Eerste schaap is over de dam
Goed gedaan kiep
Kinderen
werken
zich uit
de naad
Klonen: na plant nu dier, straks mens?
Europa krijgt één
alarmnummer
PZC krullebak
17e JAARGANG-NUMMER 3- DINSDAG 11 MAART 1997
aon ql3S3i. ai. aJA
ras tmooj^ a
Mi T3in WA a /v,3H
DEN HAAG - Als jij 's
ochtends voor je kast
staat en je kleding voor
die dag uitzoekt heb je
een redelijke kans dat
één van de vele werken
de kinderen in de
textielindustrie van bij
voorbeeld India hieraan
heeft meegewerkt
Maarten Bijl van Unicef,
het Kinderfonds van de
Verenigde Naties: „Toch
is maar vijf procent van
de kinderarbeid bestemd
voor de export. Het
grootste deel is verbor
gen: Zo werken kinderen
bijvoorbeeld als hulp in
de huishouding, helpen
mee op het land of
moeten thuis oppassen
op broertjes en zusjes."
Op 20 november 1989
heeft de Algemene
Vergadering van de
Verenigde Naties het
Verdrag inzake de
Rechten van het Kind
aangenomen. Eén van
de belangrijkste rechten
die daar in beschreven
staat, is: Kinderen
hebben recht op be
scherming tegen kin
derarbeid.
Smerig werk
Bijna alle landen van de
Verenigde Naties heb
ben dit verdrag onder
tekend. Toch werkt
wereldwijd meer dan
zeven procent van alle
kinderen onder de vijf
tien jaar. In sommige
Afrikaanse landen loopt
dat wel op tot zeventien
procent van de werken
de bevolking!
Dat werken is dan niet
zoals hier een kranten
wijk om je zakgeld aan
te vullen.
Maarten Bijl: „Werk
dagen van twaalf tot.
zestien uur per dag zijn
geen uitzondering. Het
is meestal zwaar en
smerig werk zoals bij
voorbeeld in Peru in de
mijnbouw. Kinderen zijn
klein waardoor ze mak
kelijker in de mijngan
gen kunnen, ze klagen
en zeuren minder en
kinderen zijn goed
koper."
Voetbal
Maar er is hoop. Zo heeft
C&A in 1995 een
contract met een fabriek
in Bangladesh verbro
ken omdat daar kinde
ren werkten.
Vorig jaar heeft Unicef
in Atlanta een akkoord
gesloten met de produ
centen van leren voet
ballen: Die worden niet
meer
door kinderen. En dat
voetbalt toch lekkerder,
of niet dan?
VLISSINGEN - „Als je de tak van
een wilg neemt en die zetje één me
ter diep inde grond en twee meter
bovengronds, ontstaat er een nieuwe
wilg met exact dezelfde erfelijke
eigenschappen als de oorspronkelij
ke wilg. Dat is ook klonen."
Dat zegt de heer C. Kostense, direc
teur van het ziekenhuis Walcheren
in Vlissingen. In het Roslin Institute
in Edinburgh is het gelukt een
schaap te klonen. Dolly heet ze.
„Wat in de plantenwereld allang be
kend was, is nu voor het eerst in de
dierenwereld gelukt," zegt Kostense.
Bij mensen gebeurt zoiets al een bij
eeneiige tweelingen. Dat ene eitje
deelt zich in tweeën en zo ontstaan
er twee erfelijk identieke mensen.
Kostense: „Je zou dat een kloon in
het klein kunnen noemen."
Manipuleren
Om Dolly te krijgen is men gaan
manipuleren met een eicel en
andere cellen.
„Die bevruchte eicel is in de baar
moeder van een draagmoederschaap
gedaan en 145 dagen later werd
Dolly geboren," legt Kostense uit.
Hij denkt, dat klonen in Nederland
ook best zou kunnen, mits het maar
niet te moeilijk is en vooral ook niet
te duur.
„Mijn vrouw houdt schapen. Je
probeert steeds je beste ooien te
laten dekken door je beste ram.
Ik zou van onze twee, drie waarde
volste dieren er wat meer dezelfde
bij willen hebben."
Mensen
Klonen bij mensen vindt Kostense
totaal overbodig. En hij ziet dat nog
niet zo snel gebeuren. Maar het
klonen van vooral gebruiksdieren
vindt hij een goede ontwikkeling.
„Als het eenmaal in gebruik komt,
moeten er wel goede, internationale
afspraken over gemaakt worden,"
vindt hij.
De techniek is er nu bij schapen,
maar dat zal bij andere dieren ook
wel lukken. Of er echt behoefte aan
is, dat is nog maar de vraag.
Kostense: „Ik maak me er geen
zorgen over en ik lig er niet wakker
van. Het kan een verrijking beteke
nen van de gebruiksdieren. En als
het niet goed is, verdwijnt het
vanzelf weer."
De Ajaxieden Frank en Ronald de Boer zijn een eenefïge tweeling. Dat betekent dat ze erfelijk identiek in elkaar zitten.
Maar als mens, en als voetballer, gedragen ze zich vaak heel verschillend. Dat zal ook gelden voor een kloon van een mens:
die is erfelijk hetzelfde, maar als persoon vermoedelijk heel anders. foto archief PZC
KAPELLE Hakküh en
schoppüh. Meppüh en spugüh.
Een vriendschappelijke!) potje
voetbal in Nijmegen tussen
twee D-elftallen eindigde vori
ge week in een massale mat-
partij.
De spelers van amateurclub
SCH sloegen, schopten en
bespogen hun Haagse, tegen
standers dat het een lieve lust
was. Aangemoedigd nota bene
door hun ouders aan de kant.
Begeleiders en spelertjes van
FC Den Haag kozen het
hazenpad. Achterna gezeten
door een ouder met een mes.
Autobusjes werden in elkaar
geschopt, inzittenden bedreigd.
Achttien(!) agenten moesten
de rust herstellen.
„Een drama", zegt elftal-
leider Anton Looy uit Kapelle.
„Dit is geen reclame voor het
voetbal".
Anton traint en coacht het
Kapelse D-twee. „Gelukkig
gaat het er bij onze club wat
anders aan toe. Wie zich in het
veld niet kan gedragen, wordt
er door mij uitgehaald. En wie
op de training buiten de pot
piest kan vertrekken. Natuur
lijk passie mag, maar het moet
wel binnen de perken blijven."
Troost
„Goed gedaan kiep. Geef 'm
breed Sander. Tikkie terug
Niels. Naar rechts Gnaddi."
Het publiek laat zich ook in
Kapelle duidelijk horen. Maar
het zijn allemaal positieve ge
luiden.
Een geblesseerd en huilend
efje wordt door zijn moeder
aan de kant getroost. Ouders
van de dader informeren
belangstellend naar zijn toe
stand.
Opa Zweedijk geeft zijn klein
zoon aanwijzingen.
„Naar achteren," schalt zijn
stem over het veld.
Bij goede acties van de eigen
of de tegenpartij klinkt er
applaus. Kortom, de sfeer
langs de lijn in Kapelle is
uitstekend.
Ook binnen de lijnen- in de
partij tussen Kapelle D-2 en
een meisjesteam van Kloetin-
ge- valt geen onvertogen
woord. „Zo hoort het ook," zegt
Anton. „Natuurlijk willen we
presteren, maar de sfeer en
het voetballen komen bij
Kapelle op de eerste plaats.
Voor mij, de spelers en de
ouders."
DEN HAAG - Sinds 1 maart heeft Nederland
een nieuw alarmnummer. Het vertrouwdè 06-11
is vervangen door 1-1-2. Om het nieuwe alarm
nummer bij het publiek bekend te maken,
wordt er een campagne gevoerd.
„Die campagne wordt gevoerd door het Ministe
rie van Binnenlandse Zaken, omdat de minister
verantwoordelijk is voor de openbare orde en
veiligheid in dit land en daar hoort dit bij," zegt
Ger Bodewitz. Hij is persvoorlichter van het
ministerie.
Een nieuw nummer is nodig om het voor de
mensen gemakkelijker te maken. Want het is de
bedoeling, dat de landen van de Europese Unie
allemaal hetzelfde alarmnummer gaan gebruiken.
„Ik raad de mensen die op vakantie naar het
buitenland gaan wel aan van te voren te kijken
of 1-1-2 al geldig is of niet," zegt Ger.
Kat in goot
Als je de hulp nodig hebt van politie, brandweer
of ambulance, moetje het alarmnummer bellen.
Ger: „Het nummer is er niet voor bedoeld als je
kat in de dakgoot zit en je hem er niet meer uit
kan krijgen. Daarvoor is de brandweer niet. Je
moet 1-1-2 bellen, als er levensgevaar dreigt."
Daarom is ook gekozen voor de slogan: Eén, één,
twee, daar red je levens mee!
En daarom wordt het nieuwe alarmnummer
niet uitgesproken als: honderdtwaalf. Als je
1-1-2 belt, word jè verbonden met de alarm
centrale, die het dichtst bij jou in de buurt is.
Ger: „Je moet dan zeggen in welke gemeente je
woont en van wie er hulp gewenst is. Dan wordt
het gesprek doorverbonden met de meldkamer
van de betreffende hulpverleningsdienst."
Bekendheid
Het oude 06-11 nummer was bij 97% van de
mensen bekend.
„Dat is heel hoog," vindt Ger. „Maar toch willen
we dat eind '97 ook met 1-1-2 bereikt hebben
Hij waarschuwt, dat de mensen vooral geen
misbruik van het alarmnummer moeten
maken, anders volgen er sancties.
„Een mensenleven gaat voor!", vindt Ger.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Positieve aanmoediging buiten het veld in Kapelle.