De bodem optimaal
nu de aardappel centraal!
KORTE WENKEN
C.A.R. Zevenbergen
AKTIE ZUIDWEST
AARDAPPELEN
Aardappelverwerking
Geef het volk brood
en piepers
In de achterliggende 4 jaren is door de 3 Zuidwestelijke Consulent
schappen (C.A.R. Goes, C.A.R. Zevenbergen en C.A. Barendrecht)
gezamenlijk aandacht besteed aan en aandacht gevraagd voor de bo
dem.
Waarom deze verhoogde activiteit rondom dit onderwerp?
Het antwoord hierop is feitelijk vrij eenvoudig: op basis van onderzoek
resultaten èn op basis van hun veeljarige ervaringen in de praktijk zijn de
voorlichting èn het akkerbouwbedrijfsleven in toenemende mate ervan
overtuigd, dat de basis voor een goede kwaliteit en kg-opbrengst van
onze gewassen ligt in een goede conditie van de bodem.
De resultaten in 1982 zijn wellicht
geen waterdicht bewijs, maar wel
een duidelijke aanwijzing dat de
kg-opbrengsten in sterke mate
positief zijn beïnvloed door de
gunstige omstandigheden in de
bouwvoor en het daaronder gele
gen bewortelbare profielgedeelte.
Daarnaast hebben factoren als
hoge lichtintensiteit en een rede
lijke verdeling van de neerslag
een positieve rol gespeeld. Zon
der het getalsmatig op te splitsen,
kan gesteld worden dat het kwa-
liteits- en opbrengstpotentieel
van onze akkerbouwgewassen
bepaald wordt door de genetische
aanleg van de gewassen (rassen)
en door de uitwendige omstan
digheden, zoals lichthoeveelheid,
lichtintensiteit, temperatuur,
neerslaghoeveelheid en -verde
ling en zeker ook door de aard,
kwaliteit en conditie van de bo
dem.
Wat doet een akkerbouwer met
zijn bodem?
Hij benut de natuurlijke pro-
duktiemogelijkheden.
Hij voorkomt dat de natuur
lijke produktiemogelijkheden
dalen.
Hij corrigeert of geeft een
aanvulling op die mogelijkhe
den.
Hij herstelt afnemende pro
duktiemogelijkheden.
Grondbewerking, drainage,
slootonderhoud, egalisatie, be
mesting, banden-en werktuigen
keuze en diverse andere hande
lingen zijn allen te herleiden tot
de punten, zoals hierboven ver
meld.
Heeft deze voorlichtingsactiviteit
rendement opgeleverd?
Dit is een belangrijke, maar te
Methoden waarvan de voorlich
ting verwacht dat zij een diep
gaander en blijvender resultaat
zullen opleveren.
De vraagstelling is ook belang
rijk, omdat er een intensief be
roep is gedaan op de landbouw
bladen van de standorganisaties
middels de uitgebreide artikelen
series over de diverse aspecten
van de bodem. Een beroep,
Na de bodem wordt door de Consulentschappen in het Zuidwesten middels een
doelgerichte serie artikelen nu extra aandacht geschonken aan de teelt van
consumptie-aardappelen.
vens een moeilijk te beantwoor
den vraag. Belangrijk, omdat er
door de drie consulentschappen
veel tijd en energie is gestopt in
voorbereiding en uitvoering van
deze activiteit.
Belangrijk, omdat gezocht is naar
voorlichtingsmethoden waarvan
verwacht mag worden dat zij ef
fectiever en efficiënter zijn.
Voorlichtingsmethoden, waarbij
het gezamenlijk discussiëren over
de diverse onderwerpen centraal
stond, zoals in de bodemge
spreksgroepen, de veldbijeen-
komsten en de Kijk- en Praat
bijeenkomsten.
Methoden die zowel in de voor
bereiding als in de uitvoering
meer diepgang vragen van spe
cialisten en bedrijfsvoorlichters,
maar ook van de deelnemende
akkerbouwers!
waaraan in hoge mate gevolg is
gegeven, met als resultaat dat alle
akkerbouwers hebben kunnen
lezen wat en waarom iets belang
rijk is ten aanzien van het onder
werp bodem.
Rendement
De vraag of het rendement heeft
opgeleverd is daarmede echter
niet beantwoord.
We kunnen slechts constateren
dat:
de deelname aan de diverse
groepsbijeenkomsten relatief
goed was, maar eerlijkheids
halve verdubbeld zou kunnen
en mogen worden;
de deelnemers zich intensief
betrokken voelden bij de in
gebrachte onderwerpen en
intensief deelnamen aan de
gesprekken;
er buiten de georganiseerde
bijeenkomsten .neer belang
stelling is voor en meer vragen
zijn over drainage, organische
stof voorziening, grondbe
werking enz.;
de indruk bestaat dat er meer
grasgroenbemesting wordt
geteeld en meer dierlijke or
ganische stof wordt gebruikt
en ook het onderhoud van de
drainage meer en beter wordt
uitgevoerd.
Dit lijstje kan nog met meerdere
punten worden aangevuld, maar
waarschijnlijk is het verstandiger
in alle bescheidenheid te conclu
deren, dat de activiteiten rondom
de bodem hun steentje hebben
bijgedragen aan het zorgvuldiger
gebruik en beheer van de bodem.
De aardappel centraal!
Het belangrijkste akkerbouwge
was in het Zuid-Westelijk Zeek
leigebied, de consumptie-aard
appel, blijkt erg dankbaar te zijn
voor goede bodemomstandighe
den. Dit blijkt uit proefvelden en
wordt ook bevestigd door de re
sultaten van de faktoranalyse bij
consumptie-aardappelen, die
heeft plaatsgevonden in de jaren
1979 en 1980.
Verschillen in kg-opbrengsten
tussen de bedrijven kunnen voor
een belangrijk gedeelte worden
herleid tot verschillen in de kwa
liteit, het gebruik en het beheer
van de grond.
Het is mede de taak van de land-
bouwvdbrlichting "de kurk van
het Zuidwestelijk akkerbouwbe
drijf' drijvend te houden.
Consulentschappen voor de ak
kerbouw en
de rundveehouderij in Zuidwest
Nederland
Serie "Aardappelen" nr. 1
ir. J.M.A.J. Heestermans,
Konsulent Barendrecht
kan en moet worden opgevoerd.
Dit uitgangspunt plus de ervarin
gen opgedaan bij de activiteiten
rondom de bodem, heeft de drie
Zuidwestelijke Akkerbouwcon-
sulentschappen doen besluiten
om in het seizoen 1982/83 geza
menlijk de consumptie-aardap
pel centraal te stellen.
Via een uitgebreide artikelenserie
zal opnieuw dankbaar gebruik
gemaakt worden van de facilitei
ten van de standorganisatiebla-
den.
Gewasgroepen aardappelen of
aardappelstudieclubs zullen wor
den geformeerd, waarbij de win
teractiviteiten zullen worden ver
volgd met veldbijeenkomsten bij
de deelnemers.
In een mobiele "Kijk- en Praat-
bijeenkomst" worden enkele be
langrijke onderwerpen in beeld
gebracht en bediscussieerbaar
gemaakt. De specialisten staan
klaar om een "aardappelonder-
werp" in te leiden op een techni
sche vergadering van uw Vereni
ging voor Bedrijfsvoorlichting of
Studieclub.
De 3 Zuidwestelijke Consulent
schappen bieden U dit aan, her
kenbaar aan het vignet:
Actiever gesteld: er zijn meerdere
aanknopingspunten (kg-op
brengsten, verschillen in kg-op
brengsten tussen bedrijven en
kwaliteitsverschillen) om er van
overtuigd te mogen zijn dat "het
drijfvermogen van de kurk"
Onder het motto:
Actie Zuid-West AARDAPPE
LEN
Het antwoord is aan U, telers van
consumptie-aardappelen in het
Zuid Westelijk Zeekleigebied.
AKKERBOUW
DE LA A TSTE JAREN neemt de
schade, aangericht door larven van
de rouwvlieg, in graszaad toe. De
vlieg die twee generaties per jaar
heeft, zet zijn eieren af op gras
zaadpercelen waar veel organische
stof aanwezig is. Wanneer schade
wordt gekonstateerd, heeft een be
strijding weinig zin meer.
VOORKOM SCHADE VAN de
rouwvlieglarve door in het najaar
verspreid over het perceel 15
stu/cjs zoden uit te steken en deze
in een pekelbad (1 kg zout in 5 l
water) te leggen. De 1 cm lange,
grauwgrijze larven met een duide
lijke zwarte kop komen dan, in
dien aanwezig, weldra tevoor
schijn. De larven komen altijd
pleksgewijs en massaal voor
EEN NORM ALS schadedrempel
voor rouwvlieglarven is niet be
kend. Komen larven in het mon
ster voor dan kunt U het beste
spuiten met 0.3 I. Ambush per ha.
Veel water gebruiken, verdient de
voorkeur. Regen kort na de toe
passing is nog beter.
DE EERSTE TEKENEN van
spruitlustige, vroeg opgeslagen
konsumptie-aardappelen kondi
gen zich in de praktijk al aan.
Kontroleer ondanks de drukke
veldwerkzaamheden de tempera
tuur van uw aardappelen regel
matig. Breng de temperatuur in de
cel zo snel mogelijk op de vereiste
bewaartemperatuur en voorkom
sterke temperatuurstijgingen.
VOOR DE "VERGASSERS"
onder de aardapp elbewaarders
geldt het bovenstaande uiteraard
ook. Als gebruiker van een gas
vormig middel zult U er dit jaar
bovendien attent op moeten zijn
uw tweede behandeling tijdig uit te
voeren!
VEEHOUDERIJ
EEN GROOT GEDEELTE van
het melkvee is reeds op gestald
en/of loopt overdag nog enige
uren in de weide. In deze over
gangsperiode is het moeilijk om de
koeien op de melk te houden.
Overschat de opname in het gras
land niet en pas het krachtvoerni-
veau aan op een volledig winter-
rantsoen.
MELKKONTROLE IS HET
kompas voor uw bedrijf en tevens
worden de gegevens gebruikt voor
de vererving van de dieren. Geef
echter de monsternemer de kans
om zijn werk goed te doen. De ap
paratuur is ingewikkeld en de
melktijd kan hierdoor weieens wat
langer duren. Leid de monsterne
mer tijdens zijn werk niet af, hij
heeft al zijn aandacht nodig voor
dit nauwkeurige werk.
"WAT ZIEN DIE KOEIEN er
toch schoon uit", hoor je menig
maal een boer zeggen als ze tijdens
de wintermaanden de proefboer
derij "Cranendonck" bezoeken.
"Daar zal veel werk van worden
gemaakt", zegt dan de ander. Het
vele werk zit bij het opstallen, in
het scheren en daarna houdt de
koe zichzelf zuiver. Scheer toch
minimaal de achterhand om het
aankoeken van mest te voorko
men.
Het Produktschap voor Aardappelen
maakt bekend dat in de maand sep
tember door de industrieën 72.000
ton aardappelen is verwerft tot
pommes frites, puree, chips en an
dere konsumptieprodukten. De ver
werking is hiermee in 1982 op
655.000 ton gekomen.
In 1981 werd t/m september 605.000
ton aardappelen verwerkt en in 1980
522.000 ton.
De export en import van produkten
in september komen, omgerekend
tot verse aardappelen, overeen met
resp. 62.800 en 5900 kg.
Het verbruik van brood en aardap
pelen dient te worden gestimuleerd
op zowel ekonomische gronden als
uit het oogpunt Van voedingswaarde.
Tot dit standpunt komt de Britse
voedingsraad, de British Nutrition
Foundation B.N.F.), in een onlangs
uitgebracht rapport.
Sinds de tweede wereldoorlog is ook
de Britse konsumptie van brood en
aardappelen aanzienlijk gedaald. De
Foundation hoopt echter dat deze
trend zich in omgekeerde richting zal
voortzetten. De BNF stelt in zijn
rapport dat brood en aardappelen
belangrijke bronnen zijn van energie
en voedingstoffen en niet moeten
worden beschouwd als "dikmaken
de" of "slechte" voedingsmiddelen.
"De organisatie van de afzet van
aardappelen laat vaak vee! te wensen
over voor wat betreft de kwaliteit,
presentatie en herkenning van de
verschillende rassen", aldus de
Foundation in haar rapport.
Er zou volgens het rapport bijvoor
beeld meer aandacht kunnen wor
den besteed aan de geschiktheid van
bepaalde rassen voor speciale vor
men van koken en bakken die niet
algemeen bekend zijn.
7
