195
R1JKSLANDBOUWVOORLICHTINGSD1ENST ZEEUWSCH-VLAANDEREN TE AXEL
Resultaten van onkruidbestrijdingsproeven in vezelvlas
ABORTUS BANG EN
T. B. C.-BESTRIJDING
DENK AAN DE BESTRIJDING VAN
DE RUNDERHORZEL
Tips van de Hoofdinseminator
ZATERDAG 30 MAART 1957
over de jaren 195319541955
De eerste eis, welke bij de teelt van vlas gesteld
dient te worden is, dat de grond voor dit gewas
geschikt moet zijn. Dit houdt in dat, naast an
dere factoren, welke de geschiktheid van de grond
voor de vlasteelt bepalen, deze grond praktisch
onkruidvrij dient te zijn.
Tegenwoordig hoort men maar al te vaak rede
neren „wat onkruid in het vlas is heus niet zo
erg. De loonsproeier moet dan maar een keer
komen en het zaakje is weer voor elkaar". De
mensen, die zo praten, slaan de plank glad mis.
Men dient in de voorvrucht reeds zoveel moge
lijk rekening te houden met de teelt, die volgen
zal. Voor vlas houdt dit in, dat men in de voor
vrucht en na de oogst van deze door middel van
grondbewerking zoveel mogelijk onkruid dient te
vernietigen.
De stoppelbewerking zal niet altijd mogelijk
zijn, b.v. als men in de voorvrucht een groenbe-
mesting heeft gezaaid of omdat de weersomstan
digheden een intensieve stoppelbewerking onmo
gelijk maken.
Mocht men onverhoopt toch te veel onkruid in
zijn vlas krijgen, dan kan men als uiterste over
gaan tot een chemische onkruidbestrijding.
Er kan echter niet voldoende op gewezen wor
den, dat een chemische onkruidbestrijding in vlas
altijd als een noodmiddel gezien moet worden en
dus ook enkel in noodgevallen ter hand genomen
dient te worden.
De Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst heeft in
de jaren 1953 t/m 1955 verschillende proeven met
chemische onkruidbestrijding in vlas genomen.
De volgende middelen werden op verschillende
lengten van het vlas met elkaar vergeleken
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De weersomstandigheden liepen over de jaren,
waarin de proeven zijn genomen, nogal uiteen. In
1953 en 1955 waren deze gunstig voor de verschil
lende bespuitingen, in 1954 daarentegen wat min
der goed.
RESULTATEN.
la. MCPA 300 gr. actieve stof -per ha.
Dit middel gaf de minste schade aan het vlas,
als het gespoten werd in vlas, dat in niet te snelle
groei verkeerde en een lengte had van 4—8 cm.
Bij kleinere en grotere lengte van het vlas werd
hieraan te veel schade toegebracht.
Over het algemeen werden de onkruiden witte
krodde (dubbeltjes) en herik (zemp) goed gedood,
lb. MCPA 450 gram actieve stof per ha.
Over 't algemeen iets heftiger werking dan 300
gr. actieve stof. Overigens kwam het veel met
MCPA 300 gram overeen,
lc. MCPA 600 grarri actieve stof per ha.
Dit object is alleen op het proefveld in 1954 be
proefd en gaf toen een vrij slecht resultaat.
Het vlas werd bij deze concentratie vrij ernstig
beschadigd. Er kwamen groeimisvorming en blad
kransjes (plaatsen waar bij het zwingelen het
vlas breekt) in voor.
2. DNBP 6 liter per ha.
Met dit middel werden de beste resultaten be
reikt bij een lengte van het vlas van 510 cm.
Op de kleinste lengte werd 5 liter, op de groot
ste lengte 6 liter gespoten.
Aan het gewas werd weinig schade toegebracht.
De zaadonkruiden werden goed gedood.
In de praktijk valt een bespuiting met een
DNBP dikwijls tegen, dit omdat met te veel fac
toren rekening moet worden gehouden.
3. Extar het natriumzout van DNC, 8 kg per ha.
De beste resultaten met dit middel werden be
haald bij spuiten in een vroeg stadium, te weten
4 a 5 cm lengte van. het vlas. Ook de onkruiden
zijn dan nog klein en meer gevoelig. Bij spuiten
in een later stadium dient de concentratie opge
voerd te worden tot 10 kg. De grotere zaadonkrui
den worden niet gedood, maar wel in hun groei
geremd. Na DNC is een zacht werkend middel aan
te bevelen. Op de proefvelden werd aan het vlas
geen schade toegebracht.
4. Mengsel van MCPA en DNBP 6 liter per ha.
Dit vrij nieuwe middel heeft op de proefvelden
goed voldaan, althans bij toepassing in vlas van
5—10 cm lengte. Het gaf op deze lengte geen be
schadiging aan het vlas en een goede doding van
de zaadonkruiden. Als men dit middel wil gebrui
ken, dienen dezelfde punten in acht genomen te
worden als bij een bespuiting met DNBP.
5. MCPA strooipoeder 100 kg per ha.
MCPA in poedervorm is moeilijk regelmatig te
verdelen. De resultaten hiermede waren slecht,
schade aan het vlas en een slechte doding van
het onkruid.
6. Pré-emergence 30 liter per ha vóór opkomst.
Bij het aanwenden van dit middel was op de
proefvelden nog geen onkruid aanwezig. Het vlas
had van deze bespuiting niets geleden. Later
kwam in de met dit middel bespoten veldjes veel
onkruid voor. Als vóór opkomst van het vlas geen
onkruid boven staat, zal een dergelijke bespuiting
als regel weinig zin hebben.
7. Handivieden.
Dit vraagt veel tijd, maar geeft beter resultaat
dan bespuiten met chemische middelen. Schade
aan het vlas kwam hierbij niet voor. Bovendien
werd op deze veldjes de hoogste opbrengst en de
beste kwaliteit vlas geoogst.
8. Onbehandeld.
In de veldjes van dit object kwamen de meeste
onkruiden voor.
Niettemin lag de opbrengst meestal hoger dan
van de bespoten veldjes, terwijl de kwaliteit van
het vlas beter was.
CONCLUSIE.
Vlas dient ingezaaid te worden in onkruidvrij
land. Dit geeft altijd de beste resultaten.
Men dient steeds voor ogen te houden, dat een
chemische onkruidbestrijding in vlas een nood-
middel is. Door een chemische onkruidbestrijding
is het wel mogelijk om wat onkruid te vernietigen
of te onderdrukken, maar men dient zich steeds
voor ogen te houden, dat het lintgehalte en de
lintkwaliteit vrijwel steeds verlaagd worden.
Mocht onverhoopt een chemische onkruidbe-
Hoeveelheid spuitvloeistof
250—800—1000 liter
800—1000 liter
800—1000 liter
800—1000 liter
1000 liter
strijding werkelijk nodig zijn, dan kan men ge
bruik maken van de volgende middelen:
1. MCPA (groeistof) 300 gr. actieve stof.
Alleen voor bestrijcüng van witte krodde, herik
en melde. Voor andere onkruiden niet afdoende.
MCPA spuiten bij een lengte van het vlas van
48 cm. Bij grotere lengte krijgt men dikwijls
zichtbare schade aan het gewas. Dit middel dient
alleen gespoten te worden als het vlas in lang
zame groei verkeert. Bij voorkeur veel water ge
bruiken.
2. DNBP Aatox-Sevtox e.a.), 6 liter per ha.
Dit middel kan alleen tegen zaadonkruiden wor
den gebruikt. In de praktijk valt het dikwijls
tegen, omdat met de volgende factoren rekening
moet worden gehouden.
a. gewas en grond moeten droog zijn.
b. het moet droog weer zijn en het dient enkele
dagen droog weer te blijven.
c. het mag geen scherp droog weer zijn met
hoge temperaturen en een lage luchtvochtig
heid.
d. gewenst is rustig weer met een temperatuur
van 1520° C en een relatieve luchtvochtig
heid van 70 °/o.
e. het gewas moet bij voorkeur een lengte heb
ben van 510 cm.
f. de onkruiden mogen niet meer dan 26
blaadjes hebben.
g. minstens 800 liter water per ha gebruiken en
spuiten met lage druk.
h. overlapping voorkomen. Dit geeft vrijwel
steeds een ernstige verbranding.
i. niet mengen met insectendodende middelen.
3. Na DNC (Extar Sandoz) 810 per ha.
In de praktijk worden met dit middel vrij goede
resultaten behaald, vooral als tijdig gespoten
■wordt en de onkruiden dus nog klein zijn. In het
algemeen wordt geen of weinig schade toege
bracht aan met gewas. Na DNC dient verspoten
te worden met 700800 liter water per ha. Om
een goed resultaat van dit middel te verwachten
dienen dezelfde punten in acht te worden geno
men als bij een bespuiting met DNBP, alleen de
grond en het gewas mogen iets vochtig zijn.
4. Mengsel MCPADNBP (Duphar herbicide
vlas), 6 liter per ha.
Het sortiment onkruiden, dat bij gebruik van
dit middel gedood kan worden, is groter dan bij
gebruik van DNBP of MCPA apart verspoten.
Overigens dient dit middel met veel water (plm.
800 liter per ha) verspoten te worden.
Doordat in dit middel een zekere hoeveelheid
DNBP vermengd is, werkt het soms verbrandend,
terwijl soms groeistofbeschadiging voorkomt.
Alle punten, welke bij een bespuiting met
DNBP in acht genomen moeten worden, gelden
in even sterke mate voor dit mengsel.
Axel, 22 maart 1957. P. G. W. HUISSELING.
ABORTUS BANG.
a. Zo U uit de brochure aangaande de bestrijding
van abortus Bang bekend zal zijn is de mogelijk
heid aanwezig voor houders van ABR-vrije be
drijven en abortus-vrije bedrijven, guste en
droogstaande runderen te weiden welke bij aan
voer niet voorzien zijn van een ABR-vrij verkla
ring, een abortus-vrij verklaring of een mede
deling, mits deze niet in kontakt komen met het
oorspronkelijk op het bedrijf aanwezige vee.
Tot dusver gold de bepaling dat de eigenaar
van een abortus-vrij rundveebeslag, die vergun
ning had gekregen elders, zonder verklaring of
mededeling aangekocht, vee te weiden, bij ver
koop van zijn oorspronkelijk aanwezige vee daar
voor slechts een ABR-vrij verklaring kon ont
vangen. Deze bepaling is nu opgeheven en er
werd bepaald dat in voorkomende gevallen, de
eigenaar van een abortus-vrij rundveebeslag bij
verkoop van zijn oorspronkelijk aanwezige vee
daarvoor een abortus-vrij verklaring zal kunnen
ontvangen.
b. Voor veehouders, die vee aankopen om te mes
ten is het van veel belang te weten dat ossen
geheel buiten de voorschriften aangaande de
abortusbestrijding vallen.
c. Wat betreft het inscharen kan worden mede
gedeeld dat de Gezondheidsdienst op het stand
punt staat dat vee afkomstig uit besmette be
drijven, apart geweid dient te worden van vee
dat afkomstig is van ABR-vrije of abortus-vrije
bedrijven. Vee, afkomstig van een bedrijf dat
tweemaal aéhtereen een negatief busmonster-
onderzoek had, mag eveneens op vrije weiden
ingeschaard worden evenals vee dat afkomstig is
van een bedrijf waarvan geen busmonsteronder-
zoek bekend is, met dien verstande echter dat
eerst al het vee van een dergelijk bedrijf, ouder
dan 12 maanden of zo het voorbehoedend geënt
werd ouder dan 18 maanden, aan een bloedonder
zoek met negatief resultaat moet zijn onderwor
pen.
Uw dierenarts geeft voor elk in te scharen
rund, dat op grond van bovenstaande geacht kan
worden niet te zijn besmet met abortus, een t.b.c.-
vrij verklaring met stempel of een mededeling
af met de aantekening uitsluitend bestemd voor
inscharing.
Het spreekt vanzelf dat elk in te scharen rund
geënt moet zijn tegen mond- en klauwzeer.
T. B. C.
a. Met betrekking tot het geel geleidebiljet voor
een slachtrund kan ik U berichten dat U deze
biljetten nu ook kunt ontvangen voor jonge run
deren welke, voordat ze voor de eerste maal bij
jaarlijkse tuberculinatie zouden worden onder
zocht, reeds voor de slacht worden verkocht.
Om met bedoelde runderen op de t.b.c.-vrije
markt te worden toegelaten is een voorafgaande
tuberculinatie dus niet meer nodig; wel dienen
ze geënt te zijn tegen mond- en klauwzeer en
voorzien te zijn van een schets en een oorblik-
merk.
b. Ingevoerd zijn de zgn. paarse verklaringen
deze worden door Uw dierenarts afgegeven voor
runderen welke zgn. a-specifiek reageren. Deze
paarse verklaringen mogen worden afgegeven
tot 6 maanden na het laatstgehouden t.b.c.-onder-
zoek.
Runderen voorzien van een paarse mogen op
elk bedrijf worden aangevoerd.
Verdere inlichtingen aangaande de bovengenoem
de punten kunt U bekomen bij Uw dierenarts, de
bedrijfsvoorlichters van de Gezondheidsdienst voor
Dieren en bij de Gezondheidsdienst in Goes.
Provinciale Gezondheidsdienst voor
Dieren in Zeeland
dr. J. TESINK, Direkteur.
Ook dit jaar vragen wij weer uw medewerking
voor de bestrijding van de runderhorzel. Larven,
die onder de rughuid bij de runderen aanwezig
zijn, moeten in deze periode worden gedood. Dit
kan het beste gebeuren door de uitvoerders van
de Gezondheidsdiensten of zuivelfabrieken. U
kunt hen daarbij helpen door het jongvee, dat al
in de weiden loopt, op te halen en vast te zetten.
De uitvoerders, die alle bedrijven moeten bezoe
ken, zullen u berichten wanneer zij uw vee ko
men behandelen. Alleen indien alle veehouders
medewerken, kan de runderhorzel met succes
worden bestreden en wordt veel schade aan uw
veestapel voorkomen
No. 10
De stier Broekser Albert 3 werd voorlopig in
het N.R.S. ingeschreven met voor algemeen uoor-
komen de waardeletter B. Het Stamboeknummer
voor deze stier is 41961 S.
Hoeveelheden per ha.
Middel
MCPA
DNBP
Na DNC
MCPA—DNBP mengsel
MCPA strooipoeder
Pré-emergence (vóór opkomst)
Handwieden
Onbehandeld
Hoeveelheid
300—450—600 gram actieve stof
6 liter
9 kg
6 liter
100 kg
30 liter
