BÖëkh. FANOY
4lA PANDBRIEVEN
te Middelburg, koers 99%
f 1000.—, f 500.— en f 100.—
jT¥.PIETERS.
Firma van der Knyl Gorter,
Aan de „nieuwere" dichters.
De wind gedraaid.
K«rb- «n lehoolnleniri.
Offieiëal* Berichten.
Verantwoording van Liefdegaven.
BOEKAANKONDIGING.
VEREENIGINGSLEVEN.
Zondagsrust.
Advertontlën.
In stokken van:
Verkrijgbaar ten kantore der
Bank en bij H.H. Effectenhandelaren
Vlasmarkt K 150. Middelburg.
Vraagt onze:
LIMONADES op schroef- en kogel-
flesschen.
LIMONADE SIROPEN in diverse
soorten.
MINERAALWATER op schroef-,
kogelfle8schem en syphons.
WIJNEN en GEDISTILLEERD.
RUIME KEUS IN
Christelijke Scheurkalenders.
Christelijke Verhalen.
Zondagsschoolboeken.
Kerkboeken. Almanakken.
S. A. VAN DEN HOORN.
Kassiers en Comm. in Effecten,
V. Dedemstraat 38, Bergen op Zoom
EFFECTEN, COUPONS, WISSELS,
DEPOSITO'S.
Verzekeringen op allerlei gebied.
van honderd procent en ook nog wel meer
heeft men er op gewezen, dat de Schrift deze
hooge winsten niet veroordeelt.
Men wijst daartoe dan op de gelijkenis van
de talenten. De eerste dienstknecht ontving
vijl talenten; hij ging heen, en won andere
vijf talenten dat is honderd procent. De andere
dienstknecht ontving twee talenten, en won er
twee talenten bijdat is ook honderd procent.
En beiden werden als goede en getrouwe
dienstknechten door hun heer geprezen. Het
maken van hooge winst wordt hier dus als
iets lofwaardigs voorgesteld in de Schrift.
Wie zal het bestrijden Alleen maaréén
ding moet hier niet vergeten. We hebben hier te
doen met mannen, die in den rechten weg en
met geoorloofde middelen blijkbaar al hun ener
gie hebben ontwikkeld. De hand des vlgtigen
wordt gezegend. Wanneer een man met inspan
ning van al zijn krachten en met ontplooiing
van al zjjn gaven doet, wat zijn hand vindt om te
doen, met noeste vlijt en met verstandig over
leg, dan zal niemand een blaam op h0m ver"
mogen te werpen, wanneer hg rijkelijk oogst,
hetgeen hjj rijkelijk gezaaid heeft. Een akker,
die met zorg geploegd, met verstand bemest,
met onverdroten ijver van onkruid gezuiverd,
en naar het beste vermogen met kostelijk zaad
bezaaid is, zal overvloediger vrucht voortbren
gen onder Gods zegen dan de akker eens lui
aards. Zoo het zaad is, is de oogst.
Maar het is zeer de vraag, of de hooge
winsten door sommigen in de laatste jaren ge
maakt, wel met dit Schriftwoord kunnen wor
den gedekt. Voorop stellen we, dat er wel zeker
door sommigen ruime wiDst is gemaakt, waar
voor met een eerlijk gemoed God kan worden
gedankt. Het zou niet billijk zijn allen over
één kam te scheren. Ieder geval moet op zich
zelf beoordeeld worden, en die dit onfeilbaar
beoordeelen zal, is God alleen, aan wien ook
de koopman eenmaal rekenschap zal hebben te
geven.
Doch anderzijds staat dit toch wel vast, dat
er in deze tijden veel winst behaald is door
speculatie, die uit den booze is, alsook dat er
schandelijk misbruik is gemaakt van anderer
nood. Hier Mattheus 25 bij aan te halen als
vlag om de lading te dekken zou misbruik
maken van het heilige zijn. Op het rad van
vrouw Fortuin is geen plaats, voor wie belijdt
te gelooven in de Voorzieningheid Gods. Het
is de plaats voor heidenen en tollenaars. De
handel is in de laatste jaren geweest bij niet
weinigen in den lande een wild spel om grove
winst, en bedriegen wij ons niet, dan zal eer
lang na de onrechtvaardige verrijking wel vol
gen een rechtvaardige verarming. Het is bij
zonder onder christenen, die met specuheren
het eerste gebod hebben overtreden, vaak ge
zien, dat de roede der kastijding niet is uitge
bleven. Als Gods volk. zondigt, zondigt het
duur. Het onrechtvaardig verkregen goed komt
vaak niet aan het derde en vierde geslacht.
La man.
Gij toovert met de taal in klankennuanceeriDg
U w kunst is echter in haar wezen Godsonteering,
Waarom ik dan ook liever al dat.schooné mis
Om den verfijnden spot met wat mjj heilig is
H. M.
Op voorschrift van de mode dragen de vrou
wen nu weer gesloten kleederen met hooge
boorden. Een tijdlang schreef de mo'dè het
naakt-vertoon vooreen mode, die nergens
nuttig toe was, dan om wellustige gedachten
op te wekken in de harten der mannen. Tegen
deze onzedige en oneerbare kleeding is over
vloedig gewaarschuwd. En het móet vooral tot
eere van vele christelijke vrouwen en meisjes
worden gezegd, dat ze Gods Woord meer ge
hoorzaam zijn geweest dan de geboden der
wereldsche mode. Echter niet allen. Sommigen
gingen door met het vleeschvertoon.
Totdat de wind is gedraaid. De mode veran
derde. Het gesloten kleed kwam weer in den
smaak. Eu nu worden ook weer gehoorzaam
stand? Dat men teerkost op den levensweg
moest zoeken elders, ach, ja, dat vertelde
dominee wel op de preekstoel, maar de praktijk
was zoo anders dan de theorie.
Maar die menschen praatten er maar over.
En zij konden er gemakkelijk over spreken,
omdat ze er niet inzaten. Ze konden medelijden
hebben met z'n vrouw en z'n kinderen en z'n
doen afkeuren, maar dat was ook alles. Maar
nog eensze zaten er niet in. Ze gevoelden
niet, wat moeder Louwerse voelde op dien
bewusten Donderdag, toen hij terugkeerde van
de markt en haast waggelend binnenkwam.
Was het wonder, dat ze in vertwijfeling de
handen krampachtig samenvouwde, de oogen
ten hemel hief en klaagde: Och, Heere, ook
dat nog
Ze zei niets tot hem, om hem niet in toorn
te doön ontbranden. Spoedig ging-ie naar bed.
En moeder Louwerse ging naar het opkamertje,
om alleen te z\jn, alleen met haar God. Daar
moest zij bidden en smeeken en worstelen en
vragen om uitredding uit zoo'n grooten nood....
Vermoed had zij het de laatste weken, maar
nu had ze zekerheid. De laatste slag had hij
niet kunnen dragen. Hij was er namelijk achter
gekomen, dat z'n oudste zoon naar Anna had
geschreven. Men had hem er onkundig van
willen laten, maar nu hij op ongedachte wijze
het kwam te weten, moest hij ook alles weten.
En zoo werd het volle antwoord hem meege
deeld. Dat was te zwaar geweest. Die ant-
woord-brief was gewoonweg beleedigend. En
dat hij dat had geschreven, kon er nog méé
door, maar dat z'n dochter er de hand in had
gehad, dat was te erg
(Wordt vervolgd.)
gesloten kleederen gedragen.
Of er ook nog afgoderij in de christenlanden
bestaat! De wetten der mode worden meer
gehoorzaamd dan de tot zedigheid en eerbaar
heid vermanende geboden van Christus. Stemt
het niet droefgeestig
Laman.
BEROEPEN
te Koudekerke A. H. Nieboer te Krabbendgke
te GrijpskerkeG. de Jager te Wolfaartsdijk
te Ter AarJ. Oosterveen te Geesteren
te Ouderkerk a. d. AmstelJ. C. Dagevos te
Oosterend (Texel).
BEDANKT
voor Zwammerdam J. P. Klaarhamer te
Wommels.
Aan de Theol. School te Kampen hebben
cand. ex. Ie gedeelte afgelegd de heeren D.
Scheele te Terneuzen en P. v. d. Sluis te
Drachten.
Ds. G. Ploos van Amstel te Elburg her
dacht zijn 25-jarig ambtsjubileum met Rom.
11 36.
Intree te 's Graveland Dr. H. W. Smit met
1 Joh. 4 12b, na bevestigd te zijn door ds.
v. Andel te Hilversum met Jes. 42 14.
Meliska-ke, 23 December 1917. Na de morgen
dienst werd door onzen geachten leeraar den
Weleerw. Heer ds. K. Veen de gemeente be
kend gemaakt, dat hij met volle vrijmoedigheid
voor de roeping van Genderen had kunnen
bedanken.
Nadat ouderling K. Polderman namens lter-
keraad en gemeente zgn blijdschap over deze
beslissing had uitgesproken, werd Z. Weleerw.
Psalm 134 3 toegezongen.
Namens den Kerkeraad,
C. Poldkbman, Scriba.
Gryjpskerke. Beroepen alhier de Weleerw.
He8r ds. G. de Jager, pred. te Wolfaartsdijk.
De Heere geve Z.Eerw. licht en wijsheid om
eene Gode welbehagelijke keuze te doen, Zjjn
naam tot eer en ons tot blijdschap.
Namens den Kerkeraad,
J. H. Geschiere, Scriba.
Middelburg. Door de vlijt en de arbeidzaam
heid van vele zusters uit onze gemeente was
het mogelijk, tal van onze minderbedeelden
met een of meer kleedingstukken te verrassen.
Door de Jongedochtersver. „Doe wel aan allen
enz." werden 100 stuks afgedragen, door de
.Vrouwenver.. „Bid en Werk" 81 stuks, door
„Diaconaal Hulpbetoon" 64etuks, door „Pheube9
62 stuks en door „Zusterkring" ook 62 stuks
Totaal 369 stuks.
Vooral iu dezen duren tijd kwam het zeer
te pas. Met een dankbaar hart en met een
van vreugde stralend oog werden dan ook de
goederen in de gezinnen in ontvangst genomen.
Onzen dank aan zooveel jonge en oudere
zusters, die geheel belangeloos zich aan dit
werk der barmhartigheid hebben gegeven.
Onze beste wenschen vergezellen haar in 1918,
en volgaarne bevelen wij bovengenoemde ver-
eenigingen weer aan bij haar begunstigers.
Namens de Diaconie,
S. Veblare, Scriba.
„Diaconaal Hulpbetoon", Vlissingen.
Op. Donderdag 20 Dec. hield genoemde
vrouwenvereeniging haar 26e jaarvergadering.
Nadat wij gezoDgen hadden en br. ouderling
Fregeres in gebed was voorgegaar», sprak hij
een openingswoord, naar aanleiding van Joh. 15.
Uit het verslag der Presidente vernamen wij,
hoe met veel zorg het jaar was ingegaan, we
gens licht, verwarming, en vooral steeds duurder
worden der grondstoffen. Eu toch er was weer
ruime stof tot danken, onze God had alles
nog wel gemaakt,
Zoo konden weer een 72 stuks gemaakte goe
deren aan br diakenen worden overgedragen,
ter uitdeeling aan onze armen.
De voorzitter der diakenen br. C. D. v. Noppen
was de tolk van alle br. diakenen, toen hij in
warme bewoordingen, de zusters dank bracht
en tevens hulde, voor hun onvermoeid arbeider,
en voor den steun verleend aan diakenen, met
de Kerstuitdeeling. Tevens werd ook dank
gezegd aan debeide jongedochters-vereenigingen,
welke heden ook vertegenwoordigd waren, ook
zij hadden weer hun liefde doen blijken voor
de armen, door af te dragen hun geheelen
voorraad zijnde 110 stuks kleedingstukken, aan
br. diakenen ter uitdeeling.
Het verdere van den avond werd op aange
name wijze doorgebracht, waarna het slotwoord
gesproken werd en op voorstel de vrouwen
vereeniging werd toegezongen „Dat 's Heeren
zegen op U daal".
Wij gingen huiswaarts, gesterkt door de
wetenschap, dat er nog steeds een medeleven
van de gemeente is, in het moeilijk werk der
armenverzorging, al is deze zusterkring ook
klein, zeer klein, met het oog -op zulk een
groote gemeente. Geve onze God, dat ook onze
armen, in de eerste plaats Hem mogen ver
heerlijken, opdat ook door den arbeid dezer
vereenigingen Zijn Naam worde groot gemaakt.
Namens br diakenen,
F. D. G. Prins, Scriba.
Vlissingen. Onder hartelijke dankzegging
gevonden in de collecte f 30,— voor de kerk
en f 30,voor de armen.
Namens den kerkeraad,
A. A. Roos, Scriba.
Met hartelgken dank ontvangen voor het
Zustercomité „Zusterhulp" f 3,94, zijnde de
opbrengst van een ten behoeve van dit comité
gehouden collecte op de jaarvergadering van
de Vrouwenvereeniging „Bid en werk".
De boekhouder der Diaconie,
J. Damen.
Kerkbouw Magelang.
Met vriendelijken dank verantwoord ik die
gift van f 5,van de Zondagsschool te Oost-
kapelle. J. D. Wielenga.
Ontvangen van ds. F. Staal te Colgns-
plaat, giften gevonden in de collecte f 8,
C. J. Hondiüs, Penningm,
P. Keuning. Kinderen in verstand en in
boosheid. Van menschen in het Gronin
gerland, Rijswijk (Z. H.) H. J. smuijt.
1917. (275 bfadz.) Prijs ingenaaid f2,25,
geb. f 2,90.
De uitgever zond voor dit boek een pros
pectus de wereld in, waarin hij den schrijver
op één lijn stelt met Cremer, Ulfers, Jan
Maclaren.
Dat getuigt van hooge iugenomenheid met
zijn eigen uitgave. Hij meent dan ook als dit
boek niet gelezen wordt, dan kunnen de uit
gevers van christelijke lectuur de matten wel
oprollen en is ons volk om zijn wansmaak te
beklagen. Wanneer men zoo'n aanbieding ge
lezen heeft, zonder allicht elk woord op 'n
goud schaaltje te wegen, kon de lectuur van
Keunings schetsen wel tegenvallen. Toch is dat
niet het geval. Alleen de vergelijking met die
erkende balletristen deugt niet. 'k Geloof ook
niet, dat de schrijver die pretensie wil voeren.
Wat hij geeft, is schetsen uit het dorpOlden-
cate in Groningen. Hij beeldt het leveD, de
taal, de gewoonten van de boeren met mees
terhand uit. Iu 't begin heeft men misschien
wel wat te worstelen met het GroniDgsche
dialect vooral als 't in het gezin wordt
voorgelezen maar dat went wel. Ofschoon
een verklarende lijst van uitdrukkingen ach
terin werd geplaatst, laat deze bij enkele woor
den toch in den steek. Niemand zal dit boek
half uit lezen of terzijde leggen. Keuning boeit
met zijn levende typen onze aandacht. Eu ze
blijven u bijTamme Maathuis, Olie Siert,
boer Reinders en zijn als gymnasiast mislukte
Menko, enz. enz. Ongemerkt kan de lezer(es)
heel wat levenswijsheid uit zoo'n boek opdie
pen. Ktuning leert ons 't leven beter zien. Een
mooi boek voor nojaarsgeschenk. De heer Spruijt
heeft voor een schoone uitgave gezorgd, waar
voor alle lol
Dn. B. Wielenga. De Leenw heeft ge
bruld Acht Tijdpreeken uit de profetie
van Amos. Kampen. J. H. Kok. 1917.
Prijs f 1,75 iugeia., f 2,40 gebonden,
p Enkele van deze preeken verschenen reeds in
„Menigerlei Genade" en trokken bizonder de
aandacht. De schrijver meent en terecht
„dat het woord van Amos in bizonderen zin
levend en krachtig is door het verklarend licht
van dezen tijd, en omgekeerd uit dit boek in
bizonderen zin verklarend licht op onzen tijd
valt. Er is hier merkwaardige wisselwerking
tusschen Schrift en geschiedenis. God maakt
het één door het ander levend. In de ruige
taal van den veehoeder uit Thekoa voelt ge de
goddelijke gloeiing van denzelfden inspiree
renden Geest, die thans met de wereld worstelt
om haar te overtuigen van zonde en gerech
tigheid en oordeel, die ook in het hart der kerk
bid: Kom, Heere Jezus, ja kom haasteljjk.
Deze preeken behandelen de volgende stof
fen I. De Leeuw heeft gebruld, Amos 3 1.
II. God ontmoeten, Amos 4 1113. III Het
vuur in het Huis van Jozef, Amos 5 6—8.
IV. Gerusten te Sion, Amos 6 t la. V. Jakob
en de sprinkhanen, Amos 7 13. VI. Het
paslood in Gods hand, Amos 7 79. VII.
De Heere op het Altaar, Amos 91—4. VIII.
De vervallen Hut, Amos 9 11.
Het kanselwerk van dezen prediker staat in
goede reputatie.
Lezing dezer preeken geeft stichting.
Van harte aanbevolen. Kerkhof.
Moderne Letterkunde. Willem Kloos als
literair profeet. Louis Couperus als type
van den modernen mensch, door dr. B.
Wielenga. Uitgave J. H. Kok te Kampen.
Over deze beide letterkundigen hield dr.
Wielenga twee lezingen. In den loop van dit
jaar verschenen die in „Stemmen des Tjjds".
Reeds werden ze toen in de „Z. Kerkbode"
besproken en werd de wensch geuit, dat ze
als afzonderlijke uitgave zouden verschijnen.
Dit is nu geschied en wel onder den algemee-
nen titel„Moderne letterkunde", Dr. W. be
doelt hiermede een „proeve van letterkundige
voorlichting en kritink" te geven. In elk ar
tikel wordt na korte inleiding gehandeld over
.den schrijver, zijn persoon, zgn werkenenden
geest, die daaruit spreekt, waarna van Chris
telijk standpunt de kritiek volgt. Wemeenen,
dat dr. W. door deze uitgave het christelijk
literair-meelevend publiek zeer aan zich heeft
verplicht. Zooals de schrijver in de inleiding
op de tweede lezing opmerkt, zijn wij, posi
tieve christenen, mensehen-onder-den-invloed-
van-de-moderniteit, meer dan wij weten. „De
Pleegzoon" en „de Schaapherder" kunnen onze
jonge garde niet meer voldoening schenken.
Wie zich met een vroom gebaar van de groote
moderne literaire kunstenaars wil afmaker, zal
tot zjjn schade ervareD, het zielscontact met de
jongere generatie te verliezen. Vandaar dit
getuigenis, deze critiek. Niet het minst de
H. B. S.-ers en Gymnasiasten uit onze krin
gen, vooral als ze „neutraal" onderwijs ont
vangen, zullen goed doen, dit boekje van dr.
W. te lezen en te bestudeeren. Ook is 't een
echt boek voor onze christelijke onderwijzers,
bizonderlgk voor hen, die voor het hoofdakte
examen zich van „moderne letterkunde" op de
hoogte stellen. En waar op blz. 54 over „vele
dominé's" gesproken wordt, dunkt het ons
noodig, dat ook deze groep van literair-mee-
levenden dr. Wielenga's boek lezen.
A. V.
BONDSRING MIDDELBURG.
Gewone openbare Ringvergadering D. V. 10
Januari a. s., 's avonds 71/3 uur, in het Christ.
Milit. Tehuis, Nieuwstraat te Middelburg (dus
niet te VlissingeD).
1. Bespreking Rapport Methodiek-Commissie
door Middelburg.
2. Schets Zeeuwsche Afd. I en II door
Meliskerke
J. M. Roseboom, Ringsecr.
Voor a. s. Zondag is de volgende
apotheek opengesteld
Te MIDDELBURGdie van den heer
G. K. A. Nonhebel.
Te VLISSINGENdie van den heer
S. J. Engering.
Den 4en Januari a.s. hopen
D.V. onze geliefde Ouders
LEONARDUS CORNELIS VOS
en
ADRIANA GEELHOED
hunne 30 jarige Echtvereenlging
te herdenken.
Dat de Heere hen nog vele
jaren sparen moge is de wensch
van
Hunne dankbare Kinderen
Beiiüwd- en Kleinkind.
Rijswijk (Z.H29 Dec. 1917.
Otto Burgstraat 2.
Hiermede betuigen wg onzen harte
lgken dank voor de vele blijken van
deelneming bij de ziekte en het overlijden
van onzen geliefden Echtgenoot en Vader
ondervonden.
Wed. C. DOURLEIN
en Kinderen.
Middelburg, 28 December 1917.
DER
