Jadranka windt er geen doekjes om.
„Mijn toekomst ligt in Nederland,"
zegt ze zeer beslist. „Ik denk er niet
over om terug te gaan naar mijn ge
boorteland, ondanks dat er nu vrede
is."
Ook haar ouders delen die mening.
Natuurlijk, ze missen de familie. „We
hopen, dat we in de toekomst ooit
eens op vakantie kunnen gaan om
hen op te zoeken, zegt meneer Radic. Jadranka Radic: haat is te groot voor vrede in Bosnië.
Wie weet gaan ze dan wel met de bus, foto Dirk-Jan Gjeltema
groot, er is te veel verdriet en achter
docht," zegt ze zachtjes.
Via de televisie en de krant volgt ze
het nieuws over haar geboorteland.
Ook via brieven probeert ze contact te
houden met familieleden. Jadranka:
„Dat is erg moeilijk. Brieven zijn lang
onderweg of komen soms niet aan. Via
een contactadres in Oostenrijk probe
ren we op de hoogte te blijven."
bestuurd door meneer Radic. Voor de fond. Ook hij beseft, dat die tijd alleen
oorlog was hij buschauffeur, reed door nog maar bestaat uit herinneringen,
heel Europa. Hij staart naar het pla- Helaas.
Deze oehoe verblijft sinds enige weken in het vogelasiel De Mikke in Middelburg. De zeldzame
vogel is vermoedelijk uit gevangenschap ontsnapt. Medewerkers van De Mikke proberen het
tamme vrouwtje te leren overleven in de natuur. Zie voor verhaal pagina 3 foto Ruben Oreel