TUINBOUW-
KLANKEN
Wat is een verantwoorde kontraktprijs
De laatste loodjes!
Vooral Cox's gevraagd
15
Jl
Het is voor uw WALCHERSE briefschrijver verheu
gend eens met een wat prettiger geluid te kunnen be
ginnen. Voor onze afdelingen bloemisterij was ihet be
slist een prettige gewaarwording dat onze volksverte
genwoordiging, en nog wel tegen het regeringsvoorstel
in, besloot de BTW op sierteeltprodukten van 16 op het
4 tarief terug te brengen. Dit scheelt een flinke slok
op een borrel om het maar eens populair uit te drukken.
Want in vele sektoren van ons bedrijfsleven is het hoge
16 een niet te onderschatten „Zwaard van Damocles".
Zolang onze economie neg opwaarts ging was het nog
enigszins haalbaar, maar nü er toch echt wel rimpels
zijn, zo hier en daar, wordt deze last een letterlijke last
met hoofdletter. En nu weten we ook wel dat er geld
moet zijn om alles draaiend te houden, maar als de om
zetten minderen zal tocfn ook gerekend moeten worden
met minder opbrengst van het melkkoetje! Als onze
tuinders nu maar niet te veel op de bloementeelt over
gaan, want dan zou het een averechts effect opleveren
en dat is niet de bedoeling van de vóórstemmers geweest!
Vorige week waren we enkele dagen in Zuid-Holland
en wat we daar aan, door de vele regenval, vergeelde
spruiten, etc., etc. zagen, voorsepelt beslist een vroege
afloop van deze heerlijke wintergroente's. Nu zijn onze
tuinbouwgebieden gelukkig groot en veel verspreid, zo
dat mogelijk andere streken in kunnen springen, als er
door de bovenmatige regenval in het zuiden tekorten
ontstaan! En afstand bestaat niet meer in de praktijk!
Natuurlijk zal een eventueel wegvallen of een oogstre-
duktie een verhoogde prijswerking ontstaan.
Dat dit reeds nu merkbaar is, kan men konstateren
uit het feit dat van de helaas hoge index van ongeveer
10°/o die ons allen treft, een procentsgewijs niet-aan-
zienlijk deel daarvan voor rekening van groenten en
aardappelen komt. In wezen is het droevig dat wij als
tuinbouw blij moeten zijn met een verhoging van deze
indexcijfers. Doch als kleine kompensatie tegen de
buiten onze schuld verhogende kostenstijging, is het
een welkome tegenhanger. In 't leven is nu eenmaal: de
één z'n dood, de ander z'n brood, om een onsympathiek
spreekwoord te gebruiken!
Op verschillende plaatsen in onze provincie zijn af-
scheidsavondjes gehouden met de militairen, die oogst -
hulp hebben geboden. Een woord van lof voor diegenen
die e.e.a. organiseerden voor de velen die voor hun
ongewone werk hebben gedaan. Met belangstelling
wordt uitgezien wat van regeringswege aan direkte hulp
zal worden geboden! Uiteindelijk moet er, dachten wij,
Met interesse zullen vele THOOLSE kontraktelers van
knolselderij het verslag hebben gelezen ihoe of een kon
traktprijs tot stand kan komen van knolselderij. Daar
het al enige jaren lang een teelt werd die dikwijls on
derbetaald werd, gezien de steeds groeiende kostenfak-
tor, werd het nu eens tijd om zwart op wit de werkelijk
hedendaagse kosten te zien van deze teelt. De betref
fende kontrakttelersvereniging had hiervan een keurig
en op de praktijk afgestemde kostenberekening gemaakt,
zodat duidelijk werd hoe hoog uw kontraktprijs van deze
teelt moet zijn om niet zonder verliezen te werken.
Fatsoenshalve hebben zij er maar geen ondernemers
winst in gecalculeerd, want men moet toch ééns tevree
zijn! Daar op Thoolse studie-avonden vorige winter
óók een kostprijsberekening van deze teelt is gemaakt,
was het wel interessant om te zien dat die cijfers aar
dig overeenkwamen met de vraagprijs die nu door de
kontraktvereniging is opgemaakt. Bij de handel is deze
kosprijsberekening echter niet goed overgekomen, daar
zij trachten te bewijzen dat deze teeit nog best uitge
voerd kan worden voor 0,18 per kg, incl. BTW. Aan
de heren handelaars zouden wij willen vragen hoe of
zij aan een gemiddelde opbrengst komen van 3335 ton
toch mee gerekend worden dat niet alleen de land- en
tuinbouw een grote strop hebben. Vele sektoren zijn
door de wateroverlast geschaad, zij het niet zo direkt
en wellicht niet zo hard als in onze bedrijven.
Met belangstelling lazen we het verslag van onze
tuinbouwcommissie der Z!LM, zowel in de PZC als in
ons blad. Wat ons steeds opvalt in deze twee maal per
jaar vergaderende z.g.n grote commissie, is het zonder
pathos zakelijk brengen van enkele belangrijke hoofd
punten. (Voor het kleine werk is een z.g.n. kleine com
missie van 3.)
Inzonderheid willen wij attenderen op de opmerking
van de voorzitter over het Nederlandse fiscaal, sociale
klimaat. Enkele jaren terug hebben we eens een staatje
aangehaald om de zware druk in dezen aan te tonen. In
ons vorig nummer vonden we een staatje van Mr. v. d.
Heijde, van onze Gelderse zuster maatschappij. Globaal
springt Nederland er uit met een 10 hogere druk bo
ven Duitsland n.l. 46%42; 20% met België; 15% met
Frankrijk etc. Alleen'Denemarken spant met 63% de
kroon. We willen hier echter tevens bij aantekenen dat
dit kleine rijke landbouwland voor een praktisch finan-
per ha? Zijzelf kunnen toch precies het gemiddelde na
gaan aan de hand van hun oppervlakte aan kontrak
ten én de in het najaar daarop geleverde kg-opbrengst!
Zij moeten daar dan beslist de afgekeurde partijen die
ook elk jaar voorkomen, er niet bijtellen, want daar
moet een teler óók zéker rekening mee houden. Nog
beter zou zijn, wanneer de handelaars enkele jaren een
perceel land huurden voor de teelt van knolselderij en
het werk lieten uitvoeren in loondienst (en natuurlijk
door geoefend personeel)! Misschien dat zij dan tot
andere cijfers komen dan ƒ0,18 per kg. Ook hun argu
ment dat zij met een hogere kontraktprijs zelf niet vol
doende kunnen concureren, is geen gezond standpunt.
Zij zullen toch toe moeten geven dat in de begroting
van de telers óók een post moet zijn voor onrendabele
uren, zoals regenverlet, afdekken bij vorst, droogte bij
het planten, enz., enz. Misschien dat wij nu als telers
het wat bitter op moeten merken: is een knolselderij-
teler verplicht in eigen bedrijf voor minder dan he+
normale uurloon te werken om reden dat de handela
ren zouden kunnen concureren? Wij dachten dat het
koloniale tijdperk voorbij was! Deze teelt is de laatste
jaren overwegend gedaan door telers die gokten op een
maaimale oogst en meevallende kosten, en niet omdat
het zo'n interessante prijs was! Gezien de sterk ver
minderde animo om deze teelt voor dit rendement te
beoefenen, is er in de naaste toekomst wel kans dat de
markt niet bedorven zal worden door over-produktie,
hetgeen weer ten goede komt voor de handelaars. Met
de winter in aantocht zou het misschien toch wel zijn
nut hebben, dat door de vollegrondstuinders wat méér
aandacht besteed werd, hetzij privé, hetzij met een stu
dieclub hoe of de werkelijke kosten en gemiddelde op
brengsten per gewas liggen. Dikwijls komt men dan
tot verrassende uitkomsten, waarmee met een goede
aanpassing men zijn nut kan doen!
tieel bankroet staat. Dit moet ons beslist niet ten voor
beeld dienen vinden we!
Al met al zijn we de donkerste maand weer al half
weg door en velen onzer weten wel ongeveer hoe de
papieren er voor dit jaar bijstaan. Hoewel de laatste
loodjes soms 't zwaarst kunnen wegen! Met de wens dat
het toch nog voor een deel onzer mee mag vallen, wil
len we deze op één na laatste bijdrage van dit jaar be
ëindigen.
|ETS waarvan het aanbod niet groot is wil men altijd
hebben. Aan dit gezegde moesten we deniken toen we
de vorige week de ontwikkeling zagen van de prijzen van
Cox's Orange Pippin. De meest gevraagde maten van deze
appel konden vlot verkocht worden tegen prijzen van ƒ1,
tot 1,10 per kg en de klasse 1 6570 mm van dit ras no
teerde rond 85 cent. Dat zijn beste prijzen en vooral bij de
veiling Kapelle-Terneuzen was het aanbod groot. Ook de
kwaliteit van de Cox's is best dit jaar hoewel we er toch de
voorkeur aan zouden geven om uit de c.a.-cellen niet lang
meer te wachten met de verkoop. Men neemt grote risico's
wanneer men bij deze prijzen nog een afwachtende houding
aanneemt. Vooral voor West-Duitse rekening was de Cox's
gevraagd maar ook op de binnenlandse markt kon een be
hoorlijk kwantum worden geplaatst.
Minder goed ging het met de Golden 'Delicious uit de
schuren. Het aanbod hiervan was opnieuw erg groot. Dat
is jammer, want de kwaliteit is niet best meer en ze beder
ven de markt voor dit ras. Terwijl groene Golden Delicious
uit Frankrijk op de Nederlandse groothandelsmarkten wor
den verkocht voor prijzen van rond een gulden per kg moet
men al een beste kwaliteit hebben om voor het Nederlandse
produkt op dit moment 45 cent per kg te krijgen.
De appels worden ook steeds geler en hebben niet meer
de smaak welke de gemiddelde consument er van verlangt.
Het gevaar is levensgroot aanwezig dat we op die manier
de markt voor al onze Golden Delicious verpesten. Er moest
een mogelijkheid gevonden kunnen worden om te voorko
men dat we na half november nog met schuurappelen aan
de markt komen. Het zou in het belang zijn van onze totale
fruitafzet. Het aanbod van goudreinette is klein geworden
in ons gebied. De prijzen konden zich goed handhaven.
In de perenhoek was er enige opleving door toegenomen
vraag naar Conference voor Engelse en Scandinavische
rekening. Dé grote en middelmaten kwamen weer iets boven
50 cent per kg en de klasse 1 55—60 mm noteerde rond 45
cent. Wanneer we daar de bewaarkosten aftrekken blijft er
veel te weinig over. Dat geldt in even sterke mate voor de
Doyenné du Cornice waarvan het aanbod ook groot blijft en
de prijs meestal niet verder komt dan 5560 cent per kg.
Dat is de prijs die ook in oktober werd betaald en de koel
kasten komen er dus bij deze peer niet uit.
Saint Remy stoofperen werden vorige week iets duurder
enI kwamen op 5558 cent per kg. Het aanbod hiervan blijft
groot. Legipont noteerde voor de grote maten iets boven
50 cent per kg.
DINGEN VAN DE WEEK
TEN van de dingen die zich afspeelden in de week
die voorbij ging op het moment dat we dit schrij
ven, is het van de baan geraken van het centraal akkoord.
Werkgeversorganisaties en vakbonden bleken niet in
staat te zijn om te komen tot gezamenlijke afspraken voor
het in 1975 te voeren loonbeleid. We hadden dat trou
wens ok niet direct verwacht. Het zat er gewoon niet in.
Toch heeft de regering goede hoop dat bij de komende
loononderhandelingen het gezonde verstand steeds zal
zegevieren. Daarom zal zij ook niet ingrijpen in de loon
ontwikkeling van het komende jaar.
Per bedrijfstak zal er nu overleg over de nieuwe c.a.o.'s
moeten plaats vinden. Er waren eisen van een loonsver
hogingspercentage van 2 Aanvankelijk was dat 3
geweest maar na de plannen van de regering om de eco
nomie te stimuleren was de vakbeweging op 2 terecht
gekomen. Daarover zou waarschijnlijk nog wel tot over
eenstemming zijn gekomen, hoewel de middenstand met
name het daar zeer moeilijk mee had en we mogen aan
nemen dat ook onze sektor dat moeilijk zou kunnen ver
werken. De resultaten in onze bedrijven zijn er immers
helemaal niet naar dat we een loonstijgingspercentage
van 2 zouden kunnen accepteren naast het stijgings
percentage uit hoofde van de kostenstijgingen dat we
toch wel op bijna 10 zullen moeten stellen.
Het zou onder deze omstandigheden mogelijk moeten
zijn de loonsomstijging in 1975 te beperken tot totaa!
13% maar waarbij een kleine rekensom leert dat dit
opnieuw ook al weer een enorme lastenverzwaring is.
Daar moeten hogere prijzen voor onze produkten tegen
over staan want anders is het niet op te brengen.
OELAAS merken we daar op het ogenblik als tuin
ders weinig of niets van. Het verslag van de ver
gadering van de tuinbouwcommissie der ZLM dat vorige
week in dit blad stond afgedrukt heeft zeer goed weer
gegeven de stemming die er op het ogenblik heerst bij
velen van ons.
1974 is voor de tuinbouw beslist geen best jaar gewor
den! Integendeel voor grote groepen van ondernemers
in onze sektor zijn de uitkomsten veel te laag geweest
en heeft men genoegen moeten nemen met een zeer be
scheiden ondernemers-inkomen. Wanneer we zien welke
prestatie daarvoor geleverd moet worden dan is het in
derdaad om te huilen en moedeloos onder te worden.
We spraken dezer dagen met een ondernemer in de
tuinbouwsektor die om wat bij te verdienen gedurende
verschillende weken werk had gevonden in een andere
sektor. We zullen niet noemen welke. Hij vertelde ons
echter dat zijn ogen nu pas waren open gegaan ten aan
zien van de arbeidsprestatie die hij dagelijks moet leve
ren om een bescheiden inkomen te verkrijgen en het werk
dat er door de gemiddelde werknemer op een groot be
drijf wordt verricht.
Zijn conclusie was dat hij toch eigenlijk een achterlijke
tobber was om zich in te zetten op de manier zoals hij
dat steeds had gedaan.
Wanneer we dan verder doorpraten over deze zaak
en terecht komen bij de waarde van het ondernemer zijn
dan blijkt echter ook wel dat het toch niet allemaal nega
tieve kanten zijn die daar aankleven. Vast staat wel dat
de beloning van velen in onze sektor in geen enkele ver
houding staat tot de prestatie die er voor geleverd moet
worden.
Dat is jammer, want we moeten dan spreken van een
zeer ongezonde toestand. Wanneer in 1975 de lonen ge
middeld met 13 zullen stijgen zouden we dat vlot moe
ten kunnen opbrengen en wanneer dat niet gaat is er iets
mis!
TATE kwamen tot deze opmerkingen naar aanleiding
van het niet doorgaan van een centraal loonak-
koord. We hebben begrepen dat het vooral is afgespron
gen op de eis van openbaarmaking van alle inkomens
binnen de onderneming en een c.a.o. ook voor de hogere
funktionarissen.
Vooral ook de behoefte bij de vakbeweging om tot een
steeds verdergaande nivellering te komen bleek bij de
werkgevers verkeerd over te komen.
Dit woord zullen we nog vaker horen want het staat
geschreven in de beleidslijnen van onze regering. Steeds
opnieuw worden we er aan herinnerd. Af en toe bemer
ken we dat het nog wel redelijk goed over komt ook
binnen onze sektor bij mensen die overigens weinig van
dit kabinet en haar politiek moeten hebben. We kunnen
niet overzien welke gevolgen een steeds verdergaande
nivellering heeft. We weten wel dat het een moeilijke zaak
wordt wanneer de prikkel om bepaalde prestaties te leve
ren steeds verder wordt weggenomen door een belasting
systeem of op andere wijze.
Wanneer we als tuinders enkel maar hard mogen wer
ken en daar geen extra inkomsten tegenover staan dan
zal de animo om zo te leven, steeds minder worden.
Wat dat betreft is het hard nodig dat ons belasting
systeem wordt herzien en dat door de regering erkend
zal worden dat een inkomen van zeg maar dertigduizend
gulden voor een zelfstandige ondernemer iets heel an
ders is dan zulk een inkomen voor iemand die in loon
dienst is. Er zijn wat toezeggingen gedaan om het belas
tingklimaat voor de zelfstandige ondernemer redelijker
te maken, maar er zal meer moeten gebeuren om deze
kern van het Nederlandse volk en van de economie te
bewaren voor een totale ondergang.
Er zijn deskundigen die uit kunnen maken wat dat zal
moeten zijn. Persoonlijk vinden we b.v. dat het mogelijk
moet zijn om onze afschrijvingen in de fiskale sfeer te
treffen op basis van vervangingswaarde en niet op basis
van de historische kostprijs. Dat laatste gegeven zegt
niets wanneer we over moeten gaan tot vervanging! Op
dat moment ervaren we hoe hard de inflatie heeft toege
slagen in de laatste jaren en dan hebben we uit de af
schrijvingen niet de middelen vrij die nodig zijn om het
te vervangen bedrijfsmiddel aan te schaffen.
