Italië kent topkwaliteit bij voetbal en voedsel
Meer aanbod luxe vleesvee vereist
promotie en betere afzetstruktuur
Heel Italië is in de ban van 'Mondiali '90'. Wie kampioen wordt is
nog niet zeker. Wel dat het gaat om topvoetbal. Uit een oogpunt van
export hopen de Nederlandse exporteurs dat Italië wint. Dat bleek
ons op de levensmiddelenbeurs, de Cibus, in Parma. Terwijl de boe
ren druk aan het hooien waren en de koeien de schaduw opzochten
en genoten van de zero grazing, showden meer dan 1000 bedrijven
hun produkten tussen 6 en 10 mei. Kwaliteit, specialiteit en merkpro-
dukten waren de promotiewoorden. Buikmentaliteit was het grootste
vloekwoord.
Italië telt 57 miljoen inwoners en im- r
porteert veel agrarische produkten.
In Noord-Italië is de welvaart het
hoogst in de hele Europese Gemeen
schap. De Italiaanse huisvrouw
besteedt 30% van haar huishoudgeld
aan vlees, 24% aan groenten en
fruit, 15% aan melk, kaas en eieren,
13% aan brood en 18% aan overige
voedingsmiddelen. Vorig jaar expor
teerde Nederland voor 6 miljard gul
den agrarische produkten naar Ita
lië, waarvan 2,8 miljard gulden aan
produkten uit de veehouderij en 2,3
miljard gulden aan akker- en tuin-
bouwprodukten. In de laatste twin
tig jaar ging de Italiaan 20 liter melk
meer drinken en at hij 18 kg var
kensvlees, 3 kg rundvlees en 10 kg
kaas meer. Die ontwikkeling zal zich
niet voortzetten. "Niet meer, maar
nog beter", is nu de slogan, omdat
de Italiaan net als bij voetbal het al
lerbeste wil. En omdat hij dat kan
betalen, wil Nederland Italië graag
terwille zijn.
De Nederlandse presentatie
Nederland was op de Cibus zeer na
drukkelijk aanwezig, onder de vlag
van het Nederlandse ministerie van
Landbouw. Drs. Frans Bruins,
Landbouwraad in Rome, ziet goede
kansen voor nog meer export naar
Italië, mits kwaliteit, specialiteit en
merkartikelen te bieden zijn. Aar
dappels in de vorm van produkten
doen het steeds beter. Ondanks dat
Italië zelf veel groenten en fruit
heeft, kunnen wij er steeds meer
kwijt. Pluimveevlees en eieren zal
Nederland wel niet veel meer in Ita
lië kunnen afzetten. Varkensvlees
van topkwaliteit mag op verdere
groei rekenen.
Nu sinds 1 april de superheffing ook
echt geheven wordt, zal de melk
veestapel wel teruglopen, hetgeen
extra kansen biedt op extra afzet van
Nederlandse zuivel. In dit kader zijn
er misschien goede kansen om yog
hurt - zoals dat 20 jaar geleden ge-
Het nieuwste produkt van Aviko.
maakt werd - in Italië af te zetten.
Yoghurt, zoals het nu gemaakt
wordt, mag Italië niet binnen. Het
prijsniveau van yoghurt in Italië is
zo hoog, dat het de moeite waard is,
om te onderzoeken of de oude me
thode weer van stal gehaald moet
worden.
Ruud de Jong - meester in de rechten
en meester in exportbevordering -
doet als Hoofd van de Hoofdafde
ling Exportbevordering van het mi
nisterie van Landbouw er alles aan
om de exporteurs te laten exposeren.
Het ministerie neemt het voortouw,
steunt de deelnemende bedrijven fi
nancieel (subsidie per vierkante me
ter), zorgt voor de algemene infor
matie, is gastheer, hulp en toeverlaat
en betrouwbaar aanspreekpunt voor
de Overheid in het land waar de Ne
derlandse produkten naar toe gaan.
De vleessektor
Harry Dollekamp - sprekend na
mens Janssens Apeldoorn, Jansen
Deventer en Jansen Wesepe - is be
paald niet somber gestemd over de
afzet van vlees naar Italië. Mocht die
afzet desondanks tegenvallen dan is
Spanje er altijd nog. Hij vindt het
jammer dat de boeren de enting te
gen mond- en klauwzeer niet willen
afschaffen. Hij vindt - met Brussel -
dat dit wel moet, al mag er best een
overgangsregeling komen. De invoer
van geënte runderbestanden moet
ongestoord kunnen doorgaan. Wij
kunnen de 360.000 kalveren en
80.000 runderen die wij importeren
niet missen, vindt Dollekamp.
Ton Wetemans - direkteur van het
Bureau Nederlandse Vee-export -
konstateert dat er vorig jaar slechts
11.000 kalveren naar Italië werden
geëxporteerd, tegen 26.000 in 1988.
De export van schapen en lammeren
nam toe van 2000 naar 8000 en die
van runderen van 1800 naar 3600.
Het aantal geëxporteerde varkens
bleef gelijk en bedroeg meer dan een
miljoen stuks.
Drs. Jacques van der Bent, van het
Voorlichtingsbureau Vlees, vertelt
ons dat de Italiaan 29 kg varkens
vlees eet, 27 kg rundvlees en 4 kg
kalfsvlees. Gelet op deze cijfers, kan
er zeker nog meer varkensvlees naar
Italië. Italië is voor rundvlees voor
75% zelfvoorzienend, voor kalfs
vlees voor 90% en voor varkensvlees
voor 75%. Bij de invloer van vlees in
Italië is het Nederlandse aandeel:
varkensvlees 49%, kalfsvlees 44%
en rundvlees 19%. Nederland expor
teerde vorig jaar 230 miljoen kg var
kensvlees naar Italië. Hiervan was
140 miljoen kg hammen.
De zuivelsektor
Hans Spruyt, direkteur Nederlands
Zuivelbureau in Milaan voor Zuid-
Europa, vertelt ons dat Nederland
meer dan 100 miljoen kg kaas naar
dit gebied zendt. Hiervan gaat 57
miljoen kg naar Italië en 37 miljoen
kg naar Spanje. De Griek is met 22
kg de grootste kaaseter. De Italiaan
eet 17 kg en de Spanjaard 6 kg kaas
per jaar. In Italië moet Nederland
bij de kaasafzet rekening houden
met het feit dat de Italianen verwen
de kaaseters zijn, dat ze alleen hoog
waardige en veredelde kaas willen,
een rijke kaastraditie hebben en een
andere smaakbeleving kennen (b.v.
wit zuivel). In Griekenland onder
vindt Nederland veel konkurrentie,
b.v. van West-Duitsland met Edam
merkaas. In Spanje heerst nog tot
1998 een overgangsregeling, waar
door kaas maar beperkt binnen kan
komen. Het Nederlandse Zuivelbu
reau besteedt 2 miljoen gulden per
jaar aan de promotie van kaas in
Zuid-Europa.
Mariè-Christine Knegtel van Baars-
kaas in Schoonrewoerd bevestigde
ons dat specialiteiten en merkpro-
dukten de beste kans op export bie
den voor Nederland. Hun nieuwe
kaas Minell is daar een voorbeeld
van: "laag in vet, zuinig met zout en
rijk aan smaak". Frans Lammerlijn
van D.M.V.-Campina vertelt ons
hetzelfde verhaal. Hij toont met
trots de nieuwe geitekaas en de kaas
met mosterdkorrels.
De akker- en tuinbouwsektor
Hans Pastoor van Aviko uit Steen
deren toont ons ook al de éne specia
liteit na de andere. Het meest zijn we
onder de indruk van de nieuwe
Rösti-groentenmix. Dit gedroogde
produkt bestaat voor 50% uit aard
appelen en voor 50% uit groenten (5
soorten). Het is gemakkelijk en snel
klaar te maken, iets wat vooral de
buitenshuiswerkende vrouw
verlangt.
Gerwin Evers van Onion Specialities
Holland uit St. Maartensdijk, zet
per jaar 8 miljoen kg gedroogde ui-
produkten in 18 landen af, vooral
naar West-Duitsland.
Paul Vos van Laco uit Hoofddorp,
benut 10 tot 15 miljoen kg tarwe om
bloem- en paneermeel van te maken.
Om 2,7 kg paneermeel te kunnen
maken heb je 4 kg tarwe nodig. Laco
kleurt het paneermeel met natuurlij
Hollandse ham volgens Parma snit.
ke produkten. Daarom mag het niet
elk land binnen, hoe gek het ook
klinkt. Italië en Engeland waar che
misch gekleurd wordt, mogen wel
paneermeel overal heen exporteren.
"Brusselse discriminatie", zegt Vos.
Stan Kuypers van S.V.Z. - een doch
ter van de Suikerunie - uit Etten-
Leur, laat ons halffabrikaten zien
van groenten en fruit, bestemd voor
de levensmiddelenindustrie. De
grondstoffen zijn zilveruien, augur
ken, bessen, wortels etc. Ongeveer
85% wordt buiten de Benelux afge
zet en heeft een waarde van 160
miljoen. Kuypers voorziet nog een
sterke groei bij de afzet van deze
produkten in Zuid-Europa.
Wim van Meeuwen, konsultant o.a.
van het Bloembureau Holland weet
tot onze verbazing te melden dat de
Italiaan per jaar zo'n 150,voor
bloemen en planten uitgeeft. Dat is
slechts enkele tientjes minder dan in
Nederland en dat terwijl je in Italië
weinig bloemen ziet. Het antwoord
is simpel. De meeste bloemen wor
den gebruikt bij begrafenissen en
bruiloften. De overige zijn voor ver
koop aan het publiek. Door de hoge
prijs en de hoge marge is de bloemen
export voor Nederland naar Italië
aantrekkelijk.
Op de 'Mondiali '90' zal Nederland
laten zien dat het topkwaliteit te bie
den heeft. Topkwaliteit van agrari
sche produkten hebben wij genoeg
in huis. Alleen de allerbeste produk
ten kunnen en mogen naar Italië. Al
leen dan worden wij als voedselleve-
rancier wereldkampioen.
Piet Westra
Steeds meer bedrijven, zowel veehouderij als akkerbouw, gaan als
tweede tak over tot het fokken van luxe vleesvee. Deze ontwikkeling
heeft eind vorig jaar geleid tot de oprichting van de Federatie van
Vleesveestamboeken Nederland. Een zestal specifieke vleesrassen
zijn hierin vertegenwoordigd: Charolais, Limousin, Blonde d'Aqui-
taine, Belgische Witblauwe, Piemontese en het Verbeterd Roodbonte
ras. De heer A. van Wezel uit Heerle, keurmeester en sekretaris van
het Witblauw stamboek stelt dat de Federatie slagvaardiger, toe
komstgericht, de taken kan behartigen dan de 6 afzonderlijke stam
boeken.
De I. en R. regeling is toekomstgericht een belangrijke schakel doordat af-
stammelingenonderzoek voor luxe vleesvee perspektief biedt. Afgebeeld een
Belgische Witblauwe fokstier.
Het Limousin stamboek heeft het
initiatief genomen om te komen tot
een overkoepelend orgaan. Met na
me de heer J. de Kraker uit Hoek
heeft zich hiervoor ingezet. "De le
den van de 6 stamboeken ontmoet
ten elkaar dikwijls op demonstraties
en vergaderingen en wij liepen wat
belangen aanging niet ver uit el
kaar", zegt de heer Van Wezel.
"Doel van de Federatie is het pro
moten van luxe vleesvee, de opzet
van een sterkere produktiebranche,
en het onderhouden van nauwe kon
takten met onderzoeksinstituten,
vleesverwerkende industrie, Pro-
duktschap voor Vee en Vlees, het
Landbouwschap en het ministerie
van Landbouw. De registratie van
het vee is in handen gegeven van het
Nederlands Rundveesyndicaat. Al
leen de keuringen berusten nog bij
de stamboeken.
Zelfvoorzienend
Door de Federatie is een uniform
vleeskeuringsrapport ingesteld dat
10
hanteerbaar is voor alle aangesloten
rassen. Als onafhankelijk voorzitter
is ir. M. Veldman, oud-direkteur K-I
Midwest, gekozen. Een onpartijdig
voorzitter vindt Van Wezel een goe
de zaak: "Ieder stamboek gaat er
vanuit dat zij het beste vee hebben
met de beste eigenschappen".
In tegenstelling tot Nederland is in
België het fokken van vleesvee op
vrijwel alle akkerbouwbedrijven een
neventak. De landbouwprodukten
kunnen zo tot meer waarde gebracht
worden. Het is zelfs zo dat steeds
meer bedrijven zelfvoorzienend wor
den door het eigen graan, tarwe en
mais, tot krachtvoer te verwerken.
Alleen een eiwitkern en mineralen
worden aangekocht. Een voordeel
van het fokken is verder dat de aan
schaf van dure kalveren (de hoogste
kostenpost) overbodig is.
Op zich kan men met betrekkelijk
weinig investeringskosten een zoog-
koeienhouderij opzetten. De moe-
derdieren vergen een forse uitgave,
maar daar staat tegenover dat de
waarde behouden blijft. In Neder
land komt het opstarten van luxe
vleesvee op alle soorten van bedrij
ven voor. Gronden waar een beheer-
overeenkomst op rust of die gezien
de struktuur niet voor alle teelten ge
schikt zijn kunnen zo meer rende
ment opleveren. Binnen de Federatie
is de afzet momenteel vaak agen
dapunt.
Afzet
De heer A. van Wezel: "Tot nu toe
geeft de afzet geen problemen. Van
uit de melkveehouderij komen
steeds minder slagerskoeien. De
meeste fokkers hebben dan ook geen
moeite zelf hun koeien aan slagers of
relaties te verkopen. Doordat men
niet met een bepaalde klasse werkt
als de EUROP, heeft iedere koe af
zonderlijk zijn eigen waarde. Vrij
wel iedere fokker wil dit zo houden.
Bij meer aanbod zit het erin dat ge
zamenlijk aangeboden moet wor
den. Steeds meer nieuwe fokkers
melden zich aan als lid van de Fede
ratie. Nu al bijna 1400. Bij uitbrei
ding moeten we mogelijk centraal
gaan afzetten. De Blonde d'Aquitai-
ne groep heeft in het Noorden met
een grootwinkelketen afspraken ge
maakt voor wekelijkse levering. Als
er meer aanbod is kan ook kontinu,
gelijkmatig worden verkocht. Mis
schien dat deze methode in ons voor
deel werkt. Dan zal er wel een be
paalde klassering voor kwaliteit en
prijs in werking moeten treden".
Van Wezel merkt nog op dat de kon-
sumptie van kwaliteitsvlees in Ne
derland ver achter blijft bij de ande
re Europese landen. Vooral in de
zuidelijke landen geeft de konsu-
ment veel meer voor vlees uit. Los
hiervan menen de luxe vleesveefok
kers dat de vraag naar kwalitatief
hoogwaardig vlees niet terug zal lo
pen maar door het werk van de Fe
deratie zal toenemen. De afzet zal
beter gestruktureerd moeten
worden.
Fokkerij
Verder is een moderne opzet van
fokmethoden onontbeerlijk. Als er
voldoende nakomelingen per
fokstier zijn geboren dan zal de in
1991 van start gaande Identifikatie
en Registratieplicht, I. en R. rege
ling, een belangrijke stap betekenen.
Nu gebeurt de fokkerij bij de meeste
rassen nog op de vooroorlogse ma
nier. In deze kan de fokkerij van
melkveerassen als voorbeeld dienen.
Bij de meeste aangesloten vlees
veestamboeken ligt het accent in de
fokkerij op de zuivere teelt. Hier
door kan een zo uniform mogelijk
produkt worden aangeboden. In
hoeverre de produktie van zeer mals
en smakelijk vlees nog kan groeien
hangt van de konsument af. Mo
menteel is zo'n 15% van de verbrui
kers bereid een hogere prijs te
betalen.
De Federatie Vleesveestamboeken
Nederland is door een objektieve
kijk van alle 6 de stamboeken opge
richt. Alleen al om wildgroei en ver
snippering van belangen te
voorkomen.
Jan van Tilburg
Vrijdag 25 mei 1990
