IEUWS UIT BRUSSEL
KNLC K0MMENTAAR
whi
Brusselse aktie: tegen E.G.-landbouwbeleid
H et begint erop te lijken dat men in Brussel een permanente
aktie gaat voeren tegen het landbouwbeleid, zoals dat door
Mansholt en Lardinois werd gevoerd. De rumoerige verkoop
van roomboter aan kommunistische landen en het verlagen van
de inkomens van veehouders zijn daar enkele symptonen van.
De wijze waarop men nu is begonnen de pers te informeren doet
ons bijna het woord "hetze" gebruiken. Wat is het geval? De
Europese Commissie geeft een blad voor journalisten uit dat
wekelijks achtergrond informatie geeft. In "Euroforum" van
enkele weken geleden, let wel uitgegeven door Brussel zelf,
wordt kennelijk een geheel nieuwe aanpak van het landbouw
beleid uit de doeken gedaan. Volgen shet Verdrag van Rome
heeft dan beleid ten doel:
M inister van der Stee lijkt er niet afkerig van om in te stem
men met een heffing op de produktie van melk. Deze "straf
M et het aanbieden aan het parlement van de struktuurvisies
die vanuit de landbouw en bosbouw als bouwstenen voor de een
week eerder uitgebrachte Nota Landelijke Gebieden hebben ge
diend, lijkt nu uiteindelijk het pakket visies en nota's over land
bouw, landschap en natuur zo ongeveer rond te zijn. Dat is dan
ook hard nodig. Wan' zo langzamerhand is er, dunkt me, nog
nauwelijks iemand die door dit woud van nota's kan heenzien.
Wij hebben getracht om eens alle nota's, die de laatste paar jaar
zijn verschenen, op een rij te zetten en komen dan, er waar
schijnlijk nog een paar vergetend, tot de volgende opsomming:
(Van onze correspondent in Brussel
agrariërs en hun werknemers een redelijk inkomen te verschaf
fen
de konsument te garanderen dat er voldoende voedsel wordt
geproduceerd, maar geen grote overschotten
ervoor te zorgen dat de landbouwproduktie zo rationeel moge
lijk wordt.
"Euroforum" voegt daar echter een nieuwe doelstelling aan toe:
"Ondersteuning in de gehele gemeenschap, van de inflatiebe-
strijding" zo lezen wij. Ra ra hoe kan dat? Is 't aanpakken van
de algemene prijsstijging waarmee onze samenleving kampt, nu
werkelijk de vierde doelstelling geworden van de gemeen
schappelijke politiek voor de landbouw? Hoe moeten wij deze
"voorlichting" verstaan?
Prijsakkoord
IN^aandag en dinsdag hebben de ministers van landbouw voor
de tweede keer, om maar in de woorden van minister van der
Stee te blijven: "Aan de prijsvoorstellen geroken". Daarmee is
veel gezegd. Er is nog in het geheel niet onderhandeld. Dinsdag
en woensdag a.s. debatteert het Europees Parlement twee dagen
over de boeren en de tuinders. Vrijdagochtend beginnen de
ministers van landbouw vervolgens hun - wie weet - laatste
ronde.
Zit er een akkoord in de lucht dan zal dat vermoedelijk in de
loop van zondag 27 maart tot stand komen. De kans daarop acht
minister van der Stee iets groter dan 50%. Het zit er dus in dat'na
Pasen het overleg voort gezet moet worden. In België zijn er
inmiddels vervroegde verkiezingen achter de rug, zodat de mi
nister van landbouw daar, Lavens, waarschijnlijk weer met
voorkeursstemmen is herkozen als volksvertegenwoordiger.
Eind april is C.D.A.voorman Fons van der Stee echter op het
verkiezingspad. Dat zal het voor hem moeilijk maken akkoord
te gaan met gemiddelde prijsverhogingen in de orde van grootte
van 4,5'tot 5%. Zonder aftrek van de melkheffing wel te ver
staan.
Twee weken geleden schreven we dat het interessant zou wor
den te registreren of de harde afwijzende taal van de Neder
landse. Belgische en de Duitse minister deze week herhaald zou
worden. Minister van der Stee is intussen aan een zekere ver
soepeling begonnen. Sprak hij enkele weken geleden nog over
onaanvaardbaar, nu noemt hij de voorstellen enkele procenten
te laag. Hij heeft toestemming van de regering om voor een
hoger percentage te vechten.
Hoe hoog? Antwoord van de minister:"Dat kan ik niet
zeggen. Het zou niet tactisch zijn". Tweede vraag: "Vijf procent
gemiddeld?" De minister: "U schat niet slecht. Meer kan ik er
niet van zeggen".
Europees parlement
2^. an de vooravond van het debat van het Europees parlement
stelde de landbouwkommissie afgelopen woensdag voor om de
prijzen met gemiddeld tenminste 5% te verhogen. Dit hebben
we te danken aan de Nederlandse Christen-Democraat Jan de
Koning. De Deen Kofoed had een ontwerp-voorstel gemaakt,
waarin het parlement akkoord ging met de voorgestelde 3% van
Gundelach. Een voorstel tot wijziging van Nederlandse zijde
haalde in de Commissie een meerderheid. Het debat in Lu
xemburg moet leren of de meerderheid van de Europese volks
vertegenwoordiging nu ook met "gemiddeld tenminste met 5%"
akkoord gaat. Het Europees parlement heeft zoals bekend een
adviserende taak.
Dat we van de meeste Europeanen niet al te veel steun mogen
verwachten leert onderstaande schets van de situatie in de di
verse landen. De Benelux en de Bondsrepubliek West-Duitsland
willen beslist meer dan 3% prijsverhoging. De Belgische minister
van landbouw, Lavens, heeft zich in eerste instantie zelfs vier
kant achter de eis van het C.O.P.A. (7,4%) opgesteld. In de
Benelux zouden de veehouders, wanneer de voorstellen onge
wijzigd worden aanvaard, geen enkele prijsverhoging krijgen.
Vooral in het van de zomer totaal verdorde Luxemburg hebben
zij een bijzonder slecht jaar achter de rug.
Iets anders liggen de zaken toch wel bij onze buren aan de
Oostzijde. Gaan Gundelach's plannen door, dan zou daar de
melkprijs met enkele procenten zakken. (3% prijsverhoging mi
nus 2,8% afbraak m.c.b. en min 2,5% melkheffing). Minister Ertl
schijnt met een prijsbevriezing - met 0% verhoging dus - ak
koord te willen gaan, mits de andere landen ook op dat bijzon
der lage niveau willen gaan zitten. De Duitsers kunnen dit zich
permitteren, omdat zij de laatste jaren met voor ons ongekend
lage kostenstijgingen gekonfronteerd worden. Groot-Brittanië.
Als gevolg van het 3%-plan; de afbraak van de m.c.b. met 8% en
de extra prijsverhoging voortvloeiend uit de toetreding tot de
Gemeenschap, krijgen de boeren hier ongeveer 15%. Dat vindt
de regering in Londen meer dan genoeg. Ook Frankrijk zit in
een tamelijk komfortabele positie. Daar hebben ze nog 15%
prijsverhoging (afbraak m.c.b.) in kas, zodat de Gunde-
lach-ronde van 3% niet onaanvaardbaar is. Voor Italië geldt in
grote lijnen hetzelfde.
Ierland heeft ook nog wat m.c.b.'s achter de hand om de boeren
tevreden te stellen. De Denen, ook pas drie jaar bij de Ge
meenschap, redeneren als onze ministers uit de zestiger-jaren:
"Voor alles moet de Europese landbouwpolitiek overeind blij
ven". Ook zij zijn met Gundelach's plannen niet ontevreden.
Melkheffing akkoord
port" maakt het immers mogelijk om het ambitieuze melkplan
van Lardinois alsnog uit te voeren. Dat is in het belang van onze
veehouders. Al was het maar omdat de konsumptie wordt ges
timuleerd en de produktie wordt beperkt.
De Nederlandse minister zal er dus op aan sturen, zo lijkt ons,
om de heffing doorgang te doen vinden, mits tegelijk de melk
prijs met evenveel procenten méér stijgt dan Commissaris
Gundelach nu voorstelt. De lezer voelt het al. De heffing, waar
de Franse regering de afgelopen herfst nog zo fel tegen was,
komt er dan toch. En ze kost "ons" op basis van de huidige
voorstellen althans "niets".
"Voor alles moeten wij ervoor zorgen dat het evenwicht op de
zuivelmarkt wordt hersteld", aldus herhaalt een Nederlandse
woordvoerder in Brussel.
Een onderdeel van Lardinois' plan kreeg deze week extra aan
dacht. De ministers spraken over een suggestie uit Den Haag om
op een eenvoudige en goedkope manier af te komen van het
overschot aan mager melkpoeder. Het gaat om jaarlijks onge
veer 800.000 ton. Ons land, België en Denemarken willen poe
der gesubsidieerd aan de varkenshouders en andere agrariërs
verkopen.
In plaats van soja-krachtvoer zouden die dan mager melkpoeder
gaan vervoederen. Het niet langer opslaan, maar meteen in het
veevoer verwerken zou volgens Haagse becijferingen de
E.G.-kas jaarlijks 510 miljoen aan opslagkosten besparen.
"Geen van de ministers is er tegen", aldus van der Stee. Hij sluit
niet uit dat op den duur vee- en varkenshouders worden gehol
pen bij het rechtstreeks vervoederen van ondermelk. "De ver
spilling van energie en investeringen als gevolg van de voeder-
fabricage kunnen we immers missen".
De bewindslieden hebben zich ook nog over enkele andere
zaken gebogen. Besluiten van betekenis zijn niet genomen. Wel
is van Nederlandse zijde verzet aangetekend tegen een moge
lijke verhoging van de interventieprijs voor rund- en varkens
vlees. Voor de suiker is de Nederlandse delegatie voorzichtig
met grotere prijsverhogingen dan de Commissie voor ogen
heeft.
Kritiek konsument krankzinning genoemd
(van onze Brusselse korrespondent)
Minister van der Stee heeft in Brussel korte metten gemaakt
met de kritieken van de verenigde konsumentenorganisaties op het
Europees bouwbeleid. Hij had ook geen goed woord over voor felle
aanvallen van Britse zijde. "Krankzinnig", zo was zijn eerste
reaktie. De federatie van Europese konsumentenbonden had
dinsdag een gesprek met de voorzitter van de Raad van Ministers,
de Brit John Silkin. Mevrouw Fransen uit Den Haag, voorzitter
van de Nederlandse konsumentenbond voerde de Europese dele
gatie aan. Zij vroeg met klem om af te zien van iedere prijsverho
ging voor produkten waarvan er een overschot bestaat: zuivel,
granen, suiker.
Verder moet een einde gemaakt worden aan de gesubsidieerde
verkoop van overschotten aan niet bij de Europese Gemeenschap
aangesloten landen. Onze konsument heeft daar veel meer recht
op, aldus de konsumentenfederatie. Mevrouw Fransen toonde
tenslotte wel enig begrip voor de positie van de agrariërs. Volgens
haar, voor zover zij produkjen leveren waarvoor niet voldoende
vraag is, via 't sociaal en regionaal beleid worden opgevangen.
Minister van der Stee, inhakend op deze geluiden: "Die kritici
weten, als zij tenminste even nadenken, zelf wel beter. De boer
heeft grote investeringen gedaan. Of de prijs nu wel of niet met
enkele procenten verhoogd wordt, het maakt op de produk-
tie-hoeveelheden weinig uit. De verkoop van overtollige roomboter
aan landen buiten de Gemeenschap is veel goedkoper dan gesub
sidieerde afzet hier. Overschotten van meer dan enkele procenten,
zoals in de zuivel nu bestaan, zijn echter niet te tolereren. Daar
zullen wij dus al het mogelijke tegen moeten ondernemen
Groene visies
nota landschapsparken; nota nationale parken; nota relatie
landbouw, natuur en landschap; nota landinrichting; ontwerpbe
schikking beheersovereenkomsten; ontwerpbeschikking onder-
houdsovereenkomsten landschapselementen; nota landelijke
gebieden; nota landbouwverkenningen; struktuurvisie landbouw;
struktuurvisie op het bos en bosbouw; visie landschapsbouw;
struktuurvisie natuur- en landschapsbehoud en struktuurvisie op
de openluchtrekreatie.
Voorwaar een indrukwekkende reeks.
Maar waar het uiteindelijk voor ons als boeren en tuinders na
tuurlijk om gaat, is of al dit geschrijf van nota's uiteindelijk ook
tot een voor land- en tuinbouw aanvaardbaar daadwerkelijk
overheidsbeleid zal leiden.
Landbouwbeleid in toekomst
E'en aantal grote lijnen ten aanzien van de verwachte ontwik
keling, zoals in de struktuurvisie landbouw worden aangegeven,
komen vrij goed overeen met de verwachtingen die er binnen het
landbouwbedrijfsleven zelf heersen. De teruggang van het aantal
arbeidskrachten en het aantal bedrijven mag dan in cijfers uit-
is in feite ook wat de nota aangeeft en niet zoals sommige
persmedia suggereren als zouden er nog vele tienduizenden boe
ren moeten verdwijnen.
Overigens moeten we wel beseffen dat als we de grote groep van
blijvende middenbedrijven wat meer ruimte willen geven, een
zekere natuurlijke afvloeiing onmisbaar is.
Middenbedrijf meer stimuleren
D at juist het doorsnee middenbedrijf wat meer aan bod moet
komen bij allerlei struktuurverbeterende maatregelen, is een vi
sie van het Ministerie van Landbouw die wij. volledig delen.
Alleen is 't zo jammer van dit uitgangspunt in de beleids-
uitwerking zo weinig meer is terug te vinden. De gedachte dat
alleen met een aanpassing en accentverschuiving van het huidige
E.G.-struktuurbeleid de middenbedrijven geholpen kunnen wor
den, delen wij niet. Alleen een meer globaal beleid van investe
ringspremies, gericht op een meer geleidelijk verlopende bedrijf
sontwikkeling, zal bij deze groep bedrijven werkelijk aanslaan.
Dat hebben de ervaringen met de regelingen particulier cultuur
technische werken en verbetering agrarische bedrijfsgebouwen
wel geleerd. Permanente invoering van beide regelingen geeft de
middenbedrijven ongetwijfeld de meeste mogelijkheden. Ook het
uitgangspunt dat het boereninkomen in de eerste plaats "uit de
markt moet komen", is het onze. Helaas ook hier valt bij wat
dieper graven te konstateren dat uiteindelijk het "geloof' in het
markt- en prijsbeleid maar beperkt lijkt en toch verder de weg
naar meer direkte inkomensondersteunende toeslagen wordt in
geslagen.
Tenslotte speelt natuurlijk de relatie landbouwlandschap ook
door deze "groene visies" heen; zonder overigens veel nieuwe
gezichtspunten op te leveren. Juist op dit gebied wordt het nu
toch de hoogste tijd dat er na alle gepraat ook snel wat konkreets
uit de bus komt. Tijdens het werkbezoek van het K.N.L.C.-dage-
lijks bestuur aan de Achterhoek hebben we vorige week maar al
te duidelijk begrepen dat men het eindeloze gepraat en getouw
trek beu is. Men wil gewoon weten waar men aan toe is. Waarbi j
het duidelijk is dat te omvangrijke belemmeringen, ook met een
beheersvergoeding, worden afgewezen.
Het gaat de boeren immers in dit kader om heel wat meer dan
alleen maar geld.
Luteijn.
gedrukt en in de publiciteit nog extra aangedikt, voor de ko
mende 15 jaar spectaculair lijken. In de praktijk kan iedereen
dagelijks om zich heen konstateren dat het aantal toetredende
jonge boeren en tuinders nu eenmaal kleiner is dan het aantal
bedrijfshoofden wat er mee stopt, in verband met de leeftijd,. Met
andere woorden de terugloop van het aantal arbeidskrachten en
bedrijven vindt bijna geheel langs de natuurlijke weg plaats. Dat
Er zijn een groot aantal groene nota's verschenen waarin duide
lijk hier en daar voor bepaalde gebieden een beknotting van de
landbouwontwikkeling te vinden is.
