Hygiëne op het varkensmestbedriif
basisvoorwaarde voor goed resultaat
Boer let op uw varkensmerk!
Bedrijfsleven
reageert
positief op
landbouw '82
Varkensaanbod in de
Gemeenschap in 1982 ongeveer
gelijk aan 1981
Varkensmesters: Er ligt geld voor het oprapen99 V
Scharrelvarkens
Amerikaanse
maisoogst
Hygiëne is van oorsprong een Grieks woord, dat echter in het Neder
lands een algemeen gebruikt woord is geworden.
We bedoelen ermee: alle voorbehoedende maatregelen, die de invloed
van de talrijke faktoren, die de gezondheid kunnen schaden, zo klein
mogelijk maken.
In Oost-Europa, waar de mensen minder bij het bedrijf betrokken zijn,
omdat het niet hun eigen bedrijf is, wordt hier veel waarde aan gehecht.
Dierenartsen en mensen met een HAS-diploma, kunnen zich daar op
"hygiëne" specialiseren. Daar is een aparte opleiding voor. Het terrein
van de hygiëne is zeer groot.
Dit strekt zich niet alleen uit tot de omgevingsfaktoren maar hier
worden ook de aktiviteiten van de mens en het dier zelf er bij betrokken.
Het moet niet bij het woord hygiëne blijven; toepassing ervan is noodzakelijk
binnen en buiten.
Hierbij plaatsen wij een vijfde
artikel uit een serie van 6, die ge
schreven zijn n.a.v. een twee jaar
durend onderzoek op varkens-
mestbedrijven in Noord-Brabant.
Dit onderzoek van de Gezond
heidsdienst voor Dieren in
Noord-Brabant werd mede moge
lijk gemaakt door en verricht in
samenwerking met de Vee- en
Vleescentrale van de N.C.B. te
Boxtel.
Het onderzoek was gebaseerd op
gegevens van het long - leveron
derzoek aan de slachtlijn door de
diverse vleeskeuringsdiensten in
het werkgebied van de Vee- en
Vleescentrale.
Van jongs af aan leren wij, thuis en
op school, hoe we hygiënisch moeten
handelen.
Dit is bij het varken wat moeilijker.
Die zijn dus geheel afhankelijk van
de verzorger en/of de eigenaar. Wat
het dier niet kan zullen wij dus zelf
moeten doen en naarmate we de
varkens minder ruimte geven wordt
dit punt des te belangrijker.
De grote vraag is dus: "Wat kunnen
wij op ons mestbedrijf hieraan doen?
Welke voorbehoedende maatregelen
kunnen wij toepassen om de schade
lijke faktoren zo weinig mogelijk in
vloed te geven?"
Wij zullen dan in grote lijnen praten
over 5 onderwerpen: het bedrijf en
de stallen, de stalhygiëne, de aan- en
afvoer, de algemene hygiëne en de
diergeneeskundige begeleiding.
Zonder in details te treden zullen we
slechts hoofdlijnen aanstippen.
A. Het bedrijf en de
stalinrichting.
1. Als Uw bedrijf dicht bij andere
bedrijven ligt (bv. minder dan
100 m.) zorg dan voor een goede
omheining.
2. Afdelingen voor mestvarkens
klein houden: liefst niet meer dan
100 dieren per afdeling. Steeds
per afdeling "all in all'out" toe
passen.
Het afschrift van de aangebrachte
oormerknummers biedt de varkens-
mesters de (enige) garantie dat bij de
(latere) afrekening géén dieren afge
rekend worden die nooit geleverd
zijn. Voor die afrekening geeft de
pvv-verordening slachting en weging
uitdrukkelijke voorschriften. Dezelf
de nummers die de Varkensmesters
thuis gehouden hebben moeten na
melijk op de afrekening of de (daar
bij horende) weegbonnen bij de ge
noteerde gewichten vermeld zijn.
Vandaar dat de pvv-kommissie de
varkensmesters nadrukkelijk op hun
eigen belang wijst de af te leveren
dieren, vooraf of bij aflevering, te
(laten) voorzien van een oormerk per
dier en van die nummers zelf af
schrift te houden. Gelukkig houdt de
meerderheid van de afnemers zich
uitstekend aan deze voorschriften.
Het pw raadt de varkensmesters aan
erg wantrouwend te zijn tegenover
voorstellen om ze over te halen de
varkens niet voor vertrek van het
varkensmest-bedrijf te merken. Op
die manier wordt gepoogd daarmee
de kontrole te ontwijken en dat is
duidelijk niet het belang van de boer.
De registratie is in geval van plotse
ling ernstige ziekte-uitbraken, een
belangrijk hulpmiddel om de gevol
gen daarvan - ook gezien onze grote
3. De ventilatie dient zo te zijn dat
de buitenlucht niet rechtstreeks
de stal binnenkomt, maar via een
vóór- of tussenruimte waar deze
voorverwarmd kan worden.
4. Zorg voor een stalklimaat per af
deling, dat voldoet aan de nor
men voor de dieren die er in lig
gen.
5. De varkens dienen zo min moge
lijk verplaatst te worden. Ideaal is
om ze na opleggen niet meer te
verplaatsen.
6. Er dient een ziekenboeg te zijn,
waarin afwijkende en ernstig zie
ke dieren, zoals "staartbijters",
kreupele varkens en dergelijke,
apart gezet kunnen worden.
B. Stal hygiëne:
1. Op het bedrijf dient een hoge
drukspuit aanwezig te zijn, waar
mee elke stalafdeling na het
leegkomen goed wordt schoon
gemaakt. Na het schoonmaken
ontsmetten met Halamid, na
tronloog (in tijden van varken
spest of mond- en klauwzeer) of
formalinedamp en 6 uur na de
ontsmetting naspoelen. Daarna
goed laten opdrogen vóór de big
gen erin komen.
exportbelangen - voor de hele sektor
zo veel mogelijk te beperken. Feite
lijk draagt iedere varkenshouder
daarvoor mede-verantwoordelijkheid.
Hoe belangrijk zo'n verantwoorde
lijkheid kan zijn valt af te lezen aan
de mond- en klauwzeer-uitbraak in
Denemarken.
De minister van Landbouw heeft,
mede namens de Staatssekretaris van
Ekonomische Zaken advies gevraagd
inzake een ontwerp-landbouwkwali-
teitsbesluit scharrelvarkens.
Zoals door de heer de Wijze werd
gesteld ligt het verschil tussen schar
relvarkens en andere varkens in
hoofdzaak in de huisvesting. Ten
aanzien van de voedering worden al
leen regelen gegeven met betrekking
tot het aantal vreetplaatsen en trog
lengte.
Zoals reeds eerder door het bestuur
te kennen ia gegeven, dient de gehele
levensgang van het alternatief ge
produceerde varkens in de regeling
te zijn vervat, dus fokkerij- en mes-
terijfase.
Ten aanzien van de verpakking van
dit vlees, is de mening van het Pro-
2. Zorg voor goede drinkwater- en
voerhygiëne. Drinknippels en
goed water. Het voer niet in zak
ken maar in bulk laten aanvoe
ren.
3. Zorg voor goed afgesloten silo's,
liefst buiten de stal. zodat ze geen
voederplaats voor ongedierte
vormen.
C. Aankoop en aflevering:
1. Het beste is de biggen (in ieder
geval per afdeling) van éénzelfde
vermeerderaar te betrekken of ze
zelf te fokken. Koop in ieder ge
val alleen gezonde biggen aan.
Blijf steeds het all in all out-sys-
teem toepassen.
2. Het vervoer van de biggen liefst
zelf doen of door de vermeerde
raar, waarbij men niet in eikaars
stallen of hokken komt.
3. De varkens dienen voor het afle
veren minstens éénmaal niet ge
voerd te worden.
Het aanbod van slachtrijpe varkens
in de 10 landen van de Gemeenschap
zal in 1982 (dec. 1981 t/m november
1982) weinig verschillen van dat in
het voorgaand jaar.
Het Statistiekbureau van de Ge
meenschap verwacht een aanbod van
omstreeks 126 miljoen stuks, of rond
38 kg per inwoner van de Gemeen
schap.
Voor het eerste halfjaar rekent men
met een vermindering van het aanbod
van omstreeks 0,8%, wat ruim ge-
kompenseerd zal worden door een
toename met 1,2% in het tweede
halfjaar.
In Groot-Brittannië wordt gerekend
op een toename van 14,9 tot 15,3
miljoen, terwijl in Duitsland een da
ling van het aanbod verwacht wordt
van 37,2 tot 36,6 miljoen stuks.
duktschap dat het varkensvlees (al
ternatief) geheel verpakt dient te
zijn.
Voorkomen moet worden dat ten
aanzien van z.g. alternatief varkens
vlees aanduidingen gebezigd wor
den, die beogen aan het varkensvlees
een kwaliteitskarakter te verschaf
fen, in die zin, dat dat alternatieve
vlees van een hogere kwaliteit zou
zijn dan varkensvlees afkomstig van
niet-alternatieve varkens.
De heer Miolet verwachtte bij de
slagers géén omzet van betekenis,
een opmerking die de voorzitter de
vraag deed stellen of het hier toch om
een doodgeboren kindje zou gaan.
4. Bij het laden van de mestvarkens
liefst afleverhokken gebruiken,
die na het laden schoongespoten
en ontsmet kunnen worden. Dit
laatste geldt ook voor de oprit. In
ieder geval geen varkenslader in
de stallen of hokken laten en zelf
niet op de wagen of op het laad-
bordes komen.
D. Algemene hygiëne:
1. Zorg voor afsluiting van de stal
deuren zodat er niemand zonder
Uw medeweten in komt.
2. Indien er mensen in moeten zijn,
dan eerst schone laarzen en scho
ne kleding (overal of jas) laten
aantrekken. Bestem deze laarzen
alleen voor bezoekers en bewaar
ze ondersteboven op een wandrek
of iets dergelijks.
3. Zorg voor een goede bestrijding
van schurft, luizen, vliegen en on
gedierte. Weer honden, katten en
vogels uit de stal.
Voorts is een aanbod geraamd van
16,4 miljoen in Nederland (16,2);
14,7 miljoen in Denemarken (14,8);
9,9 miljoen in Italië (9,8); 8,2 miljoen
in België (8,1); 2,2 miljoen in Ierland
(2.2); 2,3 miljoen in Griekenland
(2.3).
Naar raming bedroeg het aanbod in
de negen landen van de Gemeen
schap in 1981 rond 123 miljoen stuks
1,1%), overeenkomende met
ruim 10 miljoen kg varkensvlees
1,0%).
Per ultimo 1981 werden in de Ge
meenschap ca. 78,5 miljoen varkens
geteld een ongeveer gelijk aantal als
een jaar daarvoor. Ook het aantal
gedekte zeugen was met 5,6 miljoen
ongeveer gelijk aan vorig jaar.
De maisoogst in de Verenigde Staten
bedroeg in 1981 rond 208 miljoen
ton, of 39 miljoen ton meer dan in
het voorgaand jaar. Men verwacht
een toename van het binnenlands
verbruik met 1 miljoen ton tot 125
miljoen ton. Voorts verwacht men
een daling van de export met 3 mil
joen ton tot 57 miljoen ton, waardoor
aan het eind van het oogstjaar de
voorraden gestegen zullen zijn tot 52
miljoen ton, of het dubbele van het
jaar daarvoor.
4. Bezoek geen andere varkensbe
drijven, tenzij in Uw zondagse
pak.
5. Zorg voor goed afgesloten bewa
ring en snelle afvoer van kadavers.
6. Zorg voor een goede hygiëne op
Uw erf en rondom de stallen. Erf-
verharding maakt dit beter moge
lijk.
E. Diergeneeskundige
begeleiding:
1. Zorg voor een goed kontakt met
Uw dierenarts. Laat hem Uw be
drijf begeleiden. Betrek alleen
medicijnen via hem.
2. Voer een goede administratie op
hokkaarten waarop de belang
rijkste gegevens in ieder geval
vermeld worden: inlegdatum. in-
leggewicht, afleverdatum, slach
terijnummers, alle diergenees
kundige behandelingen en de
sterfte.
3. Ontworm alle biggen met een
goed ontwormingsmiddel in de
eerste week na het inleggen.
4. Als u in een zwaar besmet gebied
woont, verdient het overweging
Uw dieren 4-6 weken na het in
leggen te laten inenten tegen de
Ziekte van Aujeszky.
5. Zorg dat Uw varkens aan de
slachtlijn beoordeeld worden op
long- en leverafwijkingen en
vraag regelmatige overzichten.
Al deze maatregelen dragen bij tot
een goed resultaat op Uw bedrijf.
Hierbij zal het zó zijn dat de kosten
vóór de baten uitgaan. Ook hier ligt
er dan geld voor 't oprapen.
Het Nederlands bedrijfsleven blijkt
positief te reageren op de uitnodiging
deel te nemen aan de nationale agra
rische manifestatie Landbouw '82,
die van dinsdag 29 juni tot en met
zaterdag 3 juli op de evenementen
terreinen van Flevohof wordt gehou
den.
De verhuur aan exposanten van de 20
expositiehallen op het 25 ha metende
tentoonstellingscomplex verloopt
thans zeer v-orspoedig. Ook heeft
zich een groot aantal ondernemingen
gemeld voor de buitenstands op het
beursterrein van Landbouw '82.
Op dit ogenblik zijn er reeds ruim
300 exposanten geboekt. De belan
genorganisaties uit de agrarische
sektor, alsmede de toeleverende en
verwerkende industire voor land- en
tuinbouw zijn ook vertegenwoor
digd. Onder de deelnemers bevinden
zich bekende bankinstellingen, vee-
voederfabrikanten, stalleninrichters
etc. Handel, industrie en organisaties
van een bepaalde sektor presenteren
zic^, in een aantal hallen per sektor
gezamenlijk. Zo exposeert de gehele
aardappelsektor in één totale hal.
Ook de instellingen voor de promotie
van het agrarische produkt hebben
een volledige hal gereserveerd.
Inmiddels heeft het financiële deel
van Landbouw '82 definitieve vor
men aangenomen. Een aantal be
langrijke organisaties en instellingen
heeft zich bereid verklaard de ex
ploitatie van Landbouw '82 te dek
ken.
De prijsontwikkeling op de slachtvarkensmarkt stelt teleur. Des te
meer aanleiding voor het produktschap voor vee en vlees (pw) om de
varkensmesters met extra klem te wijzen op hun belang om te krijgen
wat ze rechtens toekomt. Ook in slechte tijden. Het pw ziet daar nog
meer aanleiding toe. Sedert 1 januari jl. is namelijk de pw-verordening
slachten en wegen van slachtvarkens uit 1978 in de praktijk aanmer
kelijk aangescherpt. Met name op het terrein van het wegen van le
vende slachtvarkens. Met klem wordt de varkenshouders nog eens
nadrukkelijk gewezen op hun eigen belang, dat slachtvarkens bij afle
vering - op de boerderij - individueel gemerkt moeten worden (eventueel
door middel van een bedrijfsnummer).
14
