Hoe gaan we onze spruiten
oogsten en sorteren
Walchers veilingbestuur aktief
9
VOORDELEN MACHINALE PLUK
Consulentschap voor de Tuinbouw
te Tilburg,
W. A. VAN MULLEM.
In de volleg ronds groenteteelt gaan
de arbeidstechnische ontwikkelingen
zeer sneL De teeltwerkzaamheden zijn
reeds voor het merendeel gemechani
seerd. Bij de spruitkoolteelt kunnen
praktisch alle bewerkingen zoals zaai
en, planten, schoffelen en spuiten
mechanisch uitgevoerd worden. Ook
bij de oogst en het sorteren zijn de
laatste jaren snelle ontwikkelingen
gaande. Zowel in de technische hulp
middelen als in de werkmethoden zijn
enige veranderingen gaande. Daar nu
het oogsten en sorteren actueel is,
wordt in het volgende op deze beide
onderdelen ingegaan.
Verder zal er, teneinde de nodige
voorlichting over de nodige spruiten-
oogst- en -sorteerapparatuur te kun
nen verstrekken dinsdag 10 oktober
om 2 uur op de veiling te Breda een
demonstratie met oogstmachines en di
verse sorteerinstallaties plaats hebben.
Hopelijk zullen velen deze gelegenheid
te baat nemen om zich te overtuigen
dat er voldoende mogelijkheden zijn
om een goed gesorteerd produkt op
de veiling te krijgen!
OOGST
QOOR de komst van de hybride-rassen is de eenmale
pluk sterk in de belangstelling komen te staan.
Alhoewel ook hierbij de handgeplukte teelt nog het beste
rendabel is, heeft mede door de moeilijke omstandig
heden waaronder gewerkt moet worden de machinale
oogst definitief zijn plaats veroverd. Vooral op de be
drijven met een grote oppervlakte spruiten geldt het saldo
per uur, wat uiteraard bij het machinaal plukken hoger
ligt. Wil men echter tenvolle profijt trekken uit de ma-
Sorteerlijn met wijkende kettingen.
chinale pluk dan verdient het aanbeveling om een z.g.
schoningspluk uit te voeren. De kwaliteit van de sprui
ten wordt hiermede belangrijk verbeterd en de plukcapa-
citeit opgevoerd. Ook het aantal uren leeswerk bij het
sorteren wordt door deze schoningspluk sterk terugge
bracht.
NI™ kan per bedrijf een grotere oppervlakte sprui
ten telen. Dit voordeel is nog groter als men deels
vroege en late rassen teelt.
Plezieriger werken. Vooral de werkomstandigheden
zijn een doorslaggevende factor.
Hogere capaciteit. Zeker wanneer men als individuele
teler over een pluk- en sorteermachine beschikt is
het vaak mogelijk om bij redelijk weer te oogsten en
om bij slechte weersomstandigheden in de schuur te
sorteren.
PLUKMETHODE
QM de voordelen, van de machinale oogst volledig uit
te buiten is het belangrijk om een goede methode
van werken te volgen. Zowel bij die trailer als de beugel
machine is het belangrijk dat de stammen schuin afge
hakt worden om gemakkelijk in te steken. Omdat de hak
ker toch meestal niet volledig belast is kan hij tevens de
slechte spruiten onder van de stam halen.
Het insteken van de stammen is een belangrijk werk.
Vooral kromme stammen moeten mee begeleid worden.
Om de mesjes niet in de spruiten te laten grijpen dient
de pedaal tijdig losgelaten te worden.
Het opvangen van de spruiten kan op diverse manie
ren gebeuren. Bij de trailer is de snelste methode om de
spruiten in voorraadkisten op te vangen. U dient dan
bij het sorteren over speciale kantelapparatuur te be
schikken (liertje of kantelaar).
PLUKMACHINES
J^jAAST de bestaande machines die reeds enkele jaren
op de markt zijn, zijn er ook nu weer enkele typen
bijgekomen en enkele veranderingen aan de gebruikelijke
typen doorgevoerd. We willen ze in vogelvlucht door
nemen.
De stationaire machines kunnen uitgerust worden met
elektro- en hydromotor. Alhoewel de werkmethode niet
aan te bevelen is, kunnen ze gebruikt worden in de
schuur.
Element op de trekker. Het is vooral dit systeem wat
zich leent op die bedrijven die enkele hectaren spruiten
telen. De aandrijving gebeurt door een hydromotor (in
de schuur met een electromotor). Twee bedienende per-
Sorteerlijn met opvoer- en leesband en schoksorteerder.
del. Om de capaciteit van de insteker zo optimaal moge-
sonen kunnen hiermee een capaciteit van 500 h. 700 stam
men per uur bereiken. De machine die via een beugel
of op een platform aan de trekker bevestigd is, kan wor
den uitgerust met een oplegrekje, ronddraaiende tafel of
Spruitenoogst met element achter op trekker.
een aanvoerband. Een wat betreft investering en werk
methode aantrekkelijk systeem is een tafel als hulpmid-
lijk te benutten, is de machine voorzien van een stoel.
Aan de nieuwe machines is ook een diubbele afzakin-
richting gemaakt. Men verkrijgt hierdoor minder verlies-
tijden.
De trailer is door zijn hoge investering alleen aantrek
kelijk voor de zeer grote bedrijven, die de spruiten ver
zamelen in voorraadkisten.
HET SORTEREN
QOOR de machinale pluk is het goed sorteren moei
lijker geworden. Bij de handpluk, vooral bij de 2e
en 3e pluk, kan men hoge sorteerprestaties halen. Bij de
machinale oogst liggen als gevolg van verontreinigingen
(bladstelen enz.) deze prestaties lager.
Alhoewel er een grote variatie aan zg. spruitensorteer-
machines op de markt zijn, voldoen er toch maar enkele
aan die eisen. Deze zijn n.l., dat de verontreinigingen er
voor de maatsortering uitvallen, dat de spruiten goed op
maat gesorteerd worden en dat er een uitleesmogelijk is.
Daar er nu per bedrijf grote oppervlakten spruiten wor
den geteeld, moeten de machines een hoge capaciteit
hebben. Enkele belangrijke sorteerders zijn:
De zg. bollensorteerders.
Deze sorteerders met achter elkaar liggende zeefpla-
ten blijken in de praktijk bijzonder goed te voldoen.
Door het schoksysteem wordt een goede sortering
verkregen. Om die verontreinigingen te verwijderen,
is de voorste zeef een spijlenzeef. Voor de maatsor
tering worden draadzeven gebruikt. Veelal worden
ook in een stortbak spijlen aangebracht. In de praktijk
worden steeds meer tweedehands bolensorteerdiers
gekocht en voor het sorteren van spruiten gebruikt.
De oudere machines veroorzaken echter nogal wat
geluid. Bij de nieuwere, die speciaal voor het sorteren
van spruiten worden gemaakt is dit euvel verholpen.
Tevens kunnen deze machines uitgerust worden met
een elevator en leesband. De capaciteit van die ma
chines schommelt tot 600 kg per uur. Wil men een
hogere capaciteit verkrijgen, dan moet men kiezen uit
andere typen, die echter meestal minder nauwkeurig
sorteren.
i Aardappelsorteerders.
Deze schuddende sorteerders met boven elkaar lig
gende sorteerplaten, kunnen een capaciteit voor 1000
1500 kg per uur halen. De beste methode is om
voor de sorteerder een leesband te plaatsen.
Kettingsorteerders.
Met deze machines die o.a. veel bij augurken sorteren
worden gebruikt, kan een hoge capaciteit worden be
reikt. Met vijf uit elkaar lopende kettingen kunnen
vijf sorteringen worden verkregen. Voor de machine
is een elevator leesband gemaakt. Mits gedoseerd en
een niet te hoge snelheid van de kettingen kan een
redelijke maatsortering worden bereikt.
Van dte zeer belangrijke dingen die de laatste we
ken gepasseerd zijn, en die ook voor WALCHEREN
van wezenlijk belang zijn, mogen we toch wel in de
eerste plaats de Troonrede noemen, waarin H. M.
de Koningin namens de Regering het regeerbestel
voor het komende jaar aankondigde. We hebben er
na geluisterd en misten daarin een speciaal land-
bouwaccent. In de Miljoenennota bleek toch nog wat
uit de doos van Pandorra te komen. Verder een ont
moedigende rij van lasten en belastingverzwaring.
We begrijpen natuurlijk zeer goed dat er veel nodig
is, maar voor de ondernemers wordt 't wel erg moei
lijk om de aardigheid er in te houden. Vooral de
BTW-verhoging van 14 tot 16 lijkt ons moeilijk
verteerbaar! Temeer daar deze op de totaliteit drukt
en dus geen gericht karakter heeft als bijvoorbeeld
de loon-, inkomsten- en vermogensbelasting begrij
pen we niet dat daar niet meer weerstand tegen is
of zal komen. Opmerkelijk vinden we ook dat een
man van grote internationale portantie als Professor
Lieftinck een waarschuwend woord laat horen tegen
onze voorthollende inflatie. Enfin, wij als kleine
TUINBOUWKLANKEN
zelfstandigen, zullen er weinig aan kunnen verande
ren!
Een lichtpunt vinden we dat als zo'n dikke 40
miljard ontvangen en weer uitgegeven wordt, er
toch overal wel wat blijft hangen. Ook zullen de
investeringen wel toenemen, want als men toch bijna
de helft (48 aan Vennootschapsbelasting betalen
moet, kan men beter zijn bedrijf versterken om zo
doende eventuele winst te drukken! En laten we nu
niet denken dat dit goed is voor onze grote concerns
en industriële bedrijven. Om de drommel niet!
'Ook op onze (in wezen) kleine bedrijven advise
ren we, liefst in overleg met de boekhouder, terdege
te rekenen wat voordeliger is. Zo veel mogelijk in
vesteren vinden wij in de meeste gevallen juister dan
sparen, want met onze inflatie is de gulden die men
nu weglegt plus rente een volgend jaar toch weer
iets minder waard dan nu. Ook blijft het als een paal
boven water, indien goed geïnvesteerd, hoe sterker
men staat!
Om wat dichter bij huis te blijven, willen we ver
melden (men vergeet n.l. zo snel door het vele da
gelijkse nieuws!) het interview dat onze Veiling
voorzitter heeft gegeven aan de P.Z.C. inzake de mis
lukte fusie der veilingen. Begrijpen we het goed, dan
zal Walcheren in deze, t.z.t. nog wel eens van zien
laten horen en mogelijk zelfs tot nieuwe initiatieven
overgaan. Nu onze groep telers kleiner wordt, maar
met belangrijk grotere aanvoeren, zal het o.i. ge
makkelijker zijn om, als de tijd daarvoor aangebro
ken is, nieuwe initiatieven te ontwikkelen.
Dat men in Walcheren momenteel toch erg actief
is, lijkt ons niet voor tegenspraak vatbaar. Want nu
de bloementeelt ook in ons rayon van grotere om
vang wordt, vinden we het een juist standpunt om
te proberen dat de veiling ook daarin een bindende
rol wil spelen tussen telers en handel. Ook de tarie
ven die genoemd worden in de circulaire van 11 sept.
j.l. vinden we alleszins acceptabel. Hoewel we niet
begrijpen waar de onvoorstelbare hoeveelheden bloe
men blijven, landelijk gezien, hebben we rekening te
houden dat het luxe produkt waaronder toch ook
zeer zeker bloemen behoren, „in" is! Ook is de bloe
menteelt een welkome afwisseling in het teeltpatroon
van onze kwekers. We wensen de veiling succes toe
met dit nieuwe initiatief!
