Toekomstplan in de maak voor
akker- en tuinbouw West-Brabant
Landbouwschap bepleit zekerheid over
voortbestaan AAW, IOAZ en IOAW
over geld
en goed
Het belang van een beschikking
Gunstig advies over
ruilverkaveling
Schoondijke
Loonaanpassing
agrarische cao's
Brochure "Financiering van
bedrijfsvergroting bij
akkerbouwbedrijven"
verkrijgbaar!!
Afgelopen najaar heeft de SEV
in een viertal bijeenkomsten in
ons werkgebied de financiering
van bedrijfsvergroting bij akker
bouwbedrijven behandeld. Een
drietal sprekers, nl. vertegen
woordigers van AMEV, Fagoed
en Rabobank hebben vanuit hun
discipline de financiering van
grond voor akkerbouwbedrijven
benaderd. Aansluitend was er ge
legenheid tot discussie.
Op veler verzoek is de tekst van
de lezingen gebundeld. Bent u
geïnteresseerd in deze SEV-
brochure, neem dan contact op
met de ZLM in Goes, tel.
01100-21010 of stuur een briefje
naar de ZLM met uw naam en
adres waarbij een verzoek wordt
gedaan om de brochure "Finan
ciering van bedrijfsvergroting bij
akkerbouwbedrijven".
Siene en Willem hadden het bedrijf
redelijk onder kontrole. Het bedrijf
loopt goed en problemen waren er
niet, vertelden ze aan de sociaal eko-
nomisch voorlichter, die ze hadden
gevraagd om de financieringsmoge
lijkheden eens op een rij te zetten in
verband met een bedrijfsuitbreiding.
Ze hadden 3 offertes van diverse
banken gevraagd.
De voorlichter zette samen met hen
de verschillen op een rij. Bij de één
wel afsluitprovisie, bij de ander niet.
Bij de één rentebetaling per half
jaar, bij de ander per maand. Bij de
één een aflossing per half jaar en bij
de ander per jaar.
Bij de één een rentepercentage van
X bij de ander van x Zi"Gro
te verschillen", zei Willem. Dit bea
amde de voorlichter. "Er staat ech
ter niet in de offerte, hoe je wordt
behandeld als het minder goed
gaat", zei Siene, "en ook dat is be
langrijk, vind jij ook niet?" We wa
ren het er snel over eens, wat het
gunstigste was. En dat de konkur-
rentie groot was tussen de banken
onderling.
Bedrijfsbeheer
"Weet je nog, vorig jaar hebben we
daar van jullie SEV-dienst een kur-
sus gehad over financiering en be
drijfsbeheer". "Ik heb er veel van
geleerd". "Ik ben begonnen", zei
Siene, "om de administratie in di
verse ordners op te bergen. Dat is
buitengewoon overzichtelijk. Kijk
maar:
a. één ordner voor de financiering
sovereenkomsten en hypothee
kakten;
b. een voor pachtovereenkomsten
en eigendomsbewijzen;
c. alle verzekeringspolissen bij
elkaar;
d. alle boekhoudrapporten op jaar
volgorde;
e. de afrekeningen van de aardap-
pelpool, de suikerfabriek en de mel-
kafrekening;
f. een ordner met betaalde en onbe
taalde rekeningen;
g. alle bank- en giro
overschrijvingen zijn goed opgebor
gen in 2 mappen;
h. een map met kontrakten;
i. een map met subsidie mogelijkhe
den en korrespondentie met de over
heid, dat is een speciale map.
Als we iets lezen in het Landbouw
blad knippen we het uit en bergen
het op". Willem was er ook trots op:
"We kunnen direkt alles vinden, en
wat het belangrijkst is. Ik heb ge
merkt dat goed administratief be
heer nodig is bij het nemen van
beslissingen. Want steeds meer han
gen beslissingen van de ondernemer
en zijn vrouw af van gegevens die
vertellen, dat iets moet gebeuren en
wanneer". De voorlichter was blij
dat de kursus effekt gehad heeft en
dat de voorbeelden die Siene noem
de ook voor anderen van grote bete
kenis waren zoals:
- een samenwerkingsvorm waarbij
er geen of geen aangepast kontrakt
was;
- een pachtsituatie waarbij nog geen
medepacht of in de plaatsstelling was
geregeld voor de opvolger;
- een testament waarin nog ka
dastrale nummers stonden van vóór
de ruilverkaveling;
- het te laat of niet op de juiste wijze
aanvragen van subsidie;
- het zich onvoldoende bewust zijn
van de betekenis van de gegevens uit
het fiskale rapport;
- het aanpassen van net maatschaps-
kontrakt in verband met melkquo
tum, mestreferentie e.d.
- in het totale verzekeringspakket
moesten veranderingen worden aan
gebracht;
- de koop- en teeltkontrakten
moesten in volgende situaties wor
den veranderd;
- de saldo's van het bedrijf staan nu
op een rij evenals de machinekosten,
de loonwerkkosten, de opbrengst
voerkosten.
"Als jullie het te druk hebben ben ik
bereid om dat onderdeel van de kur
sus te geven over bedrijfsbeheer",
zei Siene. "Ik ken verhalen uit eigen
ervaring". "En", zei Willem, "ze
kan het nog met veel overtuigings
kracht brengen ook". "Bedankt
voor het aanbod", zei de voorlich
ter. Toen hij naar huis reed, dacht
hij: "Die Willem en Siene hebben
hun zaakjes uitvoerend en admi
nistratief goed voor elkaar, die zul
len het zeker redden".
J. Markusse
Het Landbouwschap heeft de Twee
de Kamer in een brief gevraagd snel
te bewerkstelligen dat de sociale
voorzieningen voor arbeidsonge
schikten en ouderen in de agrarische
sektor overeind blijven. Door het
lanceren van nieuwe voorstellen
heeft het kabinet grote onrust en on
zekerheid gezaaid.
Het gaat om aanpassing per 1 juli
1991 van de Algemene Arbeidsonge
schiktheidswet en van de twee wet
ten die aan oudere en gedeeltelijk ar
beidsongeschikte werknemers en
De Provinciale Planologische Dienst
heeft een gunstig advies uitgebracht
over het ontwerp-
ruilverkavelingsplan Schoondij ke.
Het plan heeft betrekking op een ge
bied van circa 2.820 ha, globaal gele
gen tussen Oostburg, Kruisdijk,
Nummer Een, Sasput, Oudeland en
Waterlandkerkje. Het gebied heeft
in hoofdzaak een agrarische bestem
ming. Na terinzagelegging en moge
lijkheid tot het indienen van be
zwaarschriften zullen G.S. het land
inrichtingsplan vaststellen. Vervol
gens kunnen grondeigenaren en
pachters hun stem uitbrengen.
Uit de bepalingen in de verschillende
agrarische cao's over aanpassing van
de lonen aan de gestegen prijzen
vloeit met ingang van 1 juli 1990 een
loonsverhoging van 1,1 procent
voort.
zelfstandigen een uitkering verschaf
fen, de IOAW en IOAZ.
Kernpunt van de voorstellen is dat
de uitkering afhankelijk wordt van
het vroegere inkomen. Nu nog is het
aantal gewerkte uren uitgangspunt.
De voorstellen van het kabinet heb
ben met name gevolgen voor
zelfstandigen die voorafgaand aan
hun arbeidsongeschiktheid een of
meerdere jaren een zeer laag of ne
gatief inkomen hadden. Naast de
veranderingen in de AAW stelt het
kabinet voor om de IOAW en IOAZ
af te schaffen en de uitkeringen on
der te brengen in de Algemene
Bijstandswet.
De plannen treffen duizenden
zelfstandigen, meewerkende echtge
noten en werknemers in de land- en
tuinbouw. Ook is er grote onzeker
heid bij nieuwe aanvragers, bijvoor
beeld gedeeltelijk arbeidsongeschik
ten of oudere zelfstandigen die voor
de beslissing staan het bedrijf te
beëindigen met het oog op het slech
te inkomen.
I
Voor de landbouw is de vrijstelling
van inkomstenbelasting voor winst
op landbouwgronden van grote be
tekenis! Voor zover de waardestij
ging van de grond niet in de uitoefe
ning van het bedrijf is ontstaan, is
door de werking van de landbouw-
vrijstelling de winst die de landbou
wer bij verkoop van landbouwgrond
maakt onbelast. Ook de ondergrond
van de gebouwen valt daaronder.
Is de waardestijging van de grond
echter in de uitoefening van het be
drijf ontstaan dan is deze wel belast.
Een voorbeeld van dit laatste is de
waardestijging die is ontstaan door
aanleg of onderhoud van drainage.
Per 1 april 1986 is betreffende de
landbouwvrijstelling een belangrijke
wetswijziging in werking getreden.
De vrijstelling geldt vanaf die datum
niet meer voor zover de winst is ont
staan door een extra hoge prijs,
doordat de grond voortaan, of
waarschijnlijk binnen de eerste zes
jaren, niet meer voor de uitoefening
van het landbouwbedrijf zal worden
gebruikt voor industrieterrein, wegen
aanleg, rekreatie, winning van
gebruikt voor industrieterrein, wege
naanleg, rekreatie, winning van
zand, e.d. In het algemeen stijgt de
prijs van grond wanneer aanwijzing
voor een van die doeleinden aan
staande is!
Vóór 1 april 1986 leidde verkoop
van dergelijke gronden niet tot be
laste winst. En het is de bedoeling
dat de belastbaarheid enkel en alleen
geldt voor de toename van de extra
waardevermeerdering vanaf 1 april
1986. Voor zover de extra waarde
vermeerdering reeds bestond per 1
april 1986 dient hierover geen hef
fing van inkomstenbelasting plaats
Vrijdag 25 mei 1990
te vinden. De heffing blijft echter al
leen achterwege als de omvang van
deze waardevermeerdering door de
inspekteur bij beschikking is vast
gesteld.
Verzoekschrift
Het verzoek om zo'n beschikking
moet vóór 1 januari 1992 schriftelijk
bij de inspekteur der direkte be
lastingen worden ingediend. In het
verzoek dient een berekening te wor
den opgenomen van de waardever
meerdering van de grond tot 1 april
1986, voor zover die meerwaarde is
ontstaan door niet-agrarische fakto-
ren. Wie het met het door de inspek
teur in de beschikking vastgestelde
bedrag niet eens is, kan hiertegen be
zwaar maken en daarna eventueel
een beroepschrift indienen.
Als u vermoedt of zeker weet dat de
grond in aanmerking komt voor
doeleinden buiten de landbouw, dan
is het zonder meer aan te raden een
taxatie van de betreffende grond te
laten verrichten naar de toestand per
31 maart 1986, waarbij zowel de
vrije agrarische verkeerswaarde als
de niet agrarische verkoopwaarde
bepaald dient te worden. Het ver
schil tussen deze beide waarden geeft
de later vrij te stellen bestemmings
winst aan. Een beschikking is hier
van groot belang. Het daarvoor be
nodigde verzoek kan dit en volgend
jaar nog worden gedaan. Er is dus
nog even tijd. Maar ook hier geldt:
de tijd gaat snel voorbij. Het ver
dient m.i. aanbeveling bij deze rege
ling nog eens stil te staan. Uw ac
countantsbureau zal u ook hierover
graag advies geven.
J. Spijk
Een onlangs in het leven geroepen
projektgroep gaat een aktiepro-
gramma opstellen voor de akker
bouw en vollegrondstuinbouw in
West-Brabant. De provincie en het
ministerie van Landbouw hebben
hiertoe gezamenlijk besloten. De
projektgroep moet oplossingen pro
beren te vinden voor het onvoldoen
de salderende bouwplan in de akker
bouw in kombinatie met de behoefte
aan areaalvergroting in zowel de
akker- als tuinbouw in het Westbra
bantse kleigebied.
Het initiatief komt voort uit de Bra
bantse landbouwnota "Uit spanning
naar veerkracht" en past in het be
leid van het ministerie om per regio
ontwikkelingskansen te onderzoe
ken en waar mogelijk te stimuleren.
Uit onderzoek is gebleken dat de po
sitie van de akkerbouw in West-
Brabant matig is. De gemiddelde be-
drijfsgrootte is gering. Niettemin
verkeert de Brabantse landbouw in
een relatief gunstige situatie, omdat
er mogelijkheden zijn geheel of ge
deeltelijk over te schakelen op gespe
cialiseerde vollegrondstuinbouw,
glastuinbouw, champignons, akker
bouw in kombinatie met veehouderij
en in beperkte mate op akkerbouw-
matige tuinbouw.
De tuinbouw in Brabant doet het
goed. De veiling in Breda zal een van
de belangrijkste Nederlandse veilin
gen blijven. Toch is de gemiddelde
bedrijfsomvang nog steeds klein.
Deze ligt beneden de norm die het
LEI stelt voor een levensvatbaar
tuinbouwbedrij fBedrijfsvergroting
is ekonomisch gezien noodzakelijk
om investeringen gericht op moder
nisering te kunnen continueren.
Versterking
Bij het zoeken naar mogelijkheden
om de akker- en tuinbouw in West-
Brabant te versterken zal onder an
dere worden bekeken of de wens om
beter salderende gewassen in het ak-
kerbouwbouwplan op te nemen en
de behoefte aan extensivering in de
vollegrondstuinbouw (veelvuldiger
gewasrotatie) geïntegreerd tot een
oplossing kunnen worden gebracht.
Ook kan gedacht worden aan kom-
binaties van akkerbouw met veehou
derij. Voorts zal de projektgroep
studeren op verbeteringen in de in-
frastruktuur (weg-, rail en waterver
bindingen, veiling Breda en agribu
siness).
Voor de realisering van de voorstel
len zal de projektgroep de bestaande
instrumenten van ministeries en pro
vincie moeten benutten. Ook bestaat
de mogelijkheid nieuwe instrumen
ten voor te stellen. Voor de uitvoe
ring van het projekt is 120.000,
beschikbaar. De projektgroep staat
onder leiding van ir. N. Duykers,
sektoringenieur akker- en tuinbouw.
Namens de ZLM is de heer L. van
Nieuwenhuyzen (De Heen) lid van
de projektgroep. Naast de projekt
groep is een stuurgroep gevormd,
die de aanbevelingen van de projekt
groep toetst en doorstuurt naar de
beslissende instanties. In de stuur
groep zitten twee leden van Gedepu
teerde Staten en vertegenwoordigers
van het ministerie van Landbouw.
Ir. A. Latijnhouwers, voorzitter van
de NCB, is adviseur. Volgens de
planning moeten de voorstellen van
de projektgroep in februari/maart
1991 op tafel liggen.
Veiling
Ook RBT Veiling Breda zet zich in
voor strukturele verbeteringen in de
Westbrabantse tuinbouw. Er is een
stuurgroep gevormd, die projekten
voor de vollegrondstuinbouw moet
gaan ontwikkelen. De projekten
moeten inspelen op milieuvriendelij
ke produktiemethoden, de behoefte
aan uitbreiding van het teeltareaal,
betere infrastruktuur en uitwisseling
van kennis. Op dit moment wordt
voor diverse lokaties in de omgeving
van Breda onderzocht of deze qua
bodemgesteldheid en planologische
bestemming mogelijkheden bieden
voor projektvestiging.
De Brabantse landbouw verkeert in de relatief gunstige situatie dat er moge
lijkheden zijn om over te schakelen op gespecialiseerde vollegrondstuin
bouw, zoals spinazieteelt (foto APS /Eric Vegter).